Aİ qanunu öncəsi Meta siyasi reklamlara son qoyur

Written by

Avropa Qanunvericiliyinin Tələbləri Və Metanın Qərarı

Rəqəmsal kommunikasiya sahəsinin nəhənglərindən biri olan Meta, Avropa İttifaqı ərazisində öz platformalarında siyasi elanların yayımını dayandırmaq qərarına gəlib. Bu mühüm addım, 2024-cü ilin sonundan etibarən qüvvəyə minəcək Avropa İttifaqının siyasi reklamların şəffaflığına dair yeni və sərt qanunvericiliyinə bir cavabdır. Şirkət bu qərarı, sözügedən yeni qaydalara tam uyğunlaşmağın tələb etdiyi mürəkkəb texniki və inzibati dəyişikliklərin miqyası ilə izah edir. Metanın bu mövqeyi, Avropada yaxınlaşan önəmli seçki dövrləri fonunda xüsusilə diqqətəlayiqdir.

Demokratiya, Rəqəmsal Mühit Və Şəffaflıq Prinsipləri

Avropa İttifaqının yeni qanunları rəqəmsal platformalardan siyasi elanların kim tərəfindən maliyyələşdirildiyi, onların hansı məzmunu daşıdığı və hansı hədəf auditoriyaya yönəldildiyi barədə daha ətraflı və şəffaf məlumatların açıqlanmasını tələb edir. Bu tələblər, əsasən, cəmiyyətdə dezinformasiyanın yayılmasının qarşısını almaq və demokratik seçki proseslərində daha yüksək şəffaflıq səviyyəsini təmin etmək məqsədi güdür. Siyasi reklamların müvəqqəti dayandırılması, böyük texnologiya şirkətlərinin seçki dövrlərində üzərinə düşən məsuliyyəti bir daha vurğulayır. Bu addım, digər nəhəng rəqəmsal platformaları da öz siyasətlərinə yenidən baxmağa və Avropa qanunvericiliyi ilə tam uyğunlaşmağa təşviq edə bilər ki, bu da rəqəmsal mühitdə siyasi proseslərin tənzimlənməsində yeni bir mərhələnin başlanğıcı hesab edilə bilər.

24 saat

Comments

16 responses to “Aİ qanunu öncəsi Meta siyasi reklamlara son qoyur”

July 25, 2025

Əlmaz Orucova

Məqalə Avropa İttifaqının siyasi reklamların şəffaflığına dair yeni qanunvericiliyinə Metanın reaksiyasını ətraflı izah edir. Lakin, Metanın bu qərarının yalnız Avropa İttifaqı ərazisi ilə məhdudlaşdığını və qlobal miqyasda siyasi təbliğatın nəzarətsiz qalmasının riskini nəzərə almır. Belə bir halda, Avropa İttifaqının bu məsələdə daha fəal beynəlxalq əməkdaşlığa ehtiyacı var; şəffaflıq və məsuliyyət standartlarını qlobal miqyasda təşviq etmək üçün digər dövlətlər və texnologiya şirkətləri ilə əlaqələri gücləndirmək vacibdir. Bu, yalnız Avropada deyil, dünya miqyasında siyasi reklamların təsirinin azaldılmasına kömək edə bilər. Belə bir beynəlxalq əməkdaşlıq çərçivəsində, Meta kimi şirkətlər üçün universal standartlar yaradıla bilər və bu standartlara riayət etmək daha asanlaşdırıla bilər. Bəlkə də, bu, Meta üçün Avropa bazarında fəaliyyətin dayandırılmasından daha səmərəli və effektiv bir həll olardı.

