Gündəm 10.07.2025

Türkiyəni sarsıdan istilik: Minlərlə can itkisi

Türkiyəni sarsıdan istilik: Minlərlə can itkisi

Avropanı bürüyən isti hava dalğasının ölümcül nəticələri

İngiltərə və Avropanı əhatə edən həddindən artıq istilər faciəvi ölümlərə yol açıb. Təkcə Londonda güclü istilər səbəbindən təxminən 263 nəfərin həyatını itirdiyi ehtimal edilir. Paris, Madrid, Barselona və Roma daxil olmaqla, Avropanın 12 böyük şəhərində ümumi ölüm sayı 2300-ə çatıb.

İqlim dəyişikliyinin bariz təsiri: Elm adamlarından ciddi xəbərdarlıq

İyunun sonu və iyulun əvvəllərində müşahidə olunan bu yüksək temperaturların ekoloji dəyişikliklər olmasaydı, 1-4 dərəcə Selsi daha aşağı olacağı açıqlanıb. Aparılan araşdırmalar göstərir ki, qeydə alınan ölümlərin təxminən 65 faizi, yəni 1500-ə yaxın insanın ölümü insan fəaliyyəti nəticəsində yaranan qlobal istiləşmə ilə əlaqədardır. Bu fakt iqlim dəyişikliyinin insan həyatına birbaşa təsirini sübut edir.

Ən çox zərər çəkən şəhərlər: London, Paris, Madrid

Birləşmiş Krallıq Səhiyyə Təhlükəsizliyi Agentliyi, havanın temperaturunun 34°C-yə qədər yüksəldiyi Londonda ictimai sağlamlıq üçün "kəhrəba" səviyyəli xəbərdarlıq yayıb. Eyni dövrdə Madriddə 317, Parisdə isə 235 nəfərin istidən həyatını itirdiyi təxmin olunur. Qeyd olunur ki, ölümlərin əksəriyyəti yaşlı insanlar arasında müşahidə edilib.

Türkiyə də risk altında

Mütəxəssislər isti hava dalğasının "səssiz, lakin dağıdıcı" təsirinə diqqət çəkirlər. Mövcud 1.3°C-lik qlobal istiləşmənin belə yaşlı və müdafiəsiz qruplar üçün ölümcül nəticələrə səbəb olduğu bildirilir. Avropa və bölgəmizdə yaşlanan əhalinin daha uzun və tez-tez təkrarlanan belə dalğalar qarşısında ciddi risk altında olduğu vurğulanır.

İsti qübbə Şimali Afrikadan isti hava gətirdi

Tədqiqatçılar bildirirlər ki, 23 iyun – 2 iyul tarixləri arasında Avropanı əhatə edən yüksək təzyiqli "isti qübbə" isti və quru havanı bölgədə saxlayıb. Bu, Şimali Afrikadan gələn isti hava kütləsi ilə birləşərək, temperaturların qeyri-adi səviyyələrə çatmasına səbəb olub. Hava təzyiqi sistemləri bu cür hadisələrin yaranmasında mühüm rol oynayır.

Həqiqi ölüm sayı daha yüksək ola bilər

Elm adamları vurğulayırlar ki, aparılan analizlər yalnız 12 böyük şəhərlə məhdudlaşıb və bu məlumatlar Avropadakı istilərlə əlaqədar ümumi ölümlərin yalnız kiçik bir hissəsini əks etdirir. Həqiqi rəqəmlərin on minlərə çata biləcəyi barədə xəbərdarlıq edilib.

24 saat