Amerika 08.07.2025

Tramp və Netanyahudan ittifaqın və bölgə sülhü vizyonunun təsdiqi

Tramp və Netanyahudan ittifaqın və bölgə sülhü vizyonunun təsdiqi

Görüşün Əsas Məqsədi: ABŞ-İsrail ittifaqının Gələcəyi

ABŞ prezidenti Donald Tramp və İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu bazar ertəsi axşam Ağ Evdə bir araya gələrək ortaq bir mesajı möhkəmləndirdilər: ABŞ-İsrail ittifaqı Yaxın Şərqdə dəyişikliklərə səbəb olub və daha böyük uğurlar yoldadır. Prezident Tramp şam yeməyi görüşünün ictimai hissəsində "Biz birlikdə böyük uğurlar əldə etdik," deyib. "Və düşünürəm ki, gələcəkdə daha da böyük uğurlar olacaq."

Netanyahu Trampa Nobel Sülh Mükafatı komitəsinə göndərdiyi rəsmi məktubu təqdim edib. Baş nazir "Bu, tamamilə layiqdir," deyərək əlavə edib: "Siz elə indi, bir ölkədə və bir bölgədə sülh yaradırsınız."

İran Məsələsi və Hərbi Əməliyyatlar

Simvolikanın arxasında İran, Qəzza və hər iki tərəfin regional diplomatiyada dönüş nöqtəsi kimi gördüyü məsələlər ətrafında ciddi müzakirələr gedib. Tramp ABŞ-İsrailin İranın nüvə və raket infrastrukturuna birgə zərbələrindən sonra İranın yeni danışıqlar istədiyini təsdiqləyib. O bildirib ki, "Onlar görüşmək istəyirlər. Nəsə razılaşdırmaq istəyirlər. Onlar iki həftə əvvəlkindən çox fərqlidirlər."

Netanyahu hərbi əməliyyatı "tarixi qələbə" adlandırıb və onun "İsrailin həyatını təhdid edən iki 'şişi' — nüvə 'şişi' və ballistik raket 'şişi'ni geri çəkdiyini" vurğulayıb. Lakin o, xəbərdarlıq edib ki, "şiş kimi, o da yenidən böyüyə bilər... Onun yenidən qayıtmasına cəhd edilmədiyinə əmin olmaq üçün vəziyyət daim nəzarətdə saxlanmalıdır."

Yəhudi Milli Təhlükəsizlik İnstitutunun (JINSA) baş direktoru Maykl Makovski Fox News Digital-a bildirib ki, görüşün əsas məqsədlərindən biri gələcək hərəkətlər üçün "qırmızı xətləri" müəyyən etmək idi. Makovski deyib: "İranla müharibə Tramp tərəfindən bir qədər qəfildən bitirildi. İsraillilər onu daha bir neçə gün, yaxud ən azından ABŞ ilə başqa bir cavabı nəyin doğuracağı barədə razılıq əldə olunana qədər davam etdirmək istəyirdilər."

JINSA-nın "Bitməyib" adlı yeni memorandumuna görə, bu tətikləyicilər İrandan hava hücumundan müdafiə sistemlərini yenidən qurmaq, zənginləşdirilmiş uranı başqa yerə yönəltmək və ya qabaqcıl raket texnologiyası idxal etmək ola bilər. Makovski qeyd edib: "Biz hərbi əməliyyatları həmişə bir kampaniya, tək səfərlik iş deyil, bir sıra hadisələrin parçası kimi görmüşük. Təəssüf ki, Tehran rejiminin çöküşü istisna olmaqla, bu, bir sıra tədbirlərin bir hissəsi olacaq."

Bununla belə, Tramp öz sülh yaratmaq ambisiyalarını vurğulayıb. O deyib: "Mən müharibələri dayandırıram." O, İran zərbəsinin "darmadağın edildiyini" bildirib və əməliyyatda iştirak edən pilotları tərifləyib: "Onlar 37 saat mexaniki cəhətdən sıfır problemlə uçdular. Atdığımız ən böyük bombalar idi – nüvə olmayan. Və biz onun nüvəsiz qalmasını istəyirik, yeri gəlmişkən."

Fələstin və Suriya Məsələləri

Fələstinlilərin köçürülmə planının hələ də gündəmdə olub-olmadığı soruşulduqda, Tramp əvvəlcə Netanyahunun cavabını gözləyib. Netanyahu bunu "parlaq bir baxış" adlandıraraq tərifləyib. Netanyahu deyib: "Buna sərbəst seçim deyilir. Əgər insanlar qalmaq istəyirlərsə, qala bilərlər. Amma getmək istəyirlərsə, getməlidirlər."

Makovski bildirib ki, Tramp indi Qəzzanı və İranı ardıcıl "epizodlar" kimi görür. O deyib: "O, İranla müharibəni uğurlu bir epizod kimi qəbul edir – onu bitirmək və sülhə yönəlmək vaxtıdır. O, İbrahim Razılaşmalarını, xüsusilə Səudiyyə Ərəbistanı ilə genişləndirməyə doğru irəliləmək istəyir."

İki lider Suriyaya da toxunub. Netanyahu, Əsəd rejiminin süqutundan sonra baş verən son dəyişikliklərə istinad edərək, "tədqiq etmək üçün bir fürsət var" deyib. Makovski bildirib ki, Suriya prezidenti Əhməd əl-Şaraa ABŞ dəstəyini qazanmaq üçün İsraillə "müəyyən bir razılaşma" axtarışında ola bilər. Makovski qeyd edib ki, "O, son dərəcə çevik və praktikdir."

Regional Diplomatika və Gələcək Planlar

Netanyahunun ifadə etdiyi kimi, "Bu, artıq Yaxın Şərqin simasını dəyişib." Tramp əlavə edib ki, "Biz bir çox böyük nəticələrə doğru irəliləyirik."

Çərşənbə axşamı Netanyahu Nümayəndələr Palatasının spikeri, Respublikaçı Mayk Conson ilə görüşəcək.

24 saat