Medicaid proqramında kəsintilər
Hökumətin son məlumatlarına görə, təxminən 71 milyon amerikalı bu proqrama yazılıb. Konqresin Büdcə Ofisinin (CBO) şənbə günü dərc etdiyi hesabatda qeyd olunur ki, Senat versiyasındakı proqram və Əlverişli Qayğı Aktı ilə bağlı dəyişikliklər 2034-cü ilə qədər sığortasız əhalinin sayını təxminən 12 milyon nəfər artıracaq. İyun ayının əvvəlində CBO tərəfindən hesablanmış Nümayəndələr Palatası tərəfindən qəbul edilmiş versiya isə 2034-cü ilə qədər daha az, təxminən 11 milyon insanın sığortasız qalmasına səbəb olacaq ki, bu da əsasən sözügedən proqrama və Əlverişli Qayğı Aktına edilən kəsintilərlə əlaqədardır. CBO-nun məlumatına əsasən, Senat versiyası on il ərzində Medicaid, Medicare və Əlverişli Qayğı Aktında 930 milyard dollarlıq kəsintilər nəzərdə tutur. Nümayəndələr Palatasının qəbul etdiyi qanun layihəsi isə təxminən 800 milyard dollarlıq kəsintiləri əhatə edir.
İş tələbləri
Hər iki versiya aşağı gəlirli amerikalılar və əlilliyi olan şəxslər üçün hökumət tərəfindən dəstəklənən səhiyyə proqramı üçün yeni iş tələbləri ehtiva edir. Bu tələblərə əsasən, yetkin şəxslər istisna hallar xaricində, hər ay 80 saat işləməli, könüllülük fəaliyyəti göstərməli və ya təhsil almalıdırlar. Nümayəndələr Palatasının qəbul etdiyi qanun layihəsində 2026-cı ildən gec olmayaraq 19-64 yaş arası, uşaqsız və əlilliyi olmayan proqram alıcılarına şamil ediləcək iş tələbləri var. Baxıcılar və ya hamilə qadınlar üçün müəyyən istisnalar mövcuddur. Senat versiyası isə Nümayəndələr Palatasının qanun layihəsini genişləndirərək, 14 yaşdan yuxarı uşaqları olan valideynlərdən də işləməyi tələb edir.
Məlumatvermə öhdəlikləri
Həm Senat, həm də Nümayəndələr Palatası bu proqramın alıcılarından uyğunluqlarını ildə bir dəfə deyil, iki dəfə təsdiqləmələrini tələb edir.
Ev dəyəri və proqrama uyğunluq
Hər iki palatanın təklifinə görə, ərizəçilər, evlərinin dəyəri inflyasiyadan asılı olmayaraq 1 milyon dollardan çox olarsa, Medicaid üçün uyğun olmayacaqlar. Mövcud qanuna əsasən, dövlət tərəfindən müəyyən edilmiş ev dəyəri limitləri 730,000 dollardan 1,097,000 dollara qədər dəyişir və inflyasiyaya uyğunlaşdırılır.
Vəfat etmiş şəxslərə ödənişlərin qarşısının alınması
Senat, vəfat etmiş şəxslər üçün ödənişlərin qarşısını almaq məqsədi ilə proqramın uyğunluq yoxlama tələblərini irəli çəkən düzəlişi təsdiqləyib. Bu müddəa əvvəlcə 2028-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minməli idi, lakin Respublikaçılar senatoru Con Kennedinin düzəlişi ilə bu tarix 2027-ci il yanvarın 1-nə keçirilib.
Provayder vergiləri
Ştatlar provayder vergisi adlanan vergilər tətbiq etməklə federal proqram töhfələrini artıra bilərlər ki, bu da xidmətin ümumi xərcini yüksəldir və dövlət tərəfindən ödənilən hissəni artırır. Nümayəndələr Palatasının təklifi federal xərcləri azaltmaq üçün ştatların provayder vergilərini mövcud dərəcələrdə dondurmağı və yeni provayder vergiləri tətbiq etməyi qadağan etməyi hədəfləyir. Lakin onların Senatdakı həmkarları, Əlverişli Qayğı Aktı çərçivəsində bu proqramı genişləndirmiş ştatlarda provayder vergilərini 2032-ci ilə qədər tədricən 6%-dən 3.5%-ə endirmək istəyirlər. Qeyd edək ki, 40 ştat genişlənməni qəbul edib və bu müddəaya əsasən, federal hökumət genişlənmiş proqrama qoşulanların xərclərinin 90%-ni ödəyir, ştatlar isə 10%-dən məsuldur. Ənənəvi proqram vasitəsilə əhatə olunanlar üçün federal hökumətin payı 50%-dən 83%-ə qədər dəyişə bilər. Senatdakı Respublikaçılar, provayder vergilərindəki dəyişikliyin kənd xəstəxanalarına necə təsir edə biləcəyi ilə bağlı bəzi senatorların narahatlığını nəzərə alaraq, kənd xəstəxanalarına yardım üçün 25 milyard dollarlıq bir fond da əlavə ediblər.
ABŞ Konqresində ciddi mübahisələrə səbəb olan bu qanun layihəsi, ölkənin səhiyyə sisteminə əhəmiyyətli təsirlər göstərə bilər.
Gender keçid xidmətləri
Nümayəndələr Palatasının qanun layihəsi, federal proqram maliyyələşdirməsinin uşaqlar və yetkinlər üçün gender keçid xidmətlərini, o cümlədən əməliyyatları, hormon terapiyasını və yetkinlik blokatorlarını əhatə etməsini qadağan edir. Senat versiyasında da oxşar müddəa var idi, lakin parlamentari onun palatanın uzlaşma prosesini tənzimləyən qaydalarına uyğun olmadığını bildirib, bu da onun ya çıxarılmasını, ya da dəyişdirilməsini tələb edirdi.
Planned Parenthood təşkilatının maliyyələşdirilməsi
Mühafizəkarlar uzun müddətdir ki, Planned Parenthood təşkilatının federal vəsait almasının qarşısını almağa çalışırlar. Hyde Düzəlişi hər hansı federal vəsaitin abort üçün istifadəsini qadağan etsə də, Planned Parenthood digər xidmətlər üçün bu proqramdan vəsaiti alır. Hər iki versiya Planned Parenthood-un hər hansı proqram ödənişi almasını dayandırmağı nəzərdə tutur. Senat versiyası ödənişləri bir illik, Nümayəndələr Palatası isə on illik dayandırır.
Retroaktiv əhatə dairəsi limitləri
Hazırda ştatlar, uyğun şəxs qeydiyyatdan keçməzdən əvvəl üç ay müddətinə bu proqramın faydalarını retroaktiv şəkildə əhatə etməlidir. Senat və Nümayəndələr Palatasının qanun layihələri bu müddəti bir aya endirir.
Xidmətlər üçün əlavə ödənişlər
Federal yoxsulluq səviyyəsinin 100%-dən yuxarı gəliri olan şəxslər üçün (2025-ci ildə bir fərd üçün 15,650 dollar, dörd nəfərlik ailə üçün 32,150 dollar), ştatlardan tibbi xidmətlər üçün 35 dollara qədər ödəniş (ilkin səhiyyə xidmətləri istisna olmaqla) tətbiq etmələri tələb olunacaq. Həm Senat, həm də Nümayəndələr Palatası bu müddəanı ehtiva edir, lakin Senat versiyası müəyyən növ səhiyyə provayderləri üçün istisnalar tətbiq edəcək.