Elm 03.12.2025

Əkinçilikdən xeyli əvvəl: Erkən insanlar işlənmiş bitki qidaları yeyib

Qədim İnsanların Qidalanma Sirləri: Əkinçilikdən Çox Əvvəl Bitki Qidaları Emal Edilib

Yeni arxeoloji tədqiqatlar qədim insanların qidalanma vərdişlərinə dair mövcud təsəvvürləri kökündən dəyişir. Mütəxəssislər aşkar ediblər ki, insanlar əkinçiliyin meydana gəlməsindən çox-çox əvvəl, yəni 170 min il bundan əvvəl bitki qidalarını emal edərək istehlak edirmişlər. Bu kəşf Paleolit dövrü insanlarının əsasən ət yeyən olması barədə geniş yayılmış "paleo pəhrizi" mifini şübhə altına alır.

Yeni Kəşfin Detalları

Cənubi Afrikadakı Sərhəd Mağarasında (Border Cave) aparılan araşdırmalar zamanı, qədim alətlər üzərində aparılan mikro-analizlər nişasta qalıqlarını üzə çıxarıb. Bu qalıqlar köklər, rizomlar, meyvələr və toxumlar kimi müxtəlif bitki hissələrindən gələn zəngin bir dietə işarə edir. Daş alətlər üzərindəki bu izlər, qədim icmaların bitkiləri üyüdərək və bəlkə də bişirərək daha asan həzm olunan və qidalı formaya saldığını göstərir.

Mədəni İnkişafa Yeni Baxış

Bu tədqiqat, qədim insanların təkcə ovçuluq və yığıcılıqla məşğul olmadığını, eyni zamanda inkişaf etmiş bilişsel və texnoloji bacarıqlara sahib olduğunu göstərir. Bitkilərin emalı üçün xüsusi alətlərin istifadəsi və odun nəzarətli şəkildə tətbiqi, o dövrün insanlarının ətraf mühitlə daha mürəkkəb bir qarşılıqlı əlaqə qurduğuna dəlalət edir. Bu, həm də onların daha geniş və balanslı qida rasionuna malik olduğunu sübut edir ki, bu da sağ qalmaq və inkişaf etmək üçün mühüm amil olmuşdur.

Bu kəşf, təxminən 2.5 milyon il əvvəl başlayan və eramızdan əvvəl 10 000-ci ildə başa çatan Paleolit dövrü haqqında biliklərimizi zənginləşdirir.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz