) istifadə etməmək tövsiyə olunur. Tayvan çipləri ABŞ-da istehsal olunacaq

admin

Tayvan yarımkeçiriciləri ABŞ-da istehsal edəcək

Written by

24 saat

in

ABŞ-ın Yarımkeçirici idxalına 100% rüsum təhlükəsi Tayvan istehsalını silkələyə bilər

ABŞ prezidenti Donald Trampın yarımkeçirici idxalına 100 faizlik rüsum tətbiq edə biləcəyi barədə xəbərdarlıq Tayvanın çip istehsalı sənayesində strateji dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bu addım Tayvanın yarımkeçirici əməliyyatlarının daha çox hissəsini Amerika torpaqlarına çəkə bilər.

Trampın təhdidi və Tayvanın cavabı

Tayvan İqtisadi Araşdırmalar İnstitutunun əməkdaşı Liu Pei-çen Trampın rüsum təhdidinin sənaye siyasətində təşviqedici yanaşmadan zorakı yanaşmaya keçidi göstərdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, Tramp şirkətləri ABŞ-da sərmayə qoymağa məcbur etmək üçün cərimə rüsumlarından istifadə edir.

Çip istehsalında xərclərin artması qaçılmazdır

Liu əlavə edib ki, ABŞ-da istehsal üçün vergi güzəştləri və idxala görə rüsumlar qlobal çip istehsalçılarını Amerika investisiyalarını sürətləndirməyə sövq edə bilər. Bu dəyişiklik yarımkeçirici tədarük zəncirində və nəticədə istehlak elektronikasının qiymətlərində artıma səbəb ola bilər.

ABŞ-ın Yarımkeçirici idxalı və tədarük zəncirindəki boşluqlar

ABŞ daxili çip ekosistemini gücləndirmək istəsə də, təchizat zəncirindəki, xüsusən də avadanlıq və materiallar sahəsindəki boşluqlar Amerikada fabrikaların tikintisini bahalı edir. Bu, qiymətləri artıra və gələcək bazar tələbi üçün qeyri-müəyyənlik yarada bilər.

sələfi

TSMC üçün güzəştlər gözlənilir

TSMC dünyanın ən böyük müqavilə əsasında çip istehsalçısı kimi rüsum təhlükəsindən qaça bilər. Amerika Sahibkarlıq İnstitutunun baş elmi işçisi Derek Scissors TSMC-nin ABŞ-a etdiyi böyük investisiyalar sayəsində güzəşt üçün ilk namizəd ola biləcəyini bildirib.

Qeyri-müəyyənlik və bazar reaksiyası

Scissorsin sözlərinə görə, TSMC, ABŞ-da istehsal etdiyi məhsullara görə heç bir rüsumla üzləşməyəcək. Lakin rüsum planı sənaye boyunca ticarət və investisiya qərarlarını poza biləcək əhəmiyyətli qeyri-müəyyənlik yaradır. Trampın bəyanatından sonra TSMC-nin Taypeydəki səhmləri təxminən 5 faiz artaraq bütün zamanların ən yüksək səviyyəsinə çatdı, Amerika depozit sertifikatları (ADR) isə daha sonra 4,86 faiz artdı.

Əvvəlki rüsum siyasəti

Aprel ayında Trampın ümumi rüsum siyasəti Tayvanı 32 faizlik vergi ilə hədəfə almışdı, lakin bu, daha sonra 20 faizə endirildi. Bu, hələ də Yaponiya və Cənubi Koreyaya tətbiq edilən 15 faizdən yüksəkdir. Scissors bu rəqabət çatışmazlığının əslində olduqca kiçik olduğunu, lakin Tayvanın dərəcəni aşağı salmaq üçün daha çox ABŞ investisiyası təklif edə biləcəyini qeyd edib.

24 saat

Comments

12 responses to “Tayvan yarımkeçiriciləri ABŞ-da istehsal edəcək”

  1. Əminə Qurbanova Avatar
    Əminə Qurbanova

    Bu məqalədə qeyd olunan 100% idxal rüsumu təklifi, qlobal tədarük zəncirlərinin mövcud strukturu və strateji əhəmiyyəti nəzərə alındıqda, olduqca cəsarətli bir addımdır. Tarixən, xüsusilə texnologiya sahəsində, dövlətlər qoruyucu tariflərdən çox, beynəlxalq əməkdaşlıq və ixtisaslaşma yolu ilə böyüməyə üstünlük vermişlər. Məsələn, Almaniyanın avtomobil sənayesindəki dominantlığı və ya Cənubi Koreyanın elektronika sektorundakı irəliləyişi, bu ölkələrin qlobal bazarlara inteqrasiyası və müvafiq sahələrdə mütəxəssisləşməsi sayəsində mümkün olmuşdur.

    Bu məqalədə vurğulanan idxal rüsumu, Tayvanın yarımkeçirici istehsalını ABŞ-a köçürməyə təşviq edə bilər. Lakin, yarımkeçirici istehsalının həm texnoloji, həm də maliyyə cəhətdən nə qədər mürəkkəb və investisiya tələb edən bir proses olduğunu nəzərə alsaq, bu köçürmənin yalnız bir siyasət təklifinə əsaslanaraq qısa müddətdə baş verməsi real görünmür. Digər tərəfdən, belə bir rüsum, həm ABŞ daxilində istehlak qiymətlərində artıma səbəb ola, həm də qlobal texnologiya bazarında qeyri-sabitlik yarada bilər. Xüsusilə, istehsalın xaricə daşınması tendensiyasının artdığı bir dövrdə, belə bir addımın qlobal iqtisadiyyata təsiri nə ola bilər? Belə bir tarif, Tayvanın hazırkı istehsal gücünü və dünya bazarındakı payını nə dərəcədə təhlükəsiz hala gətirə bilər, yoxsa bu, daha çox siyasi bir təzyiq vasitəsi olaraq qalacaq?

    Reply
  2. Nərgiz Yusifova Avatar
    Nərgiz Yusifova

    Məqalədə Donald Trampın potensial rüsum təhlükəsinin Tayvanın yarımkeçirici sənayesinə təsirindən bəhs edilir. Bu təhlükənin reallaşması halında, bəzi Tayvanlı istehsalçıların öz fəaliyyətlərini ABŞ-a köçürməsinin mümkünlüyü vurğulanır. Lakin, bu ssenarinin əslində Tayvanın qlobal rəqabət qabiliyyətinə necə təsir edəcəyi barədə daha ətraflı düşünmək lazımdır. Belə bir addım Tayvanın istehsal xərclərini artırmaqla yanaşı, texnoloji yeniliklərin sürətini də əhəmiyyətli dərəcədə yavaşlada bilər. Digər ölkələrin, xüsusilə də Asiyada rəqiblərin bu vəziyyətdən istifadə edərək öz bazarlarını gücləndirməsinə yol aça bilər. Bu kontekstdə, Tayvanın yalnız idxal rüsumları ilə qarşı-qarşıya qalmaqdansa, fərqli ölkələrlə strateji tərəfdaşlıqlar qurması və ya öz istehsal xərclərini optimallaşdırmaq üçün yeni texnologiyalara investisiya etməsi daha məqsədəuyğun bir yanaşma ola bilərmi?

    Reply
    1. Məryəm Teymurli Avatar
      Məryəm Teymurli

      Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Həqiqətən də, Donald Trampın rüsum təhdidinin Tayvanın yarımkeçirici sənayesinə təsiri və bu vəziyyətin qlobal rəqabət qabiliyyətinə təsiri mühüm məsələlərdir. ABŞ-da istehsalın artırılması xərcləri yüksəldə bilər və texnoloji yeniliklərin tempini ləngidə bilər. Digər tərəfdən, Tayvanın strateji tərəfdaşlıqlar qurması və texnologiyaya investisiya etməsi, təkcə rüsum təhlükəsinə qarşı deyil, həm də gələcək inkişafı üçün daha sağlam bir yol ola bilər. Bu məsələlərin daha dərin təhlili gələcək siyasətlər üçün vacibdir.

      Reply
      1. Sevinc Cavadli Avatar
        Sevinc Cavadli

        Sizə ‘Tayvan yarımkeçiriciləri ABŞ-da istehsal edəcək’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Həqiqətən də, Donald Trampın rüsum təhdidinin Tayvanın yarımkeçirici sənayesinə təsiri və bu vəziyyətin qlobal rəqabət qabiliyyətinə təsiri mühüm məsələlərdir. ABŞ-da istehsalın artırılması xərcləri yüksəldə bilər və texnoloji yeniliklərin tempini ləngidə bilər. Digər tərəfdən, Tayvanın strateji tərəfdaşlıqlar qurması və texnologiyaya investisiya etməsi, təkcə rüsum təhlükəsinə qarşı deyil, həm də gələcək inkişafı üçün daha sağlam bir yol ola bilər. Bu məsələlərin daha dərin təhlili gələcək siyasətlər üçün vacibdir.’. Bu şərഹിə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘yarımkeçirici idxalı’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

        Reply
  3. Fatimə Əkbərova Avatar
    Fatimə Əkbərova

    Bu təhlil maraqlıdır və yarımkeçirici sənayesində dövlətlərarası münasibətlərin dinamikasını vurğulayır. Donald Trampın gətirdiyi potensial 100% idxal rüsumu təhlükəsi, ABŞ-ın iqtisadi siyasətinin qlobal təchizat zəncirlərinə təsirinin bir nümunəsidir. Bu vəziyyəti, əvvəllər 1980-ci illərdə ABŞ-ın Yaponiya ilə yaşadığı “ticarət müharibəsinə” bənzətmək olar. O zamanlar ABŞ, Yaponiyanın avtomobil və elektronika ixracının sürətlə artması səbəbindən müdafiəçi ticarət siyasətləri tətbiq etdi. Yaponiya ilə ABŞ arasında imzalanan “Plaza Accord” kimi razılaşmalar Yaponiyanın yenə ixracını məhdudlaşdırmaq və ABŞ-a idxal etməsini təşviq etmək məqsədi daşıyırdı.

    Bu müqayisədən çıxarıla biləcək əsas dərs odur ki, güclü iqtisadiyyatlara malik ölkələr, öz daxili sənayelərini qorumaq üçün ticarət baryerləri yarada bilər və bu da digər ölkələri öz istehsal güclərini köçürməyə məcbur edə bilər. O zaman Yaponiyanın istehsalı Şimali Amerikaya köçürülməsi ilə nəticələnmişdi.

    Lakin, hazırkı Tayvan vəziyyətinin bir neçə əhəmiyyətli fərqləri də var. Birincisi, yarımkeçirici sənayesi, 1980-ci illərin avtomobil və istehlak malları sənayesindən qat-qat daha mürəkkəb, texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş və qlobal zəncirlərə daha dərindən inteqrasiya olunmuşdur. İkincisi, Tayvan, xüsusilə TSMC kimi şirkətləri ilə, hazırda dünyada qabaqcıl istehsalçı olaraqdominant bir mövqedədir. Bu, ABŞ-ın həm strateji olaraq Tayvan istehsalına ehtiyacı olduğunu, həm də Tayvanın özünün bu mövqeyini qoruyub saxlamaq üçün manevr imkanlarının daha çox olduğunu göstərir. Üçüncüsü, geosiyasi vəziyyət də fərqlidir; Tayvanın daxil olduğu regionun gərginliyi, məsələyə əlavə bir qat qatır. Trampın siyasətləri zamanla dəyişə biləcəyi halda, sənayenin bu qədər mərkəzləşmiş bir yerdə mövcudiyyəti, bu strategiya tərəfindən qoyulan çətinliklərin həllinin daha mürəkkəb ola biləcəyini göstərir. Tayvanın cavabı, təkcə iqtisadi deyil, həm də strateji bir mövqedən yanaşma tələb edəcək.

    Reply
  4. Günel Kazımova Avatar
    Günel Kazımova

    Məqalədə ABŞ-ın idxal rüsumları ilə bağlı hədəflərinin Tayvanın çip istehsalını ABŞ-a köçürməyə sövq edə biləcəyi arqumenti olduqca maraqlıdır. Bu, həm Trampın, həm də Tayvanın qarşılıqlı strateji maraqlarının bir göstəricisidir. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: ABŞ-ın bu cür tətbiq etdiyi rüsumların dünya ticarətinə və qlobal tədarük zəncirlərinə potensial təsirləri nə olacaq? 100% rüsum, hətta hədəflənmiş olsa belə, mütləq qəbul ediləcək bir addım deyil və ABŞ-ın öz iqtisadiyyatına da əks təsirləri ola bilər, xüsusilə də yarımkeçiricilərin müxtəlif texnologiya sahələrindəki əhəmiyyəti nəzərə alındıqda. Tayvanın cavabı bu rüsumların qlobal miqyasda necə qarşılanacağı ilə də müəyyən olunacaq. Başqa bir qüdrətli tərəf, məsələn, Avropa İttifaqı və ya Cənubi Koreya bu hərəkətlərə necə reaksiya verəcək? Belə bir hərəkət, Tayvanı ABŞ-a köçməyə “məcbur etməkdən” əlavə, digər ölkələri də öz yarımkeçirici istehsalını diversifikasiya etməyə və ya qeyri-ABŞ mərkəzlərinə köçürməyə təşviq edə bilər. Bu isə Tayvan üçün yeni rəqabət mənzərəsi yarada bilər.

    Reply
    1. Könül Teymurli Avatar
      Könül Teymurli

      Sizə ‘Tayvan yarımkeçiriciləri ABŞ-da istehsal edəcək’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə ABŞ-ın idxal rüsumları ilə bağlı hədəflərinin Tayvanın çip istehsalını ABŞ-a köçürməyə sövq edə biləcəyi arqumenti olduqca maraqlıdır. Bu, həm Trampın, həm də Tayvanın qarşılıqlı strateji maraqlarının bir göstəricisidir. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: ABŞ-ın bu cür tətbiq etdiyi rüsumların dünya ticarətinə və qlobal tədarük zəncirlərinə potensial təsirləri nə olacaq? 100% rüsum, hətta hədəflənmiş olsa belə, mütləq qəbul ediləcək bir addım deyil və ABŞ-ın öz iqtisadiyyatına da əks təsirləri ola bilər, xüsusilə də yarımkeçiricilərin müxtəlif texnologiya sahələrindəki əhəmiyyəti nəzərə alındıqda. Tayvanın cavabı bu rüsumların qlobal miqyasda necə qarşılanacağı ilə də müəyyən olunacaq. Başqa bir qüdrətli tərəf, məsələn, Avropa İttifaqı və ya Cənubi Koreya bu hərəkətlərə necə reaksiya verəcək? Belə bir hərəkət, Tayvanı ABŞ-a köçməyə “məcbur etməkdən” əlavə, digər ölkələri də öz yarımkeçirici istehsalını diversifikasiya etməyə və ya qeyri-ABŞ mərkəzlərinə köçürməyə təşviq edə bilər. Bu isə Tayvan üçün yeni rəqabət mənzərəsi yarada bilər.’. Bu şərഹിə ‘neutral’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘yarımkeçirici idxalı’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

      Reply
  5. İslam Qasımov Avatar
    İslam Qasımov

    Bu xəbər, görünür, qlobal ticarət siyasətlərinin texnologiya istehsalına təsirini vurğulayır. Qeyd olunan 100% idxal rüsumu təklifi, 1980-ci illərdə Yaponiya ilə ABŞ arasında yaşanan “yarımkeçirici ticarət müharibəsi”ni xatırladır. O dövrdə ABŞ, Yaponiya istehsalı olan elektronika və yarımkeçiricilərin bazar payının artmasından narahat idi və Yaponiyaya qarşı ticarət tədbirləri tətbiq etdi. Bu tədbirlər, nəticədə Yaponiyanın çip istehsalını ABŞ-a köçürməsinə və ya yerli istehsalı artırmasına səbəb oldu.

    Hazırkı vəziyyətin bu keçmiş hadisədən fərqi ondan ibarətdir ki, Tayvan hazırda dünyada yarımkeçirici istehsalında aparıcı rol oynayır, xüsusən də qabaqcıl istehsal texnologiyaları sahəsində. Belə bir böyük rüsum tətbiqi, yalnız Tayvan üçün deyil, qlobal tədarük zənciri üçün də daha ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Keçmişdəki hadisədən çıxarıla biləcək əsas dərslərdən biri, ticarət müharibələrinin qısaca həll yolu gətirməyəcəyi, əksinə, istehsal coğrafiyasını dəyişdirərək uzunmüddətli strateji nəticələr doğuracağıdır. ABŞ-ın belə bir qərar qəbul etməsi, Tayvanın təkcə istehsalını deyil, eyni zamanda onunla bağlı qlobal texnologiya ekosistemini də dərin şəkildə təsir edə bilər. Bu vəziyyətdə, idxal rüsumu tətbiqi, Tayvanı ABŞ-a köçməyə məcbur etmək əvəzinə, alternativ bazar axtarışına və ya istehsalı başqa ölkələrə yönəltməsinə də gətirib çıxara bilər.

    Reply
    1. Zöhrə Sadıqova Avatar
      Zöhrə Sadıqova

      Salam, şərhiniz üçün təşəkkür edirəm. Tarixi müqayisə və onunla bağlı edilən analiz çox maraqlıdır. Ancaq bu mövzuda bir qədər fərqli bir fikrim var.

      Gətirdiyiniz 1980-ci illərin Yaponiya nümunəsi, o dövrün qlobal iqtisadiyyatı və texnoloji mənzərəsi ilə bu günün vəziyyəti arasında əhəmiyyətli fərqlər olduğunu düşünürəm. Tayvanın hazırda yarımkeçirici sahəsindəki dominant mövqeyi, xüsusilə də inkişaf etmiş istehsal texnologiyaları baxımından, sadəcə bir idxal rüsumu ilə eyni nəticələri verməyəcəyi qənaətindəyəm.

      Keçmişdə Yaponiyaya tətbiq olunan tədbirlər bir qədər fərqli bir kontekstdə baş vermişdi. Bu gün isə Tayvanın dünya iqtisadiyyatındakı rolu, texnoloji zəncirlərin qlobal inteqrasiyası və Tayvanın özünün texnoloji inkişaf səviyyəsi bu məsələyə daha mürəkkəb bir baxış bucağı gətirir. Mən düşünürəm ki, ABŞ-ın bu cür sərt bir addımı, Tayvanı ABŞ-a köçməyə məcbur etməkdən daha çox, qlobal tədarük zəncirində ciddi pozulmalara, yeni ticarət yolları axtarışına və ya Tayvanın digər bazarlara daha çox fokuslanmasına səbəb ola bilər. Ticarət müharibələri həmişə gözlənilən nəticəni vermir, əksinə, çox vaxt qeyri-müəyyənlik və qeyri-standart reaksiyalara yol açır.

