Qırmızı planetdə kəpənək kraterinin açılan qanadları

Marsda Kəpənək Krateri: Qırmızı Planetdə Yeni Kəşflər

Martian butterfly - Qırmızı planetdə kəpənək kraterinin açılan - Mars planetinin səthindəki yeni görüntülər, qırmızı planetdəki təsir kraterinin heyrətamiz mənzərəsini ortaya qoyur. Bu krater, sanki uçuşa keçmiş bir kəpənəyin qanadları kimi, səthdə geniş yayılmışdır.

Kəpənək Kraterinin Təsviri

Avropa Kosmik Agentliyinin (ESA) Mars Express orbiteri tərəfindən çəkilən bu əsrarəngiz görüntüdə, təxminən 20 kilometr enində və 15 kilometr uzunluğunda, bir qədər ellips formalı bir krater əks olunub. Kraterin ətrafında, kəpənəyin qanadlarını xatırladan, şimala və cənuba doğru açılan iki material lobu yerləşir.

Kraterin Yaranma Səbəbləri və Strukturu

Mars Express komandası, yüksək rezolyusiyalı stereo kamera (HRSC) vasitəsilə əldə edilən məlumatlardan istifadə edərək, kraterin və onun iki genişlənmiş "qanadının" ətraflı videosunu hazırlayıb. ESA-dan verilən açıqlamaya görə, adətən, krater yaranmasına səbəb olan toqquşma nəticəsində materialın bütün istiqamətlərə yayılması gözlənilsə də, bu halda belə deyil. Bu krateri yaradan kosmik cisim, planetə aşağı bucaq altında daxil olub. Nəticədə, kəpənəyin "bədəni" – əsas krater özü – qeyri-adi oval şəklində, "qanadları" isə nizamsız formaya malikdir.

Kraterin Yerləşdiyi Bölgə və Ölçüləri

Bu kəpənək formalı krater, Marsın şimal düzənliklərində, İdaeus Fossae regionunda yerləşir. Bu bölgənin, yeraltı buz ehtiyatlarına sahib olduğu düşünülür. Mars Express-in çəkdiyi şəkillərdə, zərbə nəticəsində yaranan materialın qeyri-adi dərəcədə hamar və yuvarlaq olduğu görünür. Bu da, zərbənin su və ya donmuş zəmin üzərinə düşdüyünü göstərir. Ehtimal olunur ki, buzun əriməsi sürətli bir palçıq axınına səbəb olub və bu da, kraterin "qanad" şəkilli uzantılarında müşahidə edilən xüsusi maye materialın yaranmasına gətirib çıxarıb.

Əlavə Məlumatlar və Maraqlı Faktlar

Mars Express-in çəkdiyi görüntülərdə, kraterin ətrafında yüksək və düz təpəli məsalar da diqqəti çəkir. Bəziləri min metrdən çox hündürlüyə malik olan bu məsaların qaranlıq, açıq kənarları, keçmişdə bu ərazini formalaşdıran qədim lava və ya kül axınlarına işarə edir.

Marsda bu cür kəpənək formalı kraterlərin olması nadir hallara aid deyil. Belə ki, Hesperia Planumda da oxşar bir krater mövcuddur. Bu cür formasiyalar, alimlərə, onları yaradan zərbələrin bucağı və qüvvəsi, həmçinin Mars səthinin gizli qatları və toqquşmaların baş verdiyi şərait haqqında daha yaxşı məlumat verir.

24 saat