Suriya Zorakılığının Son Qurbanları
Oklahomadan olan bir Amerika vətəndaşı, ötən həftə Suriyada alovlanan sektalararası zorakılıq zamanı, bütün ailə üzvləri ilə birlikdə, edam üsulu ilə qətlə yetirilən səkkiz kişi arasında idi.
35 yaşlı Suriyalı-Amerikalı Hosam Saraya, dostu Bahaa İmad və ABŞ-lı qohumu tərəfindən, həftə sonu sosial mediada yayılan videoda qətli əks olunan səkkiz kişidən biri kimi tanınıb. CNN tərəfindən coğrafi olaraq yeri müəyyən edilmiş videoda, hərbi geyimdə və maskalı silahlı kişilər qrupu səkkiz əsiri güllələyərkən “Allahu Əkbər” qışqırır. Silahlıların kimliyini müstəqil olaraq təsdiqləyə bilmirik. Şərh almaq üçün Suriya hökuməti ilə əlaqə saxlanılıb.
Təhlükəsizliyi üçün adının çəkilməsini istəməyən ABŞ-lı qohumun sözlərinə görə, Sarayanın qardaşı Kərim və digər ailə üzvləri də edam edilib. O, Suriyadakı qohumları ilə birbaşa danışıb və onlar ailənin bütün kişi üzvlərinin qətlə yetirildiyini, yalnız qadın və qızların sağ qaldığını bildiriblər.
Qətlin Təfərrüatları və Şahid İfadələri
Saraya, Oklahomada təhsil aldıqdan sonra Suriyaya qayıtmışdı. O, əsasən Suriya, Livan və İsraildə yaşayan təxminən bir milyonluq ərəb dini qrupu olan Druzi icmasına mənsub idi. ABŞ-lı qohumunun bildirdiyinə görə, o, xəstə atasına baxmaq üçün Suriyaya getmişdi. Qadın ailə üzvləri, səhər tezdən yaraqlıların ailənin çoxmərtəbəli evinə basqın etdiyini və sakinləri özlərini müdafiə etmək üçün mübarizəyə sövq etdiyini xatırlayıblar. Ailə üzvlərindən biri yaralandıqdan sonra, qalanları silahlarını təhvil verib və kişilər çölə çıxarılıb.
Saraya ailəsinin 20 yaşlı dostu Bahaa İmad bu detalları təsdiqləyərək, yaraqlıların evə basqın edərək səkkiz kişini zorla çıxardıqlarını, qadın ailə üzvlərini isə içəridə qoyduqlarını gördüyünü söylədi. ABŞ-lı qohum hücumdan ilk dəfə sağ qalan qadınlardan birinin ona göndərdiyi çarəsiz mesajla xəbər tutub: “Bizim üçün dua edin, oğlanları qaçırdılar, evə atəş açdılar, əşyaları oğurladılar”.
On iki saat keçdi, ailə ümidsizliklə xəbər gözləyir, qohumlarının sağ-salamat qayıdacağına ümid edirdi. Yalnız başqa bir xarici qohum onların edam görüntülərinin yayıldığını gördükdən sonra səkkiz kişinin qətlə yetirildiyini anladılar. İmad bildirib ki, qohumları sonradan ona əsirlərin 200 metr Tışrin Meydanına aparıldığını, orada sıraya düzülüb edam edildiyini söyləyiblər. Kişilərdən biri dostlarına son mesaj göndərib: “Bacarırsınızsa gəlin kömək edin. Bizi mühasirəyə aldılar,” – İmad deyib. İmad videonu izlədikdən sonra Hosam Sarayanın cəsədini tanıyıb. “Canavarların bunu necə edə bildiyini bilmirəm,” – ABŞ-lı qohum deyib.
ABŞ Reaksiyası və Beynəlxalq Çağırışlar
Saraya haqqında sual verildikdə, ABŞ Dövlət Departamenti bazar ertəsi Suveyda şəhərində bir Amerika vətəndaşının öldüyünü təsdiqləyib. Departament ölümün təfərrüatlarını açıqlamasa da, “hər hansı bir ABŞ vətəndaşının xaricdə, harada olursa olsun zərər görməsindən böyük narahatlıq keçirdiyini” və “ABŞ vətəndaşlarının xaricdə zərər gördüyü bütün hallarda məsuliyyətin təmin edilməsinə” çağırış edib.
Oklahomalı senatorlar Ceyms Lankford və Markveyn Mullin də ştatdan olan bir Amerikalının Suriyada qətlə yetirildiyini təsdiqləyiblər. Lankford X-də yazıb: “Hosam Oklahomalı və Druzi icmasının üzvü idi, o, Suriyada ailəsinin digər üzvləri ilə birlikdə faciəvi şəkildə edam edildi. Bu mənasız itkiyə görə kədərlənən ailəsinə, dostlarına və bütün icmaya dua edirik.” Mullin X-də yazıb ki, “Oklahomadan olan bir Amerika vətəndaşı” “Suriyada ailə üzvləri ilə birlikdə vəhşicəsinə edam edilib”, o, daha çox məlumat almaq üçün bölgədəki tərəfdaşlarla işlədiyini əlavə edib. Onun tvitində Saraya ailəsinin adı qeyd edilməyib.
Bölgədəki Gərginlik və Atəşkəs Səyləri
Qətllər iyulun 17-də, Druzi əhalinin üstünlük təşkil etdiyi Suveyda əyalətində, Suriyalı Druzi qrupları ilə Bədəvi tayfaları arasında başlayan sektalararası zorakılıq zamanı baş verib. Suriyanın cənubunda Druzi azlığı ilə Bədəvi tayfaları arasında genişmiqyaslı zorakılıq iyulun 13-də başlayıb və islamçı üsyançıların koalisiyası tərəfindən Bəşər Əsədin avtoritar hakimiyyəti devrildikdən bəri ən son sektalararası qanlı hadisədə yüzlərlə insanın ölümünə səbəb olub. Bu kimi zorakılıqlar, bölgədəki dini və ideoloji fərqliliklərdən, bəzən də sələfi kimi radikal cərəyanların təsirindən qaynaqlanır.
Zorakılıq İsrailin Druzilərə dəstək məqsədi ilə müdaxiləsinə, habelə ABŞ-ın qınamasına və döyüşlərin daha da alovlanmasının qarşısını almaq üçün beynəlxalq səylərə səbəb olub. Suriya hökuməti həftə sonu bildirib ki, hökumət, Druzi qrupları və Bədəvi tayfaları arasında atəşkəs razılaşması əldə edildikdən sonra Suveyda şəhərindəki toqquşmalar dayandırılıb. Suriya və İsrail arasında ayrıca atəşkəs razılaşması əldə edilib. Razılaşma ABŞ-ın Türkiyədəki səfiri Tom Barrakn tərəfindən elan edilib və o, bunun Türkiyə, İordaniya və digər qonşu ölkələr tərəfindən “dəstəkləndiyini” bildirib.
Leave a Reply to Nərgiz Mahmudova Cancel reply