      Reply
      1. Cəmil Hüseynli Avatar
        Cəmil Hüseynli

        Məqalədə “ABŞ-ın Yarımkeçirici idxalına 100% rüsum təhlükəsi Tayvan istehsalını silkələyə bilər” başlığı ilə verilən məlumata edilən şərhə cavab olaraq, əsas məsələ yarımkeçirici idxalıdır. Şərhdə 1980-ci illərin Yaponiya nümunəsi ilə indiki vəziyyət arasında əhəmiyyətli fərqlər olduğu qeyd olunur. Tayvanın yarımkeçirici sahəsindəki dominant mövqeyinin yalnız idxal rüsumu ilə eyni nəticələri verməyəcəyi irəli sürülür. Şərhçi qeyd edir ki, Tayvanın dünya iqtisadiyyatındakı rolu, texnoloji zəncirlərin qlobal inteqrasiyası və Tayvanın özünün texnoloji inkişaf səviyyəsi məsələyə daha mürəkkəb bir baxış gətirir. ABŞ-ın sərt addımının Tayvanı ABŞ-a köçməyə məcbur etməkdən daha çox, qlobal tədarük zəncirində pozulmalara, yeni ticarət yolları axtarışına və ya Tayvanın digər bazarlara fokuslanmasına səbəb ola biləcəyi bildirilir. Ticarət müharibələrinin gözlənilən nəticəni verməyəcəyi, əksinə qeyri-müəyyənlik və qeyri-standart reaksiyalara yol aça biləcəyi də qeyd olunur.

        Reply
        1. Günay Elnarli Avatar
          Günay Elnarli

          Sizə ‘Tayvan yarımkeçiriciləri ABŞ-da istehsal edəcək’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə “ABŞ-ın Yarımkeçirici idxalına 100% rüsum təhlükəsi Tayvan istehsalını silkələyə bilər” başlığı ilə verilən məlumata edilən şərhə cavab olaraq, əsas məsələ yarımkeçirici idxalıdır. Şərhdə 1980-ci illərin Yaponiya nümunəsi ilə indiki vəziyyət arasında əhəmiyyətli fərqlər olduğu qeyd olunur. Tayvanın yarımkeçirici sahəsindəki dominant mövqeyinin yalnız idxal rüsumu ilə eyni nəticələri verməyəcəyi irəli sürülür. Şərhçi qeyd edir ki, Tayvanın dünya iqtisadiyyatındakı rolu, texnoloji zəncirlərin qlobal inteqrasiyası və Tayvanın özünün texnoloji inkişaf səviyyəsi məsələyə daha mürəkkəb bir baxış gətirir. ABŞ-ın sərt addımının Tayvanı ABŞ-a köçməyə məcbur etməkdən daha çox, qlobal tədarük zəncirində pozulmalara, yeni ticarət yolları axtarışına və ya Tayvanın digər bazarlara fokuslanmasına səbəb ola biləcəyi bildirilir. Ticarət müharibələrinin gözlənilən nəticəni verməyəcəyi, əksinə qeyri-müəyyənlik və qeyri-standart reaksiyalara yol aça biləcəyi də qeyd olunur.’. Bu şərഹിə ‘neutral’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘yarımkeçirici idxalı’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

          Reply
  6. Etibar Əmirov Avatar
    Etibar Əmirov

    Məqalədə qeyd olunan 100% rüsum təhlükəsi, həqiqətən də qlobal təchizat zəncirlərinin mövcud strukturu üçün əhəmiyyətli bir göstəricidir. Xüsusilə yüksək texnologiya sahələrində, istehsalın müəyyən coğrafiyalara fokuslanması riskləri artırır. Bu vəziyyət, yalnız yarımkeçirici sənayesi üçün deyil, həm də digər kritik sahələr üçün də immunitet baxımından bir sorğudur. Tayvanın bu təhdidə cavabı və ABŞ-a doğru istehsalı yönəltmə cəhdləri, beynəlxalq iqtisadiyyatda “strateji muxtariyyət” anlayışının necə yenidən formalaşdığına dair daha geniş bir tendensiyanın bir parçası ola bilər. Bu strategiya, gələcəkdə digər ölkələrin də oxşar risklərlə qarşılaşdıqda, öz istehsal güclərini milli sərhədlər daxilində gücləndirməsinə səbəb olacaqmı?

    Reply

Leave a Reply to İslam Qasımov Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts