Siyasət 27.07.2025

Fransa xarici işlər naziri "Face the Nation"da çıxış edib

Fransa xarici işlər naziri "Face the Nation"da çıxış edib

Qəzzada humanitar böhran və iki dövlətli həll yolu müzakirəsi

Fransa Xarici İşlər Naziri Jan-Noel Barrot "Face the Nation" proqramında Qəzzada yaşanan son hadisələri və iki dövlətli həll yolu ilə bağlı aparılan diplomatik səyləri şərh edib.

Qəzzada humanitar fəlakət

Barrot Qəzzada baş verənlərin dəhşətli olduğunu və bölgənin tam bir fəlakət ərəfəsində olduğunu vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, Fransanın 52 tonluq humanitar yardımı hazırda Misirin Əl-Ariş şəhərində, Qəzzadan bir neçə kilometr aralıda gözləyir. Fransa hökuməti İsrailin Qəzza səmasını açmaq təklifindən istifadə edərək yardımların çatdırılması üçün bütün variantları araşdırır və humanitar yardımların maneəsiz və geniş şəkildə çatdırılmasına çağırır.

Nazir Barrot Avropa Birliyi ilə birlikdə İsrail hökuməti ilə sərt müzakirələr apardıqlarını, lakin ilk öhdəliklərin hələ yerinə yetirilmədiyini bildirib. Avropa Komissiyası yaxın günlərdə gözləntilərini açıqlayacaq. Fransanın tələbləri arasında İsrailin Qəzzada humanitar yardım paylanması zamanı qan tökülməsinə səbəb olan "Qəzza Humanitar Fondu"nun fəaliyyətini dayandırması, Fələstin Administrasiyasına olan 2 milyard avro borcunu ödəməsi və maliyyə blokadasını aradan qaldırması var. Həmçinin, İsrailin Qərb Sahilini iki hissəyə bölə biləcək və iki dövlətli həll yolunun yaranmasına mane olacaq E1 layihəsi dayandırılmalıdır.

İki dövlətli həll yolunun bərpası

Barrot Fransanın sentyabr ayında BMT-də Fələstin dövlətini rəsmən tanıyacağını açıqlayıb. Bu qərar ABŞ tərəfindən tənqidlə qarşılanıb. Dövlət katibi Rubio bu addımı "ehtiyatsız" adlandıraraq HƏMAS-ın təbliğatına xidmət etdiyini, sülhü geriyə atdığını və 7 oktyabr qurbanlarına "şillə" olduğunu bildirib.

Nazir Barrotun fikrincə, Prezident Makronun bu qərarı qəbul etməsinin səbəbi siyasi prosesi, iki dövlətli həll yolu prosesini yenidən başlatmaq zərurəti idi. Bu proses hazırda hər zamankından daha çox təhlükə altındadır. Nyu-Yorkda keçiriləcək konfrans mühüm əhəmiyyət kəsb edir, çünki Fransa Fələstini tanımaqla Səudiyyə Ərəbistanı ilə birlikdə bütün maraqlı tərəflərdən, o cümlədən Fələstin Administrasiyası prezidenti və ərəb ölkələrindən İsrail üçün təhlükəsizlik zəmanətləri daxil olmaqla, iki dövlətli həll yolu lehinə tarixi öhdəliklər toplamağa nail olub.

Barrot vurğulayıb ki, regionda sülh və sabitliyi bərpa etməyin yeganə yolu İsrail və Fələstin dövlətlərinin yanaşı yaşamasıdır. Fransa Fələstin Administrasiyasının liderini 7 oktyabr hadisəsini terror aktı kimi tanımağa, HƏMAS-ın tərksilah edilməsinə çağırmağa, Fələstin Administrasiyasının dərin islahatlarına və bir il ərzində seçkilərə getməyə çağırmaqla, ərəb ölkələrini ilk dəfə HƏMAS-ı pisləməyə və onun tərksilah edilməsinə çağırmaqla siyasi həll üçün şərait yaradır.

İranın nüvə proqramı

Barrot ABŞ və İsrailin İrana hücumundan sonra Fransanın İran hökuməti ilə İranın nüvə proqramı ilə bağlı danışıqlar apardığını bildirib. O, İranın gizli şəkildə nüvə silahı əldə etməsinin narahatlıq doğurduğunu qeyd edib. Fransa, Almaniya və İngiltərə İranın nüvə silahına sahib ola bilməyəcəyi mövqeyindədir və son aylarda İran rəhbərliyi ilə sıx əlaqələr quraraq gözləntilərini ifadə ediblər.

Barrot əlavə edib ki, yay sonuna qədər İranla yeni və möhkəm bir razılaşma əldə olunmazsa, Fransa, Almaniya və İngiltərə 10 il əvvəl İranla imzalanmış nüvə razılaşması zamanı ləğv edilmiş qlobal embarqoları (silah, nüvə avadanlığı və bank embarqoları) təkrar tətbiq etməkdən başqa çarələri qalmayacaq.

sələfi

24 saat

Etiketlər:#İranNüvəProqramı #FaceTheNation #İsrailFələstinMünaqişəsi #FransaXariciİşlərNaziri #JeanNoëlBarrot

Oxucu Şərhləri

Fuad Xəlilov
27.07.2025 21:16
Məqalədə Qəzzadakı humanitar böhranın təsviri təsirli olsa da, Fransa Xarici İşlər Nazirinin bu mövzudakı fikirlərini daha geniş geosiyasi kontekstdə təhlil etmək lazımdır. Yalnız humanitar fəlakəti vurğulamaq yetərli deyil; bu fəlakətin uzunmüddətli, daha dərin kökləri var. Əgər həqiqətən davamlı bir həll yolu tapmaq istəyiriksə, bölgədəki davamlı iqtisadi bərabərsizlik, siyasi qeyri-sabitlik və regionda uzun müddət davam edən münaqişənin köklərini araşdırmaq vacibdir. Nazirin iki dövlətli həllinə dəstək verməsi təqdirəlayiq olsa da, bu həllin gerçəkləşməsinə mane olan konkret maneələrin müzakirəsinin olmaması məni narahat edir. Həmçinin, Fransa'nın bu məsələdə hansı konkret diplomatik addımlar atacağı barədə aydın bir planın olmaması da aydın deyil. Bütün bunları nəzərə alaraq, bu böhranı həqiqətən həll etmək üçün qlobal güclərin uzunmüddətli, davamlı və konkret bir strategiyasının olub-olmadığını soruşmaq yerinə düşərdi?
Anar Əfəndiyev
27.07.2025 21:15
Məqalədə Qəzzadakı humanitar fəlakətin dəhşətli təsviri verilmiş və Fransa Xarici İşlər Nazirinin bu məsələyə dair narahatlığı əks olunmuşdur. Bu, şübhəsiz, ciddi bir narahatlıq doğurur və beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini tələb edir. Lakin, alternativ bir baxış bucağı da mövcuddur. Qəzzadakı vəziyyətin mürəkkəbliyini anlamaq üçün yalnız humanitar fəlakətə diqqət yetirmək yetərli deyil. Uzunmüddətli siyasi gərginlik, silahlı münaqişələr və həm regional, həm də beynəlxalq aktorların qarşılıqlı təsirləri də nəzərə alınmalıdır. Məsələn, humanitar yardımların effektivliyi və siyasi proseslərə təsiri, həmçinin münaqişənin davamlılığının humanitar yardımların çatdırılmasına necə mane olduğunu araşdırmaq vacibdir. Yalnız humanitar fəlakətin təsvirinə əsaslanaraq həll yolları axtarmaq, məsələnin kökündəki siyasi və geosiyasi amilləri göz ardı etmək deməkdir. Beləliklə, yalnız humanitar yardımlar deyil, eyni zamanda siyasi həll yollarının axtarışı və davamlı sülhün təmin edilməsi üçün daha geniş bir strategiya tələb olunur.
Ülkər Ələkbərlı
27.07.2025 21:14
"Qəzzada baş verənlərin dəhşətli olduğunu və bölgənin tam bir fəlakət ərəfəsində olduğunu" ifadəsi olduqca güclü və qeyri-müəyyən bir iddiadır. Bu ifadənin dəqiq nəyə əsaslandığını bilmək vacibdir. "Fəlakət ərəfəsində" ifadəsi konkret və ölçülə bilən meyarlar tələb edir. Hansı göstəricilərə əsasən bu qənaətə gəlinib? Xüsusi məlumatlara, statistikaya və ya müstəqil mənbələrə istinad olunması bu iddianın daha etibarlı olmasına kömək edərdi.
Minayə Mahmudova
27.07.2025 21:13
