Suriya ərazisinə İsrail zərbələri: Druz icması müdafiəsi iddiaları
Son günlər İsrail Hərbi Hava Qüvvələrinin Suriya ərazisinə endirdiyi zərbələr regional gərginliyi yenidən artırıb. Rəsmi Təl-Əviv bu əməliyyatların Suriyadakı druzlar azlığını "müdafiə etmək" məqsədi daşıdığını bəyan edib. Bu müdaxilə, Suriya hökumət qüvvələri ilə druz döyüşçüləri arasında yaranan şiddətli toqquşmalar fonunda baş verib. Hadisələr, bölgədəki mürəkkəb etnik və siyasi münasibətlərin bir daha qabarıq şəkildə ortaya çıxmasına səbəb olub.
Druzlar kimdir və onların rolu nədir?
Druzlar özünəməxsus dini və mədəniyyəti olan, əsasən Levant bölgəsində, yəni Suriya, Livan və İsraildə yaşayan ərəbdilli icmadır. Onlar özlərini monoteist bir dinin davamçıları hesab edir və dinləri İslamın bəzi təlimləri ilə yanaşı, qnostik və fəlsəfi elementləri də özündə birləşdirir. Tarixən qapalı cəmiyyət olaraq tanınan druzlar, yaşadıqları ölkələrdə özlərini hərbi və siyasi baxımdan müdafiə etmək üçün tez-tez unikal mövqe tutmuşlar.
İsrailin druz icması ilə əlaqələri
İsrailin Suriyadakı druzları müdafiə etməsi iddiası, bu icmanın Təl-Əviv üçün xüsusi əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir. İsraildə yaşayan druzlar uzun müddətdir ki, ölkənin dövlət quruculuğunda fəal iştirak edir, İsrail Müdafiə Qüvvələrində xidmət edir və parlamentdə təmsil olunurlar. Bu, İsrail və druzlar arasında dərin bir əlaqə yaradır. Suriya və Livandakı druz icmaları ilə də müəyyən əlaqələr saxlanılır ki, bu da İsrailə regionda bəzən etnik müdaxilələr üçün əsas verir.
Suriya hökuməti ilə druz döyüşçüləri arasındakı gərginlik, Suriya vətəndaş müharibəsinin mürəkkəb dinamikasının bir hissəsidir. İsrailin bu münaqişəyə müdaxiləsi, regionda yaranan güc balansını dəyişmək və ya öz təhlükəsizlik maraqlarını təmin etmək cəhdi kimi də qiymətləndirilə bilər.