BATAN HMHS BRİTANNİCDƏN HEyrətamiz SUALTI KƏŞFLƏR
Arxeoloqlar Birinci Dünya müharibəsi zamanı batan "Titanik"in unudulmuş bacı gəmisi HMHS Britannicın qalıqlarında nəfəskəsən bir sualtı kəşfə imza atıblar. Yunanıstan Mədəniyyət Nazirliyi may ayında həyata keçirilən birhəftəlik dərin dəniz əməliyyatı nəticəsində gəmidən qiymətli artefaktları üzə çıxarıb.
YÜZYILLIK SƏSSİZLİYƏ SON QOYULDU
"Titanik"i də inşa edən "White Star Line" şirkəti tərəfindən 1914-cü ildə dəbdəbəli sərnişin gəmisi kimi layihələndirilən Britannic, müharibə illərində hospital gəmisinə çevrilmişdi. 1916-cı il noyabrın 12-də yaralı əsgərləri daşımaq üçün son səfərinə çıxarkən Egey dənizində Alman dəniz minasına dəyərək cəmi 55 dəqiqə ərzində sulara qərq olub. Gəmidəki 1060 nəfərdən 30-u, xüsusən də xilasedici qayıqların hələ də dönən nəhəng pərvanələrə çəkilməsi səbəbindən həlak olmuşdu.
Bu ilki dalış zamanı gəminin zəngi, liman tərəfindəki naviqasiya fənəri, gümüş suyuna çəkilmiş birinci sinif servis nimçələri, dəbdəbəli türk hamamından keramika plitələri, ikinci sinif kayutlarından bir cüt sərnişin binoklu və əla vəziyyətdə mühafizə olunmuş porselen lavabo tapılıb. Lavabonun üzərində gəminin bağlı olduğu şirkəti simvolizə edən parlaq mavi "White Star Line" damğası diqqət çəkib.
ÇƏTİN ƏMƏLİYYAT İCRA OLUNDU
Qapalı dövrə dalğıclıq avadanlığı istifadə edən 11 nəfərlik peşəkar qrup təxminən 115 metr dərinlikdə, güclü cərəyanlar və məhdud görmə imkanı şəraitində işləyib. Bu xüsusi avadanlıq dalğıclara nəfəslərindəki karbon qazını təmizləyib oksigen əlavə edərək, qabarcıq yaratmadan daha uzun müddət su altında qalmağa imkan verib.
Rəsmilər, ilkin siyahıda olan bəzi artefaktların yerləşməsi və ya vəziyyəti səbəbindən xilas edilə bilmədiyini açıqlayıblar.
Üzə çıxarılan parçalar dəniz canlılarından təmizləndikdən sonra təhlükəsiz konteynerlərə yerləşdirilib və mühafizə prosesinin davam edəcəyi Afinadakı Avropa Universitetləri Birliyinin (EUA) laboratoriyalarına göndərilib. Artefaktlar, yalnız pas və yüngül aşınma izləri daşımasına baxmayaraq, əsasən salamat qalmışdır.
MUZEYDƏ NÜMAYİŞ ETDİRİLƏCƏK
Britannicdən çıxarılan əvəzsiz qalıqlar Afinada, Pire Limanında açılması planlaşdırılan Sualtı Antik Əşyalar Muzeyinin daimi kolleksiyasında sərgilənəcək. Muzeyin Birinci Dünya müharibəsi bölməsində Britannicin "üzən saray" və "müharibə hospitalı" kimi daşıdığı ikili kimliyi vurğulanacaq.
TRAQEDİYA...
265 metr uzunluğa, 27 metr enə və 48.158 ümumi tutuma malik Britannic, dövrünün ən böyük Britaniya gəmisi idi. 1915-ci il dekabrın 23-də Liverpuldan ilk səfərinə çıxan gəmi, 1916-cı ildəki faciədən sonra 1975-ci ildə məşhur Fransız tədqiqatçısı Jak Kusto tərəfindən aşkar edilib. Səthdən təxminən 390 fut (115 metr) dərinlikdə, sancaq tərəfinə yıxılmış vəziyyətdə tapılan gəmi qalıqları, böyük ölçüdə salamat qalması ilə diqqət çəkir.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz