Danimarkada Hərbi Xidmətdə Qadınların Rolu Genişlənir
Avropada artan təhlükəsizlik narahatlıqları fonunda, Danimarka ölkənin müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək və əsgər sayını artırmaq məqsədilə qadınların silahlı qüvvələrə cəlb edilməsi qərarını açıqlayıb.
Danimarka Ordusunda Yeni Qanun və Tətbiqi
Danimarka parlamentinin 2023-cü ilin iyununda qəbul etdiyi qanuna əsasən, 2025-ci il iyulun 1-dən sonra 18 yaşı tamam olan qadınlar potensial hərbi xidmətə çağırış üçün qiymətləndirmə günlərinə qeydiyyatdan keçməli olacaqlar. Bu tədbirlər artıq kişilər üçün mövcud olan qaydalarla tam uyğunluq təşkil edir.
İndiyədək qadınlar könüllü əsaslarla Danimarka ordusuna qoşulurdular və ötən il bütün yeni əsgərlərin təxminən 24%-ni təşkil edirdilər.
Danimarka Kral Həyat Qvardiyasının əsgəri Katrine bildirib ki, hazırkı qlobal vəziyyətdə daha çox çağırışçıya ehtiyac var və qadınlar da kişilər kimi buna bərabər şəkildə töhfə verməlidir.
Hərbi Hazırlıqlar və Gələcək Planlar
Danimarka ordusunda könüllülər ilk olaraq hərbi xidmətə qeydiyyata alınır, qalan yerlər isə lotereya sistemi ilə müəyyən edilir.
Silahlı Qüvvələr artıq qışlaqların və ləvazimatların qadınlar üçün daha uyğun hala gətirilməsi üzərində işləyir. Katrine qeyd edib ki, hazırkı avadanlıqlar əsasən kişilər üçün nəzərdə tutulduğundan, bel çantaları və formalar qadınlar üçün böyük ola bilər.
Danimarka, NATO müttəfiqləri ilə birlikdə müdafiə xərclərini artırmağa razılaşıb. Ölkə 2026-cı ildən etibarən hərbi xidmət müddətini dörd aydan 11 aya qədər tədricən artırmağı və 2033-cü ilə qədər hərbi xidmət keçən əsgərlərin sayını indiki 5,000-dən 7,500-ə çatdırmağı planlaşdırır.
Oxucu Şərhləri
Bax, buna görə də həmişə deyirəm, Danimarka həmiş bir addım öndədir. Onlar orduda qadınlara yer açanda, deməli, gələcəyin hərbi geyimlərinin ölçüləri də daha çox fərqli olacaq, elə deyilmi? Yəni, indi də bel çantaları qadınlar üçün böyük ola bilər, amma kim bilir, gələcəkdə qadınların özləri üçün nə qədər böyük çətinliklər olacağını? Bu mövzuda daha çox danışmaq lazımdır!
İlk növbədə, qadınların zorunlu hərbi xidmətə cəlb edilməsi Danimarkanın ümumi müdafiə qabiliyyətini artırma hədəfinə necə xidmət edəcəyi sualı ortaya çıxır. Təqdim etdiyiniz məlumatda qeyd olunur ki, bu qərarla ölkənin əsgər sayı artırılacaq. Lakin bununla yanaşı, qadınların hərbi xidmətə cəlb olunmasının keyfiyyətini, onların müxtəlif rollarda necə yerləşdiriləcəyini və bu prosesin hərbi strukturların dinamikasına necə təsir edəcəyini də dəyərləndirmək lazımdır. Məsələn, bu addım hərbi xidmətə müraciət edən qadınların sayını xeyli artıracaqmı, yoxsa əksinə, onların mənfi münasibətinə səbəb olacaqmı?
NATO üzvlüyü baxımından, Danimarkanın bu addımı digər üzv dövlətlər üçün bir nümunə ola bilərmi? Avropada artan təhlükəsizlik narahatlıqları fonunda, qadınların hərbi xidmətə daha geniş şəkildə cəlb edilməsi NATO-nun kollektiv müdafiə strategiyasına necə inteqrasiya oluna bilər? Bu, NATO-nun ümumi insan resursları planlamasında da dəyişikliklərə səbəb ola bilərmi?
Gender bərabərliyi məsələsinə gəldikdə isə, Danimarka kimi qadın hüquqlarının inkişaf etdiyi bir ölkədə bu addım cəmiyyətdə necə qarşılanacaq? Bu, gender bərabərliyi konsepsiyasını daha da gücləndirəcəkmi, yoxsa hərbi strukturlardakı gender rolları ilə bağlı stereotipləri möhkəmləndirəcəkmi? Məqalədə qeyd olunan avadanlıqların qadınlara uyğunlaşdırılması kimi texniki detallar mühüm olsa da, bu dəyişikliyin qadınların karyera inkişafına, ailə həyatına və ümumilikdə sosial həyatına təsirlərini də nəzərə almaq vacibdir.
Nəhayət, bu dəyişikliyin uzunmüddətli iqtisadi nəticələri də təhlil edilməlidir. Hərbi xidmət müddətinin artırılması və əsgər sayının çoxalması dövlət büdcəsinə necə təsir edəcək? Qadınların hərbi xidmətdən sonra iş həyatına inteqrasiyası necə təmin ediləcək? Bu məsələlərin dərin araşdırılması, Danimarkanın bu qərarının tam mənzərəsini ortaya qoyacaqdır.
Şərh Yaz