HRW: İsrail Qəzza məktəblərini ABŞ bombaları ilə ölümcül vurdu

ABŞ Silahları ilə Həyata Keçirilən Qanunsuz Hücumlar

Human Rights Watch (HRW) beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatının verdiyi məlumata görə, İsrail hücumları zamanı Qəzza zolağında dinc sakinlərin sığınacaq tapdığı məktəblərə qarşı Birləşmiş Ştatlar istehsalı bombalar tətbiq olunub. Bu hərəkətlər "qanunsuz hücumlar" kimi qiymətləndirilir və mülki şəxslərin həyatına ciddi təhlükə yaradır. HRW-nin cümə axşamı ictimaiyyətə təqdim etdiyi hesabatda qeyd olunur ki, İsrailin 2023-cü ilin oktyabrında başlayan hərbi əməliyyatları çərçivəsində yüzlərlə məktəbə zərbələr endirilib. Bu zərbələr arasında beynəlxalq hüququn əsas prinsiplərini pozan, Birləşmiş Ştatlardan əldə edilən sursatlarla həyata keçirilmiş "qanunsuz və ayrı-seçkilik etməyən hücumlar" xüsusi yer tutur. Hesabatda 2024-cü ildə baş verən iki hadisə dərindən araşdırılıb. Məlum olub ki, hər iki hücumda ABŞ tərəfindən təmin edilən GBU-39 Kiçik Diametrli Bombalar istifadə olunub. Həmin il iyulun 27-də Deir əl-Balahdakı Xədicə qızlar məktəbinə edilən zərbə nəticəsində ən azı 15 nəfər həlak olub. Sentabrın 21-də isə Qəzza şəhərindəki Zeitoun C məktəbinə endirilən zərbə ən azı 34 nəfərin ölümünə səbəb olub. İsrail hakimiyyəti bu hücumlarla bağlı heç bir rəsmi məlumatı ictimaiyyətlə bölüşməyib. Rəsmi Təl-Əviv tez-tez məktəblərə edilən zərbələrin HƏMAS döyüşçülərini hədəf aldığını iddia etsə də, HRW tərəfindən sənədləşdirilmiş hücum ərazilərində hər hansı bir hərbi hədəfin varlığına dair heç bir sübut təqdim edə bilməyib. HRW-nin araşdırmaları hər iki hücum zamanı məktəblərdə hərbi varlığın olmadığını təsdiqləyib.

Humanitar Vəziyyətin Pisləşməsi və Məktəblərin Hədəfi

Hüquq müdafiəçiləri qrupu həmçinin xəbərdarlıq edib ki, məcburi köçkünlərin sığındığı məktəblərə qarşı həyata keçirilən son İsrail hücumları, bölgədəki onsuz da acınacaqlı humanitar vəziyyəti daha da gərginləşdirir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Humanitar Məsələlərin Koordinasiyası Ofisinin (OCHA) məlumatına görə, 2025-ci il iyulun 1-dən 10-dək İsrail qüvvələri məcburi köçkünlərin sığınacaq tapdığı ən azı 10 məktəbə zərbə endirib. Nəticədə 59 nəfər həlak olub və onlarla ailə yaşayış yerlərindən didərgin düşüb. Təşkilat xüsusilə vurğulayır ki, mülki şəxslərin sığındığı məktəblər, hərbi məqsədlər üçün istifadə olunmadığı təqdirdə, beynəlxalq hüquq çərçivəsində tam qorunur.

Silah Transferlərinin Dayandırılması Çağırışı

HRW, hərbi dəstək verən hökumətləri mümkün cinayət ortaqlığı barədə xəbərdar edərək İsrailə silah tədarükünün dərhal dayandırılmasına çağırıb. HRW-nin dosent direktoru Gerri Simpson bu barədə verdiyi açıqlamada deyib: "Məcburi köçkün ailələrinin sığındığı məktəblərə edilən bu zərbələr Qəzzadakı qətliamın yalnız kiçik bir hissəsidir. Digər hökumətlər yalnız təhlükəsizlik axtaran fələstinli mülki şəxslərin bu dəhşətli qətliamına dözməməlidir". Təşkilat həmçinin dövlətləri beynəlxalq hüquq, o cümlədən Soyqırım Konvensiyası çərçivəsində öz öhdəliklərini tam şəkildə yerinə yetirməyə çağırıb. Simpson əlavə edib: "İsraili hərbi cəhətdən dəstəkləyən hökumətlər silahlarının nə üçün istifadə edildiyini bilmədiklərini iddia edə bilməzlər".

Qəzza Məktəbləri Ağır Zərbə Altında

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məlumatına görə, 2023-cü ilin oktyabrından bəri təxminən 1 milyon məcburi köçkün fələstinli Qəzza ərazisindəki məktəblərdə sığınacaq tapıb. HRW, sığınacaqlar, xəstəxanalar və məktəblər də daxil olmaqla mülki infrastrukturların davamlı hədəfə alınmasının müharibə cinayəti təşkil edə biləcək hücum nümunəsini göstərdiyini vurğulayıb. Qeyd olunub ki, Qəzza zolağındakı 564 məktəbin demək olar ki, hamısı zərər görüb, onların 92 faizi tamamilə yenidən qurulmalı və ya əsaslı təmirə ehtiyac duyur. BMT-nin verdiyi məlumata əsasən, məktəblərdə sığınan ən azı 836 nəfər həyatını itirib.

24 saat