Böyük Britaniyanın "Eurofighter" layihəsi ilə bağlı qərarının arxasında duran əsas səbəblər aydınlaşıb. Avropanın aparıcı müdafiə təşəbbüsü kimi tanınan "Helsing" şirkəti, insan pilotlu təyyarələrin istifadəsinə cəmi bir neçə il qaldığını bəyan edib.
Şirkətin
süni intellekt proqram təminatı bu ilin may və iyun aylarında Baltik dənizi üzərində İsveç istehsalı olan "Gripen E" tipli
döyüş təyyarəsini iki sınaq uçuşunda müvəffəqiyyətlə nəzarət edib. Bu inkişaf pilotlu hərbi aviasiyanın gələcəkdə yalnız tarix kitablarında qalacağını göstərir.
Uçuşlar zamanı təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə kabinədə bir pilot olsa da,
süni intellekt sistemi qalxışdan enişə qədər bütün əməliyyatları tamamilə müstəqil şəkildə icra edib.
Münhendə verdiyi açıqlamada "Helsing"in Hava Sistemləri direktoru Stefani Linqeman, "pilotsuz hərbi təyyarələrin yaxın illər ərzində istifadəyə veriləcəyini proqnozlaşdırırıq" deyib.
Süni İntellekt Döyüş Təyyarələrini İdarə Edir
Linqemanın sözlərinə görə, şirkətin inkişaf etdirdiyi "Centaur" adlı texnologiya cəmi 72 saat ərzində 1 milyon saatlıq uçuş təcrübəsi əldə edib.
O qeyd edib ki, "ən təcrübəli insan pilotlar karyeraları ərzində maksimum 5 min saat uçuş keçirə bilirlər. Biz isə bir neçə gün ərzində insanüstü performans səviyyəsinə çata bilirik." Bu inkişafın insan pilotların təhlükəli missiyalara göndərilməsinə ehtiyacı aradan qaldırdığını vurğulayıb.
Dünya miqyasında ordular mövcud hərbi aviasiya vasitələrinə yeni nəsil idarəetmə sistemləri inteqrasiya etmək və insanlı sistemlərə dəstək verəcək pilotsuz uçuş aparatları (PUA) inkişaf etdirmək istiqamətində fəal iş aparırlar.
İnsan Pilotların Yeri Dəyişir: Gələcək Pilotsuz Hava Nəqliyyatının Dövridir
Məşhur sahibkar İlon Mask daha əvvəl də pilotlu təyyarələrin dövrünün başa çatdığını və gələcəyin "PUA-tipli, pilotsuz uçuş aparatları" olduğunu bəyan etmişdi. Bu mövzu ilə bağlı ABŞ hökuməti ilə fikir ayrılığı yaşadığı da bilinir.
"Helsing" də bu fikri müdafiə edir. Linqeman bildirir ki, yaxın illərdə pilotlar ağıllı sistemlərlə əməkdaşlıq edəcək, lakin daha sonra bu vəziyyət tamamilə dəyişəcək və pilotlar "PUA operatorları kimi, yerdə fəaliyyət göstərəcəklər".
Bu baxış dünyada tanınmış bir çox şirkət tərəfindən də dəstəklənir. Belə ki, "Spotify" musiqi platformasının təsisçisi Daniel Ek pilotsuz uçuş aparatları və pilotsuz hərbi təyyarələrin istehsalına 600 milyon avro sərmayə yatırıb.
Türkiyənin Böyük Britaniya ilə imzalayacağı müqavilə nəticəsində tədarük edəcəyi 40 ədəd "Eurofighter" tipli
döyüş təyyarəsinin gələcək 5 il ərzində köhnə texnologiyaya çevriləcəyi gözlənilir. Bu şəraitdə Türkiyənin yeni reallıqlara necə uyğunlaşacağı isə böyük maraq doğurur.
24 saat