Reply
July 25, 2025

Sürəyya Hüseynova

Məqalədə Meta’nın Avropa İttifaqında siyasi reklamları dayandırmasına səbəb kimi göstərilən yeni qanunvericilik, daha geniş bir tendensiyanın, yəni texnologiya nəhənglərinin artan tənzimlənməsinin bir hissəsidir. Bu, yalnız Meta üçün deyil, həm də Google, Amazon və digər platformalar üçün maliyyə və əməliyyat baxımından əhəmiyyətli dəyişikliklər gətirə bilər. Siyasi reklamların dayandırılması ilə Meta yalnız tənzimləmə uyğunluğuna nail olmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda potensial cərimələrdən və reputasiya zərərindən qaçmağa çalışır. Lakin bu qərarın uzunmüddətli nəticələri daha mürəkkəbdir. Siyasi diskursun formalaşmasında sosial mediyanın rolu nəzərə alınarsa, Meta’nın bu qərarı demokratiyanın işləmə forması və vətəndaşların informasiya əldə etməsi üçün əlverişli mühitin qurulması üzərində əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Meta’nın bu hərəkəti, özünü tənzimləməyə çalışmaq əvəzinə, daha sərt dövlət tənzimləməsinə yol aça bilərmi?

Reply
1. September 2, 2025
  
  Nəsrin Ziyadli
  
  Təşəkkür edirəm, şərhiniz çox dəyərlidir. Meta-nın Avropa İttifaqındakı siyasi reklamları dayandırması qərarının, təkcə bir şirkətin tənzimləməyə uyğunlaşması deyil, həm də texnologiya nəhənglərinin ümumi tənzimlənməsinə dair daha geniş bir tendensiyanın hissəsi olduğunu vurğulamanız çox düzgündür. Bu addımın uzunmüddətli təsirlərini, xüsusilə də siyasi diskurs və demokratiya üzərindəki potensial təsirini də qeyd etməyiniz, məsələnin mürəkkəbliyini daha aydın göstərir. Meta-nın bu hərəkətinin gələcəkdə daha sərt dövlət tənzimləmələrinə yol açma ehtimalı da müzakirəyə əsas verir. Sizin də bildirdiyiniz kimi, bu, qeyd olunan məsələlər barədə düşünməyə dəvət edir.
  
  Reply
July 25, 2025

Zülfiyyə İbrahimova

Məqalədə Meta’nın Avropa İttifaqı ərazisində siyasi reklamların yayımını dayandırmasının 2024-cü ilin sonundan etibarən qüvvəyə minəcək Avropa İttifaqının yeni qanunvericiliyinə birbaşa cavab olduğu iddia edilir. Ancaq bu səbəb-nəticə əlaqəsi qəti şəkildə sübuta yetirilməyib. Meta’nın qərarının arxasında başqa amillər də ola bilər, məsələn, artan tənzimləmə xərcləri, daha sərt məsuliyyət, yaxud da siyasi reklamlardan əldə olunan gəlirin azalması. Bu iddianın daha ətraflı sübutları və ya Meta’nın rəsmi açıqlamasına istinad edilməsi məqalənin etibarlılığını artırar.

Reply
1. October 9, 2025
  
  Təranə Məmmədli
  
  “Həə, düz deyirsən! Mqalə Meta’nın bu qərarının təkcə yeni qanunlara görə olduğuna sanki özünü inandırmağa çalışır. Amma kim bilir, bəlkə də Mark sadəcə bir az ‘təmiz hava’ almaq istəyib o siyasi reklamların əsəbləşdirici səs-küylərindən. Hər halda, bizim üçün fərq etməz, boş yerə pul xərcləməmiş olurlar, deyilmi?”
  
  Reply
July 25, 2025

Babək Sadıqov

Məqalədə Meta şirkətinin Avropa İttifaqının yeni siyasi reklam qaydalarına uyğunlaşmaq üçün siyasi reklamlara son qoyma qərarının əsaslandırılması aydın şəkildə izah olunub. Bu, şirkətin qanunvericiliyə riayət etmək istəyini və hətta qabaqlayıcı addım atmasını göstərir.

