Con Brennanın “Steele Dossiyesi”ndəki Rolu Açıqlandı
ABŞ-ın keçmiş Prezidenti Barak Obamanın dövründə Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (
MKİ) direktoru olmuş
Con Brennanın, 2016-cı il seçkilərinə Rusiyanın müdaxiləsini qiymətləndirən hesabatda qondarma "
Steele dossiyesi"nin yer alması üçün təkid etdiyi məlum olub. Bu, çərşənbə günü məxfiliyi qaldırılan daxili araşdırmanın nəticəsidir. Həmin dossiyedə ABŞ prezidenti Donald Trampın Rusiya ilə əlaqələri barədə qalmaqallı və əsassız iddialar əks olunurdu.
Kəşfiyyat Qiymətləndirməsindəki Qüsurlar
MKİ, Federal Təhqiqatlar Bürosu (FTB) və Milli Təhlükəsizlik Agentliyinin (MTA) birgə hazırladığı 2016-cı il prezident seçkilərinə Rusiyanın müdaxiləsini qiymətləndirən Kəşfiyyat İcması Qiymətləndirməsi (KIQ), kəşfiyyat işinin standartlarından kənara çıxaraq bəzi "prosedur anormallıqları" ilə müşayiət olunub. Bu qənaət, MKİ direktoru Con Ratkliffin sifarişi ilə çərşənbə günü açıqlanan yeni "öyrənilmiş dərslər" araşdırmasında yer alıb. Araşdırmada müəyyən edilib ki, "agentlik rəhbərlərinin
Steele dossiyesini KIQ-ə daxil etmək qərarı fundamental peşəkar prinsiplərə zidd idi və nəticədə əsas mülahizələrin etibarlılığını sarsıtdı."
Yeni araşdırmaya görə, "bu etirazlara baxmayaraq,
Con Brennan analitik dəqiqlikdən daha çox narrativ ardıcıllığa üstünlük verirdi." O, əməliyyat və analitik sahədə təcrübəli iki mərkəz rəhbəri tərəfindən dossiyedəki spesifik qüsurlarla bağlı iradlarla üzləşsə də, qanuni peşəkar narahatlıqlardan daha çox dossiyenin mövcud nəzəriyyələrlə ümumi uyğunluğuna meylli görünürdü. Brennan sonda öz mövqeyini yazılı şəkildə rəsmiləşdirərək, “mənim əsas fikrim odur ki, bu məlumatın hesabatda yer alması zəruridir” deyə bildirib.
Con Brennan Obama administrasiyası dövründə, 2013-cü ilin martından 2017-ci ilin yanvarına qədər MKİ direktoru vəzifəsini icra edib.
Dossiyenin Mənşəyi və Təzyiq İddiaları
Dossiye, 2016-cı ilin aprelində "Perkins Coie" hüquq firmasının o vaxtkı prezidentliyə namizəd ABŞ prezidenti Donald Tramp haqqında müxalifət araşdırması aparmaq üçün "Fusion GPS" araşdırma firmasını işə götürməsi ilə ortaya çıxıb. Bu iş Trampın rəqibi, keçmiş dövlət katibi Hillari Klinton və Demokratik Milli Komitə adından həyata keçirilib. "Fusion GPS" keçmiş Britaniya kəşfiyyat zabiti Kristofer Stili işə götürüb və o da qondarma "
Steele dossiyesi"ni tərtib edib. Sənəddə Trampın rus fahişələrlə seks aktlarında iştirak etməsi də daxil olmaqla, qalmaqallı və əsasən təsdiqlənməmiş iddialar yer alırdı. ABŞ prezidenti Donald Tramp dossiyedəki iddiaları rədd edib.
“Öyrənilmiş dərslər” araşdırması KIQ-nin tərtibi zamanı tətbiq olunan digər peşəkar qüsurları, o cümlədən tələsik vaxt qrafiki və agentlik rəhbərlərinin qeyri-adi şəkildə qiymətləndirmənin tərtibində iştirakını da qeyd edib. Bundan əlavə, araşdırmada bildirilir ki, Brennan KIQ üzrə yeganə koordinasiya sessiyasından bir gün əvvəl kəşfiyyat icması analitiklərinə, o vaxtkı Milli Kəşfiyyat Direktoru Ceyms Klapper və o vaxtkı FTB Direktoru Ceyms Komeylə görüşdüyünü bildirən bir qeyd göndərib. Araşdırma qeyd edir ki, Brennan MKİ işçilərinə "son prezident seçkilərimizdə Rusiyanın müdaxiləsinin əhatə dairəsi, təbiəti və niyyəti barədə aramızda güclü konsensus var" deyib.
Araşdırmada bildirilir: "KIQ-ni hazırlayan əməkdaşlar müəyyən nəticələrə gəlmək üçün təzyiq hiss etmədiklərini desələr də, Brennanın KIQ koordinasiya olunmadan əvvəl agentlik rəhbərlərinin artıq konsensusa gəldiyinə dair vaxtından əvvəl verdiyi siqnal analitik müzakirələri boğma riskini yaradırdı." Con Ratkliff, şəffaflığı təşviq etmək məqsədilə, 2025-ci ilin əvvəlində KIQ-nin, Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin 2016-cı il seçkilərində Trampın qazanmasına "can atdığı" qiymətləndirməsinə xüsusi diqqət yetirən "öyrənilmiş dərslər" araşdırmasını sifariş edib və nəticələri çərşənbə günü açıqlayıb.
Ratkliff çərşənbə günü verdiyi bəyanatda bildirib: "O vaxtkı agentlik rəhbərləri demokratiyamız üçün vacib olan bir məsələ ətrafında qeyri-tipik analitik prosesi tətikləyən siyasi yüklü bir mühit yaratmışdılar. Mənim rəhbərliyim altında analitiklərimizin siyasi təsirdən azad, obyektiv qiymətləndirmələr təqdim edə biləcəyinə əmin olmaq öhdəliyimi daşıyıram."
24 saat
