Yaxın Şərq 26.07.2025

Qəzzada aclıq tüğyan edir

Qəzzada aclıq tüğyan edir

Qəzzada Humanitar Böhran və Jurnalistlərin Mübarizəsi

İsrailin tətbiq etdiyi yardıma qadağa Qəzza zolağında dərin aclıq böhranına səbəb olub. Bu vəziyyət getdikcə artan sayda sakini aclıqdan ölümə məhkum edir. Buna baxmayaraq, fələstinli jurnalistika nümayəndələri Qərb mediasının çox vaxt yumşaltdığı və ya gizlətdiyi faktları üzə çıxarmaq üçün həyatlarını riskə atırlar: aclığın soyqırım vasitəsi kimi istifadə edilməsi. Vəziyyətin təhlili və araşdırılması hüquq müdafiəçisi Diana Buttu, Yəhudi Sülh Səsi Təşkilatının Səhiyyə Müşavirə Şurasının üzvü Elis Rotçayld, Əl-Cəzirə kanalının müxbiri Anas əl-Şərif və "Kütləvi Aclıq" kitabının müəllifi Aleks de Vaalın töhfələri ilə dəstəklənir.

İranda Millətçilik Dalğası və Medianın Rolu

İranda televiziya kanalları, xəbər bülletenləri və qəzetlər həddindən artıq vətənpərvərlik coşqusu ilə dolub. Meenakşi Ravi, İsraillə baş vermiş 12 günlük müharibədən bəri İranı bürüyən milli dalğa haqqında reportaj hazırlayıb. Bu müddət ərzində media ölkədə güclü millətçilik hisslərini təbliğ edir. Ölkənin daxilində vətəndaşların birliyi təşviq edilir. Humanitar məsələlər fonunda belə, siyasi diskursda millətçilik önə çıxarılır.

Qanunsuz Qızıl Mədənçiliyi: Qanadakı Jurnalistika Təhlükələri

Qanada qanunsuz qızıl hasilatını işıqlandıran jurnalistika fəaliyyəti nümayəndələri zorakı və güclü düşmənlərlə üzləşirlər. İrakli Taksiarxis milyardlarla dollarlıq "qalamsey" (qanunsuz qızıl mədənçiliyi) sənayesi və onun işıqlandırılmasına təsir edən siyasi amillər barədə məlumat verir. Bu sahədəki korrupsiya və cinayət şəbəkələri ətraf mühitə və yerli əhaliyə ciddi ziyan vurur. Kvame Nkruma Elm və Texnologiya Universitetindən Kvadvo Afriyie, Qana İqlim Jurnalistləri Şəbəkəsinin həmtəsisçisi Emmanuel Ameyav və ekoloji jurnalist Erastus Donkor bu mövzuda aparılan araşdırmalarda fəal iştirak edən şəxslər sırasındadır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Şəbnəm Nuriyeva
26.07.2025 16:10
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının İsrailin yardıma qadağası ilə əlaqələndirilməsi maraqlıdır. Bu, 1948-1949-cu illərdə baş verən fələstinlilərin sürgün edilməsi ilə bənzəyir; hər iki halda da, müəyyən bir əhalinin aclıqla üzləşməsi siyasi və hərbi hədəflərə çatmaq üçün vasitə kimi istifadə olunub. Ancaq iki hadisə arasında əsas fərq ondadır ki, 1940-cı illərdəki hadisə daha genişmiqyaslı sürgünlə müşayiət olunmuşdu. İndiki vəziyyətdə əhalinin sürgün edilməsi əsas məsələ olmasa da, aclıq böhranı hələ də insan haqlarının ciddi pozulmasıdır. Keçmişdəki hadisədən çıxarıla biləcək əsas dərs, aclığın hərbi-siyasi hədəflərə çatmaq üçün vasitə kimi istifadəsinin qəbuledilməz olmasıdır. Hazırkı vəziyyətin fərqli olması isə beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyasının müxtəlifliyi və texnologiyanın informasiya yayılmasına təsiri ilə əlaqədardır. Məqalədə qeyd edilən jurnalistlərin fəaliyyəti də bu fərqi vurğulayır. Bu mühüm məqamı daha geniş təhlil etmək və mümkün beynəlxalq hüquq mexanizmlərinin tətbiqini araşdırmaq lazımdır. Aclığın soyqırım vasitəsi kimi istifadəsinin iddiası ciddi bir ittihamdır və onu əsaslandırmaq üçün əlavə dəlillər təqdim edilməlidir.
Ülkər Qurbanlı
26.07.2025 16:10
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının İsrailin tətbiq etdiyi yardıma qadağa ilə birbaşa əlaqələndirilməsi qəbul edilməli olsa da, bu hadisəni daha geniş bir kontekstdə dəyərləndirmək vacibdir. Qəzzanın uzunmüddətli iqtisadi və siyasi problemləri, işsizlik, infrastrukturun çatışmazlığı və uzun illər davam edən münaqişələr aclıq böhranının əsas səbəblərindən yalnız biridir. Yalnız İsrailin siyasətinə diqqət yetirmək, bu mürəkkəb problemin köklərini anlamaq üçün kifayət deyil. Bəlkə də, yardımın maneəsiz çatdırılması ilə yanaşı, Qəzzanın uzunmüddətli dayanıqlığı üçün daha genişmiqyaslı iqtisadi və siyasi həllər üzərində düşünmək daha əhəmiyyətlidir.

Fələstinli jurnalistlərin işinin əhəmiyyəti təqdirəlayiqdir, lakin Qərb mediasının qeyri-obyektivliyi və gizlətmə iddiası sübutlara əsaslanmalıdır. Bu iddia dəqiqləşdirilməli və konkret nümunələr gətirilməlidir.

Bütün bunları nəzərə alaraq, gələcək üçün düşündürücü sual budur: Qəzzadakı aclıq böhranını həll etmək üçün uzunmüddətli, davamlı və ədalətli bir həll yolu tapmaq üçün beynəlxalq birliyin rolu nə olmalıdır?
Əminə Şərifova
26.07.2025 16:08
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının dəhşətli təsviri verilmiş və fələstinli jurnalistlərin bu vəziyyəti işıqlandırmaqdakı cəsarəti qeyd olunmuşdur. Bu, şübhəsiz ki, diqqətəlayiq və narahatlıq doğuran bir mövzudur. Bununla belə, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərə alaq. İsrailin Qəzzaya humanitar yardımı məhdudlaşdırmaqla bağlı arqumentləri tam olaraq araşdırılmayıb. Bu məhdudiyyətlərin səbəblərindən biri olaraq terror təşkilatlarının bu yardımdan istifadə etmə ehtimalı göstərilə bilər. Əgər bu ehtimal reallıqdırsa, onda yalnız İsraili günahlandırmaq qərəzli yanaşma ola bilər. Humanitar yardımın effektivliyini və ona nəzarətin olmamasını da nəzərə almaq vacibdir. Bəlkə də, problemin həlli üçün daha çox diqqət əsas səbəblərə – iqtisadi infrastrukturun zəifliyi, daxili siyasi qeyri-sabitlik və qonşu ölkələrin rolu kimi faktorlara yönəldilməlidir. Jurnalistlərin işləri təqdirəlayiq olsa da, onların verdiyi məlumatların tam obyektivliyi və müstəqil yoxlanılabilməsi vacibdir. Məlumatların təhrif edilməsi və siyasi məqsədlər üçün istifadə edilməsi ehtimalını da istisna etmək olmaz. Beləliklə, bütün bu amilləri nəzərə almadan yalnız bir tərəfi günahlandırmaq ədalətsiz və qərəzli yanaşma ola bilər.
Nərmin Süleymanova
26.07.2025 16:08
Məqalədə "aclığın soyqırım vasitəsi kimi istifadə edilməsi" iddiası irəli sürülür. Bu, ciddi bir ittihamdır və əsaslandırılmasını tələb edir. "Soyqırım" termini spesifik hüquqi və tarixi bir mənaya malikdir və bu kontekstdə istifadəsi dəqiq sübutlar və dəlillər tələb edir. İddianın arxasında dayanan məlumatları, rəqəmləri və ya beynəlxalq hüquq normalarına istinadları görmək istərdim. Həmçinin, "Qərb mediasının çox vaxt yumşaltdığı və ya gizlətdiyi faktlar" ifadəsi daha dəqiqləşdirilməlidir. Hansı konkret faktlar gizlədilir və bunun hansı sübutları var? Bu iddialar konkret nümunələrlə dəstəklənməlidir ki, oxucu iddianın əsaslandırılıb-əsaslandırılmadığını müstəqil olaraq qiymətləndirə bilsin.
Aqil Mirzəyev
26.07.2025 16:01
Məqalədə qeyd olunan Qəzzadakı aclıq böhranının İsrailin yardıma qadağası ilə birbaşa əlaqələndirilməsi təəccüblü deyil, lakin bu, tam mənzərəni əks etdirmir. Qəzzanın iqtisadi vəziyyətinin tarixi konteksti, həm də Hamasın idarəetmə üsulunun rolunu nəzərə almaq vacibdir. Misir və İsrail sərhədlərinin qapalı olması, iqtisadi inkişafı əngəlləyir, bu da aclıq böhranına daha çox kömək edir. Bəlkə də, fərqli coğrafi bölgələrdəki oxşar geosiyasi blokada və ya sanksiyaların nəticələri ilə müqayisə aparmaq, Qəzzadakı vəziyyətin miqyasını daha yaxşı anlamaq üçün faydalı ola bilər. Məsələn, Kuba və ya Şimali Koreyadakı aclıq böhranları ilə müqayisə nəticələrə daha əhatəli baxış verə bilərdi.

Jurnalistlərin rolunun vacibliyi şübhəsizdir, amma onların səylərinin təsirini tam qiymətləndirmək üçün, Qərb mediasının "yumşaltma" və ya "gizlətmə" qərarlarını müəyyən edən amillərin müstəqil təhlili lazımdır. Bu qərarlar maliyyə mənafeləri, siyasi təzyiqlər, yaxud başqa faktorlardan irəli gəlirmi?

"Aclığın soyqırım vasitəsi kimi istifadə edilməsi" ifadəsi güclü bir iddiadır və belə bir qənaətə gəlmək üçün dəqiq faktlar və sübutlar təqdim edilməlidir.

Oxuculara sual: Əgər İsrailin yardıma qadağası tamamilə qaldırılsa belə, Qəzzanın uzunmüddətli iqtisadi inkişafına və aclıq böhranının aradan qaldırılmasına mane olan əsas amillər hansılardır və bu amillərə necə müraciət edilə bilər?
Xədicə Balayeva
26.07.2025 16:01
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının İsrailin yardıma qadağası ilə əlaqələndirilməsi əsaslıdır, lakin bu tək amil deyil. Uzunmüddətli iqtisadi və siyasi sabitsizlik, işsizlik, infrastrukturun zəifliyi və Qəzzanın blokadası aclığın köklərini daha dərindən izah edir. Yalnız İsrailin hərəkətlərinə yönəlmək, problemin mürəkkəbliyini sadələşdirir və həlli üçün bütünlüklü bir yanaşma tələb edən daha geniş geosiyasi kontekstin əhəmiyyətini azaldır. Fələstinli jurnalistlərin çətin işinə də toxunulsa da, onların işinin uzunmüddətli təsirləri və məlumatların yayılmasında qarşılaşdıqları çətinliklər haqqında daha geniş məlumat verilməlidir.

Qəzzadakı aclıq böhranının həlli üçün daha davamlı və effektiv strategiyaların formalaşdırılması üçün beynəlxalq ictimaiyyətin rolu, Fələstin rəhbərliyinin iqtisadi siyasəti və regional siyasi dinamikalar da nəzərə alınmalıdır. Bütün bunları nəzərə alaraq, gələcək üçün düşündürücü bir sual belədir: Qəzzadakı aclıq böhranının həllində beynəlxalq əməkdaşlığın effektivliyi necə artırıla bilər və uzunmüddətli dayanıqlı həll yolları necə yaradıla bilər?
Əsmət Həsənova
26.07.2025 15:59
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının dəhşətli təsviri verilmiş və bu böhranın İsrailin yardıma qadağası ilə əlaqələndirilməsi tamamilə başa düşüləndir. Fələstinli jurnalistlərin bu çətin vəziyyəti işıqlandırmaqda göstərdiyi cəsarət də təqdirəlayiqdir. Lakin, alternativ bir baxış bucağı da mövcuddur.

Qəzzadakı aclıq böhranının mürəkkəb səbəbləri var və yalnız İsrailin yardıma qadağası ilə izah etmək qərəzli ola bilər. Həm də daxili siyasi qeyri-sabitlik, korrupsiya, Hamasın iqtisadi resursların idarə olunmasında rolu, həmçinin qonşu ölkələrdən gələn köməyin effektivliyi və paylanması kimi amilləri nəzərə almaq lazımdır. Bu amillər böhranda İsrailin rolunu kiçiltmək deyil, ancaq tam mənzərəni görmək üçün nəzərə alınması zəruri olan əlavə aspektləri vurğulamaq üçündür. Dərin bir araşdırma həmin amillərin də böhranın miqyasına və təsirinə necə təsir etdiyini göstərə bilər.
Arif Mikayılov
26.07.2025 15:59
Məqalədə Qəzzadakı aclıq böhranının İsrailin yardıma qadağası ilə əlaqələndirilməsi əsaslandırıcı görünür, amma bu, problemi tam əhatə etmir. Böhranın köklərini anlamaq üçün Qəzzanın uzunmüddətli iqtisadi və siyasi həsrətinə, məhdud iş imkanlarına, ticarət maneələrinə, infrastruktur çatışmazlığına və əhalinin sürətli artımına da nəzər salmaq vacibdir. İsrailin qadağası qısamüddətli səbəb ola bilər, amma uzunmüddətli sosial-iqtisadi strukturlar bu böhranı davamlı edən amillərdir. Jurnalistlərin risk etməsinin səbəbi yalnız faktları üzə çıxarmaq deyil, həm də bu mürəkkəb sistemin işləmə mexanizmlərinin izah edilməsidir. Böyük sual budur: Qəzzanın uzunmüddətli davamlılığı üçün əslində nə tələb olunur - yalnız humanitar yardım yox, həm də davamlı iqtisadi inkişafa və siyasi sabitliyə doğru gedən bir yol?
Emin Həsənov
26.07.2025 15:57
Məqalədə qeyd olunan aclıq böhranının İsrailin tətbiq etdiyi yardıma qadağası ilə əlaqələndirilməsi ciddi bir iddiadır və bu iddianın dəstəklənməsi üçün daha ətraflı sübutlara ehtiyac var. Yardımın məhdudlaşdırılmasının aclığın yeganə səbəbi olub-olmadığını müəyyən etmək üçün digər amillər, o cümlədən Qəzzanın iqtisadi vəziyyəti, infrastrukturunun vəziyyəti, yerli istehsalın səviyyəsi və əvvəlki illərlə müqayisədə aclıq səviyyəsindəki dəyişikliklər nəzərə alınmalıdır. Məsələn, əvvəlki mühasirələrin və ya iqtisadi blokaddaların Qəzzadakı aclığa təsiri necə olub? Bu məlumatlar olmadan, aclığın səbəbinin yalnız İsrailin siyasəti ilə izah edilməsi həddindən artıq sadələşdirmə kimi görünür.

Eyni zamanda, fələstinli jurnalistlərin öz həyatlarını riskə ataraq bu məsələni işıqlandırmaq cəhdləri təqdirəlayiqdir. Lakin, onların iddia etdiyi "soyqırım vasitəsi" ifadəsinin istifadəsi ciddi bir ifadədir və bu terminin istifadəsinin müəyyən bir kontekstdə düzgün və ya səhv olub-olmaması diqqətlə araşdırılmalıdır. Soyqırım kimi ağır bir ittiham irəli sürərkən, bunu dəstəkləyən möhkəm sübutlara ehtiyac var.

Beləliklə, oxuculara sual verirəm: Qəzzadakı aclıq böhranının əsas səbəbi kimi İsrailin hərəkətlərinin yeganə və ya əsas amil olub-olmadığını müəyyən etmək üçün hansı əlavə məlumat və təhlillərə ehtiyac var?
Murad Şıxəliyev
26.07.2025 15:57
Məqalədə Qəzzadakı aclığın soyqırım vasitəsi kimi istifadə edilməsi iddiası irəli sürülür. Bu, tarixdə, xüsusən də mühasirə altında olan ərazilərdə aclığın silah kimi istifadə edilməsi halları ilə dəhşətli bir paralelləşdirmədir. Məsələn, II Dünya Müharibəsi zamanı mühasirəyə alınmış Leningraddakı aclıq insanlığa qarşı dəhşətli bir cinayət idi. Lakin bu iki hadisənin arasındakı əsas fərq beynəlxalq birliyin reaksiyasıdır. Leningraddakı aclıq geniş miqyasda dünyanın diqqətini çəkmiş və bu, müəyyən dərəcədə, müharibənin gedişatına təsir göstərmişdir. Qəzzadakı vəziyyətin beynəlxalq birliyin verdiyi reaksiya nə dərəcədə fərqlənəcəyi, yaxud eyni vəziyyətə qarşı fərqli reaksiya olacağı hələ də sual altındadır. Bu fərqin səbəblərini araşdırmaq, bu böhrandan hansı dərslərin çıxarıla biləcəyini daha aydın şəkildə başa düşməyimizə kömək edə bilər. Məsələn, beynəlxalq hüququn və insan hüquqlarının effektiv şəkildə tətbiq olunmasının çatışmazlığı və ya bu cür böhranlara qarşı beynəlxalq birliyin reaksiyasını təyin edən geosiyasi amillər analiz edilməlidir.

Şərh Yaz