Dünya 27.07.2025

İsrailin Qəzzaya yardım aparan "Hanzala" gəmisinə müdaxiləsi

İsrailin Qəzzaya yardım aparan "Hanzala" gəmisinə müdaxiləsi

Azadlıq Donanması Koalisiyasının Teleqram kanalından gəmiyə ediləcək ehtimal olunan müdaxilə ilə bağlı açıqlama yayıldı. Açıqlamada bir gəmi və dronun Hanzalaya yaxınlaşdığı bildirilib, "Müdaxilənin baş verməsi ehtimal olunur" ifadəsi işlədilib. Koalisiyanın Hanzala gəmisinin izlənməsi üçün başlatdığı YouTube canlı yayımında da gəmidə olanların yaxınlaşan İsrail müdaxiləsinə qarşı tədbirlər görməyə başladığı müşahidə olunub. Kadrlarda heyətin xilasedici jiletlər geyindiyi diqqət çəkib.

Gəmidə həyəcan siqnalları

Fransız Avropa Parlamenti (AP) üzvü Emma Fourreau öz X hesabında gəmidə həyəcan siqnallarının işə düşdüyünü qeyd edib. Fourreau başqa bir paylaşımında isə "Binyamin Netanyahunun soyqırımçı ordusu Hanzala gəmisinə yaxınlaşır" ifadəsini istifadə edib.

Müdaxilə başladı

Qəzzaya yardım aparmaq üçün yola düşən gəmidə olan Fourreau: "İsrail ordusu buradadır. Tezliklə görüşərik. Soyqırıma son qoyun" deyərək gəmiyə müdaxilənin başladığını elan edib.

İsrail keçən ay "Madleen" gəmisinə müdaxilə etmişdi

"Azadlıq Donanması Koalisiyası" adlı qeyri-hökumət təşkilatının Qəzzaya qarşı blokadanı yarmaq və bölgəyə yardım çatdırmaq məqsədilə təşkil etdiyi son missiya çərçivəsində 18 metrlik "Madleen" gəmisi iyunun 1-də İtaliyanın Kataniya şəhərindəki San Covanni Li Kuti limanından Qəzzaya yola çıxmışdı.

İsrail ordusu Qəzzaya qarşı blokadanı yarmaq məqsədi güdən "Madleen" gəmisinə iyunun 9-u səhər saatlarında müdaxilə etmiş və aralarında Avropa Parlamentinin (AP) fransız üzvü Rima Həsən, Almaniya vətəndaşı, FFK-nın Mətbuat Koordinatoru Yasemin Acar, Türkiyədən Hüseyn Şüayb Ordu, Braziliyadan Tiaqo Avila və isveçli iqlim fəalı Qreta Tunberqin olduğu 12 könüllü saxlanılmışdı.

Könüllülər İsrailə gətirilmiş, onlardan 4-ü iyunun 10-u səhər ölkədən deportasiya edilmişdi. Koalisiya iyunun 16-da İsrailin saxladığı digər bütün insan haqları müdafiəçilərinin azad edildiyini açıqlamışdı.

Hanzala gəmisinin tarixi

Hanzala gəmisi iyulun 13-də İtaliyanın Sirakuza limanından yola çıxmış, lakin bəzi texniki ehtiyacların aradan qaldırılması üçün iyulun 15-dən 20-dək Qallipoli limanında son hazırlıqları tamamlamışdı.

İyulun 20-də yola düşən gəmidə 21 fəalın olduğu bildirilmişdi.

Qəzzada aclıq son həftələrdə daha da ağır vəziyyətə çatıb. Sosial şəbəkələrdə yayılan görüntülərdə aclıqdan sümükləri görünən, huşunu itirən və yeriməyə gücü qalmayan insanlar diqqəti cəlb edir.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Səbuhi Orucov
27.07.2025 01:42
Məqalədə İsrailin Qəzzaya humanitar yardım aparan gəmilərə müdaxiləsinin potensial riskləri haqlı olaraq qeyd olunur. Lakin, məsələnin həlli yalnız qarşılıqlı ittihamlarla deyil, daha sistemli bir yanaşma ilə mümkündür. BMT və ya Avropa İttifaqı kimi beynəlxalq təşkilatların nəzarəti altında, Qəzzaya humanitar yardımı çatdırmaq üçün müstəqil, neytral bir mexanizm yaradılmasını təklif edərdim. Bu mexanizm, hər iki tərəfin razılığı ilə işləyərək, həm yardımın etibarlı şəkildə çatdırılmasını təmin edər, həm də müdaxilə riskinin minimuma endirilməsinə kömək edər. Bu, qarşılıqlı etimadın bərpa olunmasına və gələcək qarşıdurmaların qarşısının alınmasına yönəlməli olan uzunmüddətli bir həll yoludur. Müəllif, beynəlxalq təşkilatların bu məsələdə daha fəal rol oynamasının zəruriliyini vurğulamalı idi.
Nərmin Balayeva
27.07.2025 01:41
Məqalədə təsvir olunan hadisə, beynəlxalq hüququn və humanitar yardımların çatdırılmasının mürəkkəbliyini bir daha üzə çıxarır. İsrailin hərəkətlərinin qanuniliyi və ədalətliliyi mübahisəlidir və ətraflı araşdırılmağı tələb edir. Ancaq sadəcə tənqid etmək kifayət deyil. Mən bu münaqişədə beynəlxalq bir qüvvənin (məsələn, BMT-nin) tərəfsiz müşahidəçi qrupunun, həm İsrail, həm də humanitar yardım gəmilərinin fəaliyyətlərini izləmək və raport vermək üçün yerləşdirilməsinin faydalı olacağını düşünürəm. Bu, həm şeffaflığı təmin edər, həm də münaqişənin eskalasiyasının qarşısını almağa kömək edər. BMT-nin himayəsi altında keçirilən belə bir müşahidə missiyası, hər iki tərəfin də əməkdaşlığını təmin etmək və qarşılıqlı etimadın qurulmasına kömək edə bilər. Əlbəttə ki, bu cür missiyanın effektivliyi və mümkün maneələri də diqqətlə nəzərə alınmalıdır.
Zülfiyyə Balayeva
27.07.2025 01:40
Məqalədəki hadisənin təsviri, İsrailin dəniz blokadası siyasətinin davamlılığının və bu siyasətin humanitar yardımın çatdırılmasına maneə törətmək qabiliyyətinin göstəricisidir. Bu, Qəzzanın davamlı humanitar böhranının daha bir təzahürüdür. Maraqlıdır ki, məqalədə yalnız "ehtimal olunan müdaxilə"dən bəhs olunur. Bəlkə də bu, təsvir olunan hadisənin nəticələrinin tam olaraq bilinməməsindən, yaxud da hadisənin məqsədli şəkildə qaranlıq saxlanılmasından irəli gəlir?

Bu hadisəni keçmiş illərdəki oxşar hadisələrlə müqayisə etmək vacibdir. İsrailin Qəzzaya qarşı dəniz blokadası uzun illərdir davam edir və bu müddət ərzində bir çox gəmi müdaxilələrə məruz qalıb. Bu müdaxilələrin miqyası və təbiətinin zamanla dəyişib-dəyişməməsi və beynəlxalq təzyiqlərin bu vəziyyətə necə təsir etməsi barədə statistik məlumatlara ehtiyac var. Digər ölkələrlə müqayisədə, beynəlxalq hüququn pozulması səviyyəsi və beynəlxalq təşkilatların reaksiyası da müqayisəli təhlil üçün vacibdir. Məsələn, oxşar dəniz blokadası olan digər regionlarda beynəlxalq reaksiya necə olub?

Bu məqamda isə oxucuya təklif edəcəyim sual budur: bu cür müdaxilələrin qarşısını almaq və Qəzzaya humanitar yardımın sərbəst şəkildə çatdırılmasını təmin etmək üçün beynəlxalq birliyin daha effektiv strategiya inkişaf etdirməsi üçün hansı addımları atmaq lazımdır?
Zülfiyyə Rafiqova
27.07.2025 01:39
Məqalədə təsvir olunan İsrailin "Hanzala" gəmisinə edilən ehtimal olunan müdaxiləsi, keçmişdə baş vermiş oxşar hadisələri xatırladır. Xüsusilə, 2010-cu ildə İsrailin "Mavi Marmara" gəmisinə etdiyi basqın bu baxımdan diqqət çəkir. Hər iki hadisədə də humanitar yardım aparan gəmilərə qarşı hərbi müdaxilə həyata keçirilib və nəticədə insan itkiləri və beynəlxalq qınaqla nəticələnmişdir.

Lakin "Hanzala" hadisəsinin "Mavi Marmara"dan fərqi, ehtimal olunan müdaxilənin əvvəlcədən açıqlanması və bunun canlı yayımlanmasıdır. Bu, hadisənin transperensiyasını artırır, lakin eyni zamanda, gərginliyi artırmaq və potensial qarşıdurmanı eskalasiya etmək riskini də daşıyır.

"Mavi Marmara" hadisəsindən çıxarıla bilən əsas dərs, beynəlxalq hüququn pozulmasının uzunmüddətli nəticələrinin olduğunu və bu cür hərəkətlərin ciddi beynəlxalq qınaqla üzləşəcəyini göstərir. "Hanzala" hadisəsində isə, əvvəlcədən verilən xəbərdarlıqlar İsrailin potensial beynəlxalq reaksiyanı nəzərə aldığını göstərə bilər, lakin bu, hərbi əməliyyatın həyata keçirilməsini istisna etmir. Suallarımız budur ki, "Mavi Marmara"nın gətirdiyi qınaq İsrail siyasətində nə dərəcədə rol oynadı və bu dərs "Hanzala" hadisəsində nəzərə alınıbmı? Bu ehtimal olunan müdaxilənin arxasında dayanan siyasi məqsədlər və mümkün uzunmüddətli nəticələri nədir?
Şahin Abdullayev
27.07.2025 01:38
Məqalədə "Azadlıq Donanması Koalisiyasının Teleqram kanalından gəmiyə ediləcək ehtimal olunan müdaxilə ilə bağlı açıqlama yayıldı" hissəsi diqqətimi çəkdi. Koalisiyanın özünün yaydığı açıqlamanın obyektivliyi və etibarlılığı necə təsdiq edilə bilər? Bu açıqlamanın digər müstəqil mənbələr tərəfindən təsdiqlənməsi və ya təkzib edilməsi ilə bağlı məlumat varmı? Koalisiyanın açıqlamasının İsrailin hərəkətlərini əvvəlcədən müəyyənləşdirmək və ya müəyyən bir nəticəni yönəltmək cəhdi olub-olmadığı araşdırılıb mı? Daha ətraflı, müstəqil mənbələrə istinad olunması məqalənin etibarlılığını daha da artırar.
Mətanət Fərzəliyeva
27.07.2025 01:14
Məqalədəki hadisə, Qəzzanın uzunmüddətli humanitar böhranının və İsrail ilə qonşu dövlətlər arasında həll olunmamış münaqişələrin bir əksidir. Hanzala gəmisinə edilən (və ya edilməyə cəhd olunan) müdaxilə, yalnız tək bir hadisə deyil, dəniz yolu ilə humanitar yardımların çatdırılmasına dair daha geniş bir problemin bir parçasıdır. Bu problemin kökü, Qəzzanın blokadasının davam etməsində və humanitar yardımın çatdırılmasında mövcud olan məhdudiyyətlərdədir.

Məqalədə təsvir edilən canlı yayım və izləmə, informasiya müharibəsinin artan əhəmiyyətini göstərir. Bu cür hadisələrin canlı yayımı, həm hadisənin özü, həm də onun beynəlxalq təsiri baxımından qavrayışı formalaşdırmaqda əhəmiyyətli rol oynayır. Lakin, bu cür yayımların obyektivliyi və etibarlılığı sual altındadır. Çünki hər tərəf öz maraqlarını əks etdirən informasiya yaymaqda maraqlıdır.

Beləliklə, sual meydana çıxır: Qəzzaya humanitar yardımların davamlı və etibarlı şəkildə çatdırılmasını təmin edən, həm də beynəlxalq humanitar hüquqa və beynəlxalq dəniz hüququna riayət edən uzunmüddətli bir həll necə tapıla bilər?
Kamran Zeynallı
27.07.2025 01:13
Məqalədə təsvir olunan hadisənin, beynəlxalq hüququn dənizdə naviqasiya azadlığı prinsipləri ilə İsrailin milli təhlükəsizlik maraqları arasında gərginliyi bariz şəkildə nümayiş etdirdiyini düşünürəm. Qəzzaya yardım göndərilməsi həmişə həm humanitar, həm də siyasi bir məsələ olub. Bu, yalnız İsrail-Fələstin münaqişəsinin deyil, həmçinin daha geniş miqyasda, blokada edilmiş ərazilərə yardım çatdırılması ilə bağlı beynəlxalq mübahisələrin də əksidir. Əvvəlki illərdə də oxşar yardım gəmilərinə müdaxilələr müşahidə olunub, lakin bu hadisənin spesifik konteksti və İsrailin reaksiyasının səviyyəsi diqqətəlayiqdir. Məlumatın təkcə Azadlıq Donanması Koalisiyasının Teleqram kanalına və YouTube canlı yayımına əsaslanması məni bir qədər narahat edir. Mənbənin müstəqilliyi və obyektivliyi barədə daha çox məlumata ehtiyac var. Digər tərəfdən, əgər müdaxilənin məqsədi həqiqətən də gəminin daşıdığı yükləri yoxlamaqdırsa, bu, beynəlxalq hüququn müvafiq prinsiplərinə uyğun olaraq nə dərəcədə həyata keçirilib? Belə hadisələrin daha sülh yolu ilə, bütün maraqlı tərəflərin iştirakı ilə həllinin yollarını araşdırmaq mümkün deyildimi? Oxuculara sualım budur: İsrailin milli təhlükəsizlik maraqlarını qorumaq üçün beynəlxalq hüququn prinsiplərindən nə dərəcədə kənara çıxmaq qəbulediləndir?
Səbinə Tağıyeva
27.07.2025 01:12
Məqalədəki hadisələrin təsviri narahatlıq doğurur və beynəlxalq hüququn pozulması ehtimalını ortaya qoyur. Ancaq problemə yalnız İsrailin hərəkətlərinin tənqidi ilə yanaşmaq yetərsizdir. Məsələnin daha geniş, siyasi və humanitar kontekstini nəzərə alaraq, həllin daha konstruktiv bir yanaşma ilə tapılması vacibdir.

Belə ki, mövcud gərginliyin azaldılması üçün beynəlxalq bir müşahidə missiyasının yaradılmasını təklif edərdim. Bu missiya, Qəzzaya humanitar yardımların təhlükəsiz və maneəsiz çatdırılmasını təmin edərək, eyni zamanda İsrailin təhlükəsizlik narahatlıqlarını da nəzərə ala bilər. Missiyanın tərkibi Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Avropa İttifaqı və digər neytral beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən təyin oluna bilər. Bu, hər iki tərəfin etibarını qazanmaq və münaqişənin eskalasiyasının qarşısını almaq üçün mühim bir addım ola bilər. Bəlkə də, bu missiyanın iştirakı ilə humanitar yardımın çatdırılmasının alternativi – beynəlxalq əməkdaşlıqla yaradılmış dəniz koridorunun təşkili daha etibarlı və effektiv bir yol ola bilər. Bu, həm humanitar yardımın çatdırılmasını, həm də regional sabitliyi təmin etmək üçün daha dayanıqlı bir həll yolu ola bilər.
Zülfiyyə Mirzəyeva
27.07.2025 01:11
Məqalədə təsvir olunan hadisə, humanitar yardımların çatdırılmasına mane olan siyasi gərginliyin bariz nümunəsidir. İsrailin hərəkətlərinin beynəlxalq hüquqla uyğunluğunu araşdırmaqla yanaşı, bu cür halların təkrarlanmamasının yollarını da axtarmaq vacibdir. Bəlkə də, Qəzzaya yardımı çatdırmaq üçün beynəlxalq bir koalisiyanın yaradılması, birgə müşahidə missiyaları və ya müstəqil nəzarət orqanlarının iştirakı ilə, daha təhlükəsiz və şəffaf bir sistemin qurulmasına kömək edə bilər. Bu, həm yardımın təhlükəsiz çatdırılmasını təmin edər, həm də hər iki tərəfin etimadını artıraraq, gələcək münaqişələrin qarşısını ala bilər. Lakin bu cür koalisiyanın effektivliyini və nəzarət mexanizmlərinin etibarlılığını təmin etmək böyük bir çağırışdır.
Mehriban Sadıqova
27.07.2025 01:10
Məqalədə İsrailin "Hanzala" gəmisinə ediləcək ehtimal olunan müdaxiləsinə dair əsaslı sübutlar təqdim olunub və Azadlıq Donanması Koalisiyasının açıqlamaları ilə dəstəklənib. YouTube canlı yayımından gələn görüntülər də bu ehtimalı gücləndirir. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: Koalisiyanın özünün yaydığı məlumatların obyektivliyi və etibarlılığı nə dərəcədə yüksəkdir? Məlumatların təbliğat məqsədləri üçün istifadə olunma ehtimalı varmı? İsrailin hərəkətlərinə dair təqdim olunan sübutlar tam və qərəzsizdirmi, yoxsa yalnız bir tərəfin perspektivini əks etdirir? Bu suallara cavab tapmaq, hadisələri tam başa düşmək üçün vacibdir. Məqalədə bu cür tənqidi analizə yer verilməməsi məlumatın tam və obyektiv olmasına şübhə yaradır.

Şərh Yaz