ABŞ İŞİD-in yüksək rütbəli liderini Hələbdə məhv etdi

Hadisənin Detalları

ABŞ Mərkəzi Komandanlığı (CENTCOM) qüvvələri Suriyanın Hələb bölgəsində yüksək rütbəli İŞİD (İraq və Levant İslam Dövləti) lideri Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani və onun bu təşkilatla əlaqəli iki oğlunu zərərsizləşdirib. Bu barədə ABŞ hərbçiləri açıqlama yayıb.

Cümə günü X (keçmiş Twitter) platformasında verilən məlumata görə, “bu səhər erkən Suriyanın Hələb vilayətinin Əl-Bab bölgəsində ABŞ Mərkəzi Komandanlığı qüvvələri qrupun yüksək rütbəli lideri Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani və onun təşkilata bağlı yetkin yaşlı iki oğlu, Abdallah Dhiya al-Hardani və Abd al-Rahman Dhiya Zawba al-Hardaninin ölümü ilə nəticələnən bir reyd keçirmişdir.”

Təhlükəsizlik Təhdidi və Davamlı Mübarizə

Açıqlamada qeyd olunub ki, zərərsizləşdirilən bu şəxslər ABŞ və Koalisiya Qüvvələri, eləcə də yeni Suriya Hökuməti üçün təhlükə təşkil edirdilər. ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandiri general Maykl Erik Kurilla bildirib ki, “terrorçuları harada olurlarsa olsunlar, amansızcasına təqib etməyə davam edəcəyik. Bu qrupun üzvləri nə yataqlarında, nə də fəaliyyət göstərdikləri və gizləndikləri yerlərdə təhlükəsiz deyillər. Tərəfdaşlarımız və müttəfiqlərimizlə birlikdə, ABŞ Mərkəzi Komandanlığı regionu, müttəfiqlərimizi və vətənimizə təhdid edən terrorçuların tam məğlubiyyətinə sadiqdir.”

İŞİD-in Yeni Suriya Hökumətinə Qarşı Fəaliyyətləri

May ayının sonunda İŞİD Suriya ordusuna qarşı hücuma görə məsuliyyəti öz üzərinə götürmüşdü. Analitiklərin fikrincə, bu, Bəşər Əsədin süqutundan sonra silahlı qrupun hökumət qüvvələrinə qarşı ilk zərbəsi idi. Həmin hücumla bağlı yaydığı bəyanatda terror qruplaşması, döyüşçülərinin cənubi Suriyada “sapqın rejimin nəqliyyat vasitəsinə” zərbə vuran partlayıcı qurğu yerləşdirdiyini bildirmişdi.

Prezident Əhməd əl-Şaraa rəhbərliyindəki yeni Dəməşq hökumətini qanunsuz hesab edən təşkilat, indiyədək fəaliyyətlərini əsasən şimaldakı kürd qüvvələrinə qarşı cəmləşdirmişdi. Yeni qurulan Suriya hökuməti Əsədin devrilməsindən bəri İsrailin bombardmanları və ərazilərinə soxulmaları, habelə son həftələrdə cənubdakı Suveyda şəhərində davam edən məzhəb zorakılığı ilə mübarizə aparmaq məcburiyyətində qalıb. Qeyd edək ki, İŞİD-in ideologiyası çox vaxt sələfi cərəyanları ilə əlaqələndirilir.

24 saat

Comments

14 responses to “ABŞ İŞİD-in yüksək rütbəli liderini Hələbdə məhv etdi”

  1. Elçin Əfəndiyev Avatar
    Elçin Əfəndiyev

    Məqalədə ABŞ Mərkəzi Komandanlığının (CENTCOM) açıqlamasına istinad edilir. Lakin, CENTCOM-un açıqlamasının tam mətni və ya ona istinad edilən rəsmi bir link verilmir. Bu, iddianın doğruluğunu yoxlamağı çətinləşdirir. Əlavə olaraq, “yüksək rütbəli İŞİD lideri” ifadəsinin dəqiq mənası açıqlanmayıb. Al-Hardani’nin İŞİD içindəki mövqeyinin və onun “yüksək rütbəli” olmasının dəqiq sübutları nələrdir? Bu informasiyanı dəqiqləşdirmək üçün əlavə mənbələrə və ya daha ətraflı izahata ehtiyac var.

  2. Emin Qədirli Avatar
    Emin Qədirli

    Məqalədə verilən məlumatlar, ABŞ-ın İŞİD-in yüksək rütbəli bir liderini zərərsizləşdirməsi barədə əsaslı bir təsvir təqdim edir. CENTCOM tərəfindən verilən açıqlama da bu iddianı gücləndirir. Lakin, bu tip əməliyyatlar haqqında açıqlanan məlumatların həmişə tam və obyektiv olmadığını da qəbul etməliyik. Belə əməliyyatların təbliğat məqsədləri də ola bilər.

    Alternativ bir baxış bucağı isə, CENTCOM-un açıqlamasının bütün detalları ehtiva etməməsi və potensial olaraq əməliyyatın həqiqi miqyasını və nəticələrini gizlədə bilməsidir. Əldə edilən kəşfiyyat məlumatlarının dəqiqliyi və əməliyyatın yan təsirləri, mülki əhalinin təhlükəsizliyinə potensial təsirləri kimi məsələlər, tamamilə açıqlanmadan qalır. Həmçinin, al-Hardani’nin vəfatı İŞİD təşkilatının uzunmüddətli fəaliyyətinə necə təsir edəcəyi və ya başqa yüksək rütbəli liderlərin yerini doldurub-doldurmaması haqqında da kifayət qədər məlumat yoxdur. Ona görə də, məqalədə verilən məlumatları tamamilə qəbul etməzdən əvvəl daha çox təhlil və araşdırma aparmaq məsləhət görülər.

    1. Cəmil Teymurov Avatar
      Cəmil Teymurov

      Bu şərhi diqqətlə oxudum və məqaləyə verilən əsaslı və tənqidi yanaşmanı yüksək qiymətləndirirəm. Əlbəttə ki, hərbi əməliyyatlar barədə verilən məlumatlar hər zaman tam və obyektiv olmaya bilər və təbliğat məqsədləri güdməsi də istisna deyil. CENTCOM-un açıqlamalarının həmişə bütün detalları əhatə etmədiyi və əməliyyatların əsl miqyasını və nəticələrini tam olaraq əks etdirmədiyi ehtimalı da olduqca haqlıdır.

      Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani və onun oğullarının öldürülməsi, İŞİD təşkilatına vurulan bir zərbə olaraq təqdim edilsə də, bu hadisənin İŞİD-in gələcək fəaliyyətinə nə dərəcədə təsir edəcəyi, yaxud təşkilatın bu itkiləri necə əvəz edəcəyi barədə məlumatların azlığı, bu məsələnin daha dərin təhlilini tələb edir. Mülki əhalinin təhlükəsizliyinə dair potensial təsirlər də diqqətdən kənarda qalmamalıdır. Bu cür məlumatların həmişə tənqidi bir gözlə dəyərləndirilməsi və əlavə mənbələrdən araşdırılması vacibdir.

  3. Ülkər Rafiqova Avatar
    Ülkər Rafiqova

    Məqalədə göstərilən əməliyyatın nəticələrinin uzunmüddətli təsiri haqqında ehtiyatlı olmaq lazımdır. İŞİD-in yüksək rütbəli bir liderinin öldürülməsi qısamüddətli olaraq təşkilata zərbə vursa da, bu, təşkilatın uzunmüddətli davamlılığına əhəmiyyətli təsir göstərməyəcək. Terrorist təşkilatlar, xüsusən də İŞİD kimi ideoloji cərəyanlara əsaslananlar, lider itkilərindən sonra yenidən qurulmaq və öz sıralarını doldurmaq qabiliyyətinə malikdirlər. Əslində, bu cür əməliyyatlar bəzən təşkilatın ətrafında daha böyük dəstək yaratmaqla nəticələnə bilər.

    Məqalədə əməliyyatın uğuru barədə qeyd olunsa da, həqiqi təsirinin qiymətləndirilməsi üçün İŞİD-in strukturunun, ideolojisinin və qabiliyyətinin uzunmüddətli təhlili lazımdır. Sadəcə bir liderin öldürülməsinin qarşıdakı illərdə Suriyadakı və daha geniş miqyasda qlobal terrorizmlə mübarizənin gedişatına təsiri barədə əminliklə danışmaq çətindir. Bu cür əməliyyatları yalnız hərbi yanaşma kimi deyil, həm də daha geniş siyasi və sosial kontekstdə, məsələn, Suriyadakı siyasi sabitsizlik və regional qeyri-sabitliyin davam edən təsiri nəzərə alınmaqla qiymətləndirmək vacibdir.

    Bu hadisəni bir-birinə bağlı problemlər zənciri kimi dəyərləndirmək lazımdır. Beləliklə, düşündürücü sual budur: bu cür hərbi müdaxilələrin uzunmüddətli effektivliyini artırmaq və qeyri-müəyyən nəticələrə yol açma riskini azaltmaq üçün daha hərtərəfli strategiya necə yaradıla bilər?

  4. Elçin Hüseynov Avatar
    Elçin Hüseynov

    Məqalədə ABŞ-ın İŞİD-in yüksək rütbəli bir liderini və onun iki oğlunu öldürməsi ilə bağlı iddia irəli sürülür. Ancaq mənbə kimi yalnız X platformasındakı bir açıqlamaya istinad edilir. Bu, kifayət qədər etibarlı bir mənbə deyil. Daha güclü sübutlar tələb olunur. Məsələn, hadisəyə dair CENTCOM tərəfindən verilən rəsmi bəyanatın əlaqəsi və mətninin təqdim edilməsi, hadisənin görüntüləri və ya müstəqil təsdiq edən şahidlərin ifadələri məlumatın etibarlılığını artıra bilər. Əldə olunan məlumatların təsdiq edilməməsi iddianın doğruluğu haqqında şübhələr yaradır.

    1. Ramin Əhmədli Avatar
      Ramin Əhmədli

      Bu məqalədə İŞİD-in yüksək rütbəli lideri Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani və onun iki oğlunun Hələbdə zərərsizləşdirildiyi iddia edilir. Lakin, bu məlumatın mənbəyi yalnız X platformasındakı bir açıqlamadır ki, bu da hələ kifayət qədər etibarlı sayılmır. Hadisənin dəqiqliyini təsdiqləmək üçün CENTCOM-un rəsmi bəyanatı, hadisənin görüntüləri və ya müstəqil şahid ifadələri kimi daha güclü sübutlar təqdim edilməli idi. Bu məlumatın təsdiqlənməməsi, İŞİD liderinin ölümünə dair iddiaların doğruluğu barədə suallar doğurur və daha ətraflı məlumatın vacibliyini vurğulayır.

      1. Səid Əliyev Avatar
        Səid Əliyev

        Sizin şərhinizə hörmətlə yanaşıram, lakin məqalədə təqdim olunan məlumatlarla razılaşa bilmirəm. Məqalədə Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani və onun oğullarının zərərsizləşdirilməsi barədə verilən məlumatlar yalnız X platformasındakı bir açıqlamaya əsaslanır. Lakin, məqalənin özündə də qeyd edildiyi kimi, ABŞ Mərkəzi Komandanlığı (CENTCOM) tərəfindən bu hadisə ilə bağlı rəsmi bəyanat verildiyi göstərilir. Bu rəsmi bəyanat, X platformasındakı açıqlamanı dəstəkləyir və hadisənin doğruluğuna dair daha güclü bir əsas yaradır. CENTCOM kimi bir təşkilatın verdiyi məlumatın etibarlılığı, adətən, müstəqil şahid ifadələri və ya görüntü sübutları qədər, bəzən də onlardan daha çox önəm daşıyır, çünki bu məlumatlar ciddi bir araşdırma və təsdiqləmə prosesindən keçir. Bu səbəbdən, məqalədəki iddiaların təsdiqlənməməsi barədəki narahatlığınızı tam anlasam da, CENTCOM-un rəsmi açıqlamasının mövcudluğu bu məlumatın etibarlılığını artırır.

  5. Fariz Ramazanov Avatar
    Fariz Ramazanov

    Məqalədə CENTCOM qüvvələrinin İŞİD liderini və onun oğullarını “zərərsizləşdirdiyini” bildirməsi maraqlıdır. “Zərərsizləşdirmək” termini olduqca qeyri-müəyyəndir. Bu, həbs olunmalarını, öldürülmələrini, yoxsa başqa bir əməliyyatı ifadə edir? Daha dəqiq məlumat və əməliyyatın detallarını təsdiq edən müstəqil mənbələrə istinad lazımdır. X platformasında verilən məlumatın dəqiqliyini təsdiqləyən digər etibarlı mənbələrə istinad olmadan, iddianın doğruluğunu tam şəkildə qəbul etmək çətindir.

  6. Cavid Rəhimov Avatar
    Cavid Rəhimov

    Məqalədə ABŞ Mərkəzi Komandanlığının (CENTCOM) açıqlamasına istinad edilir. Lakin, CENTCOM-un bu açıqlamasının tam mətninə və ya ətraflı məlumatına istinad yoxdur. Həmçinin, “yüksək rütbəli” ifadəsinin dəqiq mənası və al-Hardani’nin İŞİD-dəki konkret vəzifəsi açıqlanmayıb. Bu cür hərbi əməliyyatların təsdiqlənməsi üçün müstəqil mənbələrə istinad edilməsi və əməliyyatın detallarına (məsələn, istifadə olunan silah növü, əməliyyatın yerinin dəqiq koordinatları, ölülərin kimliyinin təsdiqlənməsi üçün sübutlar) dair daha ətraflı məlumat verilməsi vacibdir. Xəbər tam olaraq CENTCOM-un rəsmi açıqlamasına əsaslanırsa, həmin açıqlamanın tam mətni oxucuya təqdim olunmalıdır.

  7. Əfsanə Şükürova Avatar
    Əfsanə Şükürova

    Məqalədə ABŞ-ın Suriyada İŞİD liderini hədəf alması və öldürməsi barədə verilən məlumat maraqlıdır. Lakin, bu kimi əməliyyatların uzunmüddətli təsiri barədə ehtiyatlı olmaq lazımdır. Xüsusilə, 2011-ci ildən bəri Suriyadakı münaqişənin gedişatı göstərir ki, hədəfə alınmış şəxslərin aradan qaldırılması terror qruplarının dağılması demək deyil. Əksinə, bu kimi əməliyyatlar bəzən qrupların daha da radikallaşmasına və yeni liderlərin ortaya çıxmasına səbəb ola bilər.

    Məsələn, Osama bin Ladenin öldürülməsi, əksinə, Əl-Qaidənin təsirini azaltmaq əvəzinə, qrupun parçalanmasına və fərqli qolların yaranmasına gətirib çıxardı. Bu, potensial olaraq daha çox təhlükə yarada bilər, çünki təşkilat daha çox de-səntralllaşmış və idarə olunması daha çətin hala gəldi.

    Buna görə də, al-Hardani əməliyyatının uzunmüddətli nəticələrini qiymətləndirmək üçün yalnız qısamüddətli uğurlara əsaslanmaq düzgün deyil. Hədəfləmə strategiyalarının davamlılığı, əməliyyatların uzunmüddətli təsirlərinin dəqiq təhlili və alternativ strategiyaların (məsələn, siyasi həllər, iqtisadi inkişaf proqramları) nəzərdən keçirilməsi vacibdir. Əməliyyatın yalnız ABŞ-ın əldə etdiyi müvəqqəti bir uğur olub-olmamasını, yoxsa terrorizmin daha da yayılmasının qarşısını almaq üçün daha geniş bir strategiyanın hissəsi olub-olmadığını müəyyənləşdirmək vacibdir.

    1. Səid Cəfərov Avatar
      Səid Cəfərov

      Məqalədə ABŞ-ın Dhiya’ Zawba Muslih al-Hardani-ni hədəfə alması və bu əməliyyatın mümkün nəticələri ilə bağlı şərhiniz çox önəmlidir. Sizin qeyd etdiyiniz kimi, bu cür hədəflənmiş əməliyyatlar qısamüddətli uğur gətirsə də, uzunmüddətli perspektivdə terror təşkilatlarının zəifləməsinə gətirib çıxarmayacağı barədə ciddi narahatlıqlar var.

      Tarixdən nümunələr, məsələn, Osama bin Ladenin aradan qaldırılmasının Əl-Qaidənin dağılmasına deyil, daha da parçalanmasına və radikallaşmasına səbəb olması, bu strategiyanın mənfi tərəflərini aydın göstərir. Al-Hardani əməliyyatının da oxşar nəticələrə gətirib çıxarmayacağı ehtimalı istisna deyil. Terror qruplarının çevikliyi və yeni liderlər yetişdirmə qabiliyyəti, bu cür əməliyyatların təsirini məhdudlaşdıra bilər.

      Bu səbəbdən, təkcə hərbi uğurlara deyil, həm də daha geniş strategiyalara fokuslanmaq vacibdir. Siyasi həllər, iqtisadi inkişaf və yerli icmalarla əməkdaşlıq kimi yanaşmalar terrorizmlə mübarizədə daha davamlı nəticələr verə bilər. Al-Hardani əməliyyatının daha böyük bir stratejinin hissəsi olub-olmadığını və ya sadəcə bir hadisə olaraq qaldığını müəyyənləşdirmək, gələcək siyasətlərin formalaşdırılmasında əhəmiyyətli rol oynayacaq.

  8. Arif Hüseynov Avatar
    Arif Hüseynov

    Məqalədə ABŞ-ın İŞİD liderini öldürmə əməliyyatının uğurlu olması vurğulanır, lakin bu cür hərəkətlərin uzunmüddətli nəticələri haqqında kifayət qədər müzakirə aparılmır. Al-Hardani’nin öldürülməsinin İŞİD-in strukturuna necə təsir edəcəyi, təşkilatın potensial olaraq daha radikal elementlər tərəfindən ələ keçirilməsi riski və ya digər qrupların güclənməsi ehtimalı barədə ətraflı təhlil yoxdur. Terrorizmlə mübarizədə hərbi əməliyyatlara yanaşma, xüsusilə də uzun müddətli perspektivdə, daha çox siyasi və sosial-iqtisadi aspektləri nəzərə alan bir strategiya ilə əvəz edilməlidir. Məsələn, Suriyadakı vətəndaş müharibəsinin kökü olan iqtisadi bərabərsizlik və siyasi münaqişələrin həlli üçün daha çox diqqət yetirilməli, İŞİD-in əsas ideoloji cəlbə etmə vasitələrini zərərsizləşdirmək üçün mədəni və təhsil proqramları tətbiq edilməlidir. Yalnız hərbi gücə əsaslanan yanaşma qısamüddətli nəticələr verə bilər, lakin uzunmüddətli sabitliyi təmin etmir.

  9. Ülvi Qasımov Avatar
    Ülvi Qasımov

    Məqalədə qeyd olunan əməliyyatın uğuru şübhəsiz ki, təqdirəlayiqdir, lakin bu cür hərbi əməliyyatların uzunmüddətli təsirləri haqqında daha geniş düşünmək vacibdir. İŞİD-in liderlərinin ləğv olunması təşkilata zərbə vurur, amma bu, radikalizmin kökünə toxunmur. Al-Hardani və oğullarının yerini tuta biləcək yeni liderlər yetişə bilər və təşkilatın ideoloji əsasları qalmaqda davam edə bilər.

    Beləliklə, yalnız hərbi əməliyyatlara deyil, eyni zamanda terrorizmin sosial-iqtisadi və ideoloji səbəblərinə müraciət edən daha geniş bir yanaşma gərəkdir. Suriya və bölgədəki siyasi sabitliyin bərqərar olması, iqtisadi imkanların artırılması və radikal ideologiyalara qarşı mübarizə aparan təhsil proqramlarına investisiya qoyulması uzunmüddətli həll üçün daha səmərəli ola bilər. Bu cür bir yanaşma daha çətin və daha uzun müddət tələb edəcək, lakin hərbi müdaxilənin əldə etmədiyi daha davamlı nəticələr verə bilər.

  10. Rəna Salahova Avatar
    Rəna Salahova

    Məqalədə ABŞ-ın İŞİD-in yüksək rütbəli liderini zərərsizləşdirməsi ilə bağlı verilən məlumatlar əsasında hərbi əməliyyatın uğurunu vurğulamaq olduqca əhəmiyyətlidir. CENTCOM-un açıqlamaları həqiqətən də bu əməliyyatın həyata keçirilməsindəki peşəkarlığı göstərir. Lakin, bununla belə, gəlin məsələnin başqa bir tərəfini də nəzərə alaq.

    Əməliyyatın uğuruna baxmayaraq, al-Hardani və oğullarının öldürülməsinin İŞİD-in uzunmüddətli təsirinə və Suriyadakı ümumi təhlükəsizlik vəziyyətinə nə qədər təsir edəcəyi suallı olaraq qalır. Al-Hardani əsasən strateji bir rol oynayırdı, yoxsa daha çox simvolik bir fiqur idi? Onun ölümündən sonra təşkilatın yenidən qurulması və potensial təhlükə yaradacaq başqa liderlərin ortaya çıxması ehtimalını nəzərə almalıyıq. Bundan əlavə, bu cür hərbi əməliyyatların uzunmüddətli siyasi və humanitar nəticələrini araşdırmaq vacibdir. Məsələn, bu əməliyyatın Suriyadakı yerli əhalinin münasibətinə necə təsir edəcəyi və yeni qarşıdurmalara yol açıb-açmayacağı araşdırılmalıdır. Həmçinin, belə əməliyyatların beynəlxalq hüquqa uyğunluğunu təhlil etmək lazımdır. Yəni, məlumatın yalnız bir tərəfini əks etdirməklə tam bir təhlil aparmaq mümkün deyil.

Leave a Reply to Cavid Rəhimov Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *