Vitamin B12 sinir funksiyası, qırmızı qan hüceyrələrinin yaranması və DNT sintezi üçün həyati əhəmiyyət daşısa da, onun dəri sağlamlığı üçün rolu çox vaxt gözardı edilir. Vitamin B12 səviyyələri kritik həddə düşdükdə, dəri adətən nəzərəçarpacaq dəyişikliklərin ilk təzahür etdiyi nahiyələrdən biri olur. Bu əlamətlərə piqmentasiya problemləri, quruluq, iltihablanma və ya solğunluq daxil ola bilər ki, bütün bunlar bədənin dəri hüceyrələrinə oksigen və qida maddələrini çatdırmaqda çətinlik çəkdiyini göstərir. Bu erkən simptomları tanımaq çox vacibdir, çünki müalicə olunmayan vitamin B12 çatışmazlığı daha ciddi nevroloji və qanla bağlı fəsadlara yol açır. Əlamətlərin vaxtında aşkarlanması effektiv müalicəyə və uzunmüddətli dəri sağlamlığı ilə ümumi sağlamlığın yaxşılaşmasına imkan verir.
Vitamin B12 Niyə Dəri Sağlamlığı üçün Vacibdir?
Vitamin B12 hüceyrə formalaşması, böyüməsi və bərpasına dəstək olaraq sağlam dərinin qorunmasında mühüm rol oynayır. Məhz bu vitamin sayəsində dəri hüceyrələri düzgün şəkildə yaranır, yenilənir və öz funksiyalarını effektiv şəkildə yerinə yetirir. Kifayət qədər B12 olmadan dəri lazımi oksigen və əsas qida maddələrini qəbul edə bilmir, bu da bir sıra xoşagəlməz dəyişikliklərə, o cümlədən dəri quruluğu, piqmentasiya pozğunluqları və hətta yaraların daha yavaş sağalmasına səbəb ola bilir. Dəri hüceyrələrinə birbaşa təsirindən əlavə, vitamin B12 çatışmazlığı immun sistemini zəiflədə bilər ki, bu da dərini müxtəlif infeksiyalara və iltihabi vəziyyətlərə qarşı daha həssas edir. Bundan əlavə, B12 sinir funksiyasına da təsir edir ki, bu da həssaslıq və ya keyimə hissi kimi dermatoloji problemlərə dolayı yolla töhfə verə bilər.
Vitamin B12 Çatışmazlığının Dəridə Tez-tez Rast Gəlinən Əlamətləri
Kanada Ailə Həkimi jurnalında dərc olunan bir araşdırmaya görə, vitamin B12 çatışmazlığı daha geniş tanınan əlamətlər ortaya çıxmazdan xeyli əvvəl dəridə təzahür edə bilər. Müəlliflər yalnız davamlı, qaşınmayan hiperpigmente ləkələr və ya polimorf dəri lezyonlarının yeganə görünən simptomlar olduğu halları təsvir edirlər. Bir fərddə barmaqlardakı tünd ləkələr B12 müalicəsindən sonra iki həftə ərzində yaxşılaşıb. Digər bir halda isə boyun və ətraflardakı səpgiyəbənzər lezyonlar əlavə qəbulundan sonra tamamilə yox olub. Bu tapıntılar, izaholunmaz və keçməyən dəri dəyişikliklərinin çatışmazlığın erkən və gözardı edilən göstəricisi ola biləcəyini vurğulayır.
Dərinin nəzərəçarpacaq şəkildə qaralması, xüsusən əllərdə, ayaqlarda və barmaq boğumlarında vitamin B12 çatışmazlığının ən çox rast gəlinən dermatoloji əlamətlərindən biridir. Bu vəziyyət hiperpigmentasiya adlanır və dəri ləkəli, qeyri-bərabər, həmçinin adi haldan daha tünd görünə bilər. Bu piqmentasiya pozğunluqları bədənin müxtəlif nahiyələrində, xüsusən də günəşə məruz qalan hissələrdə müşahidə olunur.
Bəzi şəxslərdə melanin yaranmasında pozğunluqlar səbəbindən açıq və ya piqmentsiz ləkələr yarana bilər. Bunlar vitiliqoya bənzəyə bilər və adətən açıq nahiyələrdə görünür. Əsas səbəb davam edərsə, bu ləkələr tədricən daha da nəzərəçarpacaq hala gəlir və bəzən yayılır.
Aşağı vitamin B12 səviyyəsi qırmızı qan hüceyrələrinin istehsalının azalmasına gətirib çıxarır ki, bu da dərinin solğunlaşmasına səbəb olur. Bəzi hallarda, anormal qırmızı hüceyrələrin parçalanması dərinin sarımtıl rəng almasına, yəni sarılığa bənzər bir görünüşə səbəb ola bilər.
Angulyar xeylitə, yəni dodaqların kənarlarında ağrılı çatlamalar, B12 səviyyələri azaldıqda ortaya çıxa bilər. Bu zaman hüceyrə regenerasiyası yavaşlayır və immunitet zəifləyir, nəticədə dəri baryeri pozulur.
Vitamin B12 çatışmazlığı dərinin həddindən artıq quruluğuna, qabıqlanmasına və ya kobud teksturalı olmasına səbəb ola bilər. Hüceyrə dövriyyəsinin pozulması səbəbindən saçlar kövrək, zəif və tökülməyə meyilli ola bilər.
Hüceyrə bərpası və immunitetdəki disbalans bəzi insanlarda akne bənzəri səpgilərə və ya iltihabi reaksiyalara səbəb ola bilər. Bu cür dəri iltihabları adətən digər simptomlarla birlikdə müşahidə edilir.
Bu Dəri Dəyişiklikləri Niyə Baş Verir?
Vitamin B12 qırmızı qan hüceyrələrinin formalaşması üçün əvəzedilməzdir. Səviyyələr azaldıqda, daha az sağlam qırmızı hüceyrə istehsal olunur ki, bu da dəriyə oksigen axınını azaldır. Bu vəziyyət hüceyrə zədələnməsinə, piqmentasiya dəyişikliklərinə və dərinin sağalmasının pisləşməsinə yol aça bilər. Həmçinin, nevroloji təsirlər və zəifləmiş immunitet dəri sağlamlığı problemlərini daha da ağırlaşdıra bilər.
Vitamin B12 Çatışmazlığı Riski Kimlərdə Yüksəkdir?
Əgər sizdə aşağıdakılar varsa, vitamin B12 çatışmazlığı inkişaf etmə ehtimalı daha yüksəkdir:
- Vegetarian və ya vegan pəhrizi izləyirsiniz
- 50 yaşdan yuxarısınız
- Qastrit və ya Kron xəstəliyi kimi həzm pozğunluqlarınız var
- Antasid və ya metformin qəbul edirsiniz
- Qida maddələrinin zəif udulması ilə üzləşirsiniz
Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz