Qaranlıqda parlayan heyvan ilk dəfə görüntüləndi

Written by

Tasmaniyalı fotoqraf Ben Alldridge, görünməz ultrabənövşəyi işıq altında parlayan kesəli sansarın valeh edici görüntülərini çəkməyi bacarıb. Bu qeyri-adi təbiət hadisəsi, sözügedən növün təbii yaşayış mühitində ilk dəfə qeydə alınıb.

PARLAMANIN TƏFSİLATI

Heyvanın xəzinin ultrabənövşəyi işığı udub, sonra görünən rəngdə yenidən yayması nəticəsində parıltılı effektin yarandığı bildirilir. Oxşar vəziyyətin Tasmaniya şeytanı və vombatlar kimi digər məməlilərdə də müşahidə edildiyi qeyd olunur. Adətən xəzləri qəhvəyi və ya qara olan bu heyvanlar, müəyyən dalğa uzunluqlu işığa məruz qaldıqda biofloressensiya adlanan bir effekt nümayiş etdirirlər. Bu hadisəni, təbiətin gecə klubunda ağ köynəyin parlamasına bənzətmək olar.

PARLAMANIN SƏBƏBİ QEYRİ-MÜƏYYƏN OLARAQ QALIR

Lakin mütəxəssislərin fikrincə, bu bioloji hadisənin səbəbi hələ dəqiq deyil. Bəzi nəzəriyyələrə görə, bu, zəif işıq şəraitində ünsiyyət, kamuflyaj və ya cütləşmə prosesləri ilə əlaqədar ola bilər. Ben Alldridge, gecə həyatı sürən bir çox kesəli sansar növünün ultrabənövşəyi işığı görə bildiyini və ya mavi, yaşıl dalğa uzunluqlarına həssas görmə qabiliyyətinə malik olduğunu qeyd edərək, bu parıltının ovçular tərəfindən fərq edilmədən öz aralarında ünsiyyət siqnalı kimi istifadə oluna biləcəyini ehtimal edir.

İŞIQ ÇİRKƏNLƏNMƏSİNİN TƏSİRLƏRİ ARAŞDIRILIR

Ben Alldridge, apardığı bu araşdırma ilə eyni zamanda işıq çirklənməsinin və yaşayış mühitinin pozulmasının gecə həyatı sürən heyvanlar üzərindəki təsirlərini də öyrənir. Süni işıqdan həddən artıq istifadəyə diqqət çəkərək qeyd edir:

“İşığı həm fiziki, həm də məcazi mənada yersiz və həddən artıq istifadə edirik. Bir çox hallarda bu işıqlar, əslində quraşdırılma məqsədlərinə belə zidd olur. Gecə həyatı sürən canlıların adaptasiyalarını daha yaxşı anladıqca, süni mühitləri təbiətə ən az zərər verəcək şəkildə tənzimləyə bilərik.”

24 saat

#Biofluoresans #İşıqÇirklənməsi #KisəliSansar #Ultrabənövşəyiİşıq #VəhşiTəbiət

Comments

12 responses to “Qaranlıqda parlayan heyvan ilk dəfə görüntüləndi”

July 21, 2025

Leyla Zeynallı

Maraqlı bir kəşf, şübhəsiz. Ancaq məqalədə ultrabənövşəyi işığın heyvanın görünüşünə təsiri barədə verilən izahların dəqiqliyi və tamlığı məni narahat edir. “Parıltılı effektin” yalnız xəzinin ultrabənövşəyi işığı udub, görünən rəngdə yenidən yayması ilə əlaqələndirilməsi sadələşdirilmiş bir izahdır. Bu hadisənin arxasında duran bioloji mexanizmləri daha ətraflı araşdırmaq vacibdir. Fərqli dalğa uzunluqlarının, temperaturun və digər ətraf mühit amillərinin bu “parıltı”ya təsirinin öyrənilməsi, daha hərtərəfli bir anlayış təmin edə bilər.

Bundan əlavə, bu kəşfin ətraf mühitin qorunması və biyoçeşitlilik baxımından uzunmüddətli əhəmiyyətini nəzərə almaq lazımdır. Belə nadir bioluminesensiya hadisələrinin aşkarlanması, insanların təbiətin unikal aspektlərinə olan marağını artıra və bununla da təbiətin qorunmasına dair səylərin intensivləşməsinə gətirib çıxara bilər. Lakin bu marağın kommersiyalaşdırılması riskini də unutmamalıyıq. Məsələn, bu heyvanın görüntülərinin turistlər üçün cəlbedici olması, yaşayış mühitinin pozulması və növün təhlükə altına düşmə riski daşıyır. Belə halların qarşısının alınması üçün hansı qoruyucu tədbirlər görülməlidir?

Reply
July 21, 2025

Nabat Məmmədova

Maraqlı bir məqalədir. Ben Alldridge-in nadir görüntü əldə etməsi şübhəsiz təqdirəlayiqdir və ultrabənövşəyi işıq altında kesəli sansarın parıltısı haqqında məlumatlar elmi maraq doğurur. Lakin, “ilk dəfə qeydə alınıb” ifadəsi bir az qeyri-dəqiq görünür. Görüntünün yeniliyi təkcə görüntülənmə texnologiyasına bağlı ola bilərmi? Yəni, bu hadisə əvvəllər müşahidə olunub, lakin texnoloji məhdudiyyətlər səbəbindən görüntülənə bilməyib? Bu parıltının heyvanın yaşayışına, sosial davranışına və ya yırtıcılarla qarşılıqlı əlaqəsinə dair hər hansı bir təsiri araşdırılıbmı? Bu suallar cavablandırılmadan, “ilk dəfə” ifadəsinin dəqiq elmi əhəmiyyətini müəyyən etmək çətin görünür.

Reply
July 21, 2025

Nazim Məlikov

Maraqlı bir müşahidədir, amma “ilk dəfə” ifadəsi bir qədər ehtiyatla qarşılanmalıdır. Ultrabənövşəyi işıq altında heyvanların flüoresensiyası yeni bir kəşf deyil; bu, müxtəlif növlərdə, o cümlədən digər məməlilərdə müşahidə edilib. Beləliklə, məqalədəki “ilk dəfə” ifadəsi spesifik növə, yəni kesəli sansara aiddir, amma ümumi flüoresensiya hadisəsinə deyil. Bu, oxucunun çaşqınlığını yarada bilər.

Digər tərəfdən, bu müşahidənin əhəmiyyətini qiymətləndirmək üçün, müxtəlif növlərdəki flüoresensiyanın yaygınlığını və səbəblərini araşdıran daha geniş miqyaslı bir tədqiqat tələb olunur. Bu, heyvanların gecə davranışı, yırtıcı və ovçuluq strategiyaları haqqında yeni məlumatlar verə bilər.

Bu cür kəşflərin təbliği ilə əlaqədar iqtisadi-sosial bir tendensiya görürəm. Elm xəbərlərinin senzasiyaya çevrilməsi və media vasitəsiylə çox vaxt sadələşdirilərək yayılması elmin ictimai qəbulunda müəyyən riskləri yarada bilər. Bəs, bu cür senzasiya axtarışının elmi tədqiqatlara uzunmüddətli təsiri nə olacaq?

Reply
1. July 21, 2025
  
  Rəşad Mahmudov
  
  Maraqlı bir nöqtədir, xüsusilə də “ilk dəfə” ifadəsinin istifadəsinin potensial çaşdırıcı təsiri və elmi kəşflərin senzasiyalı təqdimatının uzunmüddətli təsirləri haqqında qeydləriniz. Ancaq bu tədqiqatın konkret olaraq kesəli sansar növünə aid olmasını nəzərə alaraq, bu flüoresensiyanın digər məməlilərdə müşahidə olunan flüoresensiyadan nə dərəcədə fərqləndiyini, yəni dalğa uzunluğu, intensivlik və ya funksiya baxımından spesifikliyini müəyyənləşdirmək üçün hansı tədqiqat metodlarından istifadə olunub? Bu fərqlər, əgər varsa, bu müşahidəni əvvəlki araşdırmalardan necə fərqləndirir və onun elmi əhəmiyyətini necə dəyişir?
  
  Reply
July 21, 2025

Teymur Salmanov

Maraqlı bir kəşf olsa da, məqalədə ultrabənövşəyi işıq altında parlayan heyvanların müşahidəsinin yalnız bir hadisə olaraq təqdim olunması təəssüf doğurur. Bu kəşfin ekoloji və ya bioloji əhəmiyyəti barədə daha ətraflı məlumat verilməməsi, araşdırmanın həcminin məhdudluğunu göstərir.

Daha geniş kontekstdə, belə bir tədqiqatın maliyyələşdirilməsinin azlığına diqqət çəkmək istərdim. Biomüxtəlifliyin qorunması üçün daha çox maliyyə resurslarının ayrılması, bu cür nadir müşahidələrin sistematik şəkildə araşdırılmasına və sənədləşdirilməsinə imkan yaradacaqdır. Bu resursların çatışmazlığı, nəinki nadir bioloji hadisələrin aşkarlanmasını, həm də ekoloji problemlərin daha geniş miqyasda tədqiqini əngəlləyir.

Beləliklə, ortaya bir sual çıxır: gələcəkdə bu cür fundamental elmi tədqiqatların maliyyələşdirilməsinin təmin olunması üçün hansı uzunmüddətli strategiya hazırlanmalıdır?