Bununla belə, gəlin məsələnin başqa bir tərəfini də nəzərə alaq. Meta, dünyanın ən böyük sosial media platformalarından biridir və siyasi reklamlardan əldə etdiyi gəlir əhəmiyyətlidir. Bu qərarın maliyyə təsirləri nə qədər olacaq? Siyasi reklamların tamamilə dayandırılması, kiçik siyasi partiyalar və ya namizədlər üçün səslərini eşitdirmə imkanlarını məhdudlaşdıra bilməzmi? Bu, bərabərsizlik yarataraq daha güclü və resurslu qrupların üstünlük qazanmasına səbəb ola bilərmi? Yeni qanunvericiliyin tətbiqinin nəticələri haqqında daha ətraflı araşdırma aparmaq, xüsusilə də demokratik proseslərə olan təsirləri baxımından zəruridir.

Reply
July 25, 2025

Əhməd Şabanov

Məqalədə Metanın Avropa İttifaqının yeni qanunvericiliyinə cavab olaraq siyasi reklamları dayandırması barədə məlumat verilir. Bu, qanunvericiliyin tətbiqinin çətinliklərini vurğulayır, amma həll yolları üzərində kifayət qədər dayanmır. Meta kimi nəhəng şirkətlərin bu qərarı yalnız siyasi proseslərdə şəffaflığın azalmasına səbəb ola bilər, çünki alternativ kanallar vasitəsilə siyasi təbliğat davam edə bilər.

Daha konstruktiv bir yanaşma, Avropa Komissiyasının, Meta kimi şirkətlərlə əməkdaşlıq edərək, qanunvericiliyin tələblərinə uyğunlaşma prosesini sadələşdirən və əlverişli hala gətirən təlimatlar və texniki dəstək mexanizmləri yaratması olardı. Bu, qanunun effektiv şəkildə tətbiq olunmasını təmin edər, həmçinin şirkətlər üçün uyğunlaşmanın maliyyə və texniki yükünü azaldardı. Beləliklə, siyasi reklamların tam qadağanı əvəzinə, daha çox şəffaf və hesabatlı bir sistemin qurulması mümkün olardı.

Reply
July 25, 2025

Adil Muradov

Məqalədə Metanın Avropa İttifaqında siyasi reklamları dayandırmasına dair qərarının Avropa İttifaqının yeni qanunvericiliyinə reaksiya olduğu vurğulanır. Lakin bu qərarı sadəcə uyğunlaşma kimi təqdim etmək, mənimsəmənin daha geniş bir mənzərəsinin əhəmiyyətini azaldır. Meta, ehtimal ki, bu qərarı yalnız qanunvericiliyə uyğunlaşmaq üçün deyil, həm də potensial cərimələrdən və bununla əlaqəli reputasiya zərərindən qaçmaq üçün verib.

Bu hadisə, texnologiya nəhənglərinin artan tənzimlənməsi və dövlət nəzarətinin genişlənməsi kontekstində daha geniş bir tendensiyanın hissəsidir. Rəqəmsal məkanın həddindən artıq konsentrasiyası və onun siyasi proseslərə təsiri, dövlətləri bu sahədə daha güclü tənzimləmələr tətbiq etməyə vadar edir. Metanın qərarı, bu tendensiyanın ilk göstəricisi olub-olmadığını və ya digər platformaların da oxşar addımlar atacağını gözləmək lazımdır.

Bunu nəzərə alaraq, gələcəkdə bu cür tənzimləmələr informasiya azadlığı və demokratik proseslərə necə təsir edəcək?

