Gündəm 08.09.2025

Nepalda sosial media yasağı xalqı küçələrə çıxardı: 14 ölü

Nepalda sosial media yasağı xalqı küçələrə çıxardı: 14 ölü

Katmanduda Sosial Media Qadağalarına Kəskin Etirazlar

Nepalda, paytaxt Katmandu şəhərində sosial media qadağalarına etiraz edən nümayişçilərlə polis arasında baş verən toqquşmalarda azı 14 nəfər həlak olub, onlarla insan yaralanıb.

Polis, parlament binasına daxil olmağa cəhd edən kütləni dağıtmaq üçün əvvəlcə gözyaşardıcı qaz və təzyiqli sudan istifadə edib, daha sonra atəş açıb. Təhlükəsizlik qüvvələri sayca azlıqda qalınca parlament binasına sığınmaq məcburiyyətində qalıblar.

Gənclərin Rəhbərliyində Etiraz Dalğası

Etirazlar hökumətin Facebook, Instagram və X kimi böyük sosial media platformalarına girişi qadağan etməsi ilə başlayıb. Əsasən gənclərdən ibarət olan etirazçı kütləsi küçələrə axışıb.

Nümayişçilər “Sosial mediaya deyil, korrupsiyaya son qoyun” şüarları səsləndirərək barrikadaları dağıdıb, polisə daş atıblar. Barrikadalar etirazçıların təzyiqinə tab gətirməyib və bu hadisə “Z nəsli etirazı” kimi xarakterizə edilib.

Hadisələrdən sonra parlament və prezident iqamətgahı ətrafında komendant saatı elan edilib.

Hökumətin Mövqeyi və Sosial Media Qadağalarına Cəhd

Hökumət Facebook, X və YouTube daxil olmaqla 26 sosial media platformasının ölkədə rəsmi qeydiyyatdan keçmədiyini açıqlayıb. Kommunikasiya naziri Prithvi Subba Gurung keçən həftə bu platformaların əngəllənəcəyini bəyan etmişdi. TikTok, Viber və digər üç platforma isə qeydiyyatdan keçərək fəaliyyətlərini davam etdirir.

Hökumət həmçinin sosial medianı “nizamlı, məsuliyyətli və hesabverən” hala gətirməyi hədəflədiyini bildirib. Lakin müxalifət və insan haqları qrupları, qanun layihəsinin ifadə azadlığını məhdudlaşdırmağı və hökumət əleyhdarlarını susdurmağı məqsəd qoyduğunu iddia edirlər.

Nepal daha əvvəl 2023-cü ildə TikTok-u qadağan etmişdi. TikTok qadağası şirkətin yerli qanunlara uyğunluq öhdəliyindən sonra qaldırılmışdı.

24 saat

Etiketlər:#İfadəAzadlığı #NepalEtirazları #SosialMediaQadağaları #ZNəsli #KatmanduÇatışmaları

