Makron Zelenskiyə: ABŞ Ukraynaya ərazi ilə bağlı xəyanət edə bilər

Avropa Liderləri Kiyevə Xəbərdarlıq Edir

Fransa prezidenti Emmanuel Makronun Volodimir Zelenskini “ABŞ-ın ərazi məsələsində, təhlükəsizlik təminatları olmadan Ukraynaya xəyanət edə biləcəyi” barədə xəbərdar etdiyi bildirilir. Almaniyanın "Der Spiegel" jurnalı bu məlumatı Avropa liderləri arasında keçirilən son telefon danışığından sızan qeydə istinadən yayıb. Jurnal, Avropa hökumət başçılarının Vaşinqtonun danışıqlara yanaşmasına fundamental şübhələrini ifadə etdikləri həmin danışığın ingiliscə icmalını əldə etdiyini bildirib.

Xülasəyə görə, Fransa prezidenti danışıqların hazırkı gərgin mərhələsini Ukraynanın prezidenti üçün “böyük təhlükə” kimi xarakterizə edib. Almaniya kansleri Fridrix Merz də Ukrayna liderinin “çox diqqətli” olması lazım olduğunu əlavə edib. Merz, Zelenskiyə “Onlar həm sizinlə, həm də bizimlə oyun oynayırlar” dediyi bildirilir. Jurnal bu sözləri ABŞ prezidenti Donald Trampın nümayəndəsi Stiv Vitkoff və kürəkəni Jared Kuşnerin bu həftə Moskvaya diplomatik səfərinə istinad kimi şərh edib.

Jurnal, digər liderlərin də narahatlıqlarını dilə gətirdiyini bildirib. Finlandiya prezidenti Aleksandr Stubb, “Biz Ukraynanı və Volodimiri bu adamlarla tək buraxmamalıyıq” deyə xəbərdarlıq edib. Hətta ictimaiyyətdə Tramp haqqında çox tərifli danışan NATO-nun baş katibi Mark Rutte də Stubb ilə razılaşaraq “Volodimiri qorumalıyıq” dediyi bildirilir.

ABŞ-ın Sülh Təklifinə Qarşı Şübhələr

"Der Spiegel" danışığın “bir neçə” iştirakçısı ilə söhbət etdiyini və onların danışığın baş verdiyini təsdiqlədiyini, iki iştirakçının isə qeydlərin “dəqiq şəkildə reproduksiya edildiyini” söylədiyini qeyd edib. Zelenskinin sözçüsü, Merzin ofisi və Yelisey Sarayı Makrona aid edilən sitatlara münasibət bildirməkdən imtina edib. Der Spiegel Ruttenin ofisinin də şərh vermədiyini vurğulayıb. Jurnal Alman dilində hesabat hazırlayıb və ayrılıqda, icmal qeydindən orijinal sitatları ehtiva etdiyini bildirərək İngiliscə versiyasını da dərc edib.

Keçən ay Vaşinqton, Ukraynanın Avropalı müttəfiqlərinin iştirakı olmadan hazırlanan və Moskvanın maksimalist tələblərini çox əks etdirdiyi üçün tənqid olunan ölkədəki müharibəni dayandırmaq üçün 28 maddəlik təklif təqdim etmişdi. Bu təklif, Avropalı müttəfiqlər arasında narazılıq yaratmışdı.

Diplomatik Tələsikləri və Gərginlik

Bu təklifdən sonra diplomatik fəaliyyətlər sürətlənib. ABŞ və Ukrayna nümayəndələri Cenevrə və Floridada danışıqlar aparıb, daha sonra Vitkoff və Kuşner çərşənbə axşamı Moskvaya yollanıblar. Onlar Kreml’də Vladimir Putinlə beş saat danışıqlar aparıb və Vitkoffun cümə axşamı Mayamidə Ukraynanın Milli Təhlükəsizlik Şurasının rəhbəri Rüstəm Umərovla görüşməsi gözlənilir.

Avropanın Təhlükəsizlik Narahatlıqları və Müstəqillik Çağırışı

Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius cümə axşamı parlamentdə bildirib ki, məcburi sülh təkcə Kiyev üçün deyil, həm də Avropanın təhlükəsizliyi üçün “fəlakətli” olardı. O, Avropa ölkələrini Ukraynaya dəstəyi davam etdirməyə çağırıb. Pistorius, “Diktə edilmiş sülh Avropa üçün fəlakətli olardı... çünki hərbi cəhətdən məğlub edilmiş və ya potensial olaraq danışıqlar masasında məğlub edilmiş (və ya) Rusiya təsiri ilə daxili olaraq sabitliyini itirmiş Ukrayna Avropanın təhlükəsizliyini riskə atardı” deyib.

“Frankfurter Allgemeine Zeitung” qəzetinə verdiyi qonaq məqaləsində Merz, dondurulmuş Rusiya dövlət aktivlərinin Ukraynaya dəstək üçün istifadəsini müdafiə edib və Avropanın maraqlarını qorumaqda böyük ölçüdə tək qaldığını vurğulayıb. O deyib: “Avropanın müstəqilliyi məsələsi bu gün, təhlükəsizlik maraqlarımız təhdid altında ikən həll olunur. Və bu, bu çağırışa necə cavab verəcəyimizlə həll olunacaq”.

Merz, “Biz Avropanın müstəqilliyi siqnalını göndəririk, qitəmizdə nələrin baş verdiyinə Avropalıların qərar verdiyi və formalaşdırdığı bir siqnaldır” deyərək vurğulayıb ki, “qanunverici dövlətimizin yurisdiksiyasında və öz valyutamızda qanuni olaraq dondurulmuş təcavüzkarın maliyyə resurslarına nə olacağına başqa, qeyri-Avropa ölkələrinin qərar verməsini biz qəbul edə bilmərik.” O əlavə edib: “İndi verdiyimiz qərarlar Avropanın gələcəyini müəyyən edəcək”.

24 saat