Ursula fon der Leyenə etimadsızlıq səsi
Avropa Komissiyasının Prezidenti Ursula fon der Leyen cümə axşamı Avropa Parlamentində ona qarşı qaldırılan etimadsızlıq səsindən uğurla çıxaraq öz mövqeyini qorudu. Bu təklif, əsasən ifrat sağçı millət vəkilləri tərəfindən irəli sürülmüşdü və onlar fon der Leyenin və rəhbərlik etdiyi heyətin qanunsuz hərəkətlərlə Avropa İttifaqına olan etimadı sarsıtdığını iddia edirdilər. Gözlənildiyi kimi, bu hərəkət keçmək üçün tələb olunan üçdə iki səs çoxluğunu əldə edə bilmədi. Yalnız 175 parlament üzvü təklifi dəstəklədiyi halda, 360 nəfər əleyhinə səs verdi, 18 nəfər isə bitərəf qaldı.
İttihamlar və Şəffaflıq Məsələləri
Təklifin əsas müəllifi, rumıniyalı millətçi Georghe Piperea, əvvəlki çıxışlarında rəhbərliyin COVID-19 pandemiyası dövründə Ursula fon der Leyen və peyvənd istehsalçısı Pfizerin icraçı direktoru arasında gedən SMS yazışmalarını açıqlamaqdan imtina etməsini sərt şəkildə tənqid etmişdi. Piperea bazar ertəsi parlamentdəki çıxışında vurğulamışdı: "Qərar qəbulu prosesi tamamilə qeyri-şəffaf və sərəncamverici hala gəlib, bu isə sui-istifadə və korrupsiya ilə bağlı ciddi narahatlıqlar yaradır. Avropa İttifaqının iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə kimi sahələrdəki hədsiz bürokratiyasının iqtisadi yükü isə həqiqətən də böyükdür."
Komissiya Prezidentinin Müdafiəsi
Öz liderliyi ilə bağlı aparılan qızğın müzakirələr zamanı fon der Leyen parlamentdə öz fəaliyyətini qətiyyətlə müdafiə etdi. O, pandemiyanın idarə edilməsi ilə bağlı irəli sürülən tənqidləri rədd edərək, öz yanaşmasının bütün Avropa İttifaqı ərazisində vaksinlərə bərabər çıxışı təmin etdiyini xüsusi ilə vurğuladı.
Siyasi Nəticələr və Keçmiş Təcrübə
Bu qınaq təklifinin uğur şansı az olsa da, ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyası ilə Avropa İttifaqı mallarına tətbiq oluna biləcək kəskin tariflərin qarşısını almaq üçün danışıqlar aparan Avropa Komissiyası üçün ciddi siyasi başağrısı yaratdı. Bu hadisə, 2014-cü ildən bu yana ilk dəfə idi ki, qurumun prezidenti belə bir etimadsızlıq səsi ilə qarşılaşırdı. O zaman prezident Jan-Klod Yunker də oxşar bir votumdan sağ çıxmağı bacarmışdı.
Oxucu Şərhləri
Ancaq, səsvermə nəticələrini etimad səviyyəsinin obyektiv göstəricisi kimi qəbul etmək məsələsində daha ehtiyatlı olmaq lazımdır. Səsvermə nəticələri, fon der Leyenin siyasi mövqeyini dəstəkləyən və ya əleyhinə olan qrupların nisbi gücünü göstərsə də, bu, bütün Avropa əhalisinin etimad səviyyəsini tam əks etdirmir. Səsvermədə iştirak edənlərin nümayəndəliyi, səsvermə suallarının quruluşu və digər metodoloji amillər nəticələrə təsir edə bilər və beləliklə, ümumi etimad səviyyəsinin obyektiv bir ölçüsünü təmin etməyə bilər. Beləliklə, səsvermə nəticələrinə istinad edərək etimad səviyyəsinin müəyyən edilməsi, nə qədər konkret görünürsə də, yenə də müəyyən qədər subyektiv qalır və tamamilə obyektiv bir ölçü kimi qəbul edilməməlidir. Məqalənin əsas iddiası, etimad səviyyəsinin tam dəqiq ölçülməsinə əsaslanmaqdan daha çox, fon der Leyenin siyasi mövqeyinin və onun siyasi gələcəyinin müzakirəsinə yönəldilib.
Lakin, məqalənin əsas mövzusu olan Ursula fon der Leyenin siyasi mövqeyinin qeyri-müəyyən bir “etimadın sarsılması” anlayışından daha çox konkret bir hadisəyə, yəni səsvermə nəticələrinə əsaslandığını da nəzərə almaq lazımdır. Bu səsvermə nəticələri, özlüyündə, etimad səviyyəsinin obyektiv bir göstəricisi kimi qəbul edilə bilər. Beləliklə, etimad səviyyəsinin miqdari ölçülməsinin olmaması məqalənin əsas iddiasının etibarlılığını tamamilə ləğv etmir. Məqalə daha çox keyfiyyətli təhlilə yönəlib və kəmiyyət göstəricilərinin olmaması onun elmi əsaslılığını deyil, daha çox təhlil üsulunu təyin edir.
Məsələnin daha konstruktiv həlli üçün, Avropa Parlamentinin gələcək etimad səsvermələrində daha şəffaf və ətraflı bir prosedur qəbul etməsi təklif oluna bilər. Bu prosedur, iddiaların tam araşdırılmasını, bütün maraqlı tərəflərin dinlənilməsini və sübutların müstəqil təhlilini əhatə etməlidir. Bu yolla, siyasi motivlərdən kənara çıxaraq, obyektiv və ədalətli qərarlar qəbul etmək mümkün ola bilər. Eyni zamanda, Avropa İttifaqı özünün daxili nəzarət mexanizmlərini gücləndirməli və potensial qanun pozuntularının araşdırılması üçün daha səmərəli sistem qurmalıdır. Bu da, gələcəkdə bu cür halların qarşısının alınmasında müsbət rol oynaya bilər.
Şərh Yaz