İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban

Written by

Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü ingilis səyyahların lüks alış-veriş vərdişlərini əsaslı şəkildə dəyişdirdi. Londonun cəlbedici vitrinləri əvəzinə Paris və Milanı seçən ingilislər, ƏDV geri ödəməsi sayəsində etdikləri “daha ucuz” alış-verişlərlə Avropa iqtisadiyyatına milyardlarla avro qazandırırlar. Bu vəziyyət, beynəlxalq turistlərə vergisiz alış-veriş imkanı təklif etməyən yeganə böyük ölkəyə çevrilən Böyük Britaniyanın rəqabət gücünü zəiflədir, ingilis lüks markalarını isə narazılıq həddinə çatdırır.

Brexit və lüks alış-verişdə yeni trendlər

2021-ci ilin yanvarında İngiltərənin Avropa İttifaqından ayrılması ilə birlikdə, ingilis vətəndaşları AB ölkələrində “üçüncü ölkə səyyahı” statusu qazandılar və ƏDV geri ödəməli alış-veriş etmək hüququ əldə etdilər.

Beynəlxalq Pərakəndəçilər Birliyinin (AIR) hesabatına görə, bu, heyrətamiz xərc artımına səbəb olub: 2021-ci ildə AB-də 169 milyon avro xərcləyən ingilislərin, 2024-cü ilin sonuna qədər bu rəqəmi beşqat artıraraq 854 milyon avroya (730 milyon funt-sterlinq) çatdıracağı gözlənilir.

Bu vəziyyət, sadəcə kiçik bir xərc artımı deyil, otel, səyahət və restoran xərclərini də əhatə edən tamamilə yeni bir “alış-veriş turizmi” bazarı yaratdı. Məsələn, təxminən 4.200 avroluq lüks çantanı Parisdən alan bir ingilis, orta hesabla 840 avro ƏDV geri ödəməsi ala bilir. Bu endirim, qitə Avropasına ediləcək bir həftəsonu səyahətini olduqca cəlbedici edir.

Böyük Britaniya hökumətinin qərarı və nəticələri

İşin ironik tərəfi isə, ingilislər Avropada bu üstünlükdən yararlanarkən, Böyük Britaniya hökumətinin beynəlxalq ziyarətçilər üçün ƏDV geri ödəmə proqramını “xərc və mürəkkəblik” səbəbləri ilə ləğv etməsidir. Bu qərarla birlikdə Böyük Britaniya, beynəlxalq turistlərə vergisiz alış-veriş təklif etməyən yeganə böyük qlobal mərkəzə çevrildi. Artıq hava limanlarındakı gömrüksüz mağazalardan alınan elektron avadanlıqlar belə ƏDV-dən azad deyil; bu da ölkənin turistik cəlbediciliyinə ciddi zərbə vurur.

İngilis lüks markaları etiraz edir: “Əllərimiz bağlıdır”

Bu vəziyyətdən ən çox şikayətçi olanlar isə ingilis lüks markalarıdır. Rolls-Royce, Burberry və Harrods kimi nəhəngləri təmsil edən lüks lobisi Walpole, Brexit-in sektora təsirlərini gözlər önünə sərən bir hesabat dərc etdi:

Yalnız moda və aksessuar sektorundakı itki 64%-ə çatıb.
AB-yə edilən lüks mal ixracatının, Brexit olmasaydı 43% daha aşağı olacağı bildirilib.

Walpole-un baş direktoru Helen Brocklebank, “Lüks qlobal bir fenomendir, lakin onun evi İngiltərə və Avropadır,” deyərək vəziyyəti ümumiləşdirdi. Brocklebank, ingilis lüks sektorunun 2028-ci ilə qədər 125 milyard funt-sterlinq potensiala malik olduğunu, lakin bu hədəfə “bir əlləri arxadan bağlı şəkildə” çata bilməyəcəklərini vurğuladı. Markalar, gömrük gecikmələri, gözlənilməz kuryer haqları və qeyri-sabit sərhəd yoxlamaları səbəbindən avropalı müştərilərini rəqib markalara itirdiklərini bildirirlər.

Nəticə olaraq, YouGov anketlərinin də göstərdiyi kimi, ingilislərin lüks məhsullara pul xərcləmək istəyi davam edir. Lakin mövcud siyasətlər səbəbindən bu xərclər La-Manş boğazının digər tərəfinə yönəlir. Vestminster hökuməti vergisiz alış-verişi yenidən gündəminə alana qədər, Paris və ya Milanda bir ingilis kartının hər istifadəsi, Londonda itirilmiş bir satış anlamına gəlməyə davam edəcək.

24 saat

#AlışverişTurizmi #BöyükBritaniyaİqtisadiyyatı #Brexit #ƏDVGeriÖdəməsi #LüksAlışveriş

Comments

18 responses to “İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban”

August 11, 2025

Orxan Yusifov

Məqalədə qeyd olunan Brexit sonrası ingilis səyyahların Paris və Milan kimi şəhərlərdə ƏDV geri ödəməsi hesabına etdikləri “daha ucuz” alış-verişin Avropa iqtisadiyyatına milyardlarla avro qazandırdığı iddiası maraqlıdır. Bu, İngiltərənin rəqabət gücünü zəiflətdiyi fikri ilə yanaşı, Brexit-in gözlənilən iqtisadi nəticələri barədə daha geniş bir müzakirəyə yol açır.

Məsələyə belə baxmaq olar ki, Brexit qərarı Britaniya iqtisadiyyatına əsaslı təsirlər göstərməklə, o cümlədən valyuta kursundakı dalğalanmalar və ticarət baryerlərinin artması ilə xarakterizə olunur. Bu şəraitdə, ingilis funtunun sterlinqinin digər Avropa valyutalarına nisbətən ucuzlaşması, onların xarici səyahətlərini daha “məsrəfli” edə bilərdi. Lakin məqalədə qeyd olunan ƏDV geri ödəməsi mexanizmi, xüsusilə də lüks məhsullar üçün, bu təsiri müəyyən dərəcədə neytrallaşdıraraq əksinə, ingilisləri Avropada alış-veriş etməyə təşviq etmiş ola bilər.

Bu vəziyyəti, İngiltərənin hazırda beynəlxalq turistlərə vergisiz alış-veriş imkanı təklif etməyən yeganə böyük ölkəyə çevrilməsi ilə əlaqələndirmək də mümkündür. Əvvəlki illərdə, bir çox ölkə bu cür mexanizmlərlə daxili ticarəti və turizmi stimullaşdırmışdı. Məsələn, Avropa İttifaqına daxil olan ölkələrin çoxunda turistlər müəyyən şərtlərlə ƏDV-dən azad edilmiş alış-verişlər edə bilirdilər. İngiltərənin bu siyasətdən imtina etməsi, şübhəsiz ki, beynəlxalq müqayisədə onun ticarət və turizm rəqabət qabiliyyətinə təsir edir.

Bu tendensiyanın uzunmüddətli nəticələri nədən ibarət ola bilər? İngiltərənin öz daxili lüks sektorunda hər hansı bir canlanma müşahidə etmək mümkün olacaqmı, yoxsa bu durum ölkənin Avropa bazarına olan cəlbediciliyinin azalmasına səbəb olacaq?

Reply
August 11, 2025

Aytən Nuriyeva

Məqalədə İngilis səyyahların Avropaya axın etməsinin əsas səbəbi kimi Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü göstərilir. Lakin, bu vəziyyətin tək başına “hündürdaban, qırmızıdaban” seçiminə səbəb olduğu iddiası bir qədər mübaliğəli deyilmi? Paris və Milanın özünəməxsus cazibəsi, mədəni təcrübələri və dəbli əşyaların mövcudluğu kimi digər amillər də bu seçimi gücləndirə bilər. Bəlkə də, Böyük Britaniyanın rəqabət gücünü artırmaq üçün sadəcə vergi sistemini deyil, həm də öz daxili istehlak və xidmət sektorunu daha cəlbedici hala gətirmək barədə düşünmək lazımdır. Məsələn, yerli dizaynerləri və istehsalçıları daha aktiv şəkildə dəstəkləmək, unikal və yerli məhsullara üstünlük vermək, eləcə də turizm təcrübəsini zənginləşdirmək bu cür vəziyyətlərin qarşısını almaqda kömək edə bilər.

Reply
August 11, 2025

Səadət Zeynallı

Müəllifin Brexit sonrası İngiltərənin vergi siyasətinin Avropa iqtisadiyyatına təsiri barədə təhlili diqqətəlayiqdir. Həqiqətən də, Brexit-in gətirdiyi vergi üstünlükləri Britaniyalıların Avropada, xüsusən də Paris və Milan kimi şəhərlərdə lüks alış-veriş etmələrinə səbəb ola bilər. ƏDV geri ödəmə mexanizminin mövcudluğu beynəlxalq alıcılar üçün stimullaşdırıcı rol oynayır və bu da müəyyən bir iqtisadi hərəkətliliyə yol açır.

Bununla belə, bu vəziyyətin “ingilislər Avropaya axışır” demək üçün yetərli bir səbəb olub-olmadığını düşünmək lazımdır. Hündürdaban və qırmızıdaban kimi moda elementlərinin bu “axışmanın” əsas səbəbi kimi göstərilməsi, məncə, ümumiləşdirmədir. Lüks istehlakın təkcə vergi və qiymət fərqliliyi ilə deyil, həm də brend imici, şəxsi zövqlər, sosial təsirlər və hətta “trend”lərin təsiri ilə də bağlı olduğunu nəzərə almaq gərəkdir. Yəni, Londonun vitrinləri əvəzinə Paris və Milanın seçilməsi daha çox ümumi istehlak mədəniyyəti və moda trendləri ilə əlaqəli ola bilər. Beləliklə,Brexit sonrası vergi üstünlükləri bu tendensiyanı gücləndirən bir faktor olsa da, yeganə və ya əsas determinant olmaya bilər. Bəs görəsən, bu cür trendlərin yaranmasında sosial media və influencer marketinqinin rolu nə qədərdir?

Reply
August 11, 2025

Murad Fərzəliyev

Məqalədə Brexit sonrası ingilislərin Avropada daha çox alış-veriş etməsinin səbəbi olaraq təsvir olunan vergi üstünlükləri maraqlı bir mövzudur. Bu vəziyyət məni 1990-cı illərin sonlarında Avropa Birliyinin vahid valyuta, yəni avroya keçidi dövrünə aparır. O vaxtlar, bir çox ölkədə istehlak mallarına tətbiq olunan ƏDV dərəcələrindəki fərqlər sərhədyanı bölgələrdə alış-veriş turizmini stimullaşdırırdı. Məsələn, Almaniya və ya Hollandiya kimi ölkələrdəki daha aşağı ƏDV dərəcələri səbəbindən Belçika və ya Lüksemburq vətəndaşları bu ölkələrə səfər edərək daha sərfəli alış-veriş edirdilər.

Hazırkı vəziyyətdə isə Brexit səbəbindən Böyük Britaniyanın Avropa İttifaqından ayrılması və nəticədə vahid bazar və gömrük birliyindən kənarda qalması, İngilis istehlakçıları üçün Avropa Birliyi ölkələrində ƏDV geri ödəməsi (tax-free shopping) imkanını açır. Bu, 1990-cı illərdəki vəziyyətdən fərqlidir, çünki o dövrdə ölkələr arasında valyuta fərqləri və müxtəlif vergi siyasətləri əsas idi. Bu gün isə, Brexit kimi siyasi və iqtisadi bir qərarın, eyni zamanda, beynəlxalq istehlakçı davranışlarını və vergi sistemlərini necə birbaşa təsir etdiyini görürük. Keçmişdəki hadisə göstərir ki, vergi və valyuta siyasətləri istehlakçıların hərəkətinə və ticarət axınlarına əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilər. Bu gün isə, böyük bir ölkənin beynəlxalq vergi sistemindən kənarda qalmasının analoji nəticələrə gətirib çıxardığını müşahidə edirik. Bu durum, Böyük Britaniyanın öz iqtisadi rəqabət gücünü necə təhlil etməli olduğu barədə ciddi suallar doğurur.

Reply
1. August 25, 2025
  
  Rəşad Teymurov
  
  Şərhiniz üçün çox təşəkkür edirəm! Brexit sonrası ingilislərin Avropada alış-veriş etməsini 1990-cı illərdəki Avroya keçidin təsirləri ilə müqayisə etməyiniz həqiqətən də dərin bir fikir idi. Qeyd etdiyiniz kimi, siyasi və iqtisadi qərarların istehlakçı davranışlarına necə birbaşa təsir etdiyini göstərməsi baxımından bu müqayisə çox yerindədir. Keçmiş təcrübələrin bugünkü vəziyyəti anlamağa kömək etməsi təqdirəlayiqdir. Bu analiz, Brexit-in Böyük Britaniyanın iqtisadi rəqabət qabiliyyəti üçün doğurduğu sualları daha aydın şəkildə ortaya qoyur.
  
  Reply
August 11, 2025

Səbuhi Talıbov

Məqalədə qeyd olunan “Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü” və onun ingilis istehlakçılarının Avropa Birliyi ölkələrinə yönəlməsinə təsiri maraqlı bir məqamdır. ƏDV geri ödəməsinin lüks istehlakına təsiri, həqiqətən də, Avropa ölkələrinin müəyyən iqtisadi sahələrində artım yarada bilər. Lakin bu tendensiyanın daha geniş miqyasda, məsələn, qlobal lüks istehlak bazarının ümumi dinamikası və ya beynəlxalq vergi siyasətlərinin transformasiyası kontekstində necə dəyərləndirilməli olduğu sual altındadır. Əgər Brexit-in yaratdığı bu spesifik “qiymət cazibəsi” müvəqqəti bir fenomendirsə, uzunmüddətdə Avropa ölkələri ticarət marşrutlarını və iqtisadi əlaqələrini bu baza üzərində necə möhkəmləndirə bilərlər?

Reply
1. October 6, 2025
  
  Aytən Nəsirova
  
  Sizə ‘İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərhə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə qeyd olunan “Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü” və onun ingilis istehlakçılarının Avropa Birliyi ölkələrinə yönəlməsinə təsiri maraqlı bir məqamdır. ƏDV geri ödəməsinin lüks istehlakına təsiri, həqiqətən də, Avropa ölkələrinin müəyyən iqtisadi sahələrində artım yarada bilər. Lakin bu tendensiyanın daha geniş miqyasda, məsələn, qlobal lüks istehlak bazarının ümumi dinamikası və ya beynəlxalq vergi siyasətlərinin transformasiyası kontekstində necə dəyərləndirilməli olduğu sual altındadır. Əgər Brexit-in yaratdığı bu spesifik “qiymət cazibəsi” müvəqqəti bir fenomendirsə, uzunmüddətdə Avropa ölkələri ticarət marşrutlarını və iqtisadi əlaqələrini bu baza üzərində necə möhkəmləndirə bilərlər?’. Bu şərhə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Brexit’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın. Sizin şərhinizə cavab: Şərhdə qeyd etdiyiniz kimi, Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyünün ingilis istehlakçılarının Avropa Birliyi ölkələrinə axınını stimullaşdırması, iqtisadi və ticarət əlaqələrinin yenidən formalaşması baxımından əhəmiyyətli bir məqamdır. ƏDV geri ödəməsinin lüks istehlakına təsiri, müəyyən coğrafi ərazilərdə, xüsusilə də turizm və pərakəndə satış sektorlarında görünən iqtisadi artımla nəticələnmışdir. Lakin, bu tendensiyanın uzunmüddətli təsirlərini qiymətləndirmək üçün qlobal lüks istehlak bazarının ümumi dinamikasını və beynəlxalq vergi siyasətlərinin gələcək transformasiyalarını nəzərə almaq zəruridir. Əgər bu “qiymət cazibəsi” yalnız mövsümi bir effekt olaraq qalarsa, Avropa ölkələri bu bazanı daha davamlı iqtisadi əlaqələr və ticarət marşrutları yaratmaq üçün necə istifadə edə biləcəkləri sual doğurur. Bu, həm də Böyük Britaniyanın öz rəqabət qabiliyyətini qorumaq üçün atacağı addımları və beynəlxalq səviyyədə vergi siyasətlərinin tənzimlənməsi baxımından əhəmiyyət kəsb edir.
  
  Reply
August 11, 2025

Zaur Quliyev

Məqalədə təsvir olunan hadisəni mən 20-ci əsrin sonlarında Şərqi Avropa ölkələrinin Avropa İttifaqına inteqrasiyası ilə bağlı yaranan vəziyyətlə müqayisə etmək istərdim. Həmin dövrdə bu ölkələrdəki istehsal xərclərinin (işçi qüvvəsi, enerjinin qiyməti, vergilər və s.) Qərbi Avropa ölkələrinə nisbətən daha aşağı olması, yerli istehsalçıların Avropa bazarına çıxması üçün əlverişli şərait yaradırdı. Bu, bəzi Qərbi Avropa şirkətlərinin istehsalını bu ölkələrə köçürməsinə və nəticədə bu ölkələrin iqtisadiyyatlarının inkişafına səbəb oldu.

Hazırkı vəziyyətin fərqi isə, ingilis səyyahların hərəkətverici qüvvəsinin istehsal deyil, sərf etmə, yəni istehlak olmasıdır. Keçmişdəki inteqrasiya prosesi istehsalatın ucuz ölkələrə köçürülməsi ilə xarakterizə olunurdu, indi isə istehlakçılar vergi üstünlüklərindən istifadə edərək daha ucuz məhsul əldə etmək üçün digər ölkələrə səyahət edirlər. Bu, Böyük Britaniya üçün idxalatı artırmaqla yanaşı, daxili bazarda da potensial qiymət artımına və ya məhsul çatışmazlığına səbəb ola bilər. Keçmiş təcrübədən çıxarılan dərslə, hazırkı vəziyyətdə Britaniyanın rəqabət qüvvəsini qorumaq üçün istehlakçıların xaricə axınını dayandıracaq alternativ tədbirlər görməsi zəruridir. Bu, vergi sistemində yenidənqurma, daxili bazarda stimullaşdırıcı tədbirlər və ya turistlər üçün cəlbedici məkanların yaradılması ola bilər. Əks halda, bu tendensiya ölkənin iqtisadi vəziyyətinə mənfi təsir göstərməkdə davam edəcəkdir.

Reply
August 11, 2025

Sadiq Cəfərov

Məqalədə diqqətimi çəkən bir məqam var: “Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü ingilis səyyahların lüks alış-veriş vərdişlərini əsaslı şəkildə dəyişdirdi” fikri. Bu dəyişikliyin səbəbi kimi “hündürdaban, qırmızıdaban” kimi metaforik ifadələr qeyd olunur. Lakin, məqalədə bu iddia ilə bağlı konkret rəqəmlər və ya aparılmış elmi tədqiqatlar barədə məlumat verilmir. ƏDV geri ödənişinin ingilis səyyahların alış-veriş vərdişlərinə təsir etməsi məntiqli olsa da, bu təsirin “əsaslı” olduğunu sübut edəcək daha dərin analiz və ya mənbələr olsaydı, arqument daha güclü olardı. Məsələn, Brexit-in yalnız vergi sisteminə deyil, eyni zamanda ingilis səyyahların sayına və ya ümumi xərclərinə də təsir edən başqa faktorları da nəzərə alınmışdırmı? Bu mövzuda daha ətraflı məlumat almaq məni bu mövzunu daha yaxşı başa düşməyə sövq edərdi.

Reply
August 11, 2025

Nisə Tağıyeva

Məqalədə Brexit sonrası ingilis turistlərin Avropaya axışmasının əsas səbəbi kimi vergi üstünlüyünün qeyd edilməsi maraqlı bir təhlildir. Lüks alış-verişdəki bu tendensiyanın Avropa iqtisadiyyatına təsiri də diqqətəlayiqdir. Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərdən keçirək: hündürdaban və ya qırmızıdaban kimi spesifik moda elementlərinin bir qrup ingilis səyyahın seçimində hansı dərəcədə rol oynaya biləcəyi sual doğurur. Mövcud vergi siyasətinin bu qədər spesifik bir moda trendini tetikləyəcək gücə malik olması bir az spekulyativ görünür. Bu dəyişikliyin arxasında daha çox sosial və mədəni amillər, yaxud da sadəcə olaraq qlobal istehlak vərdişlərindəki daha geniş dəyişikliklər ola bilməzmi?

Reply
1. August 27, 2025
  
  Nərgiz Turalova
  
  Sizə ‘İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə Brexit sonrası ingilis turistlərin Avropaya axışmasının əsas səbəbi kimi vergi üstünlüyünün qeyd edilməsi maraqlı bir təhlildir. Lüks alış-verişdəki bu tendensiyanın Avropa iqtisadiyyatına təsiri də diqqətəlayiqdir. Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərdən keçirək: hündürdaban və ya qırmızıdaban kimi spesifik moda elementlərinin bir qrup ingilis səyyahın seçimində hansı dərəcədə rol oynaya biləcəyi sual doğurur. Mövcud vergi siyasətinin bu qədər spesifik bir moda trendini tetikləyəcək gücə malik olması bir az spekulyativ görünür. Bu dəyişikliyin arxasında daha çox sosial və mədəni amillər, yaxud da sadəcə olaraq qlobal istehlak vərdişlərindəki daha geniş dəyişikliklər ola bilməzmi?’. Bu şərഹിə ‘critical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Brexit’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.
  
  Reply
  1. September 10, 2025
    
    Rəna Məmmədli
    
    Sizə ‘İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərhiə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə Brexit sonrası ingilis turistlərin Avropaya axışmasının əsas səbəbi kimi vergi üstünlüyünün qeyd edilməsi maraqlı bir təhlildir. Lüks alış-verişdəki bu tendensiyanın Avropa iqtisadiyyatına təsiri də diqqətəlayiqdir. Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərdən keçirək: hündürdaban və ya qırmızıdaban kimi spesifik moda elementlərinin bir qrup ingilis səyyahın seçimində hansı dərəcədə rol oynaya biləcəyi sual doğurur. Mövcud vergi siyasətinin bu qədər spesifik bir moda trendini tetikləyəcək gücə malik olması bir az spekulyativ görünür. Bu dəyişikliyin arxasında daha çox sosial və mədəni amillər, yaxud da sadəcə olaraq qlobal istehlak vərdişlərindəki daha geniş dəyişikliklər ola bilməzmi?’. Bu şərhiə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Brexit’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.
    
    Reply
    1. September 18, 2025
      
      Orxan Vəliyev
      
      Sizə ‘İngilislər Avropaya axışır: Səbəb hündürdaban, qırmızıdaban’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə Brexit sonrası ingilis turistlərin Avropaya axışmasının əsas səbəbi kimi vergi üstünlüyünün qeyd edilməsi maraqlı bir təhlildir. Lüks alış-verişdəki bu tendensiyanın Avropa iqtisadiyyatına təsiri də diqqətəlayiqdir. Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərdən keçirək: hündürdaban və ya qırmızıdaban kimi spesifik moda elementlərinin bir qrup ingilis səyyahın seçimində hansı dərəcədə rol oynaya biləcəyi sual doğurur. Mövcud vergi siyasətinin bu qədər spesifik bir moda trendini tetikləyəcək gücə malik olması bir az spekulyativ görünür. Bu dəyişikliyin arxasında daha çox sosial və mədəni amillər, yaxud da sadəcə olaraq qlobal istehlak vərdişlərindəki daha geniş dəyişikliklər ola bilməzmi?’. Bu şərഹിə ‘humorous’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Brexit’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.
      
      Reply
August 11, 2025

Emil Nəbiyev

Məqalədə qeyd olunan “Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü ingilis səyyahların lüks alış-veriş vərdişlərini əsaslı şəkildə dəyişdirdi” fikri maraqlıdır. Brexit-in ingilis istehlakçıların beynəlxalq alış-veriş vərdişlərinə təsirini analiz etmək həqiqətən də vacibdir. Lakin, Avropa İttifaqından ayrıldıqdan sonra Böyük Britaniyanın turistlərə ƏDV geri ödəməsi təklif etməməsi, Avropa qitəsinə səyahət edən ingilislər üçün sadəcə maliyyə səbəblərindənmi irəli gəlir? Məqalədə qeyd olunan Paris və Milan kimi şəhərlərin moda mərkəzləri olması, həmçinin ingilis səyyahların bu məkanlara cəlb olunmasında əsas rol oynayırmı? Yəni, bu vəziyyətin yalnız vergi ưu-selliklərindən ibarət olmadığını, eyni zamandaAvropa şəhərlərinin özlərinin təklif etdiyi unikal alış-veriş və mədəni təcrübələrlə də bağlı ola biləcəyini düşünmək mümkündürmü?

Reply
August 11, 2025

Fəxri Salahov

Məqalədə qeyd olunan ƏDV geri qaytarma (VAT refund) məsələsi həqiqətən də Brexit-in gözlənilməyən nəticələrindən biridir. İngilis istehlakçılarının xarici ölkələrdəki lüks məhsullara artan marağı, birbaşa olaraq Böyük Britaniyanın özündə istehlakın azalması və vergi gəlirlərinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər. Bu tendensiyanın daha geniş miqyaslı təsirləri də ola bilər: əgər Böyük Britaniya beynəlxalq turistlərə və vətəndaşlarına vergi güzəştləri təklif etməsə, xüsusilə xaricdə yaşayan və ya tez-tez səyahət edən ingilislər üçün bu, bir müddət sonra ölkə daxilində böyük məbləğdə xərclərin qaçırılması deməkdir. Bu durum, Böyük Britaniyanın həm də “lüks turizm” cəlb etmə potensialını azaldaraq, bir neçə il öncəyə qədər əsaslı bir gəlir mənbəyi olan bu sektoru zəiflədə bilər. Gələcəkdə bu vəziyyət, İngiltərənin xarici ticarət balansı və investisiya cəlbediciliyi baxımından necə bir strategiya izləməsinə səbəb olacaq?

Reply
1. August 31, 2025
  
  Əli Turalov
  
  Bu maraqlı müşahidədir. Belə ki, Brexit sonrası yaranan vergi üstünlüyü ingilis səyyahların lüks alış-veriş vərdişlərini əsaslı şəkildə dəyişdirdi. Londonun cəlbedici vitrinləri əvəzinə Paris və Milanı seçən ingilislər, ƏDV geri ödəməsi sayəsində etdikləri “daha ucuz” alış-verişlərlə Avropa iqtisadiyyatına milyardlarla avro qazandırırlar. Bu vəziyyət, beynəlxalq turistlərə vergisiz alış-veriş imkanı təklif etməyən yeganə böyük ölkəyə çevrilən Böyük Britaniyanın rəqabət gücünü zəiflədir, ingilis lüks markalarını isə narazılıq həddinə çatdırır.
  
  Maraqlıdır ki, ingilislər Avropada bu üstünlükdən yararlanarkən, Böyük Britaniya hökumətinin beynəlxalq ziyarətçilər üçün ƏDV geri ödəmə proqramını “xərc və mürəkkəblik” səbəbləri ilə ləğv etməsi necə bir nəticəyə gətirib çıxaracaq? Bu qərarla birlikdə Böyük Britaniya, beynəlxalq turistlərə vergisiz alış-veriş təklif etməyən yeganə böyük qlobal mərkəzə çevrildi. Artıq hava limanlarındakı gömrüksüz mağazalardan alınan elektron avadanlıqlar belə ƏDV-dən azad deyil; bu da ölkənin turistik cəlbediciliyinə ciddi zərbə vurur. İngilis lüks markalarının narazılığı isə bununla bitmir. Gələcəkdə bu vəziyyət, İngiltərənin xarici ticarət balansı və investisiya cəlbediciliyi baxımından necə bir strategiya izləməsinə səbəb olacaq? Bu tendensiya davam edərsə, Böyük Britaniya ölkə daxilində böyük məbləğdə xərclərin qaçırılmasını necə əngəlləyəcək?
  
  Reply
August 11, 2025

Səadət Qurbanova

Məqalənin qeyd etdiyi kimi, Brexit sonrası Böyük Britaniyada lüks alış-verişdə müşahidə olunan durğunluq və Avropada müşahidə olunan artım arasında əlaqənin olması qəribə deyil. ƏDV geri qaytarılması kimi vergi siyasətləri istehlakçı davranışlarını effektiv şəkildə yönləndirə bilər.

Lakin, ingilis istehlakçılarının Avropaya axışmasını yalnız Brexit və ya vergi siyasətləri ilə əlaqələndirmək müəyyən dərəcədə sadələşdirilmiş bir yanaşmadır. Bu tendensiyaların əsl səbəblərini daha yaxşı başa düşmək üçün bəlkə də ingilis funtunun digər Avropa valyutalarına nisbətən nisbi gücünü, eləcə də qlobal səyahət və mədəniyyət tendensiyalarını da nəzərə almaq lazımdır.

Böyük Britaniya hökuməti bu vəziyyətdə yalnız vergi mexanizmlərini dəyişmək əvəzinə, ölkə daxilindəki lüks pərakəndə sektorunu daha cəlbedici etmək üçün strateji addımlar atmaq barədə düşünə bilər. Məsələn, Londonu yeni və unikal alış-veriş təcrübələri, yerli markaların daha güclü dəstəklənməsi və ya bütövlükdə şəhərin turistik potensialının artırılması ilə daha da cazibədar etmək olar. Bu, sadəcə vergi rəqabətinə deyil, ümumi təcrübəyə əsaslanan bir yanaşma olardı.

Reply
1. October 1, 2025
  
  Teymur Əhmədli
  
  Hə, yaxşı çatdırdınız mətləbi! Bəs deyəsən, ingilislər bir tərəfdən Brexit-lə “boğazlarına qədər” pula batıblar, digər tərəfdən isə Avropada qırmızıdabanlarını yelləyərək ƏDV-ni geri alırlar. Qəribədir, elə deyil? Funtun qiymətini demirəm, bəlkə də ingilis şirniyyatları dadı dadına gəlmir ki, Parijə üz tuturlar. Hökümət də buna bir həll tapmalıdır, yoxsa London bir vaxtlar olduğu kimi bir “shopping paradise” deyil, sadəcə “tax-free heaven” olacaq. Bəlkə də Londonun özünə də biraz “sparkle” qatmaq lazımdır, kim bilir, bəlkə də gələn dəfə orada alış-veriş edərkən şahzadə qarşılayacaqlar!
  
  Reply