Diş əti xəstəliyi beynin ağ maddəsini zədələyə bilər

Ağız Sağlamlığı və Beyin Əlaqəsi: Yeni Tədqiqatlar Nəticəsi

Vücudun bir hissəsindəki zəif sağlamlıq tez-tez başqa yerlərdə də problemlərə yol açır. Yeni bir araşdırma diş əti xəstəliyi ilə beynin ağ maddəsindəki zədələnmə riski arasında əlaqə aşkar edib. Ağ maddə mərkəzi sinir sistemi boyunca siqnalları ötürən vacib bir funksiyaya malikdir.

Bu tapıntılar qəti olmasa da, ağızda davamlı iltihabın beyinə də zərər verə biləcəyini göstərir. Həmçinin, yaxşı ağız gigiyenasının tətbiqi dişlər və diş ətləri ilə yanaşı, beynin ağ maddəsinə də fayda verə bilər.

Beyin Zədələnməsi və Risk Faktorları

Cənubi Karolina Universitetinin komandası tərəfindən aparılan tədqiqatçılar xüsusilə ağ maddə hiperintensiyaları (WMHs) ilə maraqlanırdılar. Bunlar beynin qan damarlarını təsir edən və insult ilə koqnitiv tənəzzül riskini artıran serebral kiçik damar xəstəliyinin (CSVD) əsas göstəriciləridir.

Cənubi Karolina Universitetinin vaskulyar nevroloqu Souvik Sen bildirib ki, "Bu araşdırma diş əti xəstəliyi və ağ maddə hiperintensiyaları arasında bir əlaqəni göstərir, bu da ağız sağlamlığının indiyədək tam dərk etməyə başladığımız beyin sağlamlığında rol oynaya biləcəyini düşünməyə əsas verir."

Tədqiqat qrupu 1143 yetkin iştirakçının stomatoloji müayinələrini və beyin tomoqrafiyalarını araşdırıb. Nəticələr göstərib ki, diş əti xəstəliyi olanlar (qrupun 800 üzvü) WMHs-in orta həcminin daha yüksək olduğunu nümayiş etdiriblər: ümumi beyin həcminin 2.83 faizi, xəstəliyi olmayanlarda isə bu rəqəm 2.52 faiz təşkil edib.

Bu sağlamlıq vəziyyətlərinə təsir edə biləcək digər faktorlar nəzərə alındıqdan sonra, məlumatlar diş əti xəstəliyi olan insanların ağ maddənin ən çox zədələnməsi müşahidə olunan iştirakçı qrupunda olma ehtimalının 56 faiz daha yüksək olduğunu ortaya qoyub.

Bu, birbaşa səbəb-nəticə əlaqəsini göstərməsə də, CSVD-nin bəzi digər markerlərinin bu tədqiqatda diş əti xəstəliyi ilə heç bir əlaqə göstərmədiyini də qeyd etmək lazımdır. Buna baxmayaraq, statistika daha ətraflı araşdırma aparılmasını tələb edəcək qədər əhəmiyyətlidir.

Profilaktika və Gələcək Tədqiqatlar

Sen vurğulayıb ki, "Diş əti xəstəliyinin qarşısını almaq və onu müalicə etmək mümkündür. Gələcək araşdırmalar bu əlaqəni təsdiqlərsə, bu, ağız boşluğundakı iltihabı hədəfləyərək serebral kiçik damar xəstəliyini azaltmaq üçün yeni bir yol aça bilər."

CSVD ilə əlaqəli olmaqla yanaşı, WMHs-lər yaşla birlikdə tez-tez artır. Onların mövcudluğu beynin əsasında yatan zədələnmələri göstərir ki, bu da tarazlıq, yaddaş və məntiqi düşünmə kimi qabiliyyətlərə təsir edə bilər.

Bu vəziyyətin diş əti xəstəliyi tərəfindən necə ağırlaşdırıla biləcəyi dəqiq olmasa da, xroniki iltihabın – bədənin immun sisteminin özünü qorumaq cəhdi ilə zərərli şəkildə həddən artıq işləməsi – müxtəlif xəstəliklər və bədən hissələri arasında yayıla biləcəyinə dair artan dəlillər var.

Eyni tədqiqatçılardan bəziləri bu yaxınlarda diş əti xəstəliyi və diş boşluqları ilə insult riski arasında əlaqə tapan bir araşdırma da dərc ediblər. Bu əlaqələr ağız sağlamlığının nə qədər vacib olduğunu bir daha vurğulayır.

ABŞ-da yetkinlərin demək olar ki, yarısında diş əti xəstəliyinin müəyyən bir forması olduğunu nəzərə alsaq, bu problemi həll etmək ümumilikdə beyin sağlamlığı üçün geniş faydalar verə bilər. Lakin tədqiqatçılar həmçinin qan damarlarının sağlamlığı üçün ümumi risk faktorlarının həm diş ətlərinə, həm də beyinə təsir edə biləcəyi ehtimalını irəli sürürlər.

Sen qeyd edib ki, "Bu əlaqəni anlamaq üçün daha çox araşdırma aparılsa da, bu tapıntılar ağzı sağlam saxlamağın daha sağlam bir beyni dəstəkləyə biləcəyinə dair artan dəlillərə əlavə olunur."

Araşdırma "Neurology Open Access" jurnalında dərc edilib.

24 saat