Gündəm 25.07.2025

Bakı Özbəkistan prezidentini təhqirdə ittiham olunan şəxsi Daşkəndə ekstradisiya etdi

Bakı Özbəkistan prezidentini təhqirdə ittiham olunan şəxsi Daşkəndə ekstradisiya etdi
Azərbaycan Özbəkistan prezidentinin ünvanına təhqir və ya böhtan ittihamı ilə Cinayət Məcəlləsinin 158-ci maddəsinin 3-cü bəndi üzrə axtarışda olan 43 yaşlı Amonbek Yusupovu Özbəkistana ekstradisiya edib. Bu barədə məlumat iyulun 25-də Azərbaycan Baş Prokurorluğu tərəfindən yayılıb. Yusupovun 2025-ci ilin aprelində həbs edildiyi bildirilir. Baş Prokurorluq qeyd edib ki, Özbəkistan vətəndaşının təhvil verilməsi “Mülki, ailə və cinayət işləri üzrə hüquqi yardım və hüquqi münasibətlər haqqında” Konvensiyaya uyğun həyata keçirilib. Təhvil prosesi Ədliyyə Nazirliyi Penitensiar Xidmətinin xüsusi konvoyunun müşayiəti ilə Özbəkistanın səlahiyyətli orqanına baş tutub.

Cinayət Məcəlləsinin İlgili Maddəsi

Özbəkistan Cinayət Məcəlləsinin 158-ci maddəsinə 2021-ci ilin martında əlavə edilmiş bənd, prezidentə qarşı açıq təhqir və ya böhtana görə cinayət məsuliyyəti müəyyən edir. Bu maddəyə əsasən, belə əməllər üçün üç ilədək islah işləri, azadlığın məhdudlaşdırılması və ya beş ilədək azadlıqdan məhrum etmə cəzası nəzərdə tutulur.

İki Ölkə Arasında Münasibətlərin Konteksti

Bu ekstradisiya hadisəsi Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyevin iyul ayının əvvəlində Azərbaycana reallaşdırdığı səfər fonunda baş verir. Səfər zamanı onun mətbuat katibi Şerzod Əsədov, 2024-cü ildə müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəlmiş Özbəkistan-Azərbaycan münasibətlərinin görünməmiş yüksək səviyyəsini xüsusi vurğulamışdı. "Azadlıq Radiosu"nun özbək xidmətinin qeyd etdiyi kimi, 2024-cü ildən etibarən Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin keçmiş kürəkəni Emin Ağalarovun Daşkənddə "Sea Breeze Uzbekistan" istirahət mərkəzinin tikintisinə başlaması ilə iki ölkə arasındakı iqtisadi əlaqələr də dərinləşib. Eyni zamanda, Özbəkistan prezidentinin kürəkəni də Bakıda, Əliyevlər ailəsinə məxsus "Crescent Mall" ticarət mərkəzində öz fitnes klubunun ilk xarici filialını açıb.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Arzu İsmayılova
25.07.2025 15:43
Məqalədə qeyd olunan Amonbek Yusupovun ekstradisiyası Azərbaycanın Özbəkistanla münasibətlərindəki hüquqi əməkdaşlığın bir təzahürüdür. Lakin bu hadisəni təkcə iki ölkə arasındakı ikitərəfli münasibətlərlə məhdudlaşdırmaq olmaz. Belə ekstradisiya halları beynəlxalq hüququn, xüsusən də cinayətkarların təhvil verilməsi ilə bağlı müqavilələrin tətbiqi kontekstində də qiymətləndirilməlidir. Bu baxımdan, Azərbaycanın bu prosesdə beynəlxalq standartlara nə dərəcədə riayət etməsi, Yusupovun hüquqlarının qorunması məsələləri araşdırılmağa ehtiyac duyur. Ötən illərdə Azərbaycanın başqa ölkələrlə ekstradisiya proseslərindəki təcrübəsi ilə bu hadisənin müqayisəsi daha aydın mənzərə yarada bilər. Məsələn, oxşar hallarda Azərbaycanın hərəkətlərinin ardıcıllığı və ya fərqliliyi nədən irəli gəlir? Bu təcrübələrə əsasən Yusupov hadisəsinin Avropa İttifaqı və ya ABŞ kimi ölkələrlə olan ekstradisiya praktikası ilə necə müqayisə edilə bilər? İqtisadi baxımdan isə, bu cür əməkdaşlıq Azərbaycan və Özbəkistan arasında olan iqtisadi əlaqələrə, potensial investisiyalara və enerji təhlükəsizliyinə necə təsir edə bilər?

Bütün bunları nəzərə alaraq, Yusupovun ekstradisiyası haqqında verilən məlumatlar tam açıqlanmayıb və dərin bir araşdırmaya ehtiyac duyur. Əgər Azərbaycan hökuməti beynəlxalq standartlara əsasən hərəkət etmişsə və Yusupovun hüquqları tam təmin olunmuşdursa, bu hadisə ikitərəfli münasibətlərə müsbət təsir göstərə bilər. Lakin əgər əksinədirsə, Azərbaycanın beynəlxalq hüquq normalarını pozduğu və insan haqlarını gözardı etdiyi səsləndirilə bilər. Bəs, Yusupovun işi beynəlxalq səviyyədə necə araşdırılmalı və hüquqi-siyasi nəticələri nələr ola bilər?
Aysel Əsgərova
25.07.2025 15:42
Məqalədə Özbəkistan və Azərbaycan arasında ekstradisiya prosesinin qanuniliyi və ədalətliliyi barədə ciddi suallar qalır. Yusupovun həbsindən və ekstradisiyasından əvvəl beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq müdafiə hüquqlarından tam şəkildə istifadə edib-etmədiyi aydın deyil. Azərbaycanın öz daxili qanunvericiliyinə əsaslanaraq ekstradisiya həyata keçirməsi, beynəlxalq hüququn "mənfur cinayətlərin" ekstradisiyasına dair prinsiplərinə zidd olmaya bilər, lakin bu ədalətli prosesin təmin olunması üçün kifayət deyil. Yusupovun ittihamlarının siyasi motivli olma ehtimalı da araşdırılmalıdır.

Konstruktiv bir həll yolu olaraq, Azərbaycan və Özbəkistan hökumətləri müstəqil və qərəzsiz bir beynəlxalq təşkilatın (məsələn, BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlığı) iştirakı ilə Yusupovun işi üzrə araşdırma aparmağı və onun hüquqlarının təmin olunmasını təmin etməyi nəzərdən keçirə bilərlər. Bu, həm Azərbaycanın, həm də Özbəkistanın beynəlxalq hüquq normalarına riayət etdiyini nümayiş etdirər və Yusupovun ədalətli bir prosesdən keçməsini təmin edər. Eyni zamanda, beynəlxalq standartlara cavab verən bir qanunvericilik bazasının yaradılması və iki ölkə arasında daha güclü hüquqi əməkdaşlıq mexanizmlərinin qurulması ekstradisiya prosesinin şəffaflığını və ədalətliliyini artırmaq üçün vacibdir.
Tahir Balayev
25.07.2025 14:56
Maraqlı məqalədir. Amonbek Yusupovun ekstradisiyasının hüquqi əsasları barədə daha ətraflı məlumat verməyiniz məqsədəuyğundur. Xüsusilə, Özbəkistan tərəfindən təqdim edilən sübutların etibarlılığı və Azərbaycan məhkəməsinin bu sübutları qiymətləndirilməsindəki obyektivliyi sual altındadır. Prezident Mirziyoyevə qarşı yönələn ifadələrin konkret məzmunu və bu ifadələrin həqiqətən də "təhqir" kimi qiymətləndirilməsinin obyektivliyi barədə əlavə məlumatlar oxucu üçün daha aydınlıq gətirərdi. Beynəlxalq hüquq normaları kontekstində, siyasi sığınacaq axtaran şəxslərin ekstradisiyası ilə bağlı beynəlxalq təcrübələrə istinad etmək məqalənin obyektivliyini artırar. Nəhayət, Azərbaycanın Özbəkistanla olan münasibətlərinin bu hadisədə oynadığı rol daha ətraflı şəkildə araşdırıla bilərdi.
Nərgiz Şabanova
25.07.2025 14:55
Məqalədə Amonbek Yusupovun ekstradisiyası ətrafında bəzi məqamlar qeyri-müəyyən qalır. Özbəkistanın Yusupovun təqsirli olduğunu sübut edəcək kifayət qədər dəlil təqdim edib-etmədiyi aydın deyil. Bakı hökumətinin bu qərarını qəbul etməsində siyasi təzyiqin rolunu nə dərəcədə nəzərə almaq lazımdır? Beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq, ədalətli məhkəmə prosesi təmin edilməsi və insan hüquqlarının qorunması ilə bağlı narahatlıqlar nə dərəcədə əsaslandırılmışdır? Daha çox fakt və əsaslandırılmış sübutlar olmadan, Yusupovun ekstradisiyasının yalnız Özbəkistan hökumətinin iddialarına əsaslandığını düşünmək təbii olardı.
Etibar Əzimov
25.07.2025 14:52
Məqalədə Amonbek Yusupovun Özbəkistan prezidentinə qarşı yönəlmiş təhqir xarakterli ifadələrin yayılması ilə bağlı ittihamların ətraflı təhlili əskikdir. Yusupovun ifadələrinin həqiqətən də təhqir olub-olmaması, nə dərəcədə geniş yayıldığı və bu ifadələrin prezidentə qarşı yönəlməsinin dəqiq sübutları barədə məlumat verilməyib. Bakının Daşkəndlə olan münasibətləri nəzərə alınaraq, bu ekstradisiya qərarının siyasi motivlər daşıyıp-daşımaması məsələsinə aydınlıq gətirilməlidir. Həmçinin, Yusupovun hüquqi müdafiəsinin necə təmin olunduğu və beynəlxalq hüquq normalarına uyğunluq məsələsi araşdırılmalıdır. Sadəcə faktiki məlumatların verilməsindən əlavə, hadisənin müxtəlif tərəflərinin baxış bucaqları da nəzərə alınmalıdır.
Aytən Mikayılova
25.07.2025 14:50
Məqalədə Amonbek Yusupovun Özbəkistan prezidentinə qarşı təhqir ifadələri səsləndirməsindəki dəlillər kifayət qədər ətraflı təqdim olunmayıb. İttihamın əsasını təşkil edən ifadələr tam olaraq nəşr olunubmu, yoxsa yalnız qısaca xülasə edilib? Yusupovun ifadələrinin kontekstinə aydınlıq gətirmək üçün əlavə məlumatlar təqdim olunması vacibdir. Həmçinin, Azərbaycanın Özbəkistanla ekstradisiya sazişinin detalları və bu konkret halda sazişin tətbiqinin qanunauyğunluğu araşdırılmalıdır. Yusupovun hüquqi müdafiə imkanları və ona təqdim olunan hüquqi yardımın səviyyəsi barədə məlumatların verilməsi məqalənin obyektivliyini artırar.
Lətifə Fətullayeva
25.07.2025 14:49
Maraqlı bir məqalədir, Amonbek Yusupovun ekstradisiyası ilə bağlı ətraflı məlumatlar təqdim edir. Ancaq Yusupovun ittihamlarının ciddiyyəti və sübutların etibarlılığı barədə daha ətraflı məlumata ehtiyac var. Özbəkistanın insan haqları ilə bağlı keçmiş qeydləri nəzərə alınaraq, Yusupovun ədalətli bir məhkəmə prosesindən keçəcəyinə dair şübhələr ortaya çıxır. Bu məsələdə Bakının Özbəkistanla əməkdaşlığının mahiyyəti və potensial geosiyasi motivləri də araşdırılmağa dəyər. Azərbaycan hökumətinin bu qərarın əsaslandırılmasına dair daha açıq və şəffaf bir açıqlama verməsi, oxucuların daha obyektiv bir fikir formalaşdırmasına kömək edərdi.
Qurban Əhmədov
25.07.2025 14:48
Maraqlı məqalə. Amonbek Yusupovun hadisəsi, iki ölkə arasında diplomatik əlaqələrin nə qədər incə olduğunu göstərir. Ancaq "təhqir" ifadəsinin dəqiq tərifi və subyektivliyini nəzərə alaraq, bu işin nəticəsinin yalnız Özbəkistanın maraqlarına cavab verib-verməməsi deyil, həm də beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olub-olmaması araşdırılmalıdır. Yusupovun özünün bu "təhqir" iddialarına cavabı və hadisənin mümkün alternativ təfsirləri barədə məlumat əlavə olunsa, məqalə daha dolğun olardı. Axı, bir "təhqir" həmişə cinayət əməli deyil, hətta bəzən "yumor" kimi də qəbul oluna bilər... yəni, əlbəttə, əgər bu "yumor" Özbəkistan rəsmilərinə yönəlməmişsə.
Şahnaz Zeynallı
25.07.2025 14:47
Məqalədə Amonbek Yusupovun Özbəkistan prezidentinə qarşı yönəlmiş təhqir xarakterli ifadələr səsləndirdiyi iddia olunur. Lakin, məqalədə bu iddiaları təsdiq edən konkret dəlillərə rast gəlinmir. Yusupovun ifadələrinin kontekstinin və məqsədinin aydınlaşdırılması vacibdir. İfadələrin təhqiramiz olduğu qənaətinə gəlməzdən əvvəl, onların mədəni kontekst, şəxsin niyyəti və ifadə azadlığı prinsipləri nəzərə alınmalıdır. Ekstradisiya qərarının qəbul edilməsində siyasi təzyiqlərin olub-olmaması da araşdırılmalıdır. Bundan başqa, Yusupovun hüquqi müdafiəsinin keyfiyyətinə və ona ədalətli məhkəmə prosesi təmin edilib-edilməməsinə dair daha ətraflı məlumatlar vacibdir.
Pərviz Qurbanov
25.07.2025 14:46
Məqalədə Bakının Özbəkistan prezidentinə qarşı təhqir ifadələri səsləndirən şəxsi ekstradisiya etməsi ilə bağlı məlumat verilir. Maraqlıdır ki, məqalədə Özbəkistanın bu hadisəyə münasibəti və öz daxili qanunvericiliyində "prezidentə qarşı təhqir" anlayışının necə tərif olunduğu barədə ətraflı məlumat yoxdur. Bu məqamın araşdırılması, Bakının hərəkətinin həm beynəlxalq hüquq normalarına, həm də Özbəkistanın daxili qanunlarına uyğunluğunu dəqiqləşdirmək üçün vacibdir. Eyni zamanda, "təhqir"in konkret olaraq nədən ibarət olduğu, ifadələrin azad fikir ifadəsinin hüdudlarını aşması və ya aşmaması barədə də daha çox məlumat verilməlidir. Əgər bu məlumatlar təqdim olunsa, oxucu hadisəni daha obyektiv şəkildə qiymətləndirə bilər.

Şərh Yaz