İranın Ali Rəhbərindən Qətiyyətli Mesaj
İranın Ali Rəhbəri Ayətullah Əli Xamenei İsraillə atəşkəs razılaşmasından sonra ilk dəfə ictimaiyyət qarşısına çıxaraq, ABŞ-a heç vaxt təslim olmayacaqlarını bəyan edib.
Dövlət mediasının cümə axşamı yaydığı bəyanatda və televiziya çıxışında Xamenei bildirib ki, “Amerika prezidenti öz bəyanatlarından birində İranın təslim olmalı olduğunu irəli sürüb. Təslim olmaq! Bu artıq nüvə zənginləşdirmə, yaxud nüvə sənayesi məsələsi deyil, İranın təslim olması məsələsidir.” O, bu cür bir hadisənin “heç vaxt baş verməyəcəyini” vurğulayıb.
Nüvə Obyektlərinə Zərər İddiaları və İranın Mövqeyi
Xameneinin bu açıqlamaları İran və İsrail arasında 12 günlük müharibəni dayandıran atəşkəsin elan olunmasından iki gün, onun iyunun 19-dan bəri ilk ictimai çıxışından isə bir müddət sonra verilib. Onun çıxışı, ABŞ-ın Fordou, Nətənz və İsfahandakı əsas İranın nüvə proqramı obyektlərinə endirdiyi zərbələrin miqyası barədə ABŞ-da yayılan ziddiyyətli məlumatlar fonunda baş tutub. ABŞ prezidenti Donald Tramp zərbələrin nüvə obyektlərini “tamamilə məhv etdiyini” iddia etsə də, Xamenei Trampın hücumların təsirini “şişirtdiyini” bildirib.
O, ABŞ-ın bu müharibədən “heç bir əhəmiyyətli nəticə əldə etmədiyini” vurğulayaraq, zərbələrin İranın nüvə proqramı obyektlərinə “ciddi zərər vurmadığını” iddia edib. Xamenei “İslam Respublikasının qalib gəldiyini və cavab olaraq Amerikaya ciddi zərbə endirdiyini” deyib. Bu ifadə İranın Yaxın Şərqdəki ən böyük ABŞ bazası olan Qatardakı hədəflərinə yönəlmiş raket hücumuna işarə idi, hansı ki, heç bir itki ilə nəticələnməmişdi.
Orduya Dəstək və Xalqın Narahatlığı
Əl-Cəzirə telekanalının Tehran müxbiri Rəsul Sərdar bildirib ki, Xamenei çıxışında ölkənin silahlı qüvvələrinə təbrik ünvanlayıb və İsrailin hücumları nəticəsində ordunun “böyük zərbələr aldığı” barədə dünya və İran daxilində yayılan iddiaları təkzib edib. Müharibə zamanı Tehrandan qaçan iranlılar tədricən şəhərə qayıtsalar da, Sərdarın sözlərinə görə, “İran xalqı arasında ümumi bir narahatlıq hökm sürür, çünki onlar bunun müharibənin yalnız ilk dalğası olduğuna inanırlar.” O əlavə edib ki, “çoxları İranın hava hücumundan müdafiə sistemlərinin effektivliyini şübhə altına alır” və İranın gələcəkdə ABŞ və İsrail tərəfindən mümkün hücuma qarşı daha həssas ola biləcəyini düşünürlər.
Xamenei, İran ordusunun İsraildəki hərbi və qeyri-hərbi mövqeləri uğurla hədəf aldığını və geniş zərər vurduğunu bildirərək, “əgər İsrail bizə yenidən hücum etsə, daha böyük bir dağıntı ilə qarşılaşacaqlarını” qeyd edib.
Nüvə Proqramı Dəyişməz Olaraq Qalır
Sərdar qeyd edib ki, Xamenei çıxışında israilliləri və ya amerikalıları hərbi əməliyyatlarla hədələməsə də, ölkənin nüvə proqramının ABŞ-ın bəyanatlarının əksinə olaraq, böyük ölçüdə yerində qaldığını söyləyib. O bildirib ki, “obyektlərin əksəriyyəti hələ də fəaliyyətdədir və İran nüvə proqramını davam etdirəcək.”
12 günlük müharibədə həm İran, həm də İsrail qələbə iddia edib. İsrailin Baş Naziri Binyamin Netanyahu çərşənbə axşamı İsrail üçün “tarixi qələbə” elan edib. Bu arada, İran Vaşinqtonla nüvə danışıqlarına qayıtmağa hazır olduğunu bildirib.
Müharibənin Nəticələri və Anım Mərasimi
Tehranın Səhiyyə Nazirliyi bildirib ki, İsrailin İrana endirdiyi zərbələr nəticəsində azı 627 mülki şəxs həlak olub. Rəsmi rəqəmlərə görə isə İranın İsrailə hücumları 28 nəfərin ölümünə səbəb olub.
Müharibədə həlak olan yüksək rütbəli komandirlər və nüvə alimləri üçün şənbə günü Tehranda dövlət dəfn mərasimi keçiriləcək.