Qəzzada son vəziyyət: BMT-dən fəlakət siqnalı, İsrail təşkilatlarından "soyqırım" ittihamı, Tramp-Starmerdən Fələstinə yaşıl işıq

Qəzzada şəhid olan bir oğlan uşağının ayaqqabıları. AFP

İsrail Təşkilatları Soyqırım İttihamı İrəli Sürür

İsrailin iki aparıcı insan haqları təşkilatı, İsrailin Qəzza zolağında Fələstinlilərə qarşı soykırım törətdiyini bəyan edib.

B'Tselem və İsrail Həkimlər üçün İnsan Haqları Təşkilatı (PHRI) bazar ertəsi yayımladıqları ayrı-ayrı hesabatlarda İsraili soykırım cinayətini işləməkdə və ona təhrik etməkdə ittiham ediblər.

B'Tselem-in hesabatında İsrailin Qəzzadakı siyasətləri və yüksək səviyyəli İsrail siyasətçiləri ilə hərbi rəsmilərin bölgədə nail olmaq istədikləri ilə bağlı açıqlamaları ətraflı araşdırılıb.

B'Tselem-in baş direktoru Yuli Novak qeyd edib: “Bir cəmiyyətin soykırım törətdiyini qəbul etməyə heç nə sizi hazırlaya bilməz. Bu, bizim üçün son dərəcə ağrılı bir andır.”

Novak, İsrail-Fələstin gündəmi ilə bağlı təhlilləri ehtiva edən yeni Jerusalem Dispatch bülletenində vurğulayıb: “Lakin burada yaşayan İsraillilər və Fələstinlilər olaraq hər gün bu həqiqətə şahidlik edirik və doğrunu mümkün olan ən açıq şəkildə söyləməklə mükəlləfik: İsrail, Fələstinlilərə qarşı soykırım işlədir. İordan çayından Aralıq dənizinə qədər bütün Fələstinlilərin həyatı dəyərsiz hesab olunur. Onlar ac buraxıla, öldürülə, yerlərindən didərgin salına bilər və vəziyyət getdikcə pisləşir.”

Braun Universitetinin professoru, keçmiş İsrail hərbçisi Omer Bartov The New York Times qəzetində dərc olunan yazısında İsrailin müharibəsini uzun müddət incələdiyini və bu nəticəyə gəldiyini bildirib: “Qaçılmaz olaraq çatdığım nəticə budur ki, İsrail, Fələstin xalqına qarşı soykırım törədir. Bir Sionist evdə böyümüş, həyatımın ilk yarısını İsraildə keçirmiş, İsrail Müdafiə Qüvvələrində əsgər və zabit olaraq xidmət etmiş və karyeramın böyük hissəsini müharibə cinayətləri ilə Holokost üzərində araşdırmalar apararaq keçirmiş biri olaraq, bu nəticəyə gəlmək mənim üçün çox acı verici oldu və bu nəticəni mümkün qədər uzun müddət rədd etməyə çalışdım. Lakin dörddəbir əsrdir soykırım dərsləri verirəm. Birini gördüyümdə tanıyıram.”

Qəzza Zolağında Humanitar Fəlakət

Qəzzada səhiyyə rəsmilərinin verdiyi məlumata görə, son 24 saat ərzində aralarında iki uşağın da olduğu ən azı 14 Fələstinli aclıq və qeyri-kafi qidalanma səbəbindən həyatını itirib.

Bazar ertəsi Qəzza Səhiyyə Nazirliyi İsrailin 2023-cü ilin oktyabrında Qəzzaya qarşı başlatdığı müharibənin başlanğıcından bəri aclıqdan ölənlərin sayının 147-yə yüksəldiyini açıqlayıb. Ölənlərin 88-i uşaq idi.

BMT-nin Fələstinli Qaçqınlara Yardım Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri Filipp Lazzarini bazar ertəsi bəyan edib ki, Qəzzada olan əməkdaşları aclıq böhranı yaşayan insanları "nə ölü, nə diri, sadəcə gəzən cəsədlər" kimi təsvir edirlər.

Beynəlxalq Reaksiyalar və Mövqelər

ABŞ prezidenti Donald Tramp bazar ertəsi bəyan edib ki, Böyük Britaniyanın Fələstin dövlətini tanıması məsələsində "heç bir mövqe tutmayacaq" və əsas diqqətinin Qəzza sakinlərinin qidalanması olduğunu vurğulayıb.

Fransa prezidenti Emmanuel Makron keçən həftə öz təşəbbüsü ilə sentyabr ayında BMT iclasında Fələstini dövlət olaraq tanıyacağını bildirib. Britaniya müxalifət lideri Keir Starmer isə müxalifətdən və ictimaiyyətdən gələn tənqidlərə baxmayaraq bu mövzuda addım atmadığı üçün tənqid edilib.

ABŞ prezidenti Donald Tramp, Starmerin Fələstin dövlətinin tanınmasının Yaxın Şərqdə sülhə doğru bir addım olacağı ifadəsi haqqında soruşulduqda: "Mən mövqe tutmayacağam. Britaniya Baş naziri Keir Starmerin mövqe tutmasına qarşı deyiləm" deyib.

24 saat