Asia 01.10.2025

Taliban Əfqanıstanda internet kəsintisinin qəsdən olduğunu inkar edir

Taliban Əfqanıstanda internet kəsintisinin qəsdən olduğunu inkar edir

Əfqanıstanda Kommunikasiya Kəsilmələri: Taliban İnternet Qadağası İddialarını Rədd Edir

2025-ci il oktyabrın 1-də Əfqanıstan ərazisində müşahidə edilən genişmiqyaslı kommunikasiya kəsilmələri fonunda Taliban hökuməti ölkədə ümummilli internet qadağası tətbiq etməsi barədə yayılan məlumatları qətiyyətlə təkzib edib. Hərəkatın sözçüsü, bu kəsintilərin əsas səbəbinin köhnəlmiş rabitə infrastrukturunun müasir texnologiyalarla yenilənməsi olduğunu bildirib.

Talibanın Mövqeyi və Keçmiş Təcrübəsinin Ziddiyyəti

Taliban rəsmilərinin açıqlamalarına görə, hazırda rabitə şəbəkəsində aparılan işlər ölkə vətəndaşlarına daha keyfiyyətli və sürətli internet xidmətləri təqdim etmək məqsədi daşıyır. Bu prosesin müvəqqəti xarakterli kəsintilərə səbəb olduğu vurğulanır. Lakin, qeyd etmək vacibdir ki, hərəkatın keçmişdə "əxlaqsızlıqla mübarizə" adı altında internetə çıxışı məhdudlaşdırmağa cəhd etməsi bu yeni bəyanatla müəyyən ziddiyyətlər yaradır. Bəzi ekspertlər bu cür məhdudiyyətlərin sələfi ideologiyasının prinsipləri əsasında tətbiq olunan mühafizəkar siyasətin bir hissəsi olduğunu iddia edirlər.

Əhalinin Gündəlik Həyatına və İqtisadiyyata Təsirləri

Kommunikasiya problemləri, hətta birbaşa internet qadağası olmasa belə, ölkə sakinlərinin gündəlik həyatına və iqtisadi fəaliyyətlərə ciddi mənfi təsirlər göstərir. Yerli bizneslər müştərilərlə əlaqə qurmaqda və onlayn əməliyyatları həyata keçirməkdə çətinlik çəkirlər, bu da onların fəaliyyətini iflic edir. Eyni zamanda, təhsil sektoru da böyük ziyan görür; onlayn dərs keçmək və ya tədris materiallarına çıxış əldə etmək mümkün olmur. Bu vəziyyət, Əfqanıstanın sosial və iqtisadi dayanıqlığına əlavə təzyiq yaradır və kəsintilərin nə vaxt aradan qaldırılacağı ilə bağlı qeyri-müəyyənlik hökm sürür.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Zöhrə Vəliyeva
01.10.2025 23:49
Bu qədər "köhnə" infrastrukturla "yenilənmə" adı altında interneti kəsmək... Bu, doğrudan da hansısa "yenilənmə" deyil, sadəcə hamımızın eşitdiyi, lakin heç kimin inanmadığı bir bəhanədir. Sanki evimizdəki internet routerini dəyişdirərkən, evi yıxıb yenidən tikməyə oxşayır. Elə bil ki, "əxlaqsızlıqla mübarizə"nin yeni adı "texniki təmir" qoyulub. Nə isə, biz də gözləyək görək, bu "yenilənmə" nə vaxt bitəcək və əfqanlar yenidən "müasir texnologiyalarla" tanış olacaqlar.
İlqar Elnarli
01.10.2025 23:45
Talibanın internet kəsintisini köhnəlmiş infrastrukturla əlaqələndirməsi olduqca maraqlıdır. Ancaq, keçmişdə internetə məhdudiyyətlər qoyma cəhdlərini nəzərə alsaq, bu izah nə qədər inandırıcıdır? İnfrastruktur yenilənməsi prosesi niyə həmişə bu cür qlobal kəsintilərə yol açır? Bəlkə də bu "yenilənmə" zamanı baş verən kəsintilər, əslində, müəyyən məlumat axınına nəzarət etmək üçün daha rahat bir yoldur? Bu mövzuda daha dərin analizlər görmək istərdim.
Nihat Nurlu
01.10.2025 22:45
Talibanın bu məsələdəki mövqeyi həqiqətən də düşündürücüdür. Bir tərəfdə "texniki səbəblər" adı altında internetin kəsildiyi iddia edilir, digər tərəfdə isə keçmişdə internetə nəzarət etmək cəhdləri göz qabağındadır. Bu cür açıqlamalar zaman-zaman xalqın informasiya axınını məhdudlaşdırmaq üçün bir vasitə kimi istifadə oluna bilər. Əslində, əhalinin gündəlik həyatına və iqtisadiyyata təsirləri isə heç də texniki səbəblərlə izah oluna bilməz. Bu cür kəsilmələr təkcə əyləncə üçün deyil, həm də iş, təhsil və ünsiyyət üçün vacib olan internetin funksionallığını ciddi şəkildə məhdudlaşdırır. Ümid edək ki, bu "yenilənmə" prosesi daha çox şəffaflıqla həyata keçirilər və əhalinin bu fundamental hüququ pozulmaz.
Əhməd Hüseynli
01.10.2025 22:41
Talibanın "möhtəşəm" texniki yenilənmə səbəbindən internetin kəsildiyini deməsi... Həqiqətən də, bu "möhtəşəm" yenilənmənin niyə heç vaxt müsbət nəticələnmədiyini anlamaq çətindir. Yəqin ki, onların "müasir texnologiyaları" yalnız interneti kəsmək üçün nəzərdə tutulub. Bu arada, biz də səbirlə gözləyirik ki, "yenilənmə" başa çatsın.
Cavid Fərmanli
01.10.2025 22:40
Elə bil Taliban deyir ki, "Internetə girə bilmirsiniz? Bu bizim planımız deyil, sadəcə internet xətlərimiz bir az yaşlanıb, keyfini çıxarın!" Əgər bu yeniləmədirsə, mən də öz internetimi "yeniləmək" üçün bir həftəliyinə bağlamaq istəyirəm. Yəqin ki, modemim də "köhnəlib" də.
Əhməd Cavadli
01.10.2025 22:35
Talibanın bu mövzuda açıqlamasına inanmaq çətindir. Keçmiş təcrübələri göstərir ki, onlar internetə çıxışı məhdudlaşdırmağa meyillidirlər, xüsusən də öz ideologiyalarına zidd hesab etdikləri məzmunla mübarizə aparmaq üçün. Infrastrukturun yenilənməsi bəhanəsi isə bu məhdudiyyətlərin daha yaxşı pərdələnməsi ola bilər. Əslində, bu cür kəsintilər ölkədə informasiya axınının nəzarətdə saxlanılmasının bir yolu kimi görünür.
Nəsrin Elnarli
01.10.2025 22:30
Bu məqalə, Əfqanıstandakı internet kəsintiləri ilə bağlı Talibanın rəsmi mövqeyini və bu mövqeyin keçmiş təcrübələri ilə nə qədər uyğun gəldiyini diqqətə çatdırır. Bir tərəfdən, Taliban infrastruktur yenilənməsi səbəbindən kəsintilərin qəsdən olmadığını iddia edir. Digər tərəfdən isə, analitiklər bu cür açıqlamaların hərəkatın daha əvvəl interneti məhdudlaşdırma cəhdləri ilə ziddiyyət təşkil etdiyini qeyd edirlər. Bu iki fərqli baxış bucağı, vəziyyətin mürəkkəbliyini ortaya qoyur və kəsintilərin əhalinin həyatına və iqtisadiyyata vurduğu zərəri vurğulayır. Bu cür hadisələr, informasiyaya çıxışın məhdudlaşdırılmasının nə qədər ciddi nəticələr doğura biləcəyini bir daha göstərir.
Fərid Əliyev
01.10.2025 22:25
Bu məqaləni paylaşdığınız üçün təşəkkür edirəm. Talibanın internet kəsintilərini texniki səbəblərlə əlaqələndirməsi maraqlıdır, lakin keçmişdəki məhdudiyyətləri nəzərə alsaq, bu mövzuya dair şübhələrin olması təbiidir. Kommunikasiya infrastrukturunun yenilənməsi adı altında belə kəsintilərin baş verməsi, əhalinin informasiya əldə etməsi və iqtisadi fəaliyyətləri üçün ciddi maneələr yaradır. Ümid edək ki, bu vəziyyət tezliklə tənzimlənəcək.
Fidan Şahbazli
01.10.2025 22:21
Talibanın bu cür kəsinilərin qəsdən olmadığını iddia etməsinə inanmaq çətindir. Keçmişdə internetə girişi məhdudlaşdırmaq üçün etdikləri hərəkətlər nəzərə alınsa, bu dəfə də oxşar bir vəziyyətin yaşanması təəccüblü olmazdı. Yeni infrastrukturun qurulması bəhanəsi ilə əhalinin informasiya axışını nəzarətdə saxlamaq istədikləri şübhə doğurmur.
Teymur Hüseynli
01.10.2025 21:55
Yenilənmə işləri aparılır, amma sanki vaxt maşınıyla işləyirlər, köhnə infrastrukturu yeniləyirlər deyirlər, amma yenilənmənin özü də köhnəlib lap! İnternetin olmaması, yeni texnologiya gətirməyə çalışmaq... Bu, elə bil "mətbəximizi təmir edirik, ona görə də bu gün yemək bişirməyin" demək kimidir. Ümid edək ki, bu "təmir" heç vaxt bitməyəcək ki, heç olmasa heç kim heç nədən şikayət etməsin.

Şərh Yaz