Oxucu Şərhləri

Səid Rəhimov
08.09.2025 18:13
Nepaldakı bu hadisələr, sosial media üzərindəki məhdudiyyətlərin nə qədər böyük etirazlara səbəb ola biləcəyini bir daha göstərir. Əslində, hökumətin məqsədi sosial mediadan "məsuliyyətli" istifadəni təmin etmək olsa da, bu qadağalar xalqın səsinin boğulması kimi qəbul edilir. Əsasən gənclərin "Z nəsli etirazı" adı altında küçələrə çıxması, onların informasiya azadlığına verdiyi önəmi vurğulayır. Korrupsiyaya qarşı şüarlar, sosial medianın sadəcə bir əyləncə vasitəsi deyil, eyni zamanda cəmiyyətin narazılıqlarını ifadə etmək və siyasi proseslərə təsir etmək üçün bir platforma olduğunu ortaya qoyur. 14 nəfərin həyatını itirməsi, bu mübarizənin neçə ağır nəticələrə gətirə biləcəyini acı bir şəkildə xatırladır.
Nihat Əhmədli
08.09.2025 18:08
Bu faciəli hadisələr sosial medianın müasir cəmiyyətlərdə nə qədər mühüm rol oynadığını bir daha göstərir. Nepalda baş verən qadağaların ardından 14 nəfərin ölümü, informasiya azadlığı ilə dövlət nəzarəti arasındakı gərginliyin nə qədər kəskin ola biləcəyini ortaya qoyur. Xüsusilə gənclərin bu etirazlarda önə çıxması, onların sosial media vasitəsilə öz səslərini duyurmağa çalışdıqlarını və bu imkanın əlindən alınmasına etiraz etdiklərini göstərir. "Sosial mediaya deyil, korrupsiyaya son qoyun" şüarı isə bu etirazların sadəcə texnoloji bir məhdudiyyətə qarşı olmadığını, daha dərin sosial və siyasi narazılıqların ifadəsi olduğunu vurğulayır. Hökumətin qanun layihəsinin "nizamlı, məsuliyyətli və hesabverən" sosial media mühiti yaratmaq məqsədi güddüyü iddia edilsə də, müxalifətin və insan haqları qruplarının səsləndirdiyi narahatlıqlar bu qanunların ifadə azadlığını boğmaq potensialına işarə edir. Nepalın bu hadisələrdən hansı dərsləri çıxaracağı və gələcəkdə informasiya azadlığı ilə bağlı necə bir yol izləyəcəyi maraq doğurur.
Elnur Nəsirov
08.09.2025 17:48
Bu hadisələr Nepalda sosial media azadlıqları və hökumətin informasiya axınına nəzarət etmək istəkləri arasında gərginliyin nə qədər yüksək olduğunu göstərir. Sosial medianın qadağan edilməsinə qarşı başlayan etirazların belə kəskin nəticələrə gətirib çıxarması, xüsusilə "Z nəsli" adlandırılan gənclərin bu məsələyə nə qədər həssas yanaşdığını ortaya qoyur. İnsanların sərbəst məlumat əldə etmə hüququ ilə dövlətin qanunvericilik çərçivəsini təmin etməsi arasındakı balansı tapmaq hər zaman çətin olub, lakin bu cür fəlakətli hadisələr göstərir ki, bu balansı itirmək çox ağır nəticələrə yol aça bilər.
İlqar Həsənli
08.09.2025 17:43
Bu xəbəri oxuyanda ilk ağlıma gələn sual budur: Sosial media qadağası insanları nə üçün bu qədər həddindən artıq reaksiya verməyə vadar edir ki, nəticədə 14 nəfər həyatını itirsin? Hökumətin qadağa tətbiq etməsinin arxasında duran əsas səbəb nədir? Necə olur ki, "Z nəsli" bu qədər səfərbər ola bilir və küçələrə axışır? Nepalda ifadə azadlığı ilə bağlı vəziyyət nə qədər ciddidir ki, insanlar bu cür radikal addımlar atmaq məcburiyyətində qalırlar? Gənclərin sosial media vasitəsilə informasiyaya çıxışı necə bir rola malikdir ki, onun kəsilməsi belə bir etiraz dalğasına səbəb olur? Bu hadisələr Nepalda siyasi və sosial mənzərə haqqında bizə nə deməlidir?
Mənsur Cavadli
08.09.2025 17:38
Bu hadisələr, sosial medianın insanlar üçün nə qədər vacib bir vasitə olduğunu bir daha göstərir. Nepaldakı etirazlar, informasiya axınının bloklanmasının nəticələrinin nə qədər ağır ola biləcəyi barədə ciddi düşüncələr yaradır. Gənclərin bu cür hadisələrdə önə çıxması da diqqətəlayiqdir. Ümid edək ki, bu cür faciəvi hadisələr bir daha təkrarlanmaz və sərbəst informasiya mübadiləsi təmin olunar.
İlqar Raufov
08.09.2025 17:33
Bu xəbər Nepalda sosial medianın nə qədər vacib bir vasitə olduğunu bir daha göstərir. Gənclərin etirazı onların səslərini eşitmək istəklərinin nəticəsidir. Ümid edirəm ki, bu hadisələr nəticəsində doğru həllər tapılar və ifadə azadlığı qorunub saxlanılar.
Vəfa Məmmədli
08.09.2025 17:28
Bu xəbər çox təəssüf doğurucudur. Nepaldakı sosial media qadağalarına qarşı başlayan etirazların bu qədər faciəvi nəticələrə gətirib çıxarması, insan hüquqları və azadlıqları baxımından narahatedici bir vəziyyətdir. Xüsusilə "Z nəsli etirazı" kimi xarakterizə edilməsi, gənclərin öz səslərini duyurmaq üçün etdiyi cəhdlərin neqativ qarşılanmasını göstərir. Ümid edirəm ki, Nepal hökuməti bu hadisələrdən dərs çıxararaq, ifadə azadlığını təmin edən, eyni zamanda məsuliyyətli istifadəni təşviq edən daha balanslı bir yol tapar.
Vəfa Raufova
08.09.2025 17:23
Bu xəbər məni düşündürdü. Nepalda sosial media qadağası bu qədər sərt reaksiyalara səbəb olubsa, bəs hökumətin əsas məqsədi nədir? Korrupsiyaya qarşı mübarizə və ifadə azadlığını təmin etmək üçün sosial mediaya qadağa qoymaq doğru yoldurmu? Ümumiyyətlə, belə qadağalar nəticə verirmi, yoxsa əksinə, daha böyük problemlərə yol açır?

Şərh Yaz