Elektrikli Nəqliyyat Sənayesində Tədarük Problemi
Hindistanın elektrikli nəqliyyat vasitələri (EV) sənayesi, vacib komponentlərin idxalında yaşanan çətinliklər səbəbindən ciddi problemlərlə üzləşir. "Bajaj Auto" şirkətinin rəhbəri Raciv Bajaj, nadir torpaq maqnitlərinin çatışmazlığı, hökumət siyasətlərindəki qeyri-müəyyənliklər və dövlət təşviqlərinin gecikməsi səbəbindən istehsalın dayanması təhlükəsi barədə xəbərdarlıq edib. Bu vəziyyət, sənayenin inkişaf tempinə ciddi zərbə vura bilər.
Maqnit Çatışmazlığının "Bajaj Auto"ya Təsiri
"Bajaj Auto", "Chetak" elektrik skuterləri və elektrikli üçtəkərlilər istehsalında lider mövqedədir. Şirkət, nadir torpaq maqnitlərinin çatışmazlığı səbəbindən istehsalın dayanması riski ilə üzləşib. Raciv Bajajın sözlərinə görə, komponent ehtiyatları iyun ayına qədər davam edib, lakin hazırda istehsal həcmi yarıya qədər azalıb. Avqust ayında isə istehsalın tamamilə dayanması gözlənilir. Bu vəziyyət, şirkətin gəlirliliyinə və bazar payına mənfi təsir göstərə bilər.
Alternativ Axtarışları və Gələcək Strategiyalar
Nadir torpaq maqnitlərinin çatışmazlığı problemini həll etmək üçün qısa müddətdə alternativlər tapmaq çətindir. Orta və uzunmüddətli perspektivdə isə iki əsas variant mövcuddur: yüksək keyfiyyətli nadir torpaq maqnitlərinə alternativ tapmaq və ya Çin xaricində təchizat mənbələri axtarmaq. Lakin, məhsul dizaynını və təchizat zəncirini dəyişmək, keyfiyyət və xərc baxımından əlavə çətinliklər yarada bilər. Bu baxımdan, hər bir sələfi ilə işləmək vacibdir.
Siyasətçilərdən Gözləntilər və DVA Normları
Şirkətlər, əgər mühərriklərin və ya yarımqovşaqların idxalına etibar etməli olsalar, PLI sxemi çərçivəsində DVA (Daxili Dəyər Artımı) normlarının yumşaldılması ilə bağlı siyasətçilərdən zəmanət gözləyirlər. "Bajaj" bu məsələdə güzəşt tələb etməsə də, digər şirkətlərə dəstək verir. Çünki, bu, qeyri-adi vəziyyətlərin yaratdığı kəskin bir problemdir. Lakin, hələlik nazirlik və ya digər tənzimləyici qurumlardan konkret bir cavab yoxdur.
Xərc Artımı və Alıcılara Təsir
Maqnit çatışmazlığı, istehsal xərclərinə təsir göstərəcək. Əgər təchizat zəncirindən uyğun məhsul əvəzedicisi tapılsa, xərc artımı az ola bilər. Əks halda, xərclər daha da arta bilər. Bu xərclərin alıcılara ötürülməsi də gündəmdədir.
Elektrik Skuterlərinə Təsiri və Ümumi Nəticələr
Elektrikli skuter seqmenti, avtomobillərə nisbətən daha yüksək nüfuz dərəcəsinə çatıb. Bəzi böyük şəhərlərdə bu göstərici daha da yüksəkdir. Maqnit çatışmazlığı, bu seqmentdə tələbin azalmasına səbəb ola bilər. Lakin, Raciv Bajaj daha çox təchizatçılar və dilerlər üçün narahatdır. Çünki, onlar EV istehsalına böyük sərmayələr qoyublar. Vəziyyətin davamlı olması, onların fəaliyyətinə ciddi zərər vura bilər. Həmçinin, Hindistan sənayesinin EV sahəsində əldə etdiyi irəliləyişin tempini ləngidə bilər.
Dövlətin Rolu və Çinlə Dialoq
Raciv Bajaj, hökumətin Çinlə dialoqda hansı addımlar ata biləcəyi barədə fikir bildirməkdən çəkinir. Lakin, hökumətin vəziyyətin dəqiqliyi və yaxın perspektivlə bağlı proqnozlar barədə bütün maraqlı tərəflərə daha çox aydınlıq verməsi vacibdir. Çünki, hazırda səylərin göstərildiyini bilməkdən başqa, əldə konkret məlumat yoxdur.
Maharaştra Hökumətinin Gecikmələri
Maharaştra hökuməti, EV təşviqlərinin istehsalçılara ödənilməsində ciddi gecikmələr edir. "Bajaj Auto", elektrik skuterləri və üçtəkərlilər bazarında lider olduğu üçün dövlət siyasətinə əsasən böyük bir təşviq almağa haqlıdır. Bu təşviqin müştərilərə ötürülməsi nəzərdə tutulsa da, iki ildən artıqdır ki, cüzi bir hissəsi ödənilib. Bu gecikmə, şirkətin pul axınına ciddi təsir göstərir. Həmçinin, dövlətin öz siyasət öhdəliklərini yerinə yetirə bilməməsi, Maharaştranın biznes investisiyaları üçün ən yaxşı yerlərdən biri imicinə xələl gətirə bilər.
Oxucu Şərhləri
Mənim fikrimcə, hökumətin aydınlıq verməsindən əlavə, Hindistan nadir torpaq maqnitlərinin yerli istehsalını artırmaq üçün ciddi addımlar atmalıdır. Bu, həm tədqiqat və inkişaf investisiyalarının artırılması, həm də əlverişli ərazi və infrastruktur təminatı ilə mümkün ola bilər. Eyni zamanda, strateji əməkdaşlıqlar vasitəsilə digər ölkələrdən alternativ tədarük mənbələri axtarmaq da vacibdir. Sadəcə aydınlıq vermək problemi həll etməyəcək; proaktiv və müxtəlif yanaşmalar tələb olunur. Məsələn, elektrikli avtomobillərin dizaynında daha az nadir torpaq maqnitlərindən istifadə edən texnologiyalara keçid imkanlarının araşdırılması və bu istiqamətdə subsidiyaların təmin edilməsi vacib bir addım ola bilər.
Bu vəziyyət, Çinin nadir torpaq elementlərinin istehsalında əsas rol oynaması kontekstində daha da əhəmiyyətli görünür. Dünyadakı nadir torpaq elementləri tədarükünün böyük hissəsi Çinə məxsusdur və bu, geosiyasi riskləri artırır. Hindistanın özünün nadir torpaq ehtiyatlarının inkişafı və emalı istiqamətində daha aktiv addımlar atması, bu asılılığa son qoymaq üçün vacibdir. Bundan əlavə, digər ölkələrin, xüsusən də Avropa İttifaqının bənzər problemlərlə necə mübarizə apardığı araşdırılmalıdır. Onlar tədarük zəncirlərini şaxələndirmək və yerli istehsalı artırmaq üçün hansı strategiyalardan istifadə edirlər?
Beləliklə, Hindistanın EV sənayesinin davamlılığı yalnız tədarük məsələsinin həllindən deyil, eyni zamanda daha çevik və davamlı siyasətlərin qəbul edilməsindən asılıdır. Bəs, əgər Hindistan hökuməti özəl sektorla daha yaxşı əməkdaşlıq edərək, nadir torpaq elementlərinin hasilatı və emalı üçün əlverişli mühit yaratsa, bu problemin həlli üçün kifayət olarmı?
Lakin, bu problemi yalnız hökumətin üzərinə atmaq hərtərəfli yanaşma deyil. Nadir torpaq maqnitlərinin əsas mənbəyi olan ölkələrə olan asılılığın azaldılması üçün özəl sektorun da daha aktiv rol oynaması zəruridir. Bu, alternativ materialların araşdırılması, tədqiqat və inkişaf yatırımlarının artırılması və yerli tədarük zəncirinin diversifikasiyası yolu ilə mümkün ola bilər. Hökumətin rolu əlbəttə ki, əhəmiyyətlidir, lakin problemə hərtərəfli həll tapmaq üçün özəl sektorun da məsuliyyəti olduğunu unutmamalıyıq. Beləliklə, məsələni yalnız hökumətin üzərinə qoymaq ədalətli deyil.
Şərh Yaz