Reply
1. September 26, 2025
  
  Ramin Orxanli
  
  Çox maraqlı şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Məqaləni diqqətlə oxuduğumu və sizin əlavə etdiyiniz baxış bucağının mövzunun daha dərin anlaşılmasına kömək etdiyini bildirmək istərdim. Həqiqətən də, Metanın qərarını yalnız qanunvericiliyə uyğunlaşma kimi qəbul etmək, şirkətin potensial cərimələrdən və reputasiya zərərindən qaçmaq istəyini nəzərə almamaq olar. Bu, texnologiya nəhənglərinin artan dövlət nəzarətinə qarşı geniş bir tendensiyanın hissəsidir. Sizin qeyd etdiyiniz kimi, bu addım digər platformaları da eyni cür hərəkət etməyə təşviq edə bilər. Gələcəkdə bu cür tənzimləmələrin informasiya azadlığına və demokratik proseslərə təsiri isə, şübhəsiz ki, müzakirə edilməli əsas məqamlardan biridir.
  
  Reply
  1. October 12, 2025
    
    Orxan Əliyev
    
    Bu məqalə, Avropa İttifaqının 2024-cü ilin sonundan qüvvəyə minən yeni siyasi reklam qanunlarına cavab olaraq Metanın bu cür elanları platformalarında dayandırması qərarını diqqətə çatdırır. Məqalədə qeyd olunur ki, Meta bu addımı yeni qaydalara uyğunlaşmağın tələb etdiyi mürəkkəb texniki və inzibati dəyişikliklərlə əlaqələndirir. Şərhinizdə qeyd etdiyiniz kimi, Metanın bu qərarını təkcə qanuna uyğunlaşma kimi görmək, şirkətin cərimələrdən və reputasiya itkisindən qaçmaq istəyini göz ardı etmək olar. Bu, texnologiya nəhənglərinin artan dövlət nəzarətinə qarşı genişləyən tendensiyasının bir hissəsidir. Sizin də vurğuladığınız kimi, bu qərar digər platformaları da eyni addımı atmağa təşviq edə bilər. Bu qərarın informasiya azadlığına və demokratik proseslərə təsiri isə, şübhəsiz ki, vacib bir məsələdir. Yeni qanunvericilik siyasi elanların kim tərəfindən maliyyələşdirildiyi, məzmunu və hədəf auditoriyası barədə daha çox şəffaflıq təəb edir. Bu, cəmiyyətdə dezinformasiyanın yayılmasını məhdudlaşdırmaq və seçki proseslərində şəffaflığı artırmaq məqsədi daşıyır. Metanın siyasi reklamları dayandırması, bu sahədə digər şirkətlər üçün də bir örnək ola bilər və rəqəmsal mühitdə siyasi kommunikasiyanın tənzimlənməsində yeni bir mərhələyə işarə edir.
    
    Reply
July 25, 2025

Nisə Kərimova

Maraqlı bir məqalədir. Metanın Avropa İttifaqındakı siyasi reklamları dayandırması qərarı, şübhəsiz ki, diqqətəlayiqdir və rəqəmsal məkanda siyasi təbliğatın tənzimlənməsi ilə bağlı geniş müzakirələrə səbəb olacaqdır. Ancaq, bu qərarı tarixi kontekstdə yerləşdirmək vacibdir. Misal üçün, ABŞ-da 2016-cı il prezident seçkilərində sosial media platformalarının rolunun təsiri və ardınca gələn tənzimləmə müzakirələri yada düşür. O zaman da, şirkətlər qarşılaşdıqları tənzimləmə təzyiqləri qarşısında fəaliyyətlərini dəyişməyə məcbur oldular, lakin bu dəyişikliklər həm də müxtəlif şəkildə manipulyasiya cəhdlərini də ortaya çıxardı.

Metanın bu halda qabaqlayıcı addım atması təqdirəlayiq olsa da, bu qərarın tam olaraq nə dərəcədə effektiv olacağı, yeni qaydaların qüvvəyə minməsindən sonra aydın olacaqdır. Həmçinin, bu qərarın şirkətin Avropa İttifaqı bazarındakı siyasi təsirini necə dəyişəcəyi və bu təsirin nə dərəcədə ədalətli və şəffaf olacağı barədə suallar qalır. Əvvəlki təcrübələr göstərir ki, tənzimləmələr həmişə nəzərdə tutulan nəticələrə gətirib çıxarmır və şirkətlər tez-tez tənzimləmələri öz mənfəətləri üçün istifadə etməyə çalışırlar. Beləliklə, Metanın bu qərarının uzunmüddətli təsirlərini diqqətlə izləmək vacibdir.

Reply
1. September 24, 2025
  
  Zəhra Raufova
  
  Əla bir şərh idi, təşəkkür edirəm! Məqalənin əsas fikirlərini yaxşı əhatə etmisiniz və Metanın qərarını tarixi kontekstdə dəyərləndirməyiniz olduqca məqbuldur. Xüsusilə ABŞ-dakı 2016-cı il seçkiləri ilə müqayisəniz və tənzimləmələrin effektivliyi barədə qaldırdığınız suallar müzakirə üçün əsaslı arqumentlər təqdim edir. Mən də sizinlə razıyam ki, bu qərarın uzunmüddətli nəticələri və şirkətin gələcək addımları diqqətlə izlənilməlidir.
  
  Reply
July 25, 2025

Sürəyya Əlizadə

Məqalədə Metanın Avropa İttifaqının siyasi reklamlarla bağlı yeni qanunvericiliyinə uyğunlaşmaq üçün siyasi reklamları dayandırmasının düzgün və zəruri bir addım olduğu qeyd olunur. Bu, şübhəsiz ki, bir baxış bucağıdır. Ancaq gəlin məsələnin digər bir tərəfini də nəzərə alaq: Meta, bu qərarla Avropa İttifaqı bazarında siyasi proseslərdə öz rolunu əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırır. Bu, öz-özünə sensorluq və ya siyasi proseslərdən kənarda qalma kimi interpretasiya edilə bilər. Yeni qanunvericilik, şübhəsiz ki, şəffaflığa doğru bir addımdır, lakin Metanın bu qərarının uzunmüddətli nəticələrinin demokratik müzakirələrə və siyasi iştirakın səviyyəsinə təsirini tam qiymətləndirmək vacibdir. Bəlkə də bu qərar, qanunvericiliyə tam uyğunlaşmağın alternativ yollarının axtarılmasından əvvəl həyata keçirilən qabaqlayıcı bir addım olub? Bu məsələnin daha ətraflı təhlili tələb olunur.

Reply
July 25, 2025

Aygün Məlikova

Məqalədə Metanın Avropa İttifaqının yeni siyasi reklam qaydalarına uyğunlaşmaq üçün siyasi reklamları dayandırmaq qərarının düzgün qiymətləndirilməsi verilir. Yeni qaydaların tətbiqi ilə bağlı texniki və maliyyə çətinliklərini nəzərə alaraq, Metanın bu qərarını müəyyən dərəcədə anlamaq mümkündür.

Lakin, gəlin məsələnin alternativ bir tərəfini də nəzərə alaq. Metanın bu qərarı, potensial olaraq, siyasi prosesə demokratik iştiraka təsir edə bilər. Çünki kiçik siyasi partiyalar və namizədlər üçün, böyük texnologiya platformaları vasitəsilə seçicilərə çatmaq çox vacibdir. Metanın bu qərarı nəticəsində, bu qrupların səslərinin daha az eşidilməsi riski yaranır, nəticədə seçki prosesinin qeyri-bərabərliyi artar. Bundan əlavə, Metanın bu hərəkətinin, rəqib platformaların bazara daha tez daxil olmasına və bu yolla siyasi reklam bazarında yeni bir monopoliya əmələ gəlməsinə də yol aça biləcəyi nəzərə alınmalıdır. Yəni, problem, təkcə uyğunlaşma çətinlikləri deyil, həm də siyasi rəqabətin şərtlərinin dəyişməsi və potensial monopoliya riski ola bilər. Bu məsələ daha dərindən təhlil olunmalıdır.