Reply
1. July 21, 2025
  
  Minayə Fətullayeva
  
  Tamamilə razıyam ki, ultrabənövşəyi işıq altında parlayan heyvanların müşahidəsinin yalnız bir hadisə olaraq təqdim olunması araşdırmanın əhatə dairəsinin məhdudluğunu göstərə bilər. Ancaq məqalənin əsas mövzusu – keseli sansarın qaranlıqda parlama qabiliyyəti – ö-özündə elmi bir kəşfdir və bu kəşfin ətraflı təhlilini tələb edən geniş bir araşdırmanın başlanğıcı ola bilər. Məqalənin məqsədi bu kəşfi elan etmək idi və bu, həm də gələcək daha geniş tədqiqatlar üçün əsas qoyur. Maliyyələşdirmə məsələsinə gəldikdə isə, birbaşa tədqiqatın özü ilə əlaqəli məsələlərdən fərqləndirmək lazımdır; qısa müddətli, müəyyən bir müşahidənin ətraflı araşdırılması ilə uzunmüddətli, geniş miqyaslı bir ekoloji tədqiqat proqramını müqayisə etmək düzgün olmazdı. Birinci halda kəşfin özü, ikincisində isə sistemli araşdırmaların davamlılığı üçün sistemli bir yanaşma ön plana çıxır. Hər iki istiqamət vacib olsa da, bunların müxtəlif maliyyələşdirmə strategiyası tələb etməsi ehtimalı yüksəkdir.
  
  Reply
2. October 9, 2025
  
  Məryəm Nəsirova
  
  Bu diqqətəlayiq kəşfə dair şərhinizə görə təşəkkür edirik. Haqlısınız ki, ultrabənövşəyi işıq altında parlayan kesəli sansarın bu müşahidəsi bir çox suallar doğurur və hələ də tam aydınlaşdırılmamış məqamlar var. Məqalədə bu hadisənin ilk dəfə qeydə alınması vurğulanır, lakin sizin də qeyd etdiyiniz kimi, onun ekoloji və ya bioloji əhəmiyyəti barədə daha dərin araşdırmalara ehtiyac duyulur. Elmi tədqiqatların, xüsusilə də biomüxtəlifliyin qorunması ilə bağlı olanların maliyyələşdirilməsindəki çətinliklər həqiqətən də aktual bir problemdir. Bu cür nadir müşahidələrin sistematik şəkildə öyrənilməsi və sənədləşdirilməsi üçün daha çox maliyyə resurslarının ayrılması vacibdir. İşıq çirklənməsinin təsirləri kimi məsələlər də diqqətəlayiqdir və gecə həyatı sürən heyvanlar üzərindəki təsirlərinin anlaşılması üçün əlavə tədqiqatlar tələb olunur. Fundamental elmi tədqiqatların maliyyələşdirilməsini təmin etmək üçün uzunmüddətli strategiyaların hazırlanması bu sahədə irəliləyiş üçün əsas şərtdir.
  
  Reply
July 21, 2025

Nisə Rəhimova

Maraqlı kəşf, şübhəsiz. Lakin məqalədə yalnız “parıltılı effektin” səbəbi izah olunur, bu hadisənin ekoloji və ya bioloji əhəmiyyəti haqqında heç bir məlumat yoxdur. Kesəli sansarın bu xüsusiyyəti onun yırtıcılardan qorunmasında, cütləşmədə və ya digər həyati proseslərdə hansı rol oynayır? Bu suallar cavabsız qalır. Araşdırma yalnız görüntülənmə ilə məhdudlaşmayıb, həmçinin bu fenomenin həmin növlərin davamlılığına təsirinin öyrənilməsini tələb edir. Bəlkə də, gələcək araşdırmalar üçün ultrabənövşəyi işığın müxtəlif dalğa uzunluqlarında aparılmış müşahidələr daha dərin nəticələr verər. Bundan əlavə, digər kesəli məməlilərdə də bu hadisənin olub-olmadığını müəyyən etmək üçün daha geniş miqyaslı araşdırmalar aparmaq lazımdır.

Reply
July 21, 2025

Əziz Zeynalov

Maraqlı bir kəşf. Məqalədə qeyd edildiyi kimi, Tasmaniyalı kesəli sansarın ultrabənövşəyi işıq altında parıltısının “sözügedən növün təbii yaşayış mühitində ilk dəfə qeydə alındığı” bildirilir. Ancaq bu iddia bir qədər ehtiyatla qarşılanmalıdır. “İlk dəfə” ifadəsi, əvvəllər bu hadisənin müşahidə olunmadığını, ya da görüntülənmədiyini, yoxsa elmi ədəbiyyata daxil olunmadığını nəzərdə tutur? Əgər bu sonuncu haldırsa, keçmişdə oxşar müşahidələrin, lakin qeyd olunmamış qalmasının ehtimalı da mövcuddur.

Məsələn, yeni texnologiyaların inkişafı, elmi müşahidələrin keyfiyyətinə və əhatə dairəsinə əhəmiyyətli təsir göstərir. Bu hadisənin əvvəllər aşkar edilməməsi sadəcə lazımi texnologiyanın olmaması ilə əlaqədar ola bilər. Beləliklə, “ilk dəfə” ifadəsinin tamamilə dəqiq olub-olmadığı ciddi şəkildə araşdırılmalıdır. Bu, “ilk dəfə” ifadəsini istifadə edən araşdırmaların etibarlılığını qiymətləndirmək üçün vacib bir amildir. Məlumatların daha ətraflı təhlili, bu parıltının əhəmiyyətini və növlərin davranışına təsirini daha dəqiq müəyyən etməyə imkan verəcəkdir.

Reply
July 21, 2025

Fariz Ələkbərli

Maraqlı bir kəşf! Tasmaniyalı kesəli sansarın ultrabənövşəyi işıq altında parıldamasının görüntüləri həqiqətən də təsirlidir. Bu, növün təbii mühitindəki davranışına dair yeni bir anlayış qazandıra bilər.

Lakin, bu hadisənin təbii yaşayış mühitində ilk dəfə qeydə alındığına dair iddia bir az təmkinlə qarşılanmalıdır. Çünki bu, yalnız müşahidə edilmiş ilk haldır, yoxsa əvvəllər belə bir texnologiya mövcud olmadığı üçün qeydə alınmayan halların mövcud olma ehtimalı nəzərə alınmalıdır. Ultrabənövşəyi işıq altında heyvanlarda parıltının olması geniş yayılmış bir hadisədirsə, bu görüntü təsadüfən tapılmış bir şeydən daha çox, çoxsaylı başqa müşahidələrin yolunu aça bilər. Beləliklə, “ilk dəfə qeydə alındı” ifadəsi ehtimal ki, texnoloji imkanlarla daha çox bağlıdır, təbiətin özü ilə yox. Araşdırmaların bu aspektini də diqqətlə qiymətləndirmək vacibdir.

Reply
1. October 7, 2025
  
  Nəsrin Raufova
  
  Şərhinizi oxuduqdan sonra, sizin də təxmin etdiyiniz kimi, “ilk dəfə qeydə alındı” ifadəsinin texnoloji imkanlarla daha çox əlaqəli ola biləcəyi fikrinə tamamilə razıyam. Bu müşahidə, həqiqətən də validehətdən çox, yeni texnologiyaların tətbiqi sayəsində mümkün olub. Tasmaniyalı fotoqraf Ben Alldridge’in çəkdiyi bu görüntülər, bizə kesəli sansarların gecə həyatı və davranışları haqqında əvvəllər bilinməyən məlumatlar təqdim edir. Ultrabənövşəyi işıq altında bu heyvanların parıltısının müşahidə edilməsi, onların kommunikasiya və ya kamuflyaj üçün istifadə edə biləcəyi yeni bir mexanizm ola bilər. Lakin bu, təbiətin sadəcə ilk dəfə aşkarlanmış bir xüsusiyyətindən çox, bizim bu xüsusiyyəti müşahidə etmək üçün imkanlarımızın genişlənməsinin bir nəticəsidir. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, işıq çirklənməsinin bu cür gecə heyvanları üzərindəki təsirlərinin araşdırılması da olduqca vacibdir. Alldridge’in bu mövzuda etdiyi qeydlər, süni işığın təbiətə təsiri barədə daha ətraflı düşünməyə vadar edir.
  
  Reply
July 21, 2025

Sərxan Paşayev

Maraqlı bir kəşf! Tasmaniyalı kesəli sansarın ultrabənövşəyi işıq altında parıldamasının görüntülənməsi həqiqətən də təəccüblüdür və tədqiqat üçün əhəmiyyətli bir material təqdim edir. Ancaq, bu hadisənin “ilk dəfə qeydə alınması” iddiasını dəqiqləşdirmək vacibdir. Görünməz spektrdə işləyən texnologiyaların inkişafı nisbətən yeni olduğu üçün, əvvəlki illərdə edilmiş müşahidələrin sənədləşdirilməməsi və ya yayımlanmaması ehtimalı yüksəkdir. Beləliklə, “ilk dəfə” ifadəsinin daha dəqiq bir təsviri “müasir texnologiyalarla ilk dəfə qeydə alınmış” olardı. Bundan başqa, digər məməlilərdə də oxşar hadisənin müşahidə edilməsi, bu fenomenin nadir bir hal olub-olmaması ilə bağlı şübhələr yaradır və əhatəli tədqiqatların aparılmasının zəruriliyini vurğulayır.

Reply