Gündəm 15.08.2025

Dünyada yeganə Amerikadan Rusiyaya piyada keçilən sərhəd

Dünyada yeganə Amerikadan Rusiyaya piyada keçilən sərhəd

ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya dövlət başçısı Vladimir Putin Bering boğazındakı iki qardaş adanı birləşdirən buz körpüsü ilə tanınan Alyaskada bir araya gələcək. Ukraynadakı müharibəyə son qoymaq məqsədilə elan edilən bu görüş, Alyaskanın 1799-1867-ci illər arasında Rusiyanın koloniyası olması və ardınca ABŞ-a satılmasının üzərindən 150 ildən çox vaxt keçdikdən sonra Rusiya liderinin ştata ilk səfəri olaraq qeyd edildi.

ABŞ və Rusiya adətən rəqib ölkələr kimi tanınsa da, Alyaskada tarixlər və mədəniyyətlər iç-içə keçmişdir. Bering boğazının ensiz sularında əsrlər boyu Sibiriyalı tacirlər, Rus Pravoslav missionerləri və İnyupik-Yupik yerli əhalisi ticarət, evlilik və ovçuluq məqsədilə sərbəst şəkildə keçiş etmişlər. Bu gün də Alyaskada Rus memarlığına aid kilsələr, Rus soyadlı sakinlər və muzeylərdə Rus əsərləri mövcuddur.

RUSİYADAN ABŞ-A 21 SAATLIQ YOL

Ən təsirli nümunə isə cəmi 3,8 kilometr məsafə ilə ayrılan Diomede Adalarıdır. Kiçik Diomede ABŞ, Böyük Diomede isə Rusiya sərhədləri daxilində yerləşir. Aralarından Beynəlxalq Tarix Xətti keçdiyi üçün iki ada arasında 21 saatlıq zaman fərqi mövcuddur. Bu səbəbdən də yerli əhali adalara “Dünən və Sabah Adaları” deyir.

BUZ PƏRDƏSİ VƏ XALQLARIN BAĞLILIĞI

Soyuq Müharibədən əvvəl iki adanın əhalisi vahid bir icma olaraq yaşayır, avar çəkərək, piyada və ya xizəklə sərbəst şəkildə hərəkət edə bilirdi. Lakin 1948-ci ildə Sovet İttifaqı Böyük Diomede adasındakı yerli əhalini materikə köçürdü və sərhəd bağlanaraq “Buz Pərdəsi” adlanan maneə yaradıldı.

Hazırda Kiçik Diomede adasında təxminən 80 İnyupik yaşayır, onların əksəriyyətinin Rusiya tərəfində qohumları var və onlar özlərini hələ də buzlarla ayrılmış yeganə bir xalq kimi qəbul edirlər.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz