İranlı diplomat Səudiyyə Ərəbistanında: Müharibəyə baxmayaraq yaxınlaşma davam edir
Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhdi Məhəmməd bin Salman (MBS) İranın xarici işlər naziri Abbas Araqçi ilə Ciddədə görüşüb. Bu, İranın İsraillə 12 günlük müharibəsindən sonra yüksək rütbəli İran rəsmisinin Körfəz krallığına ilk səfəridir və İran-Səudiyyə münasibətlərində gərgin dövrə baxmayaraq dialoqun davam etdiyini göstərir. İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İsmayıl Baqai Araqçinin çərşənbə axşamı Vəliəhd Şahzadə Məhəmməd və digər Səudiyyə rəsmiləri ilə apardığı danışıqları “məhsuldar” adlandırıb.
İsrail və İran arasında 12 gün davam edən gərgin münaqişə ABŞ-ın üç İran nüvə obyektini bombalamasından sonra atəşkəs əldə edilib. Bu səfər müharibənin Tehran və Ər-Riyad arasındakı yaxınlaşmaya mane olmadığını göstərir ki, bu da regional sabitlik üçün müsbət bir işarədir. Səudiyyə Ərəbistanının rəsmi xəbər agentliyi SPA bildirib ki, Araqçi və Vəliəhd Şahzadə Məhəmməd “ikili əlaqələri nəzərdən keçirib, son regional inkişafları və bu istiqamətdə görülən səyləri müzakirə ediblər”. Vəliəhd Şahzadə Krallığın atəşkəs razılaşmasının regionda təhlükəsizlik və regional sabitlik şərtlərinin yaradılmasına töhfə verəcəyinə ümid etdiyini vurğulayıb və mübahisələrin həllində dialoqun diplomatik vasitələrlə dəstəklənməsi mövqeyini ifadə edib. Araqçi Krallığa “İsrail təcavüzünü” pislədiyi üçün minnətdarlığını bildirib. İranın baş diplomatı Səudiyyə Ərəbistanının müdafiə naziri Xalid bin Salman bin Əbdüləziz və xarici işlər naziri Şahzadə Feysəl bin Fərhan Əl Səudla da görüşüb.
Münaqişədən əməkdaşlığa: gərginliklərə baxmayaraq dialoq
İsrail 13 iyun tarixində birbaşa təxribat olmadan İrana qarşı genişmiqyaslı bombardmanlara başlayaraq, yüksək rütbəli hərbi komandirləri, nüvə alimlərini və yüzlərlə mülki vətəndaşı öldürüb. İran isə buna cavab olaraq İsraildə geniş dağıntılara səbəb olan raket zərbələri endirib. ABŞ İranın nüvə obyektlərini hədəf aldıqdan sonra Tehran Qətərdəki ABŞ hərbi bazasına raket ataraq cavab verib. Bu hücumdan qısa müddət sonra ABŞ prezidenti Donald Tramp İran və İsrail arasında atəşkəs elan edib. Ərəb ölkələri hücumu Qətərin suverenliyinin pozulması kimi qınasa da, İran Körfəz dövlətləri ilə əlaqələri bərpa etməyə çalışır.
Tehran və Ər-Riyad arasında illərdir davam edən İran-Səudiyyə münasibətləri regional münaqişələr və qarşılıqlı sabitliyi pozmaq ittihamları səbəbindən gərgin olub. Lakin hər iki ölkə 2023-cü ildə Çinin vasitəçiliyi ilə əldə olunan razılaşma çərçivəsində rəsmi İran-Səudiyyə münasibətlərini bərpa etməyə razılaşıb və Səudiyyə ilə İranın yüksək səviyyəli rəsmiləri mütəmadi təmasda olublar. Son müharibənin başlamasından əvvəl, Səudiyyə Ərəbistanı İranın ABŞ ilə nüvə danışıqlarını alqışlayaraq, regional və beynəlxalq mübahisələrin həlli istiqamətindəki səyləri dəstəklədiyini bildirmişdi. Bazar ertəsi günü İran prezidenti Məsud Pezeşkian Tehranın ABŞ ilə fikir ayrılıqlarını dialoq yolu ilə həll edə biləcəyinə inandığını, lakin ölkəsinə qarşı hücumlardan sonra etibarın problem olacağını bildirib. Çərşənbə axşamı “Financial Times” qəzetində dərc olunan məqaləsində Araqçi İsraili diplomatiyadan daha çox münaqişəyə üstünlük verməkdə ittiham edib. “İran diplomatiyada maraqlıdır, lakin bizdə əlavə dialoqla bağlı şübhələrimiz var,” o yazıb. “Əgər dostluq yolu ilə həll etmək istəyi varsa, ABŞ ədalətli bir razılığa əsl hazır olduğunu göstərməlidir.”
Leave a Reply to İsmayıl Əliyev Cancel reply