Analitiklər hesab edir ki, Əmtəə və Xidmətlər Vergisinin (ƏXV) azaldılması Hindistan məhsullarına tətbiq edilən 50 faizlik tariflərdən sonra tələbatı artırmaq məqsədi daşıyır.
Hindistan, ABŞ prezidenti Donald Trampın tətbiq etdiyi cəzalandırıcı tariflərin yaratdığı iqtisadi çətinliklər fonunda daxili tələbatı stimullaşdırmaq üçün sabundan kiçik avtomobillərə qədər yüzlərlə istehlak malları üzrə vergi kəsintiləri elan edib.
Bu tədbirlər, 50 faizlik ABŞ tariflərinin keçən ay qüvvəyə minməsindən və iqtisadi yavaşlama qorxusunu artırmasından sonra gündəmə gəlib.
GST islahatları və azaldılan vergilər
Maliyyə naziri Nirmala Sitharamanın bildirdiyinə görə, GST (Əmtəə və Xidmətlər Vergisi) sistemi ölkənin mürəkkəb dördsəviyyəli strukturunu sadələşdirmək və müxtəlif sektorlarda vergiləri, bəzi hallarda yarıdan çox azaltmaq məqsədilə yenidən nəzərdən keçirilib.
Sitharaman qeyd edib ki, GST islahatlarını araşdıran panel, diş pastası və şampun kimi istehlak malları üzrə vergiləri 18 faizdən 5 faizə, kiçik avtomobillər, kondisionerlər və televizorlar üçün isə 28 faizdən 18 faizə endirməyi təsdiqləyib.
Maliyyə nazirinin rəhbərlik etdiyi panel, mövcud dörd dərəcəli sistem əvəzinə 5 faiz və 18 faiz olmaqla iki dərəcəli strukturun tətbiqini təsdiqləyib. Yeni vergi rejimi həyat və sağlamlıq sığortası daxil olmaqla, sığorta haqlarını vergidən azad edir.
Maliyyə naziri GST kəsintilərinin "tarif çaxnaşması" ilə əlaqəli olmadığını, əksinə uzunmüddətli islahatların bir hissəsi olduğunu vurğulayıb.
İqtisadi canlanma və gəlir itkisi
Federal və əyalət hökumətlərinin bu kəsintilər nəticəsində 480 milyard Hindistan rupisi (5.49 milyard dollar) itirəcəyi təxmin edilir. Bu tədbirlər sentyabrın 22-dən, Hindu Navratri festivalının ilk günündən etibarən tətbiq olunacaq.
40 faiz “super lüks” və “günah” malları vergisi
Fevralda təqdim edilən fərdi vergi kəsintiləri ilə birlikdə GST endirimlərinin Cənubi Asiya ölkəsində istehlakı artıracağı gözlənilir. Hindistan iqtisadiyyatı iyun ayına qədər olan rübdə gözləniləndən daha yüksək, 7.8 faizlə böyüyüb.
SBI-nin baş iqtisadçısı Soumya Kanti Qoş, “GST dərəcələrinin rasionallaşdırılması nəticəsində yaranan istehlak artımı, hər hansı mümkün gəlir təsirini daha çox neytrallaşdıracaq,” deyib və əlavə edib ki, “büdcə kəsirinə təsir demək olar ki, əhəmiyyətsiz və ya hətta müsbət olacaq.”
Panel, siqaret, mühərrik həcmi 1,500 kub santimetrdən (91.5 kub düym) çox olan avtomobillər və qazlı içkilər kimi “super lüks” və “günah” mallarına 40 faiz vergi tətbiqini təsdiqləyib.
Bu addımın Hindustan Unilever və Godrej Industries kimi sürətlə inkişaf edən istehlak malları şirkətlərinin, eləcə də Samsung Electronics, LG Electronics və Sony kimi istehlakçı elektronikası şirkətlərinin satışlarını artıracağı gözlənilir. Maruti, Toyota Motor və Suzuki Motor kimi avtomobil istehsalçılarının da böyük qazanc əldə edəcəyi proqnozlaşdırılır. Vergi kəsimlərinə tələbat, Baş nazir Narendra Modinin keçən ay ABŞ-ın 50 faizə qədər olan tariflərinə qarşı Oktyabr ayına qədər GST-ni azaltmaq və iqtisadiyyatda daha çox özünəgüvən çağırışı ilə sürətlənib.
Çərşənbə günü elan edilən vergi kəsintilərindən sonra Modi deyib: “Genişmiqyaslı islahatlar vətəndaşlarımızın həyatını yaxşılaşdıracaq və xüsusilə kiçik tacirlər və müəssisələr üçün biznes aparmaq rahatlığını təmin edəcək.”
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz