Elm 28.11.2025

Çernobılın radiasiya yeyən sirli qara göbələyi

Çernobılın radiasiya yeyən sirli qara göbələyi

Radiasiyadan Müdafiənin Yeni Yolları

Alim Averesch-in fikrincə, göbələklərin radiasiyadan qoruyucu xüsusiyyətləri melanindən başqa, bioloji həyatın digər komponentləri ilə də əlaqəli ola bilər. Məsələn, su yüksək sayda protona malik bir molekuldur (oksigendə səkkiz, hər hidrogendə bir). Bu xüsusiyyəti sayəsində su, kosmosda sürətlə hərəkət edən protonlardan qorunmaq üçün ən yaxşı vasitələrdən biri hesab olunur. Bu, astrobiologiyada "odla mübarizəyə" bənzəyən bir yanaşmadır.

Bu cür tapıntılar kosmosda yaşayışla bağlı mühüm problemlərin həlli üçün maraqlı imkanlar açır. Həm Çin, həm də ABŞ yaxın onilliklərdə Ayda baza qurmağı planlaşdırır. Teksas mərkəzli SpaceX isə 2026-cı ilin sonuna qədər Marsa ilk missiyasını həyata keçirməyi, üç-beş il sonra isə ora insanları endirməyi hədəfləyir. Bu bazalarda yaşayacaq hər kəs kosmik radiasiyadan qorunmağa ehtiyac duyacaq. Lakin su və ya polietilen plastik kimi materialları radiasiya qalxanı kimi istifadə etmək, raketin qalxması üçün həddindən artıq ağır ola bilər.

Gələcək Kosmik Yaşayış Məskənləri və Mikomemarlıq

Metal və şüşə də oxşar çətinliklər yaradır. NASA-nın Ames Tədqiqat Mərkəzindən astrobioloq Lynn J Rothschild, bu materialları kosmosda baza tikmək üçün daşımağı, tısbağanın çanağını hər yerə aparmasına bənzədir. O, 2020-ci ildə NASA-nın press-relizində bu planı "etibarlı, lakin böyük enerji xərcləri ilə" təsvir etmişdi.

Rothschildin apardığı araşdırmalar Ayda və ya Marsda yetişdirilə bilən göbələk əsaslı mebel və divarların yaradılmasına səbəb olub. Bu cür "mikomemarlıq" nəinki uçuş xərclərini azaldacaq, həm də Dadachova və Averesch-in tapıntıları doğru çıxarsa, kosmonavtları qalaktik kosmik radiasiya fırtınasından qoruyan, öz-özünü bərpa edən bir radiasiya qalxanı kimi istifadə edilə bilər.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz