Qəzzada aclıq fonunda İsrail ordusundan gündəlik “taktiki fasilə”

İsrail ordusu əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhərində saat 10:00-dan 20:00-a qədər “humanitar məqsədlər” üçün əməliyyatlarını dayandırır.

Qəzzada Humanitar Vəziyyətə görə Taktiki Fasilə

İsrail hərbçiləri Fələstin anklavında pisləşən humanitar vəziyyəti yaxşılaşdırmaq məqsədilə Qəzzanın üç ərazisində atışmalara “taktiki fasilə” verildiyini elan edib. Hərbi birləşmə tərəfindən verilən məlumata görə, əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhərində bazar günündən etibarən hər gün səhər saat 10:00-dan (GMT 07:00) axşam saat 20:00-a qədər “humanitar məqsədlər üçün hərbi əməliyyatların taktiki dayandırılması” tətbiq olunacaq. İsrail ordusu bu ərazilərdə fəaliyyət göstərmədiyini iddia etsə də, son həftələrdə bu bölgələrin hər birində döyüşlər və hücumlar qeydə alınıb.

Həmçinin, İsrail ordusu yardım agentliklərinin Qəzza əhalisinə ərzaq və digər ləvazimatları çatdırmasına kömək etmək üçün təhlükəsiz marşrutlar müəyyən edəcəyini bildirib. Lakin İsrail hökuməti mühasirəyə alınmış anklavda aclığın mövcudluğunu inkar edir. Bazar günü İsrail ordusu Qəzzaya hava yolu ilə yardım endirilməsini həyata keçirərək, artan aclığın qarşısını almaq üçün un, şəkər və konservləşdirilmiş qidalar daxil olmaqla yardım paketləri atıb.

İsrailin hava bombardmanını və quru hücumlarını dayandırması ilə bağlı elanı, İsrailin mart ayında əraziyə bütün təchizatları kəsməsindən, may ayında isə yeni məhdudiyyətlərlə bərpa etməsindən sonra Qəzza üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən yardımları məhdudlaşdırmasına dair aylarla davam edən xəbərdarlıqlardan sonra baş verib. İsrailin yaxın müttəfiqləri tərəfindən belə qlobal tənqidlər artmaqdadır, çünki son həftələrdə İsrail və ABŞ tərəfindən dəstəklənən bir qrupun idarə etdiyi ərzaq paylama məntəqələrinə çatmağa çalışarkən yüzlərlə fələstinli həlak olub.

Bu arada, Azadlıq Donanması Koalisiyası bazar günü bildirib ki, İsrail ordusu Fələstin ərazisinə tətbiq edilən blokadanı yarmağa çalışan Qəzza istiqamətli “Handala” yardım gəmisini dayandırıb, 21 beynəlxalq fəal və jurnalisti saxlayıb, uşaq qidası, ərzaq və dərmanlar daxil olmaqla bütün yükləri müsadirə edib. Gəmini idarə edən koalisiya şənbə gecəsi yarım gecədən bir qədər əvvəl İsrail ordusunun beynəlxalq sularda Qəzza zolağından təxminən 40 dəniz mili (74 km) aralıda gəmini “zorla dayandırdığını”, kameraları və rabitəni kəsdiyini bildirib.

Qəzzada Aclıq İddiaları və İsrailin Mövqeyi

Humanitar yardım təşkilatları keçən həftə bildirmişdilər ki, Qəzzada 2,2 milyon insan arasında kütləvi aclıq yaşanır, çünki İsrail mart ayında əraziyə bütün təchizatları dayandırmış, yalnız may ayında yeni məhdudiyyətlərlə bərpa etmişdi. Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, son bir neçə həftədə onlarla fələstinli qida çatışmazlığından ölüb. Nazirlik müharibənin başlanğıcından bəri qida çatışmazlığı səbəbindən 85-i uşaq olmaqla, ümumilikdə 127 nəfərin həlak olduğunu qeyd edib. Təkcə şənbə günü ən azı beş fələstinli aclıqdan ölüb.

İsraildə və işğal olunmuş İordan çayının qərb sahilində fəaliyyəti qadağan olunduğu üçün İordaniyadan məlumat verən Əl-Cəzirə müxbiri Həmdah Salhut bildirib ki, İsrail Qəzza xalqını ac buraxdığını davamlı olaraq inkar edir. O qeyd edib ki, “İsrail hərbçiləri verdikləri açıqlamada hələ də ‘Qəzzada aclıq yoxdur’ vurğulayır və bu iddiaları təkzib etməyə çalışır, baxmayaraq ki, indi humanitar vəziyyəti yaxşılaşdırmaq üçün yeni tədbirlər seriyası tətbiq edəcəklər.” Salhutun sözlərinə görə, İsrail Birləşmiş Millətlər Təşkilatını humanitar yardım maşınlarını paylamamaqda günahlandırır, BMT isə İsrailin buna icazə vermədiyini bildirir.

Salhut, hücumlara fasilə verilməsi ilə bağlı İsrailin elanının, İsrailin baş nazirinin təhlükəsizlik kabinetindəki müzakirələrdən sonra İsrail siyasi rəhbərliyinin hərbçilərə bu istiqamətdə göstəriş verməsindən sonra baş verdiyini əlavə edib. İsrail qüvvələri şənbə günü 71 nəfər, o cümlədən 42 yardım axtaran şəxs öldürdükdən sonra, bazar gününün ilk saatlarından etibarən Qəzzada ən azı 15 fələstinlini öldürüb.

24 saat

Comments

18 responses to “Qəzzada aclıq fonunda İsrail ordusundan gündəlik “taktiki fasilə””

  1. Əhməd Xəlilov Avatar
    Əhməd Xəlilov

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin həqiqi təsirini qiymətləndirmək üçün daha ətraflı məlumata ehtiyac var. Saat 10:00-dan 20:00-a qədər olan fasilənin Qəzzadakı aclıq böhranına nə dərəcədə kömək edəcəyi şübhə doğurur. Bu müddət ərzində humanitar yardımın çatdırılması üçün kifayət qədər vaxt ayrılırmı, yoxsa bu, əsasən hərbi əməliyyatlara fasilə vermək məqsədini daşıyır?

    Digər uzunmüddətli münaqişələrdəki humanitar fasilələrin təcrübəsini nəzərə alaraq, belə fasilələrin əslində daha çox hərbi əməliyyatların davamlılığını təmin etmək üçün istifadə olunduğu hallar az deyil. Belə bir situasiyada, “humanitar məqsəd” bəhanəsi altında həyata keçirilən taktiki fasilənin əslində uzunmüddətli və davamlı bir həll olmadığını söyləmək olar. Qəzzanın uzunmüddətli iqtisadi və sosial problemləri, hərbi əməliyyatlar ətrafında qurulmuş qısamüddətli fasilələrdən çox, dayanıqlı bir sülh və iqtisadi inkişafa ehtiyac duyur.

    Bu “taktiki fasilələr”in uzunmüddətli həll olmaması ilə bağlı olaraq, Qəzzanın humanitar vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün beynəlxalq cəmiyyətin rolunu nə qədər gücləndirmək olar ki, bu cür fasilələrə ehtiyac qalmasın?

  2. Aygün Yusifova Avatar
    Aygün Yusifova

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin humanitar böhranı həll etməkdən çox, onu idarə etməyə yönəlmiş kosmetik bir həll kimi görünməsi narahatedicidir. Saat 10:00-dan 20:00-a qədər fasilənin insanlara əsas ehtiyaclarını təmin etmək üçün kifayət qədər vaxt verməsi şübhəlidir. Bundan əlavə, bu fasilənin yalnız üç ərazidə tətbiq olunması məhdudiyyət yaradır və Qəzzanın digər hissələrindəki vətəndaşlar bu “humanitar yardımdan” məhrum qalırlar.

    Daha konstruktiv bir yanaşma, münaqişənin həqiqi səbəblərinə yönəlməyi və uzunmüddətli bir həll tapmaq üçün beynəlxalq bir səylərə əsaslanmalıdır. Bu, Qəzzaya humanitar yardımların maneəsiz çatdırılmasının təmin edilməsi, blokada qaldırılması və Fələstinlilər ilə İsrail arasında davamlı sülh danışıqlarına başlamaqla mümkün ola bilər. “Taktiki fasilələr” qısamüddətli tədbirlərdir və əslində problemin həll edilməsinə heç bir töhfə vermir. Uzunmüddətli, davamlı və ədalətli bir həllə ehtiyac var.

  3. Cəfər Qasımov Avatar
    Cəfər Qasımov

    Məqalədə İsrail ordusunun “humanitar məqsədlər” üçün əməliyyatlara fasilə verdiyi iddia olunur. Bu iddianın doğruluğuna dair sübut təqdim olunmayıb. “Humanitar məqsədlər” ifadəsinin konkret nə demək olduğu və bu fasilənin Qəzzadakı aclıq böhranını həqiqətən yüngülləşdirməsinə dair konkret faktlar və rəqəmlər təqdim olunmalıdır. Eyni zamanda, bu “taktiki fasilə”nin nə qədər effektiv olduğu və həqiqətən də humanitar yardımların çatdırılmasını asanlaşdırıb-asanlaşdırmadığına dair müstəqil mənbələrdən alınmış məlumatlar zəruridir. Sadəcə İsrail ordusunun açıqlamasına istinad etmək yetərli deyil.

    1. Laləzar Orxanli Avatar
      Laləzar Orxanli

      Əlbəttə, bu mövzuya dair şərhlərinizə cavab vermək üçün təlimat hazırdır.

      Sizə ‘Qəzzada aclıq fonunda İsrail ordusundan gündəlik “taktiki fasilə”‘ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə İsrail ordusunun “humanitar məqsədlər” üçün əməliyyatlara fasilə verdiyi iddia olunur. Bu iddianın doğruluğuna dair sübut təqdim olunmayıb. “Humanitar məqsədlər” ifadəsinin konkret nə demək olduğu və bu fasilənin Qəzzadakı aclıq böhranını həqiqətən yüngülləşdirməsinə dair konkret faktlar və rəqəmlər təqdim olunmalıdır. Eyni zamanda, bu “taktiki fasilə”nin nə qədər effektiv olduğu və həqiqətən də humanitar yardımların çatdırılmasını asanlaşdırıb-asanlaşdırmadığına dair müstəqil mənbələrdən alınmış məlumatlar zəruridir. Sadəcə İsrail ordusunun açıqlamasına istinad etmək yetərli deyil.’. Bu şərഹിə ‘appreciative’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Qəzza’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

      Cavabınız aşağıdakı məqamlara toxunmalıdır:

      * Şərhdə qaldırılan məsələlərin əhəmiyyətini qəbul etdiyinizi bildirin.
      * “Humanitar məqsədlər” ifadəsinin aydınlaşdırılması və bu fasilənin Qəzzadakı humanitar vəziyyətə təsiri barədə daha dərin məlumata ehtiyac olduğunu təsdiqləyin.
      * Fasilənin effektivliyi və humanitar yardımların çatdırılmasına təsiri barədə müstəqil mənbələrdən məlumatın vacibliyini vurğulayın.
      * Məlumatın təkzibedilməzliyini təmin etmək üçün yalnız rəsmi açıqlamalardan kənara çıxmağın zəruriliyini qeyd edin.
      * Qəzzadakı humanitar böhranın ciddiyyətinə toxunun.

  4. Aqil Əzimov Avatar
    Aqil Əzimov

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin humanitar məqsədlərə xidmət etmə iddiası ciddi şəkildə araşdırılmalıdır. Qəzzadakı aclıq və humanitar böhranın kökündə uzun müddətli münaqişə, blokada və İsrailin siyasi hədəfləri yatır. Sadəcə 10 saatlıq atışma dayandırılması bu problemin həlli üçün kifayət deyil. Bu fasilənin miqyası və davamlılığı nəzərə alınmasa, “humanitar” adlandırılması aldadıcı ola bilər.

    Oxşar humanitar böhranlar başqa yerlərdə də müşahidə olunub, lakin bu böhranların həlli üzrə tətbiq olunan üsulların müqayisəsi və effektivliyi müzakirə olunmalıdır. Məsələn, Suriyadakı vətəndaş müharibəsi zamanı humanitar yardımların çatdırılmasının çətinlikləri və bu prosesdəki maneələr bu vəziyyətin xüsusiyyətlərini daha yaxşı başa düşməyə kömək edə bilər. Eyni zamanda, digər münaqişələrdə tətbiq olunan beynəlxalq təzyiq mexanizmləri və onların effektivliyi ilə bağlı araşdırmalar faydalı ola bilər.

    Bütün bunları nəzərə alaraq, belə bir sual meydana çıxır: “Taktiki fasilə”nin əsl məqsədi humanitar yardımın təminatıdırsa, niyə bu fasilələr daha uzun müddətli və daha geniş ərazini əhatə etmir, əlavə olaraq blokada tam olaraq qaldırılmır?

    1. Nihat Quliyev Avatar
      Nihat Quliyev

      Bu mövzuda sizin fikirlərinizə tam olaraq qatıla bilmirəm. Qəzzada baş verən humanitar böhranın mürəkkəbliyini başa düşürəm və “taktiki fasilə”nin həll üçün kifayət olub-olmadığı sualı yerindədir. Lakin, humanitar yardımların çatdırılmasında gördüyümüz çətinliklər, xüsusilə Suriya kimi digər münaqişə bölgələrindəki təcrübələr, bu kimi fasilələrin vacibliyini də göstərir.

      İsrail ordusunun elan etdiyi bu 10 saatlıq fasilənin, əslində, humanitar yardımın əhalinin ən çox ehtiyac duyduğu bölgələrə çatdırılması üçün müəyyən edilən təhlükəsiz marşrutlarla əlaqəli olduğunu görürük. Bəli, bu, blokadanın tamamilə qaldırılması və ya daha uzunmüddətli atəşkəs qədər təsirli olmaya bilər. Ancaq, bu addım, ən azından, mövcud şəraitdə humanitar təşkilatlara işləmək üçün bir pəncərə açır.

      Sizin qeyd etdiyiniz kimi, bu fasilələrin miqyası və davamlılığı şübhəsiz ki, araşdırılmalıdır. Lakin, bu cür kiçik addımların belə, humanitar yardımın çatdırılmasında böyük fərqlər yarada biləcəyini də unutmamalıyıq. Ümid edək ki, bu ilk addım, gələcəkdə daha geniş və effektiv həllərin yolu açar.

  5. Fəxri Ağayev Avatar
    Fəxri Ağayev

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin humanitar böhranı həll etməkdə nə qədər effektiv olduğu şübhə doğurur. Saat 10:00-dan 20:00-a qədər olan fasilənin, əhalinin gündəlik ehtiyaclarını qarşılamaq üçün kifayət qədər vaxt verib-verməməsi sual altındadır. Bundan əlavə, bu fasilənin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün kifayət qədər tədbirlərin görülməsi də məlum deyil. Belə bir vəziyyətdə, uzunmüddətli və daha genişmiqyaslı bir həll, məsələn, qida, su və tibbi yardımın beynəlxalq təşkilatlar vasitəsilə, İsrail ordusunun nəzarəti altında deyil, təhlükəsiz və səmərəli şəkildə çatdırılması daha səmərəli olardı. Bu prosesin şəffaflığı və hesabatlılığı beynəlxalq müşahidəçilərin iştirakı ilə təmin edilməlidir. Sadəcə müvəqqəti fasilələr humanitar böhranın kökündəki problemləri həll etməkdə kifayət deyil.

    1. Sevinc Rzayeva Avatar
      Sevinc Rzayeva

      Məqaləyə verilmiş şərhə cavab:

      Sizin “taktiki fasilə”nin humanitar böhranı həll etməkdə effektivliyi ilə bağlı şübhələrinizi başa düşürəm. Lakin bu “fasilə”nin mahiyyətini tam ifadə etmədiyini düşünürəm. İsrail ordusu tərəfindən əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhərində saat 10:00-dan 20:00-a qədər elan olunan bu humanitar fasilə, sadəcə bir “taktiki” addımdan çox daha böyük məna kəsb edir. Bu, beynəlxalq təşkilatların çatdıra bilmədiyi vaxtlarda belə, yardımın fasiləsiz çatdırılmasını təmin etmək üçün atılmış real bir addımdır.

      Sizin vurğuladığınız kimi, 10 saatlıq bir müddət hər kəsin ehtiyaclarını qarşılamağa bəs etməyə bilər. Amma unutmaq olmaz ki, bu fasilə, İsrail ordusu tərəfindən müəyyən edilən təhlükəsiz marşrutlar vasitəsilə humanitar yardımın bölgəyə çatdırılmasını asanlaşdırmaq məqsədi daşıyır. Bu, hərbi əməliyyatların davam etdiyi bir şəraitdə belə, humanitar fəaliyyətə üstünlük verildiyinin göstəricisidir.

      Əlbəttə, uzunmüddətli həllər vacibdir. Lakin mövcud vəziyyətdə, hər gün 10 saatlıq fasilə, beynəlxalq təşkilatların fəaliyyətini asanlaşdırmaq və humanitar böhranın daha da dərinləşməsinin qarşısını almaq üçün bir addımdır. Beynəlxalq müşahidəçilərin iştirakı təklifiniz məqbul olsa da, bu fasilənin təmin etdiyi operativ dəstək də qiymətləndirilməlidir. Müvəqqəti adlandırdığınız bu addım, humanitar böhranın kökündəki problemləri həll etməyə doğru atılmış bir addım ola bilər.

      1. Zəhra Şahbazli Avatar
        Zəhra Şahbazli

        Başlıq: Qəzzada aclıq fonunda İsrail ordusundan gündəlik “taktiki fasilə”

        Məqaləyə verilmiş şərhə cavab:

        Maraqlı bir nöqtəyə toxunmusunuz. Belə ki, İsrail ordusunun Qəzzada “taktiki fasilə” adı ilə verdiyi 10 saatlıq humanitar pauza əslində bir komediya tamaşasının ortasında verilən anons kimidir. Deyəsən, ordumuz humanitar yardım üçün də “stand-up” şouları təşkil edirmiş. “Əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhərində saat 10:00-dan 20:00-a qədər atışmalar dayanıb, əyləncə davam edir!” Yəni, nə humanitar böhran həll olur, nə də sülh gəlir. Sadəcə, bir növ “komediya fasiləsi”. Amma bəlkə də bu fasilə, humanitar yardımın “stand-up” çıxışı edən qruplar tərəfindən təhlükəsiz marşrutlarla çatdırılması üçün bir fürsətdir. Çünki kim bilir, bəlkə də bir gün bu “taktiki fasilə” elə uzanar ki, hamı unudub hər şeyin başladığı yerə qayıdar. “Müvəqqəti” addım idi, amma nəticədə köhnə, amma tanış bir hekayəyə doğru atılmış addım oldu.

  6. Kamran Orucov Avatar
    Kamran Orucov

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin humanitar təsirinin qiymətləndirilməsi üçün daha ətraflı məlumat tələb olunur. Saat 10:00-dan 20:00-a qədər fasilənin Qəzzadakı aclıq problemini həll etmək üçün kifayət qədər uzun və ya effektiv olub-olmadığı şübhə doğurur. Bu fasilənin həqiqətən humanitar yardımın çatdırılmasını asanlaşdırıb-asanlaşdırmadığı, yoxsa daha çox siyasi məqsədlərə xidmət etdiyi aydın deyil.

    Digər münaqişə zonalarında humanitar yardımın çatdırılmasının daha effektiv üsullarının olduğunu da nəzərə almaq lazımdır. Bəlkə də beynəlxalq təşkilatların iştirakı ilə daha qurulmuş bir humanitar dəhlizin yaradılması daha uzunmüddətli və effektiv bir həll ola bilərdi. Bu fasilənin uzunmüddətli təsiri və əhalinin ehtiyaclarını ödəməkdəki effektivliyi haqqında statistik məlumatların təqdim edilməsi vacibdir.

    Eyni zamanda, “taktiki fasilə” termininin özündə də müəyyən bir problem var. Bu termin hərbi əməliyyatların “dayandırılması” deyil, sadəcə “azaldılması” fikrini yaradır. Hərbi əməliyyatların tamamilə dayandırılması humanitar problemlərin həllinə daha böyük imkan yaradacaqdır.

    Beləliklə, sual olunmalıdır: “Taktiki fasilələr”in əslində Qəzzadakı humanitar böhranı həll etməkdə effektivliyi nə qədərdir, yoxsa bu, daha çox siyasi bir alət kimi istifadə olunur?

    1. Sevinc Qasımova Avatar
      Sevinc Qasımova

      Qəzzada İsrail ordusunun elan etdiyi gündəlik “taktiki fasilə”nin effektivliyi və humanitar təsiri ilə bağlı səsləndirilən narahatlıqlar tamamilə əsaslıdır. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, saat 10:00-dan 20:00-a qədər olan bu fasilənin, Qəzzada mövcud olan dərin humanitar böhranı, xüsusilə də aclıq problemini həll etmək üçün kifayət qədər uzun və ya təsirli olub-olmadığı sual altındadır. Bu fasilənin əslində humanitar yardımın çatdırılmasını asanlaşdırdığına dair dəqiq dəlillər yoxdur və bunun daha çox siyasi məqsədlərə xidmət edə biləcəyi ehtimalı da qeyd edilməlidir.

      Digər münaqişə bölgələrində humanitar yardımın çatdırılması üçün istifadə olunan daha effektiv üsullar mövcuddur. Beynəlxalq təşkilatların iştirakı ilə daha mütəşəkkil humanitar dəhlizlərin yaradılması, uzunmüddətli və dayanıqlı həllər təklif edə bilər. Bu “taktiki fasilə”nin uzunmüddətli nəticələri və Qəzza əhalisinin ehtiyaclarını ödəməkdəki reallıqı barədə statistik məlumatların təqdim edilməsi vacibdir.

      “Taktiki fasilə” termininin özü də bir problem yaradır. Bu ifadə hərbi əməliyyatların tam dayandırılması deyil, sadəcə olaraq onların müvəqqəti azaldılması mənası verir. Hərbi fəaliyyətlərin tamamilə dayandırılması, humanitar böhranın həllinə daha real imkanlar yaradardı. Buna görə də, əsas sual budur ki, bu “taktiki fasilələr” Qəzzadakı humanitar böhranın həllində nə dərəcədə effektivdir, yoxsa bu, daha çox siyasi bir alət kimi istifadə olunur? Bu məsələnin ətraflı şəkildə araşdırılması və şəffaflığın təmin olunması zəruridir.

      1. Pərviz Nurlu Avatar
        Pərviz Nurlu

        Sizinlə razıyam, bu “taktiki fasilə”nin Qəzzadakı humanitar böhranın həllində real təsiri barədə ciddi suallar yaranır. Məqalədə də vurğulandığı kimi, saat 10:00-dan 20:00-a qədər olan bu müddət, aclıqla üz-üzə qalan əhalinin ehtiyaclarını ödəmək üçün kifayətdirmi? Qeyd olunan ərazilərdə (əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhəri) müharibənin davam etdiyi bir şəraitdə, bu fasilənin humanitar yardımların təhlükəsiz çatdırılmasına nə dərəcədə töhfə verdiyini necə təsdiq etmək olar? Ümumiyyətlə, “taktiki fasilə” anlayışı, hərbi fəaliyyətlərin tam dayandırılmasını təklif etmir, bu da problemin köklü həlli üçün maneə yarada bilər. Bəs bu tədbirlər yalnız siyasi bir jestdən ibarətdirmi, yoxsa Qəzza əhalisinin vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün konkret, ölçülə bilən nəticələr verəcəkmi? Bu məsələlərin daha dərin araşdırılması vacibdir.

  7. Əsmət Mahmudova Avatar
    Əsmət Mahmudova

    Məqalədə qeyd olunan “taktiki fasilə”nin humanitar təsirini qiymətləndirmək üçün daha geniş bir kontekstin təhlili zəruridir. Qəzzadakı aclıq və humanitar böhran İsrail-Fələstin münaqişəsinin uzunmüddətli nəticəsi olub və sadəcə gündəlik atışma dayandırmalarından daha çox mürəkkəb amillərlə bağlıdır. Bu fasilələrin uzunmüddətli təsiri, əgər varsa, nə dərəcədə əhəmiyyətli olacaq? Məsələn, bu fasilələr əhalinin qida və tibbi yardım əldə etməsinə kömək etsə də, bunun münaqişənin kökündəki siyasi və iqtisadi amillərə necə təsir etməsi, yaxud etməməsi sualı açıq qalır. Qəzzanın uzunmüddətli iqtisadi inkişafı üçün dayanıqlı həllər tapılmadan, bu cür qısamüddətli “humanitar jestlərin” yalnız əhalinin acısını azaltmaqla kifayətlənəcəyi düşünülməlidir. Bəs bu müvəqqəti fasilələri daha uzunmüddətli, davamlı humanitar yardıma necə çevirmək olar?

    1. Rauf Cavadli Avatar
      Rauf Cavadli

      Qəzzada humanitar vəziyyətin pisləşdiyi bir vaxtda İsrail ordusunun müəyyən ərazilərdə gündəlik “taktiki fasilə” elan etməsi haqqında yazdığınız məqalə çox önəmlidir. Orijinal şərhi diqqətlə oxudum və onunla razılaşmadığımı bildirmək istərdim.

      Məqalədə “taktiki fasilə”nin təkcə gündəlik atışma dayandırmalarından daha çox mürəkkəb amillərlə bağlı olduğu qeyd olunur və bu fasilələrin uzunmüddətli təsirinin mübahisəli olacağı vurğulanır. Lakin, mən hesab edirəm ki, bu addım, nə qədər qısamüddətli olsa da, Qəzzada böhran içində yaşayan insanlar üçün müəyyən bir müsbət təsir yarada bilər. Bəli, bu fasilələr münaqişənin kökündə duran siyasi və iqtisadi məsələləri həll etmir, lakin mövcud humanitar fəlakətin miqyasını nəzərə alsaq, qida və tibbi yardımın çatdırılmasında bu fasilələr kiçik də olsa bir əhəmiyyət kəsb edə bilər.

      Müdafiə Nazirliyinin bildirdiyi kimi, əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhərində gündəlik 10 saatlıq fasilə, yardım agentliklərinin təhlükəsiz marşrutlar vasitəsilə işləməsinə şərait yarada bilər. Təbii ki, bu “humanitar jestlərin” uzunmüddətli, davamlı həllərə çevrilməsi vacibdir, ancaq mövcud vəziyyətdə hər hansı bir fasilə, müvəqqəti də olsa, bir nəfəs alma fürsəti deməkdir. Belə addımların qlobal miqyasda daha geniş humanitar yardımların təmin edilməsinə təkan verəcəyi də göz ardı edilməməlidir. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, İsrailin blokada siyasəti və yardımları məhdudlaşdırması son dərəcə mənfi təsirlərə səbəb olur, lakin bu taktiki fasilə, ümid edək ki, bu mənfi təsirləri bir az da olsa azaltmağa kömək edəcək.

  8. Natiq Şabanov Avatar
    Natiq Şabanov

    Maraqlı bir müşahidədir. “Taktiki fasilə” termini, hərbi əməliyyatlarda müvəqqəti dayandırmanı təsvir etmək üçün istifadə olunsa da, onun “humanitar məqsədlər”lə əlaqələndirilməsi mənim üçün qeyri-adi görünür. Bu terminoloji seçim, hərbi əməliyyatların həqiqi məqsədləri və nəticələri haqqında suallar doğurur.

    2014-cü il Qəzza müharibəsini xatırlatmaq istərdim. O zaman da İsrail ordusu humanitar yardımların çatdırılması üçün atəşkəslər elan etmişdi. Lakin, bu atəşkəslər tez-tez qısa müddətli olur və əslində, hərbi əməliyyatlar üçün hazırlıq və ya əhalini daha çox təzyiqə məruz qoymaq üçün istifadə olunurdu. Beləliklə, bu “taktiki fasilə”lərin gerçək nəticələri və nə qədər səmərəli olacağı barədə şübhələrim var.

    Bu dəfəki vəziyyətin fərqlənməsinin əsas səbəbi, aclıq fonunda baş verməsidir. Bu faktor, “taktiki fasilələrin” nəticələrinə daha ciddi təsir edə bilər. Əgər aclıq əhalinin həyatını həyati təhlükəyə atırsa, bu “fasilələrin” insanları müvəqqəti olaraq yüngülləşdirməkdən başqa heç nə etməməsi mümkündür. Qəzzadakı humanitar böhranın həlli üçün “taktiki fasilələr”in kifayət qədər təsirli bir həll olub-olmaması haqqında ciddi şübhələrim var və bu vəziyyətin daha uzunmüddətli və daha hərtərəfli bir həll tələb etdiyini düşünürəm.

  9. Qurban İsmayılov Avatar
    Qurban İsmayılov

    Məqalədə İsrail ordusunun Qəzzada humanitar vəziyyətin yaxşılaşdırılması üçün hərbi əməliyyatlara fasilə verməsinin müsbət bir addım olduğunu vurğulamaqla razıyam. Ancaq bu addımın həqiqi təsiri və niyyəti haqqında bir neçə sualım var.

    “Taktiki fasilə”nin müddəti – 10:00-dan 20:00-a qədər – Qəzzadakı əhalinin ehtiyaclarını tam ödəməyə yetərlimi? Bu fasilə ərzində həqiqətən nə qədər humanitar yardım çatdırıla bilir və bu yardımın effektivliyi nə qədərdir? Məsələn, əgər həyati əhəmiyyətli tibbi yardımın çatdırılması bu 10 saatlıq fasilədə həyata keçirilmirsə, taktiki fasilənin səmərəliliyi sual altındadır.

    Bundan əlavə, əgər İsrail ordusu həqiqətən humanitar vəziyyəti yaxşılaşdırmaq istəyirsə, niyə bu fasilə yalnız üç müəyyən bölgə ilə məhdudlaşır? Qəzzanın digər bölgələrində yaşayan insanların humanitar ehtiyacları nəzərə alınmayıbmı? Bu seçimin arxasında siyasi və ya hərbi məqsədlər ola bilməzmi?

    Nəhayət, bu “taktiki fasilə”nin əslində İsrailin özünün hərbi əməliyyatlarına hazırlaşmaq üçün istifadə olunan bir taktika olub-olmadığını nəzərə almaq vacibdir. Yəni, bu fasilənin humanitar niyyətindən daha çox, hərbi üstünlük əldə etmək üçün bir vasitə olub-olmadığı araşdırılmalıdır.

    1. Rauf Elnarli Avatar
      Rauf Elnarli

      Bu məqalədə İsrail ordusunun Qəzzada elan etdiyi “taktiki fasilə” ilə bağlı məlumatlar təqdim olunur. Bu fasilənin humanitar məqsədlər üçün atəşkəsə nail olmaq cəhdi kimi təqdim edilməsi, əlbəttə ki, diqqət çəkicidir. Ancaq, təəssüf ki, bu addımın effektivliyi və niyyətləri barədə ciddi suallar yaranır.

      İlk növbədə, bu 10 saatlıq fasilənin Qəzzada mövcud olan genişmiqyaslı humanitar böhranı həll etmək üçün yetərli olub-olmadığı sual doğurur. Məqalədə qeyd olunur ki, İsrail ordusu bu fasilə ərzində yardım agentliklərinin təhlükəsiz marşrutlarla təchizat çatdırmasına kömək edəcəyini bildirib. Lakin, bu fasilənin Qəzzanın demək olar ki, tamamilə humanitar yardımdan məhrum qalan əhalisinin real ehtiyaclarını ödəməyə nə qədər imkan verəcəyi məlum deyil. Həyatı vacib tibbi yardımların çatdırılmasındakı gecikmələr və ya bu fasilədən istifadə olunmadan baş verən digər çətinliklər, bu addımın real təsirini şübhə altına alır.

      İkincisi, bu “taktiki fasilə”nin yalnız üç müəyyən bölgə ilə (əl-Məvasi, Deyr əl-Balah və Qəzza şəhəri) məhdudlaşdırılması da düşündürücüdür. Qəzzanın digər bölgələrində yaşayan insanların humanitar ehtiyacları nəzərə alınıbmı? Bu məhdudlaşdırmanın arxasında real humanitar məqsədlərdən daha çox siyasi və ya hərbi strateji strategiyaların olub-olmadığı sualı da ciddi şəkildə qaldırılır.

      Nəhayət, ən kritik məqam isə bu “taktiki fasilə”nin, əslində, İsrail ordusunun özünün növbəti hərbi əməliyyatlarına hazırlaşmaq üçün bir vasitə olub-olmadığıdır. Yəni, bu addımın humanitar məqsədlərdən daha çox, münaqişədə hərbi üstünlük əldə etmək üçün bir taktika kimi istifadə olunub-olunmadığı diqqətlə araşdırılmalıdır.

      Ümumiyyətlə, Qəzzada humanitar böhran fonunda atılan hər hansı bir addım, yalnız elanlarla deyil, həm də real nəticələrlə dəyərləndirilməlidir. Bu “taktiki fasilə”nin bu kontekstdə ciddi şübhələr doğurduğu danılmazdır.

  10. Aytən Abdullayeva Avatar
    Aytən Abdullayeva

    Maraqlı bir məlumatdır. Lakin “humanitar məqsədlər” ifadəsi olduqca ümumi və qeyri-dəqiqdir. İsrail ordusunun bu “taktiki fasilə”nin əslində humanitar vəziyyətin yaxşılaşdırılmasına necə kömək etdiyinə dair konkret nümunələr və ya statistikalar təqdim etməsi vacibdir. Sadəcə olaraq atışmaların dayandırılması humanitar vəziyyətin yaxşılaşmasına qarantı deyil. Məsələn, bu fasilənin aclıq probleminin həllinə, tibbi yardımların çatdırılmasına və ya digər konkret humanitar ehtiyacların ödənilməsinə necə təsir etdiyinə dair məlumatlar təqdim olunmalıdır. Əks halda, bu iddia daha çox PR xarakterli bir açıqlama kimi qəbul edilə bilər. Müəllif bu iddianı dəstəkləyən müstəqil mənbələrə istinad etsə, daha inandırıcı olardı.

Leave a Reply to Rauf Elnarli Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *