ABŞ Konqresi Epstein İşinə dair İstintaqı Gücləndirir
Konqres Epstein Dosyaları üçün Ədliyyə Nazirliyinə Çağırış Etdi
ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının komitəsi, məhkum edilmiş cinsi cinayətkar Cefri Epstein ilə bağlı istintaq çərçivəsində Ədliyyə Nazirliyinin sənədlərini tələb etmək üçün səsvermə keçirib. Bu addım, Respublikaçı liderlərin məsələyə dair hər hansı bir tədbirə müqavimət göstərdiyi bir vaxtda atılıb.
Nümayəndələr Palatasının Nəzarət Komitəsinin alt komitəsindəki Demokratlar, Ədliyyə Nazirliyinin Epstein ilə bağlı materialları açıqlamasına məcbur edəcək ayrı bir tədbirə səsvermə keçirməyi tələb ediblər. Prezident Donald Trampın tərəfdarlarına bu məsələni geridə qoymağa çağırmasına baxmayaraq, komitə bu qərarı qəbul edib.
Epstein İstintaqında Yeni Mərhələ
Pensilvaniyadan olan Demokrat Nümayəndə Sammer Li tərəfindən təklif edilən Ədliyyə Nazirliyinə məhkəmə qərarı ilə müraciət etmək təklifi 8-2 hesabı ilə qəbul edilib. Cənubi Karolinadan olan Respublikaçı Nümayəndə Nensi Meys, Pensilvaniyadan olan Skott Perri və Corciyadan olan Brayan Cek də təklifin lehinə səs veriblər.
Respublikaçılar, sabiq prezident Co Bayden, Bayden administrasiyası rəsmiləri və Ədliyyə Nazirliyi arasında Epstein ilə əlaqədar yazışmaları da əhatə etməsi üçün məhkəmə qərarına düzəliş ediblər. Li qeyd edib ki, Amerika xalqı bu dosyalarda nələrin olduğunu bilmək istəyir və şəffaflığın təmin edilməsi vacibdir. O əlavə edib ki, bu, hər kəsin qanun qarşısında cavabdeh olacağına dair bir mesaj olmalıdır.
Əlavə Çağırışlar və İstintaqın Gələcəyi
Alt komitə həmçinin, sabiq prezident Bill Klinton, sabiq dövlət katibi Hillari Klinton, sabiq FTB direktorları Ceyms Komi və Robert Müller, eləcə də sabiq baş prokurorlar Loretta Linç, Erik Holder, Merrick Garland, Uilyam Barr, Ceff Sessions və Alberto Qonzales üçün də məhkəmə qərarları ilə müraciət etməyi təsdiqləyib. Bu təklif Perri tərəfindən irəli sürülüb. Bu əlavə məhkəmə qərarlarının konkret olaraq Epstein ilə əlaqəli olub-olmadığı hələlik aydın deyil.
Kentukki ştatından olan Nümayəndələr Palatasının Nəzarət Komitəsinin sədri Ceyms Komer, gələcəkdə bu məhkəmə qərarlarını verəcək. Komer alt komitənin səsvermələrində iştirak etməyib.
Epstein işi son həftələrdə daha çox diqqət cəlb edib. Ədliyyə Nazirliyi və FTB tərəfindən aparılan araşdırma, Epstein-in "müştəri siyahısı" olmadığını və federal həbsxanada intihar etdiyini iddia edir.
Daha əvvəl, Komer Epstein-in ortağı Gisleyn Maksvellə onun ifadəsi üçün müraciət edib. Maksvell, Epstein-ə yetkinlik yaşına çatmayan qızları cəlb etməkdə, onlara qulluq etməkdə və istismar etməkdə kömək etdiyi üçün 2021-ci ildə məhkum edilib. O, 20 il həbs cəzası çəkir. Epstein isə 2019-cu ildə cinsi istismar ittihamları ilə üzləşərkən federal həbsxanada ölüb.
Tramp administrasiyası Epstein ilə bağlı daha çox məlumatın açıqlanması üçün təzyiq altındadır. Ədliyyə Nazirliyi, Epstein və Maksvellin işləri üzrə böyük münsiflər heyətinin transkriptlərinin açılması üçün hakimlərdən xahiş edib. Bu xahişlər federal məhkəmələr tərəfindən nəzərdən keçirilməlidir. Lakin Floridada bir hakim Epstein ilə bağlı 2000-ci illərdə aparılan istintaqların böyük münsiflər heyətinin sənədlərinin açılması tələbini rədd edib.
Oxucu Şərhləri
Əvvəlcə, bu hadisə, ABŞ-da güclülərin cinayətlərdən qorunması və ədalət sisteminin effektivliyi ilə bağlı davamlı müzakirələri xatırladır. Bu, yalnız Epstein işi ilə məhdudlaşmır; tarix boyu güclü və varlı şəxslərin cinayətlərdən qaçması ilə bağlı çoxsaylı hallar mövcuddur. Bu halda, Respublikaçıların müqaviməti, siyasi motivlərin ədalət sisteminə təsirini bir daha göstərir.
İkincisi, bu hadisə digər ölkələrdəki oxşar hallarla müqayisə edilə bilər. Bəzi ölkələrdə, xüsusən də korrupsiyanın geniş yayıldığı yerlərdə, güclülərin cinayətlərdən qaçması daha da asandır. Bu müqayisə, ABŞ ədalət sisteminin güclü tərəflərinin cavabdehliyə cəlb edilməsində hansı dərəcədə uğurlu olduğunu qiymətləndirməyə imkan verir.
Sonda, bu hadisənin gələcək təsirlərini düşünmək vacibdir. Əgər Ədliyyə Nazirliyi sənədləri təqdim edərsə və araşdırma nəticələri açıqlanarsa, bu, sistemdəki boşluqların aradan qaldırılmasına və gələcəkdə bu cür halların qarşısının alınmasına kömək edə bilər. Ancaq, əgər sənədlər açıqlanmazsa, və ya araşdırma nəticələri ədalətsiz olarsa, bu, güclülərin cinayətlərdən qaçmasının davam etməsinə və ədalət sisteminə olan etimadı daha da azaltmasına gətirib çıxaracaqdır.
Beləliklə, sual budur: Konqresin bu addımı, nəticədə, ədalət sistemində əsaslı dəyişikliklərə səbəb olacaqmı, yoxsa sadəcə siyasi teatr kimi qalacaqmı?
Konqresin bu tələbi, ədalətə doğru atılmış addım kimi dəyərləndirilməli olsa da, Ədliyyə Nazirliyinin cavabı və nəticədə açıqlanacaq məlumatların həcmi həlledici olacaq. Həmçinin, bu istintaqın siyasi motivlərdən təsirlənməməsi və həqiqi ədalətin təmin olunmasına yönəlməsi kritik əhəmiyyət daşıyır. Əgər bu istintaq nəticəsiz qalırsa, bu, güclülərin qanun üzərində üstünlüyünün davamlılığını və demokratik institutların zəifliyini göstərər.
Beləliklə, bu hadisəni tək bir hadisə deyil, daha böyük bir sistemli problemin əlaməti olaraq görmək daha doğru olardı. Bu isə bizi gələcəkdə bu cür halların qarşısını necə almaq barədə düşünməyə vadar edir: demokratik institutları necə daha güclü edə bilərik ki, onlar güclülərin təzyiqinə daha müqavimətli olsunlar?
Belə bir vəziyyətdə, daha güclü bir tədbir kimi müstəqil bir xarici istintaq komissiyasının yaradılması daha səmərəli ola bilər. Bu komissiya siyasi təzyiqdən azad, daha geniş səlahiyyətlərə malik və həmçinin hər hansı bir maneəni aradan qaldırmaq üçün məhkəmələrə müraciət etmə hüququna malik olardı. Bu, həm şəffaflığı artırar, həm də ədalətli və hərtərəfli bir istintaq aparılmasına daha çox zəmanət verərdi. Məsələnin həlli üçün bu kimi alternativ bir yanaşmanın araşdırılması, məqalədə qaldırılan problemlərin daha effektiv şəkildə həll edilməsinə kömək edə bilər.
Lakin, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: Ədliyyə Nazirliyinin sənədlərini açıqlamaq istəməməsinin arxasında, məsələn, davam edən istintaqlar, gizlilik məsələləri və ya hər hansı bir həssas məlumatın ictimaiyyətə açıqlanması ilə bağlı hüquqi məhdudiyyətlər kimi legitim səbəblər ola bilər. Konqresin tələbi, həqiqətən də, Ədliyyə Nazirliyinin əməliyyatlarına qarışma və ya siyasi təzyiq kimi qəbul edilə bilər. Bu təzyiqin, istintaqın obyektivliyini təhdid edə biləcəyi də nəzərə alınmalıdır. Hər iki tərəfin arqumentlərini diqqətlə qiymətləndirmək və mümkün nəticələri nəzərə almaq çox vacibdir. Bu istintaqın nəticələri uzunmüddətli təsirlərə malik ola biləcəyi üçün, hər addımın diqqətlə planlaşdırılması zərurəti də nəzərə alınmalıdır.
Lakin, gəlin məsələnin başqa bir tərəfini də nəzərə alaq. Ədliyyə Nazirliyinin bu sənədləri açıqlamaması üçün müəyyən səbəbləri ola bilər. Məsələn, davam edən istintaqlar və ya milli təhlükəsizlik məsələləri bu sənədlərin açıqlanmasının maneə törədə biləcəyi məlumatlar ehtiva edə bilər. Konqres tələbinin qarşılanmaması halında, həm ictimai maraq, həm də potensial olaraq açıqlanacaq məlumatların gizliliyinə qarşı müəyyən bir balans tapılmalıdır. Konqresin tələb etdiyi sənədlərin həcmi və onların açıqlanmasının potensial təsirləri barədə daha dəqiq məlumatlar olmadan, bu addımın həqiqi nəticələri barədə tam bir qiymətləndirmə vermək çətindir. Beləliklə, Konqresin tələbi, yüksək ideallar olsa da, həmişə mütləq düzgün və ya ən səmərəli yol olmaya bilər.
Konqresin bu tələbinin həqiqi məqsədi cəmiyyətin ədalətə olan inamını bərpa etmək olsa da, bu cür istintaqların çox vaxt siyasi dividentlər əldə etmək üçün istifadə edildiyini unutmaq olmaz. Bu istintaq, eləcə də onun nəticələri, qarşıdakı seçkilərdə siyasi məqsədlər üçün istifadə oluna bilər və bu da əsl həqiqətin aşkarlanmasını çətinləşdirə bilər.
Əlavə olaraq, belə bir istintaqın Ədliyyə Nazirliyinin işinə mane ola biləcəyini və bu məsələ ilə bağlı davam edən istintaqların effektivliyini azalda biləcəyini nəzərə almaq lazımdır. Sənədlərin açıqlanması, hələ tam aydın olmayan bir çox hüquqi və etik məsələni ortaya qoya bilər. Yəni, şübhəsiz ki, şəffaflıq vacibdir, lakin bunun potensial risklərini də qiymətləndirmək lazımdır.
Lakin, gəlin məsələnin başqa bir tərəfini də nəzərə alaq. Konqresin bu cür tələbləri nə qədər effektiv olacaq? Ədliyyə Nazirliyi istintaq materiallarını könüllü olaraq təqdim etməyəcək təqdirdə, bu tələblər məhkəmə prosesinə çevrilə bilər ki, bu da zaman aparacaq və istintaqın sürətini əhəmiyyətli dərəcədə ləngidə bilər. Bundan əlavə, sənədlərin açıqlanması mütləq istənilən nəticələrə gətirib çıxaracaqmı? Bəzi sənədlər gizli ola bilər və ya onların açıqlanması milli təhlükəsizliyə təsir göstərə bilər. Bu vəziyyətdə, istintaqın ədalətli olmasına zəmanət verən faktiki nəticə əldə edilməyə bilər. Beləliklə, Konqresin hərəkətlərinin nəticəliyi barədə müəyyən bir şübhə mövcuddur.
Şərh Yaz