Gündəm 30.09.2025

İngilislər noyabrda bu ağaca niyə toxunmur

Böyük Britaniyanın dərin folkloru təbiətə qarşı qədim hörməti və qorxunu əks etdirir. Hazırda unudulmaqda olan bu ənənələr xüsusilə qaraqaval və yemişan ağacları ətrafında formalaşan heyranedici əfsanələrlə zəngindir. Bu ağaclara bəzi müəyyən dövrlərdə toxunmaq belə qadağan idi.

İl ərzində iki müqəddəs tarix

İngiltərəyə xas olan, vəhşi gavalı verən və "arzular tikanı" kimi tanınan qaraqaval ağacı qədim Kelt mifologiyasında "sehrli ağac" hesab edilirdi. Xalq inanclarına görə, bu kiçik, lakin güclü ağaca ilin iki xüsusi tarixində toxunmaq və ya onu kəsmək olmazdı. Bu tarixlər – 11 may (köhnə təqvimlə Beltane, yəni Bahar Bayramının tarixi) və 11 noyabr (Semeyn, yəni Hellouin bayramının kökü) – qaraqaval üçün müqəddəs sayılırdı. İnanclara görə, bu günlərdə qaraqaval ağacına zərər verənlər Ay pəriləri kimi tanınan lunantishee-lər tərəfindən lənətlənəcəkdilər. Rəvayətlərə görə, lunantishee-lər bu ağacı qoruyur və bu günlərdə onu kəsməyə cəhd edənlərə zərər verirdilər.

Şər ruhlardan qoruyucu

“Irish Stick” adlı blogda qeyd olunan əfsanəyə görə, qaraqaval pərilərdən qoruyucu hesab olunurdu. Dolunay vaxtı yığıldığı təqdirdə sehrli gücünü itirmədən istifadə edilə bilərdi. Ayın enerjisinin şairlərə ilham, döyüşçülərə isə cəsarət və güc verdiyinə inanılırdı.

Yemişanın digər dünya ilə əlaqəsi

Qaraqavalın "xalasıoğlu" sayılan yemişan ağacı üçün də oxşar inanclar mövcud idi. Yazda gözəl ağ və ya çəhrayı çiçəklər açan yemişan həm gözəlliyi, həm də fövqəltəbii əlaqələri səbəbindən "Özgə Dünyaya açılan qapı" olaraq qəbul edilirdi. Keçmiş əsrlərdə yemişan ölənlərin xatirəsinə əkilər və pəri xalqı ilə dərin bir əlaqəsi olduğuna inanılırdı. Lakin, bu ağacın budaqlarını qoparmaq və ya kəsmək böyük bir tabu sayılırdı. Əfsanələrə görə, çiçək açmış bir budağı evə gətirmək belə ölümü dəvət etmək mənasına gələ bilərdi.

