Lamminin Yeni Vəzifəsi və Fələstin Mövqeyi
Ötən həftə Böyük Britaniyanın Xarici İşlər Nazirliyi vəzifəsindən azad edilərək Baş Nazirin müavini və Ədliyyə Naziri təyin olunan Lamminin, komitənin ona 12 avqust tarixində ünvanladığı suallara 1 sentyabrda verdiyi cavab açıqlanıb.
Lammy, işğal olunmuş Fələstin ərazilərində humanitar vəziyyətin daha da pisləşdiyini, İsrailin Qəzzadakı hücumlarını genişləndirmək qərarı verdiyini qeyd edib. O, Böyük Britaniyanın bu qərara qarşı olduğunu vurğulayıb.
E1 Layihəsi və Silah Satışlarına Qadağa
Lammy, İsrailin Şərqi Qüdsdə fələstinlilərdən qəsb edilmiş yaşayış məntəqələrini genişləndirəcək "E1" layihəsini təsdiqləməsini də qınadıqlarını xatırladıb.
O bildirib ki, "Böyük Britaniya, İsrailin Qəzza müharibəsini silahlandırmır." Hökumətin vəzifəyə gəldikdən sonra verdiyi ilk qərarlardan birinin `bu ölkəyə` silah satış lisenziyalarını dayandırmaq olduğunu qeyd edib.
F-35 Ehtiyat Hissələrinin Satışı
Lammy, F-35 təyyarə hissələrinin satışının istisna olduğunu vurğulayıb. O, beynəlxalq tərəfdaşlıqla istehsal olunan təyyarələr üçün hissə satışını dayandırmağın layihəyə zərər verəcəyini bildirib.
O, Böyük Britaniyanın İsrailə birbaşa F-35 hissələrinin satışını dayandırdığını da qeyd edib. Lammy, Komitə sədri Sara Çempionun "soyqırım" adı altında verdiyi sualları da cavablandırıb.
Soyqırım İttihamları və Hökumətin Mövqeyi
Böyük Britaniyanın soyqırımın qarşısını almaq öhdəliyinin ciddi soyqırım riskinin olduğunu öyrəndiyi anda başlamalı olduğunu dilə gətirən Lammy, bunları ifadə edib:
"Hökumət, qlobal F-35 proqramına ixrac icazəsi verərkən də soyqırım riskini ciddi şəkildə nəzərə almışdır. Qəzzada qadın və uşaqların da aralarında olduğu yüksək mülki itki və böyük dağıntı, əlbəttə ki, çox dəhşətlidir. İsrail bu münaqişənin səbəb olduğu ağrıları dayandırmaq və yüngülləşdirmək üçün lazımi tədbirləri görməlidir. Soyqırım Konvensiyası çərçivəsində soyqırım cinayəti yalnız bir etnik qrup, millət və ya dini qrupu tamamilə ya da qismən məhv etmək niyyəti olduğu zaman ortaya çıxır. Hökumət, İsrailin bu niyyətlə hərəkət etdiyi qənaətinə gəlməmişdir."
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Qərarları
Lammy, İsrailə qarşı Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində açılan işi də izlədiklərini bildirərək, məhkəmənin müvəqqəti tədbir qərarlarına toxunub.
İsrailin bu tədbirləri tətbiq etməklə öhdəlik daşıdığını vurğulayan Lammy, "Böyük Britaniya, Qəzzadakı münaqişənin dəhşətini dəfələrlə dilə gətirmiş, `Təl-Əvivi` məhkəmənin qərarlarına əməl etməyə çağırmışdır" sözlərini işlədib.
Lammy, məhkəmə prosesinin davam etdiyinə və hələ bir hökm verilmədiyinə diqqət çəkərək, "BƏM indiyə qədər, İsrailin Soyqırım Konvensiyası çərçivəsində öhdəliklərini pozduğuna hökm etməmiş, `həmin dövlətin` soyqırım törətdiyi ehtimalını qiymətləndirib hökmə bağlamamışdır. Bu səbəbdən BƏM-in verdiyi müvəqqəti tədbir qərarlarının ciddi bir soyqırım riski fərqindəliyi yaratdığı şəklində qiymətləndirilməsini məqsədəuyğun hesab etmirik" açıqlamasını verib.
F-35 Satışının Hüquqi Aspektləri
F-35 hissələrinin satışının detallarına da toxunan Lammy, Böyük Britaniyada istehsal olunan hissələrin qlobal ehtiyat hissələri fonduna daxil olduğunu bildirib.
İsrailin az sayda F-35 istifadə etdiyini və bunun qlobal proqram çərçivəsindəki satışlarla əldə edildiyini qeyd edən Lammy, bu reaktiv təyyarələrdən istifadə olunaraq beynəlxalq humanitar hüququn pozulub-pozulmadığına dair məlumata malik olmadığını əlavə edib.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz