Gündəm 02.10.2025

Əsgərlərin gəmiyə çıxış anı kameralarda: İsrail Sumud donanmasına basqın etdi

Əsgərlərin gəmiyə çıxış anı kameralarda: İsrail Sumud donanmasına basqın etdi

Qlobal Sumud Donanmasına İsrail Müdaxiləsi: Fəallar Saxlanıldı, Türkiyə və Kolumbiyadan Sərt Reaksiyalar

Qəzzaya humanitar yardım çatdırmaq və İsrail blokadasını yarmaq məqsədi ilə irəliləyən Qlobal Sumud Donanmasına aid gəmilərdən birinə İsrail əsgərləri basqın edib. Təhlükəsizlik kamerası görüntülərində əsgərlərin gəmiyə çıxdığı anlar əks olunub, lakin qısa müddət sonra görüntü əlaqəsi kəsilib.

Saxlanılan Gəmilər və Fəalların Milliyyətləri Açıqlandı

Qlobal Sumud Donanmasının İnstagram hesabında, donanma sözçüsü Səif Abukəşək İsrailin hücum etdiyi və saxladığı gəmilər, həmçinin fəallarla bağlı video bəyanat yayımlayıb. Abukəşək bildirib ki, donanmaya daxil olan 13 gəmi – “Alma”, “Sirius”, “Adara”, “Spectre”, “Yulara”, “Aurora”, “Otaria”, “Huga”, “Deir Yessine”, “Grande Blu”, “Morgana”, “Hio” və “Seulle” İsrail tərəfindən "saxlanılıb". O, İsrailin hücum etdiyi gəmilərdəki fəalların milliyyətlərini də bölüşüb: 30 ispan, 22 italyan, 21 türk, 12 malayziyalı, 11 tunisli, 11 braziliyalı, 10 fransız, 9 irlandiyalı, 8 əlcəzairli, 7 ABŞ-lı, 7 almaniyalı, 6 ingilis, 4 norveçli, 4 isveçli, 3 yeni zelandiyalı, 3 mərakeşli, 3 iordaniyalı, 3 polyak, 3 portuqaliyalı, 3 meksikalı, 2 küveytli, 2 kolumbiyalı, 2 argentinalı, 2 isveçrəli, 1 çexiyalı, 1 mavritaniyalı, 1 avstriyalı, 1 bolqarıstanlı, 1 avstraliyalı, 1 serb, 1 belçikalı, 1 bəhreynli, 1 danimarkalı, 1 hollandiyalı, 1 finlandiyalı, 1 cənubi afrikalı və 1 slovakiyalı.

Donanmanın Qətiyyətli Durumu və Beynəlxalq Reaksiyalar

Abukəşək, Qəzzadakı blokadanı yarmaq üçün 30 gəminin Qəzza sahillərinə çatmağa çalışdığını vurğulayaraq, fəalların qətiyyətli, motivasiyalı olduğunu və blokadanı yarmaq üçün əllərindən gələni etdiklərini bildirib. O, İsrailin donanmaya hücumlarına qarşı insanların küçələrə çıxdığını da qeyd edib və bunu "soyqırıma qarşı həmrəylik" və "qlobal hərəkatın doğulması" kimi dəyərləndirib.

Qlobal Sumud Donanmasının "X" hesabından verilən açıqlamada, İsrail donanmasının aramsız hücumlarına baxmayaraq 30 gəminin 46 dəniz mili uzaqlıqdakı Qəzzaya doğru yol almağa davam etdiyi qeyd olunub. Açıqlamada, İsrailin silahsız humanitar yardım gəmilərinə qarşı bu qanunsuz hücumlarının "bəşəriyyətə qarşı cinayət" olduğu vurğulanıb. İsrailin "Meteque" və "Yulara" gəmilərinə təzyiqli su vurduğu, "Florida" adlı gəmiyə isə qəsdən çırpıldığı bildirilib. Gəmilərdə heç kimin zərər görmədiyi məlumatı paylaşılıb.

25 Türkiyə Vətəndaşı Gözaltına Alındı, Xarici İşlər Nazirliyindən Sərt Bəyanat

Sumud Donanmasına qarşı keçirilən əməliyyatla bağlı son məlumatlara görə, İsrail təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən çox sayda şəxs saxlanılıb. Saxlanılanlar arasında Türkiyə vətəndaşlarının da olduğu öyrənilib. İsrail ordusunun "Sirius", "Alma", "Spectre", "Huga_A", "Deir Yassine_A" və "Grande Blue" gəmilərindən 25 türk fəalı saxladığı bildirilir. Türkiyə Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi Sumud Donanmasına aid gəmilərin ələ keçirilməsindən sonra bəyanat yayımlayıb. Nazirlikdən verilən açıqlamada, "Qlobal Sumud Donanmasına İsrail qüvvələri tərəfindən beynəlxalq sularda həyata keçirilən hücum, günahsız mülki şəxslərin həyatını təhlükəyə atan bir terror aktıdır. İsrail qüvvələri tərəfindən saxlanılan vətəndaşlarımızın və digər sərnişinlərin tez bir zamanda azad edilməsi üçün bütün lazımi təşəbbüslər başladılır" ifadələri yer alıb. Nazirlik müdaxiləni hücum kimi xarakterizə edərək, bunun Qəzzada atəşkəs əldə edilməsinə yönəlmiş səylərə zərər verməməsinə ümid edildiyini qeyd edib.

Kameraya Çıxış Bağlantıları Kəsildi, Greta Thunberg Karaya Çıxarıldı

Gəmilərə bağlı olan canlı yayımların demək olar ki, hamısı kəsilib. Məlumata görə, gəmiləri təyyarələr və PUA-lar mühasirəyə alıb, İsrail ordusu gəmilər arasındakı əlaqəni də kəsib. Gəmilərdə təslim olan fəalların üzərinə təzyiqli su vurulub. İsrail donanması şiddət tətbiq etməyəcəyinə dair söz verməsinə baxmayaraq, aqressiv davranışını davam etdirib. Greta Thunbergin olduğu "Alma" gəmisinin ilk müdaxilə edilən gəmi olduğu təxmin edilir. Gözaltına alınan Thunbergin karaya çıxdığı görüntülər yayımlanıb. Lakin Qlobal Sumud Donanmasındakı fəalların sakitliyi müşahidəçilərin diqqətindən yayınmayıb. İsrail donanması tərəfindən mühasirəyə alınan fəallar oyun oynayıb, mahnı oxuyub və kameralara ürək işarəsi ediblər.

Kolumbiya İsrail Diplomatlarını Ölkədən Çıxarır, Netanyahu Əmri Özü Verib

Kolumbiya Prezidenti Petro, İsrailin Qlobal Sumud Donanmasına hücumundan sonra "X" sosial şəbəkəsində etdiyi paylaşımda Kolumbiyadakı bütün İsrail diplomatlarının ölkədən çıxarılacağını bəyan edib. Petro, "Əlimizdəki bu məlumat doğru olarsa, bu, (İsrail Baş Naziri Binyamin) Netanyahunun törətdiyi daha bir beynəlxalq cinayət deməkdir. İsraillə sərbəst ticarət müqaviləsi dərhal ləğv ediləcəkdir. Kolumbiyadakı bütün İsrail diplomatik heyəti ölkədən çıxarılacaqdır" ifadələrini işlədib. O, Baş nazir Binyamin Netanyahunu sərt sözlərlə hədəf alaraq, "Totalitarizmi təhlil edən filosof Hannah Arendt, 1950-ci illərdə nasistlərin hələ də sağ olduğunu demişdi. Hitler dünyanın siyasətində yaşamağa davam edir. Arendt haqlı idi. Ümid edirəm ki, xalqlar narkoz altında olmazlar" deyib. Kolumbiya mediasına görə, Prezident Petronun bu qərarı, İsrail blokadasını yarmaq və humanitar yardım çatdırmaq məqsədi ilə Qəzzaya doğru irəliləyən Qlobal Sumud Donanmasının hücuma məruz qalması və aralarında 2 Kolumbiya vətəndaşının olması səbəbindən verdiyi bildirilir.

İsrail Baş naziri Binyamin Netanyahu, Sumud Donanmasına qarşı müdaxilə əmrini şəxsən özünün verdiyini açıqlayıb. Netanyahu, "Qlobal Sumud Donanması gəmilərinin heç bir şəraitdə Qəzzaya çatmasına icazə verilməməsi təlimatını verdim" deyib.

İsrail Sərnişinlərin Saxlandığını Təsdiqlədi, Son Durum Açıqlandı

İsrail Xarici İşlər Nazirliyinin sosial media hesabından verilən açıqlamada, Qlobal Sumud Donanmasındakı bəzi gəmilərin ələ keçirildiyi və sərnişinlərinin İsrail limanına aparıldığı bildirilib. Nazirlik, ələ keçirdiyi gəmidəki donanma iştirakçısı iqlim fəalı Greta Thunbergin İsrail əsgərinin yanında yer aldığı görüntüləri paylaşıb. İsrail Xarici İşlər Nazirliyi, neçə gəminin ələ keçirildiyini, neçə fəalın saxlandığını və saxlanılan fəalların hansı limana aparılacağına dair məlumat paylaşmayıb. İsrail mərkəzli "Kanal 13"ün verdiyi məlumata görə, əməliyyat zamanı indiyədək 6 gəminin nəzarəti İsrail tərəfindən ələ keçirilib.

Qlobal Sumud Donanması Türkiyə Nümayəndəliyinin "X" hesabından donanmanın cari vəziyyəti haqqında aşağıdakı məlumatlar paylaşılıb:

Oktyabrın 2-si, Saat 07:02 (Yerli vaxt) – YENİLƏNMƏ

  • 🟠 "METEQUE" – Ehtimal olunan müdaxilə. CCTV-də əllər havada görüntüsü var, lakin İsrail qüvvələri görünmür, SOS alınmayıb. 90 dəqiqədir əlaqə yoxdur.
  • 🟠 "INANA" – Ehtimal olunan müdaxilə. (Birbaşa Garmin maili, 04:29)
  • 🟠 "AHED TAMIMI" – Müdaxilə ehtimalı, davam edə bilər. Hesabat təsdiqlənməyib.
  • 🟠 "VANGELIS" – Ehtimal olunan müdaxilə. Hələ təsdiqlənməyib. (Yunan ekip, 06:35)
  • 🟠 "PAVLOS" – Ehtimal olunan müdaxilə. Hələ təsdiqlənməyib. (Yunan ekip, 06:35)
  • 🟠 "WAHOO!" – Ehtimal olunan müdaxilə (CCTV-də əllər havada, IDF mühasirəsi 05:24)
  • 🔴 19 "FLORIDA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 07:03 canlı yayımda gəmiyə çıxılıb, CCTV)
  • 🔴 18 "ALL IN" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 06:59 canlı yayımda gəmiyə çıxılıb, CCTV)
  • 🔴 17 "KARMA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 06:54 SOS alınıb)
  • 🔴 16 "OXYGONO" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 06:23 canlı yayımda gəmiyə çıxılıb, CCTV)
  • 🔴 15 "MOHAMMAD BHAR" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 05:20 JOC əlaqəsi, CCTV)
  • 🔴 14 "JEANNOT" – MÜDAXİLƏ (Son əlaqə oktyabrın 2-si, 01:30; kameralar bağlanıb; Garmin SOS 03:31-də aktivləşib)
  • 🔴 13 "SEULLE" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 02:50 SOS alınıb)
  • 🔴 12 "HIO" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 02:41 Ohwayla tərəfindən vizual təsdiq; əlaqə kəsilib. SOS alınmayıb).
  • 🔴 11 "MORGANA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 02:40 SOS alınıb).
  • 🔴 10 "OTARIA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 02:40 SOS alınıb).
  • 🔴 9 "GRANDE BLUE" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 2-si, 01:02 Wahoo tərəfindən vizual təsdiq. SOS alınmayıb).
  • 🔴 8 "DEIR YASSINE / MALI" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 23:14 mediada müdaxilə hesabatı. Əlaqə kəsilib. Kameralar 19:51-də bağlanıb, sonra yenidən açılıb. SOS alınmayıb).
  • 🔴 7 "HUGA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 23:14 mediada müdaxilə hesabatı. Əlaqə kəsilib. SOS alınmayıb).
  • 🔴 6 "AURORA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 21:37-22:40 qayıqlar mühasirəyə alıb. Əlaqə 22:50 radələrində kəsilib. Oktyabrın 2-si, 00:54 Garmin SOS).
  • 🔴 5 "YULARA" – MÜDAXİLƏ (3+ saat əlaqə kəsilib. Oktyabrın 1-i, 22:30-22:52 su topları, qayıqlar mühasirəyə alıb. Vizual təsdiq yoxdur, SOS zəngi alınmayıb. 21:39-da səhv Garmin xəbərdarlığı).
  • 🔴 4 "SPECTRE" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 22:06 MiaMia, qara tüstü və parlaq işıqlarla hərbi gəmi mühasirəsi barədə məlumat verib. Əlaqə kəsilib. Mediyada müdaxilə hesabatı var. SOS təsdiqi yoxdur).
  • 🔴 3 "ADARA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 21:54 əlaqə itkisi, telefonların dənizə atıldığı hesabatı. SOS alınmayıb).
  • 🔴 1/2 "ALMA" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 21:32 Morganadan vizual təsdiq. SOS alınmayıb).
  • 🔴 1/2 "SIRIUS" – MÜDAXİLƏ (Oktyabrın 1-i, 21:31 Mayday zəngi + Grande Blue & MiaMiadan vizual təsdiq. Oktyabrın 2-si, 00:52 Garmin SOS).

İstanbulda İstintaq Başladıldı

İstanbul Respublika Baş Prokurorluğu, İsrailin beynəlxalq sularda Qlobal Sumud Donanmasına həyata keçirdiyi hücumda 24 Türkiyə vətəndaşının saxlanılması ilə bağlı istintaqa başlayıb. Baş Prokurorluqdan verilən açıqlamada, "Humanitar yardım çatdırmaq məqsədi ilə Qəzzaya doğru irəliləyən Qlobal Sumud Donanmasına yönəlik İsrail donanması ünsürləri tərəfindən beynəlxalq sularda həyata keçirilən hücum nəticəsində saxlanılan (24) Vətəndaşımızla bağlı Birləşmiş Millətlər Dəniz Hüququ Konvensiyasındakı tənzimləmələr, 5271 saylı Cinayət Mühakimə Məcəlləsinin 15-ci maddəsindəki səlahiyyət qaydaları və 5237 saylı Türkiyə Cinayət Məcəlləsinin 12/13. maddələrindəki vəzifə qaydaları çərçivəsində Respublika Baş Prokurorluğumuz tərəfindən 'Şəxsiyyət Azadlığından Məhrum Etmə', 'Nəqliyyat Vasitələrinin Qaçırılması və ya Saxlanılması', 'Kvalifikasiyalı Yağmalama', 'Əmlaka Zərər Vermə' və 'Əziyyət' cinayətləri kontekstində istintaq başladılmış və çoxşaxəli şəkildə davam etdirilməkdədir. İctimaiyyətin nəzərinə çatdırılır" ifadəsi yer alıb.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Xədicə Cavadli
02.10.2025 10:45
Bu hadisə, humanitar yardımın çatdırılması istiqamətindəki səylərin qarşısının alınmasının beynəlxalq ictimaiyyət üçün düşündürücü bir məqam olduğunu göstərir. Əsgərlərin gəmiyə çıxışının kameralara düşməsi, vəziyyətin ciddi olduğunu bir daha təsdiqləyir.
Könül Rzayeva
02.10.2025 10:40
Bu xəbər, sülhsevər fəalların humanitar yardım çatdırmaq cəsarətini və İsrailin buna cavabını göstərir. Əsgərlərin gəmiyə çıxış anının kameralara düşməsi, bu hadisənin təfərrüatlarını ortaya qoyur. Amma görüntülərin kəsilməsi, nələrin baş verdiyi barədə suallar doğurur. Beynəlxalq ictimaiyyətin sərt reaksiyaları isə problemin qlobal miqyasda diqqət mərkəzində olduğunu göstərir. Bu hadisə, gələcəkdə humanitar yardım missiyalarının təhlükəsizliyini və beynəlxalq hüququn tətbiqini yenidən gündəmə gətirir.

Şərh Yaz