Netanyahunun həbs orderini təsdiqləyən fransız hakim Trampın hədəfində

Fransız hakimin taleyi Qərbin uzun müddətdir davam edən çöküşünün bariz nümunəsidir. Nikolas Qillu onlayn alış-veriş edə bilmir. O, öz ölkəsində otel bron etmək üçün "Expedia"dan istifadə etdikdə, rezervasiya bir neçə saat ərzində ləğv edildi. O, "dünyanın bank sisteminin böyük hissəsi tərəfindən qara siyahıya salınıb" və əksər bank kartlarından istifadə edə bilmir.

ABŞ Sanksiyaları və Beynəlxalq Məhkəmə

Qillu, ABŞ sanksiyaları ilə üzləşərək, Əl-Qaidə terrorçuları, narkokartellər və Vladimir Putinlə birlikdə 15.000 nəfərlik qara siyahıya düşüb. Səbəb isə, onun Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin birinci ilkin iclas palatasının digər iki hakimi ilə birlikdə İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu, onun keçmiş müdafiə naziri Yoav Qallant və HƏMAS-ın hərbi qanadının keçmiş komandiri Məhəmməd Deyf üçün həbs qərarı verməsidir. ABŞ iyun ayında sanksiyaları tətbiq edərkən iddia etdi ki, Qillu və həmkarları "ABŞ və ya yaxın müttəfiqimiz İsraili hədəf alan Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin qeyri-qanuni və əsassız hərəkətlərində fəal iştirak ediblər". Onların hamısının ABŞ-a girişi qadağandır, lakin bu, nəticələrin ən yüngülidir.

Hüququn Aliliyi və Qərb Standartları

Məsələnin əsas məntiqi olduqca aydındır: hüququn aliliyi dünyanın hegemonuna və onun ən yaxın müttəfiqlərinə şamil edilmir. Bu, Respublikaçı senator Lindsi Qrem tərəfindən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin baş prokuroru Kərim Xana (özü də sanksiyalara məruz qalıb) açıq şəkildə bildirilib: "Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Afrika və Putin kimi quldurlar üçün yaradılıb, İsrail kimi demokratiyalar üçün yox". ABŞ məhkəməyə qoşulmaqdan imtina etdi, çünki xarici ölkələrdə törətdiyi müharibə cinayətlərinə görə təqiblərə məruz qalacağından qorxurdu. Bu, Vaşinqtonu Çin, Rusiya və hətta İsrail kimi insan haqları pozucuları ilə eyni səviyyəyə qoydu. Yalnız Fələstin on il əvvəl məhkəməyə qoşulduğu üçün Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi indi öz ərazisində vətəndaşları tərəfindən törədilən cinayətlərə görə yurisdiksiyaya malikdir.

İsrailə Qarşı İttihamlar və ABŞ-ın İkiyüzlülüyü

Qillu və həmkarları uzun və ehtiyatlı hüquqi prosesdən sonra həbs qərarı çıxardılar. İsrailli siyasətçilərə qarşı irəli sürülən ittihamlar İsrail liderlərinin dəfələrlə etiraf etdiyi aclıqdan istifadəyə yönəlmişdi. Qallant İsrailin "insan heyvanları" ilə mübarizə apardığı əsası ilə "Qəzza zolağının tam mühasirəsini" elan etmişdi, Netanyahu isə bəyan etmişdi: "Ərazimizdən Qəzza zolağına ərzaq və dərman şəklində humanitar yardımın daxil olmasına icazə verməyəcəyik." 2024-cü ilin yazında iki ABŞ hökumət agentliyi İsrailin humanitar yardımı qəsdən blokladığı qənaətinə gəldi – bu, ABŞ qanunvericiliyinə görə bütün silah köçürmələrinin dayandırılmasını tələb edən bir qiymətləndirmə idi. Lakin ABŞ hökuməti öz qanunlarına məhəl qoymadı.

Qəzzanın Dağıntısı və Qərbin İtirilmiş Nüfuzu

Qəzzanın yerlə bir edilməsi, insanların kütləvi şəkildə qətlə yetirilməsi, mülki infrastrukturun sistematik hədəf alınması – bu siyahını uzatmaq olar – soyqırım tədqiqatçıları arasında İsrailin soyqırım törətdiyi barədə konsensus yaratdı. Lakin ABŞ və onun müttəfiqləri üçün İsrailin cəzasızlığını qorumaq beynəlxalq nizamın hər hansı bir bənzərliyini qorumaqdan daha vacibdir. Təxminən dörd onillik əvvəl, o zamankı senator Co Bayden Konqresə demişdi ki, İsrail "etdiyimiz ən yaxşı 3 milyard dollarlıq investisiyadır", iddia edərək: "Əgər İsrail olmasaydı, Amerika Birləşmiş Ştatları regiondakı maraqlarını qorumaq üçün İsraili yaratmaq məcburiyyətində qalardı." ABŞ İsraili əvəzsiz strateji aktiv hesab edir, buna görə də o, ABŞ xarici yardımı, o cümlədən hərbi yardımın ən böyük alıcısıdır. Vaşinqton İsrailin müharibə cinayətlərinə imkan verən silahları tədarük etməyə davam edəcək və sonra günahkarları məsuliyyətə cəlb etməyə çalışan hər kəsi təhdid edəcək.

Beynəlxalq Hüquqa Hörmətsizlik və Qərbin Tənəzzülü

Digər Qərb ölkələri ABŞ sanksiyaları siyasətini izləyiblər. İtaliya Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi-nin üzvü olsa da, Netanyahunun səfəri zamanı həbs olunmayacağına dair zəmanət verərək məhkəməni sarsıtmağa qərar verdi. Fransa da eyni şeyi etdi və o vaxtdan bəri Fransanın özünün təsis etməyə kömək etdiyi beynəlxalq bir qurumda hüquqi öhdəliklərini yerinə yetirən öz vətəndaşını müdafiə edə bilmədi. Əsas liberal prinsiplərə beynəlxalq hüququn aliliyi və ədalətin qərəzsizliyi daxil olmalı deyilmi? Qərb liberalları İsrailin canlı yayımlanan soyqırımını ya əsaslandırmaq, ya da ağartmaq, ya da boş, əlsiz təəssüflər bəyan etmək arasında bölünüblər. Həmin siyasi ənənədən qalan hər şey Qəzzanın dağıdılmış mənzərəsində basdırılıb. Dünyanın böyük hissəsi İsrailin Fələstin xalqına qarşı gündəlik vəhşiliklərinin şahidi olub – ABŞ-ın özündə belə əhalinin yarısı soyqırım törədildiyini düşünür, üçdə birindən bir qədər çoxu isə bunu inkar edir. Kim yenidən Qərbin insan haqları və ya "qaydalara əsaslanan nizam" haqqında mühazirələrini qəbul edəcək? Qərbin beynəlxalq hüquqa etinasızlığı dəfələrlə strateji fəlakətlə nəticələnib. Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra ABŞ elitaları Amerika hərbi gücünün mübahisəsiz olduğuna özlərini inandırdılar. Bu inam İraqın qeyri-qanuni işğalına yol açdı, bu da Vaşinqtonun məğlubedilməz güc aurasını məhv etdi və Qərbin iddia edilən mənəvi nüfuzunu sarsıtdı. İraqda beynəlxalq hüquqa hörmətsizlik Putinin Ukraynaya qarşı sonrakı təcavüzünə yol açdı. Əfqanıstanda ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi qüvvələr tərəfindən törədilən müharibə cinayətləri intiqam hissini alovlandırdı, bu da Talibani yenidən dirçəltdi və hərbi və strateji rüsvayçılıqla nəticələndi. Beynəlxalq hüquq sistemi həmişə Qərbin xeyrinə qurulmuşdu. Cənubi Afrikanın beynəlxalq ədalət məhkəməsində Qərbin əsas müttəfiqini soyqırımda ittiham etməyə cəsarət etməsi öz-özlüyündə bir hekayədir, eyni zamanda qlobal cənubun böyük hissəsindən və İspaniya kimi Avropa dövlətlərindən aldığı dəstək də bunu göstərir. Eyni məntiq Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi-nə də aiddir ki, bir çox Qərb dövlətləri bunun yalnız düşmənlərinə və ya gücsüz millətlərə qarşı istifadə ediləcəyini düşünürdülər. Bu fərziyyənin artıq doğru olmaması Qərbin tənəzzülünün ölçüsüdür. Qanunu ardıcıl tətbiq edən hakimlərə qarşı kampaniya aparmaq bu düşüşü dayandırmayacaq. Əksinə, onu sürətləndirəcək. Qərbin öz təkəbbürü 21-ci əsrdə onun gücünü sərbəst düşməyə göndərdi. Hələ uzun bir yol var.

24 saat