Qəzzadakı humanitar böhranın təsviri dəhşətlidir və nazirin fikirləri narahatlıq doğurur. Lakin, məqalədəki fokus yalnız hadisələrin təsvirinə deyil, həm də bu böhranın daha geniş, uzunmüddətli iqtisadi və siyasi amillərlə əlaqəsini göstərməyə yönəlməlidir. Məsələn, Qəzzanın uzunmüddətli blokadası, iqtisadi inkişaf imkanlarının məhdudluğu və əhalinin yoxsulluğu bu humanitar fəlakətin əsas səbəblərindəndir. Bu amillər barədə daha ətraflı məlumat vermək, hadisəyə daha tam bir anlayış gətirər və potensial həllərə yol açar. "İki dövlətli həll yoluna" istinad edilsə də, bu həllin konkret addımları və əsas maneələr (məsələn, yerləşim, suverenlik mübahisələri) haqqında daha aydın məlumatın verilməsi oxucunun mövzunu daha yaxşı anlamasına kömək edər. Bütün bunları nəzərə alaraq, uzunmüddətli dayanıqlı bir həllin əldə edilməsi üçün Qəzzanın iqtisadi inkişafını stimullaşdırmaq və regional siyasi münaqişələrin həlli ilə bağlı beynəlxalq səylərin necə daha effektiv hala gətirilməsi mümkündür?
Ülvi Bağırov
27.07.2025 20:36
Məqalədə Qəzzadakı humanitar böhranın dəhşətli təsviri aydın şəkildə verilib və Fransanın mövqeyinin əhəmiyyəti vurğulanıb. Bununla belə, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərə alaq. Qəzzadakı humanitar fəlakətin miqyasını müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunan mənbələrin etibarlılığı nə qədər yüksəkdir? Barrotun ifadələri beynəlxalq təşkilatların rəsmi hesabatları və ya yerində aparılan müstəqil araşdırmalarla nə dərəcədə dəstəklənir? Həmçinin, bu böhranın əsas səbəbləri və onların aradan qaldırılması üçün uzunmüddətli həllər haqqında danışılmadığına diqqət çəkmək vacibdir. Yalnız humanitar yardımın çatışmazlığı deyil, həm də siyasi və iqtisadi amillərin, həmçinin uzunmüddətli münaqişənin rolunun araşdırılması daha əhatəli bir təhlil təmin edərdi. Bu məqamların araşdırılması olmadan, təqdim edilən təsvirin qərəzli və ya natamam olması ehtimalı yüksəkdir.
Sürəyya Qasımova
27.07.2025 20:35
Qəzzanın "tam bir fəlakət ərəfəsində" olduğu iddiası kifayət qədər qeyri-müəyyəndir. "Fəlakət"in konkret tərifinə və bu tərifinə uyğun olaraq hansı məlumatlara istinad edildiyinə dair daha dəqiq məlumat istərdim. Əgər bu qiymətləndirmə konkret məlumatlar, statistikalar və ya müstəqil mənbələrə əsaslanırsa, bu məlumatları görmək mənim üçün faydalı olardı. Əks halda, bu cür güclü bir ifadənin təsdiqinin dəqiqliyini şübhə altına almaq məcburiyyətindəyəm.
Sadiq Zeynallı
27.07.2025 20:34
Nazir Barrotun Qəzzadakı humanitar fəlakətə dair ifadələri, şübhəsiz ki, narahatlıq doğurur. Lakin "tam bir fəlakət ərəfəsində" ifadəsi nisbi olaraq dəqiqləşdirilməlidir. Əvvəlki illərdə Qəzzada yaşanan humanitar böhranların şiddəti və miqyası ilə müqayisə aparılmalıdır. Bu müqayisə, mövcud vəziyyətin həqiqi ağırlaşmasını və ya sadəcə bəyanatın emosional təsirini göstərə bilər. Həmçinin, digər bölgələrdə, məsələn, Yəmən və ya Suriyada baş verən oxşar və ya daha ciddi humanitar böhranlarla müqayisə aparmaq faydalı olardı. Bu, Fransa hökumətinin Qəzzaya verdiyi diqqətin miqyasını və beynəlxalq səviyyədə humanitar yardımların prioritetlərinin obyektiv şəkildə qiymətləndirilməsinə imkan verər. İki dövlətli həll yoluna toxunulması müsbət olsa da, bu həllin əldə edilməsinə realcasına nə dərəcədə yaxınlaşdığımızı və bu məqsədə çatmaq üçün hansı konkret addımlar atıldığı aydınlaşdırılmalıdır.

Oxuculara sual: Qəzzada humanitar fəlakətə dair siyasi bəyanatlar və həqiqi yerindəki vəziyyət arasında mövcud olan boşluğu necə doldura bilərik?
Rübabə Məmmədova
27.07.2025 20:33
"Qəzzada tam bir fəlakət ərəfəsində" ifadəsi olduqca güclü bir iddiadır. "Tam fəlakət" termini konkret nə deməkdir? Bu ifadə hansı meyarlara əsaslanaraq irəli sürülür? Daha dəqiq statistik məlumatlar, məsələn, qida çatışmazlığı, suyun olmaması, tibbi yardıma ehtiyacı olanların sayı və sairə kimi konkret rəqəmlər, bu iddianı dəstəkləmək üçün zəruridir. Əgər mövcuddursa, məqalədə bu iddianı dəstəkləyən beynəlxalq təşkilatların (məsələn, BMT) rəsmi hesabatlarına istinad olunması daha inandırıcı olardı.
Kamran Balayev
27.07.2025 20:32
Məqalə Qəzzadakı humanitar böhranın ciddiliyini vurğulayır və bu, təqdirəlayiqdir. Lakin, yalnız Fransa xarici işlər nazirinin fikirlərinə əsaslanmaq, məsələyə hərtərəfli yanaşma demək deyil. Münaqişənin bütün tərəflərinin, o cümlədən İsrailin və Fələstin qruplarının perspektivləri də nəzərə alınmalıdır. Daha balanslı bir təhlil üçün müxtəlif mənbələrə istinad edilməsi vacibdir.

Bundan əlavə, iki dövlətli həll yolunun müzakirəsi, əslində, uzun müddətdir davam edən bir proses olmasına baxmayaraq, konkret addımlar və həyata keçirilmə planı təklif edilməyib. Mənə görə, məqalədə bu həllin potensial maneələri və uğurlu həyata keçirilməsi üçün mümkün strategiya və tədbirlər daha ətraflı şəkildə araşdırılmalıdır. Məsələn, beynəlxalq bir təşkilatın rəhbərliyi altında, bütün maraqlı tərəfləri bir araya gətirən bir konfrans, regional etimad tədbirləri və qarşılıqlı güzəştləri stimullaşdıran bir platforma yarada bilər. Bu, yalnız danışıqların deyil, həm də konkret və yoxlanıla bilən hədəflərə nail olmağa yönəlmiş bir yanaşma tələb edir.
Sevinc Fərzəliyeva
27.07.2025 20:31
Maraqlı bir məqalədir, amma Qəzzadakı humanitar böhranın təsviri kifayət qədər ümumiləşdirilmiş görünür. "Tam bir fəlakət ərəfəsində" ifadəsi dəqiq rəqəmlər və ya spesifik nümunələrlə dəstəklənmədən biraz sensasionist səslənir. Bu, əlbəttə, Fransa Xarici İşlər Nazirinin narahatlığını başa düşməyə mane olmur.

Bununla belə, bu bəyanatı 2014-cü il Qəzza müharibəsi ilə müqayisə etmək istərdim. Həmin münaqişədə də oxşar humanitar fəlakətlər yaşanıb və beynəlxalq diplomatiya səyləri də nəticəsiz qalıb. Əsas fərq bu dəfə Fransa Xarici İşlər Nazirinin açıqlamasının nə dərəcədə təsirli olacağıdır. 2014-cü ildəki kimi birbaşa hərbi müdaxilə ehtimalı varmı, yoxsa diplomatik yollarla vəziyyətə nəzarət etməyə çalışmaq daha çox prioritetdir?

2014-cü ildən hansı dərsləri öyrəndik və bu dərslər hazırkı vəziyyətdə necə tətbiq olunur, sualı açıq qalır. Məsələn, humanitar yardımların çatdırılması və münaqişənin həlli üçün davamlı bir strategiyanın olmaması əvvəlki hadisələrin təkrarlanmasının qarşısını ala bilərmi? Daha dəqiq məlumatlar və analitik qiymətləndirmələr bu mövzunu daha əhatəli şəkildə müzakirə etməyə imkan verəcəkdir.

Şərh Yaz