Hindistanın Kosmik Uğurları: Şuklanın Tarixi Uçuşu
Şubhanshu Şukla çərşənbə günü Beynəlxalq Kosmik Stansiyasına (BKS) uğurla start götürərək Hindistanın kosmik gücə çevrilmək yolunda növbəti əhəmiyyətli addımını qeyd etdi. O, ölkənin BKS-ə uçan ilk kosmonavtı oldu.
Şukla, "Axiom Space Mission 4" (Ax-4) adlı özəl kosmik missiya çərçivəsində Florida ştatındakı NASA-nın Kennedi Kosmos Mərkəzindən havaya qalxdı. Bu uçuş Texasda yerləşən "Axiom Space" şirkətinin Elon Maskın "SpaceX" raket müəssisəsi ilə tərəfdaşlığı nəticəsində həyata keçirilən ən son missiyadır. Gəminin cümə axşamı ET vaxtı ilə səhər saat 7-də stansiyanın "Harmony" modulunun kosmosa baxan portuna yanaşması gözlənilir.
Özəl kosmik missiya heyətində təcrübəli NASA kosmonavtı Peggi Vitson, Polşadan Slavoj Uznanski-Vişnevski və Macarıstandan Tibor Kapu da yer alır. Bu iki şəxs öz ölkələrindən BKS-ni ziyarət edən ilk kosmos novatorları olacaqlar. Missiyanın pilotu olan Şuklanın və digər heyət üzvlərinin BKS-də təxminən iki həftə keçirəcəyi və 60-a yaxın təcrübənin aparılmasına kömək edəcəyi bildirilir.
ABŞ kosmos agentliyinin verdiyi açıqlamaya görə, NASA və Hindistan Kosmik Tədqiqatlar Təşkilatı (ISRO) bu kosmik missiya üzərində əməkdaşlıq edirlər. Hindistanın Baş naziri Narendra Modi, X platformasında etdiyi paylaşımda Şuklanın "1.4 milyard ölkə vətəndaşının arzularını, ümidlərini və istəklərini özü ilə apardığını" vurğuladı. Modi "Ona və digər kosmonavtlara uğurlar arzulayıram!" deyə qeyd edib.
Şukla, 1984-cü ildə Sovet raketi ilə uçan Rakeş Şarmadan sonra kosmosa səyahət edən ikinci Hindistan vətəndaşıdır. Şarma, "Ax-4" heyətinə uğurlar arzulayaraq onlayn yerləşdirdiyi video mesajda "Hamınıza ən yaxşılarını arzulayıram. Heyətə Tanrı kömək olsun. Pəncərədən mümkün qədər çox vaxt baxın" deyib. Şuklanın valideynləri ölkənin şimalındakı Laknau şəhərində startın canlı yayımını izləyərkən duyğulanıblar.
Tələbə İsma Tarix Reuters-ə verdiyi açıqlamada "O, Beynəlxalq Kosmik Stansiyasındakı ilk ölkə vətəndaşıdır. Bu, biz Hindistanlılar üçün həqiqətən böyük bir andır. Bu, mənim üçün ilhamvericidir... Mən də (Şukla kimi) böyük bir insan olmaq və dünyaya töhfə vermək istəyirəm" deyib. Digər bir tələbə, Məhəmməd Həmugan da bunu "ölkə vətəndaşları üçün qürurlu an" adlandırıb. O, Reuters-ə açıqlamasında "Bu, məni kosmos alimi olmağa ruhlandırır. Mən həmişə elmi fantastika və bütün bu şeylər haqqında oxumağı sevmişəm, lakin bu, bir tələbə olaraq bizim üçün ilhamvericidir" deyib.
Beynəlxalq Kosmik Missiya və Gələcək Planlar
Şuklanın uçuşu Hindistanın 2027-ci ildə həyata keçirməyi planlaşdırdığı ilk insanlı kosmik missiyası olan "Qaganyaan"ın müjdəçisi hesab olunur. Ölkə hökumətinin may ayında verdiyi məlumata görə, bu kosmik missiya üçün seçilmiş dörd hərbi hava qüvvələri pilotu Rusiyada ilkin təlimləri başa vurub və hazırda Hindistanda əlavə təlimlər keçirlər.
Hindistanın kosmik ambisiyaları keçən iyun ayında üçüncü müddətə seçilən və ölkənin qlobal arenadakı yerini möhkəmləndirməyə çalışan Modi dövründə sürətlənib. Yanvar ayında ölkə kosmosda insansız birləşməni uğurla həyata keçirən dördüncü ölkə oldu.
2023-cü ildə ölkə aya kosmik gəmi endirən dördüncü ölkə olaraq elit kosmos klubuna qoşuldu. Ayın kəşf edilməmiş Cənub Qütbünə yaxın yumşaq eniş edən ilk missiya olan tarixi "Çandrayaan-3" kosmik missiyası, Ayın necə formalaşdığını və zamanla necə inkişaf etdiyini anlamağa kömək edən nümunələr topladı.
Ölkə həmçinin 2035-ci ilə qədər "Bharatiya Antariksha Stansiyası" adlanacaq öz kosmik stansiyasını qurmağı və 2028-ci ildə Veneraya ilk orbital kosmik missiyasını göndərməyi hədəfləyir.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz