BMT: Qəzzada 1000-dən çox yardım axtaran İsrail tərəfindən öldürüldü

İsrail qüvvələrinin may ayının sonunda ABŞ və İsrailin dəstəyi ilə fəaliyyətə başlayan Qəzza Humanitar Fondu (GHF) işə düşdükdən bəri Qəzzada ərzaq əldə etməyə çalışan 1000-dən çox fələstinlini öldürdüyü Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məlumatında qeyd olunur.

BMT-nin İnsan Hüquqları Ofisinin sözçüsü Tameem Əl-Kheetan çərşənbə axşamı AFP xəbər agentliyinə açıqlamasında bildirib: “İyulun 21-nə olan məlumata görə, Qəzzada ərzaq almağa çalışarkən 1054 nəfərin öldürüldüyünü qeydə almışıq; onlardan 766-sı GHF obyektlərinin yaxınlığında, 288-i isə BMT və digər humanitar təşkilatların yardım karvanlarının yanında İsrail hərbçiləri tərəfindən öldürülüb”.

Təkcə çərşənbə axşamı İsrail qüvvələri Qəzzada səhərdən bəri həyata keçirilən hücumlar nəticəsində 10 yardım axtaran şəxs də daxil olmaqla, ən azı 43 fələstinlini öldürüb. Bu, tankların mərkəzi Qəzzada yerləşən Deyr əl-Balah şəhərinin cənub və şərq hissələrinə ilk dəfə daxil olmasından bir gün sonra baş verib.

İsrailin Qəzzaya qarşı genosid müharibəsi və yalnız mart ayında qismən aradan qaldırdığı humanitar blokada, fələstin ərazisini getdikcə daha ağır aclıq böhranına sürükləməkdədir. Ən azı 15 nəfər, o cümlədən dörd uşaq, 24 saat ərzində Qəzzada aclıq və qidalanmama səbəbindən həyatını itirib. Bu barədə çərşənbə axşamı anklavın Səhiyyə Nazirliyi məlumat yayıb.

Əl-Cəzirə Ərəbi telekanalındakı həmkarlarımızın bildirdiyinə görə, ölənlərdən biri cənubi Qəzzadan olan Xan Yunisli bir uşaq, digəri isə şimalda 40 günlük bir körpə olub. Komandanın hesabatında qeyd olunur ki, son üç gündə 21 uşaq qidalanmama və aclıqdan ölüb.

Qəzzanın ən böyük xəstəxanası olan Əş-Şifa Xəstəxanasının rəhbəri Məhəmməd Əbu Səlmə çərşənbə axşamı jurnalistlərə bildirib ki, “Bu ölümlər son 72 saat ərzində Qəzza Şəhərindəki Əş-Şifa, Deyr əl-Balahdakı Əl-Əqsa Şəhidlər Xəstəxanası və Xan Yunisdəki Nasser Xəstəxanası daxil olmaqla, Qəzzadakı xəstəxanalarda qeydə alınıb”.

Bu, Hamasın 7 oktyabr 2023-cü ildə İsrailin cənubuna hücumlarından sonra İsrailin anklava qarşı müharibəsinə başladığı vaxtdan bəri Qəzza zolağında aclıqla bağlı ölümlərin ümumi sayını 101-ə, o cümlədən 80 uşağa çatdırır.

BMT-nin Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyi (UNRWA) Qəzzada bir milyondan çox uşağın aclıq çəkdiyini bildirib.

“Save the Children” təşkilatının humanitar direktoru Reyçel Kammins Qəzzadakı vəziyyəti “fəlakətli” adlandırıb.

Əl-Cəzirəyə Deyr əl-Balahdan danışan Kammins, Qəzzada uzun müddətdir ki, adekvat ərzaq təminatının olmadığını vurğulayıb.

Kammins qeyd edib ki, bazarlar boşdur və su-kanalizasiya vəziyyəti iki milyon insanın ehtiyaclarını qarşılamaq üçün kifayət deyil, “hamı aclıq həddindədir”.

O bildirib ki, Deyr əl-Balahda “ac insanları, əllərində boş qablarla yemək və su axtaran uşaqları” görüb.

“Klinikalarımızda və qidalanma mərkəzlərimizdə aclıq çəkən uşaqların sayında artım görürük… Həmçinin, aclıq çəkən hamilə qadınların və süd verən anaların sayında da artım var,” deyən Kammins əlavə edib: “Qəzzada indi hamı acdır, hətta komandamda da işçilərimin gözlə görünən dərəcədə arıqladığını və bazardan yemək ala bilmədiklərini görürəm”.

“İnsan Tərəfindən Yaranan” Aclıq

BMT-nin qida hüququ üzrə xüsusi məruzəçisi Maykl Fəxri, Qəzzadakı aclıq vəziyyətini “insan tərəfindən yaradılan” aclıq adlandırıb.

Fəxri Əl-Cəzirəyə bildirib: “Qəzzada indi gördüklərimiz İsrailin aclıq kampaniyasının ən dəhşətli mərhələsidir”.

BMT-nin məruzəçisi vurğulayıb ki, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi noyabr ayında İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu və keçmiş Müdafiə naziri Yoav Qallanta qarşı Qəzza müharibəsi zamanı törədilən “insanlığa qarşı cinayətlər və müharibə cinayətləri” ilə bağlı həbs orderləri çıxarıb – bu ittihamlar qismən aclığın istifadəsi ilə əlaqədardır.

O bildirib ki, həbs orderləri “hüquqi öhdəlik yaradır: ölkələr aclığı dayandırmaq üçün hərəkətə keçməlidirlər”.

UNRWA rəhbəri Filipp Lazzarini bildirib ki, tibb işçiləri də İsrailin aclıq taktikalarından təsirlənir, çünki Qəzzada həkimlər, tibb bacıları və digər səhiyyə işçiləri “aclıqdan və yorğunluqdan huşunu itirirlər”.

Hazırda Nasser Xəstəxanasında könüllü olaraq işləyən kanadalı ortoped-cərrah Deyrdre Nunan bildirib: “Hazırda həm həmkarlarım, həm də pasientlərim arasında ciddi aclıq və qidalanmama halları müşahidə edirəm… İnsanların normal vəzifələrini yerinə yetirmək üçün enerjiləri olmadığından gün ərzində işləməkdə çətinlik çəkdiyini görürəm”.

O əlavə edib ki, İsrailin hava hücumları və çadırlarına edilən hücumlar nəticəsində ciddi çoxsistemli zədələr və yanıqlar alan, qidalanma problemi yaşayan insanları görüb. Bu pasientlərin bu cür zədələrdən sağalmaq və yaşamaq üçün normalda ehtiyac duyduqları əlavə kaloriləri və zülalları qəbul etmək imkanları yoxdur.

AFP jurnalistlər həmkarlar ittifaqı Qəzzada çalışan jurnalistlərinin aclıqdan ölmək riski ilə üzləşdiyini xəbərdar edib.

Onun 10 ştatdankənar işçisindən biri iyulun 19-da sosial mediada “Mən media üçün işləməyə gücüm yoxdur. Bədənim arıqlayıb və işləyə bilmirəm” mesajını yerləşdirib.

AFP xəbər agentliyi zolaqdakı işçilərinin əksəriyyətinin artıq işlərini görmək üçün fiziki imkanlarının olmadığını və vəziyyətin pisləşdiyini xəbərdar edib. “Onların ürək parçalayan yardım çağırışları indi gündəlikdir,” agentlik bildirib.

Həmkarlar ittifaqı bildirib ki, jurnalistlərə aylıq maaş verilsə də, ya heç nə almaq olmur, ya da ərzaq həddindən artıq baha qiymətə satılır. “Biz istənilən an onların ölüm xəbərini öyrənmək riski ilə üzləşirik və bu, bizim üçün dözülməzdir.

“AFP 1944-cü ilin avqustunda yaranandan bəri biz münaqişələrdə jurnalistlər itirmişik. Sıralarımızda yaralılar və əsirlər olub, lakin heç birimiz həmkarının aclıqdan öldüyünü xatırlamır. Biz onların ölməsinə razı deyilik.”

24 saat