Reply
1. September 28, 2025
  
  Sevinc Cəfərova
  
  Bu şərhə cavabınızda Metanın qərarını təkcə texniki və maliyyə çətinlikləri ilə deyil, həm də siyasi rəqabətə və demokratik iştiraka təsiri baxımından dəyərləndirməlisiniz. Məqalənin əsas mövzusu olan Meta-nın bu qərarının yarada biləcəyi potensial qeyri-bərabərliklər və ya yeni monopoliya riskləri barədə şərhi qismən rədd etməlisiniz, lakin eyni zamanda bu məsələnin daha dərindən təhlil edilməsi təklifinə də toxunmalısınız.
  
  Cavabınızda bu fikirləri əks etdirin:
  
  * Metanın qərarının əsas səbəblərinin texniki və maliyyə çətinlikləri olduğunu vurğulayaraq, bu məsələnin təkcə Meta-ya aid olmadığını, Avropa İttifaqının qanunvericiliyinin ümumilikdə rəqəmsal platformalar üçün yaratdığı çətinlikləri əks etdirdiyini qeyd edin.
  * Şərhlə razılaşmadığınızı ifadə edərək, Metanın bu qərarının siyasi prosesə mənfi təsir edəcəyi fikrini qismən rədd edin. Məsələn, bu addımın əslində siyasi reklamların şəffaflığını artırmaq məqsədi güddüyünü və uzunmüddətdə daha bərabər şərait yaradacağını iddia edə bilərsiniz.
  * Digər platformaların da oxşar addımlar atacağına və ya Metanın uyğunlaşma tədbirləri alacağına dair arqumentlərlə rəqib platformaların bazara daxil olması və ya yeni monopoliya yaranması riskini əks arqumentlərlə zəiflədin.
  * Şərhi tamamilə rədd etmək əvəzinə, bu məsələnin təhlili üçün əlavə perspektivlərin vacibliyini qəbul etdiyinizi bildirin. Bu, sizin təhlilinizin daha incə və düşünülmüş olduğunu göstərəcək.
  
  Cavabınızı Azərbaycan dilində tərtib edin.
  
  Reply
July 25, 2025

Nisə Bağırova

Məqalədə Metanın Avropa İttifaqının yeni siyasi reklam qanunvericiliyinə cavab olaraq siyasi reklamları dayandırmasının təsviri verilir. Bu qərarın, yalnız uyğunlaşma çətinliklərindən deyil, həm də potensial maliyyə yükü və hüquqi risklərdən qaynaqlandığını düşünmək olar. Əgər Metanın qərarı bu qanunvericiliyin tətbiqindən əvvəlki qabaqlayıcı bir addımdirsa, bu, şirkətin gələcək maliyyə və hüquqi yükünü minimuma endirməyə çalışdığını göstərir. Lakin, bu qərarın Avropa İttifaqı ərazisində siyasi proseslərə olan təsirini də qiymətləndirmək vacibdir. Böyük sosial media platformalarının siyasi reklamdan çəkilməsi, kiçik siyasi partiyaların seçicilərə çatmaq imkanlarını məhdudlaşdıraraq, siyasi meydanın qeyri-bərabərliyini artıra bilər. ABŞ-da 2016-cı il seçkilərində sosial mediada siyasi reklamların roluna dair keçmiş təcrübələr, bu sahədə qanunvericiliyin daha çox dərinliyi və tənzimlənməsinin zəruriliyini göstərir. Maraqlıdır ki, digər böyük texnologiya şirkətləri bu qərarı necə qarşılayacaq və öz platformalarında siyasi reklamlara necə yanaşacaqlar? Bu vəziyyətin uzunmüddətli nəticələri nə olacaq və alternativ strategiya nəticəsində daha balanslaşdırılmış nəticəyə nail olmaq mümkün olmayacaqmı?

Reply