Dünyada Qida Təhlükəsizliyi və Qidalanma Vəziyyəti hesabatına görə, 2024-cü ildə təxminən 673 milyon insan, yəni dünya əhalisinin 8.2 faizi aclıqla üzləşib. Bu göstərici 2023-cü ildəki 8.5 faizdən aşağıdır. Hesabat Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST), Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) və Ümumdünya Ərzaq Proqramı (WFP) daxil olmaqla beş agentliyi tərəfindən birgə hazırlanıb.
Agentliklər qeyd edib ki, hesabat xroniki, uzunmüddətli problemlərə diqqət yetirir və İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi də daxil olmaqla, müəyyən hadisələr və müharibələrin yaratdığı kəskin böhranların təsirini tam əks etdirmir. BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş Etiopiyada keçirilən BMT ərzaq sammitində video bağlantı vasitəsilə çıxış edərək bildirib ki, "münaqişə Qəzzadan Sudana qədər aclığı təhrik etməyə davam edir," və əlavə edib ki, "aclıq gələcək sabitliyi daha da pozur və sülhü sarsıdır."
ÜST xəbərdarlıq edib ki, İsrailin martın 2-də tətbiq etdiyi tam blokadadan sonra mühasirədə olan Fələstin anklavında kifayətsiz qidalanma "həyəcan verici səviyyələrə" çatıb. Blokada may ayında qismən qaldırılsa da, BMT və yardım təşkilatlarının kütləvi aclıq barədə xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, o vaxtdan bəri bölgəyə yalnız cüz`i yardımın daxil olmasına icazə verilib.
Cənubi Amerika və Cənubi Asiyada Aclıq Səviyyəsi Azalır
BMT hesabatına görə, 2024-cü ildə ən əhəmiyyətli irəliləyiş Cənubi Amerika və Cənubi Asiyada qeydə alınıb. Cənubi Amerikada aclıq səviyyəsi 2023-cü ildəki 4.2 faizdən 2024-cü ildə 3.8 faizə düşüb. Cənubi Asiyada isə 12.2 faizdən 11 faizə geriləyib.
FAO-nun baş iqtisadçısı Maksimo Torero Reuters xəbər agentliyinə bildirib ki, Cənubi Amerikadakı irəliləyiş kənd təsərrüfatı məhsuldarlığının yaxşılaşdırılması və məktəb yeməkləri kimi sosial proqramlarla dəstəklənib. Cənubi Asiyada isə bu, əsasən Hindistandan yeni məlumatlar sayəsində baş verib ki, bu da daha çox insanın sağlam qidalanmaya çıxışı olduğunu göstərib. Ümumi 2024-cü il aclıq rəqəmləri COVID-19 pandemiyasından əvvəl, yəni 2019-cu ildə qeydə alınan 7.5 faizdən hələ də yüksəkdir.
Afrikada Aclıq Daha Geniş Yayılıb
Afrikada vəziyyət fərqli olub. Qitədə məhsuldarlıq artımı yüksək əhali artımının, münaqişələrin, ifrat hava şəraitinin və inflyasiyanın təsirlərinə uyğun gəlməyib. 2024-cü ildə qitədə hər beş nəfərdən biri, yəni 307 milyon insan xroniki olaraq kifayətsiz qidalanma ilə üzləşib, bu da o deməkdir ki, aclıq 20 il əvvəlkindən daha geniş yayılıb.
Hazırkı proqnozlara görə, 2030-cu ildə dünyada 512 milyon insan xroniki olaraq kifayətsiz qidalanma ilə üzləşə bilər ki, onların da demək olar ki, 60 faizi Afrikada olacaq. FAO-dan Torero qeyd edib ki, "Biz bu tendensiyanı təcili olaraq dəyişdirməliyik." Əsas narahatlıq göstəricisi sağlam qidalanmağa gücü çatmayan afrikalıların sayıdır. Qlobal rəqəm 2019-cu ildəki 2.76 milyarddan 2024-cü ildə 2.6 milyarda düşsə də, Afrikada bu say eyni dövrdə 864 milyondan bir milyarddan bir qədər yuxarı qalxıb. Bu o deməkdir ki, 1.5 milyard əhalisi olan qitədə afrikalıların böyük əksəriyyəti yaxşı qidalana bilmir.
Bərabərsizliklər
BMT hesabatı həmçinin 2023-cü illə müqayisədə keçən il daha da dərinləşən "davamlı bərabərsizlikləri" vurğulayıb, burada qadınlar və kənd icmaları ən çox zərər çəkən tərəf olub. "Kifayət qədər qlobal ərzaq istehsalına baxmayaraq, milyonlarla insan aclıqdan əziyyət çəkir və ya kifayətsiz qidalanma ilə üzləşir, çünki təhlükəsiz və qidalı ərzaq mövcud deyil, əlçatan deyil və ya daha tez-tez maddi cəhətdən əlverişli deyil," - hesabatda qeyd edilib.
Hesabatda həmçinin bildirilir ki, qlobal qida qiymətləri inflyasiyası ilə ümumi inflyasiya arasındakı fərq 2023-cü ilin yanvarında zirvəyə çataraq, qida xərclərini artırıb və aşağı gəlirli ölkələrə daha çox zərbə vurub. Hesabatda həmçinin qeyd edilib ki, yetkinlərdə ümumi piylənmə səviyyəsi 2012-ci ildəki 12 faizdən 2022-ci ildə demək olar ki, 16 faizə yüksəlib.
Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz