İspaniyada meşə yanğınları üçüncü canı aldı: Avropada minlər evsiz qaldı

İspaniya bu həftə meşə yanğınları nəticəsində üçüncü ölüm hadisəsini qeydə alarkən, Yunanıstan ölkənin üçüncü ən böyük şəhərini təhdid edən yanğınla mübarizəyə başlayıb. Ötən həftə başlayan istilər Cənubi Avropanı bürüməkdə davam edir. İspaniya səlahiyyətliləri cümə axşamı şimal-qərbdəki Kastilya və Leon bölgəsində alovlarla mübarizə apararkən ciddi yanıqlar alan 37 yaşlı könüllü yanğınsöndürənin ölümünü təsdiqləyib. Bu, bu həftə regionda və Madrid yaxınlığında qeydə alınan əvvəlki ölümlərdən sonra ümumi itki sayını üçə çatdırıb. İspaniya Baş naziri Pedro Sançes onlayn paylaşımında başsağlığı verib: “Meşə yanğınları ilə bağlı vəziyyət ciddi olaraq qalır və əlavə ehtiyat tədbirləri görmək vacibdir. Alovlarla mübarizədə yorulmadan çalışan hər kəsə bir daha təşəkkür edirəm.” Elm adamlarının insan fəaliyyəti nəticəsində yaranan iqlim dəyişikliyinin artırdığını və gücləndirdiyini bildirdiyi bu həddindən artıq yay istiləri Portuqaliya və Balkanlar da daxil olmaqla, Cənubi Avropada yanğınları gücləndirib və yanğınsöndürmə briqadalarını həddindən artıq yükləyib. Yanğınlar İspaniyaya xüsusilə böyük ziyan vurub; bu il 157 min hektardan (388 min akr) çox ərazi alovlara qurban gedib – bu, 2024-cü ilin eyni dövründə yanan ərazidən üç dəfə çoxdur. Bu həftə İspaniyada, əsasən də Kastilya və Leonda, minlərlə insan yanğınlar səbəbindən evlərindən təxliyə edilib. İspaniyalı istintaqçılar cümə axşamı meşə yanğınlarını törətməkdə şübhəli bilinən dörd nəfərin həbs edildiyini, bununla da bu mövsüm ittiham olunanların ümumi sayının 30-a çatdığını bildirib. Fransa İspaniyaya iki su bombası göndərəcəyini elan edib; İspaniya özü də bir neçə cəbhədə, xüsusən də şimal-qərbdə ağır mübarizə aparan yanğınsöndürmə qruplarına dəstək üçün Avropa İttifaqından təyyarələr istəyib.

Yunanıstan vəziyyəti və mübarizə

Yunanıstan, meşə yanğınları ilə mübarizədə Aİ-dən kömək istədikdən sonra, qərb liman şəhəri Patrasa yaxınlaşan böyük yanğına qarşı irəliləyiş əldə edib. Yanğınsöndürmə briqadasının sözçüsü Vassilis Vatrakogiannis bildirib ki, yanğınsöndürənlər “dağınıq” alov ocaqları ilə üzləşiblər, lakin Patrasın şərq ətrafında yanğın hələ də “aktiv” idi. O əlavə edib ki, ən azı 15 yanğınsöndürən yanıqlar, tüstüdən zəhərlənmə və ya tükənmə səbəbindən xəstəxanaya yerləşdirilib və ya tibbi yardım alıb. Vatrakogiannisin sözlərinə görə, bütün ərazilərə səhərdən etibarən 600-ə yaxın yerüstü heyət və demək olar ki, 30 su bombası atan təyyarə yerləşdirilib, lakin küləyin zəifləməsi yanğınla mübarizəyə kömək edib. Zakintos turizm adasında, Egey dənizindəki Xios adasında və qərbdəki Preveza şəhəri yaxınlığında da böyük yanğınlar fövqəladə xidmətləri gərginləşdirib. Aİ-nin Kopernik peyk monitorinq proqramının məlumatlarına istinad edən Afina Milli Rəsədxanası bildirib ki, Patrasdakı alovlar da daxil olmaqla, bu meşə yanğınları 10 min hektardan (24 min 710 akr) çox ərazini yandırıb. Səlahiyyətlilər, çərşənbə axşamı Patras ətrafındakı bəzi yanğınları törətməkdə şübhəli bilinən 19-27 yaş arası üç kişinin saxlanıldığını bildirib.

Aİ-nin dəstəyi və regional vəziyyət

Portuqaliya, dörd böyük yanğına qarşı 1900-dən çox yanğınsöndürəni səfərbər edib. Mərkəzi Tranqoso bölgəsindəki bir yanğın şənbə günündən etibarən təxminən 14 min hektar (34 min 595 akr) ərazini məhv edib. Çərşənbə günü mərkəzdəki dağlıq Arganil bölgəsində başlayan digər bir yanğınla 800-dən çox yanğınsöndürən mübarizə aparıb. Murisia kəndindəki bir qadın Sic Noticias televiziyasına qalın tüstü ilə örtülmüş yamaca baxaraq deyib: “Alovlar nəhəng idi… qorxunc idi.” Balkanlar isə ən pis istilərin öhdəsindən gəlmiş kimi görünür, lakin bu istilər ənənəvi yanğın mövsümünü pisləşdirmiş, evləri dağıtmış və minlərlə insanın təxliyəsinə səbəb olmuşdu. Yunanıstan, onlarla yanğınla mübarizə aparan beynəlxalq səylərə qoşularaq qonşu Albaniyaya yardım göndərib. Çərşənbə günü Albaniyanın paytaxtı Tiranadan cənubda baş verən yanğında 80 yaşlı bir kişinin öldüyü bildirilib. Mərkəzi Albaniyada, keçmiş hərbi sursat anbarı yaxınlığındakı dörd kəndin sakinləri təxliyə edilib. Yunanıstan sərhədi yaxınlığındakı cənubi Korca rayonunda İkinci Dünya Müharibəsi dövrünə aid basdırılmış artilleriya mərmilərindən partlayışlar qeydə alınıb. Səlahiyyətlilər, ölkənin mərkəzi bölgəsində onlarla evin yandığını bildirib. Türkiyədə isə çərşənbə günü ölkənin cənub bölgəsində yanğınlara müdaxilə edərkən bir meşə işçisi həlak olub. Kənd Təsərrüfatı və Meşə Nazirliyi bildirib ki, işçi yanğınsöndürmə maşınının qəzasında ölüb, daha dörd nəfər isə xəsarət alıb. Türkiyə iyun ayının sonundan bəri şiddətli meşə yanğınları ilə mübarizə aparır. İyul ayında ölənlər arasında 10 xilasetmə könüllüsü və meşə işçisi olmaqla, ümumilikdə 18 nəfər həyatını itirib. Aİ-nin mülki müdafiə agentliyi, bu həftə Yunanıstan, İspaniya, Bolqarıstan, Monteneqro və Albaniyadan gələn yardım tələblərinə cavab verdiyini və digər üzv dövlətlərdən yanğınsöndürmə təyyarələri və helikopterləri göndərdiyini bildirib. Agentlik, Avropa ölkələrinin “çox sayda fəlakətli yanğınla” üzləşdiyi bu mövsümdə artıq 16 dəfə yardımı aktivləşdirdiyini bildirib. Onlar 2025-ci il üçün aktivləşdirmələrin sayının artıq 2024-cü ilin bütün yanğın mövsümündəki ümumi sayı ilə eyni olduğunu qeyd ediblər.

24 saat