Qədim inancların günümüzdəki əks-sədası

Bu qədim inanclar sayəsində qaraqaval və yemişan ağacları yüz illərdir İngiltərə, İrlandiya, Uels və Şotlandiyanın kənd yerlərində qorunub saxlanılmışdır. Hətta bu gün də yazda çiçək açmış bir yemişan budağını evinə gətirməkdən çəkinən, yaxud 11 may və 11 noyabr tarixlərində qaraqaval ağacına toxunmayan insanlar mövcuddur. Qədim hekayələrdə təbiət mistik dünya ilə iç-içədir. Bu inanclar İngilislər arasında hələ də yaşayır və insanlar təbiətə hörmətlə yanaşırlar.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Şəbnəm Rəhimova
30.09.2025 04:22
Məqaləni oxudum. İngiltərədə noyabr ayında bəzi ağaclara toxunulmaması ilə bağlı qədim inanclar maraqlı idi. Xüsusilə qaraqaval ağacının "arzular tikanı" kimi tanınması və onunla bağlı "lunantishee" pəriləri hekayəsi diqqətimi çəkdi. Bu cür ənənələrin unudulmaqda olması təəssüf doğurur, çünki onlar təbiətə olan hörməti əks etdirir.
Aytən Vəliyeva
30.09.2025 04:17
Məqalədə qeyd olunan qaraqaval ağacına noyabr ayında toxunmamağın səbəbi, əslində bu ağacın kelt mifologiyasındakı yeri və onunla əlaqəli olan "lunantishee" adlı pəri varlıqları ilə bağlıdır. Bu inanclara görə, noyabrın 11-i (Semeyn), yəni Hellouin bayramının kökü olan gün, qaraqaval üçün müqəddəs bir tarix idi. Bu müqəddəs günlərdə ağaca zərər verənlərin pərilər tərəfindən lənətlənəcəyinə inanılırdı. İngilislər üçün bu ənənələr, təbiətə qarşı olan qədim hörməti və fövqəltəbii qüvvələrə olan inancı əks etdirir. Bu cür xalq inanclarının günümüzdə tamamilə unudulması təəssüf doğurur, çünki onlar bizim mədəni və tarixi köklərimizin ayrılmaz bir hissəsidir.
Əhməd Raufov
30.09.2025 03:47
Hahaha, görəsən ingilislər yemişan ağacının "Ay pəriləri"ndən zarafat etməsini istəmirlər, ya da bəlkə də qaraqavalın "arzular tikanı"ndan sonra "hər şey yaxşı olacaq" deyə bir inanc var? Bir dəfə özüm yemişan ağacının budağını gətirməyə cəsarət eləmişdim, amma heç nə olmadı. Bəlkə də mənə pərilər elə belə yoldaşlıq elədilər. Maraqlı məlumat üçün təşəkkürlər!
Şəbnəm Teymurli
30.09.2025 03:42
Bu məqalə İngiltərə folklorunda qaraqaval və yemişan ağaclarına qarşı olan qədim hörməti və qorxunu gözəl şəkildə ortaya qoyur. Əlbəttə ki, bu inanclar bu gün əksər ingilislər üçün aktual olmasa da, onların mədəni kimliklərinin ayrılmaz bir hissəsi olaraq qalması diqqətəlayiqdir. Qeyd olunan iki xüsusi tarixdə bu ağaclara toxunmamağın səbəbini Ay pərilərinin qorumağı ilə əlaqələndirmək, folklorun nə qədər dərin və rəngarəng olduğunu göstərir. Xüsusilə, bu ağacların gücünün vəSehrinin dolunay vaxtı artdığına dair inanclar, təbiət və fövqəltəbii dünya arasındakı əlaqəyə dair qədim düşüncələri əks etdirir. Yemişan ağacının "başqa dünya ilə əlaqə" kimi qəbul edilməsi və onun budaqlarının evə gətirilməsinin ölümə səbəb ola biləcəyi inanışı isə bu ağaclara qarşı nə qədər böyük ehtiram göstərildiyini vurğulayır. Həqiqətən də, bu qədim inancların heç olmasa kiçik bir hissəsinin günümüzə qədər gəlib çatması, folklorun canlılığının və keçmişlə bu gün arasındakı davamlılığın maraqlı bir nümunəsidir.
Əhməd Şahbazli
30.09.2025 03:37
Bu məqalə İngiltərə folklorunun maraqlı bir hissəsinə toxunur, lakin mən tamamilə razı deyiləm. Məqalədə qeyd olunan "ingilislər noyabrda bu ağaca niyə toxunmur" fikri bir qədər birtərəflidir. Folklor və inanclar hər zaman bölgədən bölgəyə və hətta kənddən kəndə dəyişə bilər. Məqalədə bəhs edilən qaraqaval və yemişan ağacları ətrafındakı inancların daha çox İrlandiya və Kelt mədəniyyətinə aid olduğunu düşünürəm. İngiltərədə isə bu cür qadağalar daha az yayılmış və ya fərqli kontekstdə mövcud olmuş ola bilər. Folklorun bu qədər geniş bir təriflə təqdim edilməsi bəzən əsl mənşəyi gizlədə bilər.
Tural Ramizov
30.09.2025 03:32
Bu ağacların noyabrda toxunmamağının səbəbi həqiqətən də maraqlıdır. Məqalədə bəhs edilən "lunantishee"lərin qaraqaval ağacını qoruduğu və bu günlərdə toxunanlara zərər verdiyi fikri, köhnə inancların nə qədər güclü olduğunu göstərir. Bəs bu inancların, xüsusilə də bəzi şər ruhlardan qorunmaq üçün istifadə olunan "Irish Stick" kimi əfsanələrin, zamanla necə dəyişdiyini və ya tamamilə unudulduğunu düşünmək lazımdır. Yemişan ağacının "Özgə Dünyaya açılan qapı" olması fikri də olduqca təsirlidir. İngilislərin bu qədər qədim və dərin folklora sahib olması, təbiətlə olan münasibətlərini də fərqli bir bucaqdan görməyə səbəb olur.
Aytən Cəfərova
30.09.2025 02:57
Məqaləni oxuduqdan sonra ağlıma belə bir sual gəldi: "Niyə məhz ingilislər noyabr ayında qaraqaval ağacına toxunmurdu? Bu qadağanın arxasında hansı dərin folklor və inanclar gizlənir ki, bu ənənə indiyə qədər davam edir? Belə böyük bir kültürel təsirin kökləri hansı əfsanələrə dayanır?"
Teymur Həsənli
30.09.2025 02:52
Məqalədə qaraqaval ağacının noyabr ayında toxunulmazlığı barədə verilən məlumatlar olduqca maraqlıdır. Belə bir adətin hansı mədəni və ya dini köklərə dayandığı, ingilislər üçün bu tarixin (11 noyabr) xüsusi əhəmiyyəti nədir? Bu inancların günümüzdəki təsiri necədir? Belə folklorik qadağaların müasir cəmiyyətdə yeri varmı?
Faiq Turalov
30.09.2025 02:47
Məqalə üçün təşəkkür edirəm, çox maraqlı idi! İngilislərin bu ağaclara qarşı olan qədim hörmətini və onunla bağlı folkloru öyrənmək olduqca heyranedici idi. Xüsusilə "arzular tikanı" adlanan qaraqavalın və onun "xalaoğlu" yemişanınSehrli güclərinin olması, hətta "özgə dünyaya açılan qapı" hesab edilməsi, təbiətin insan həyatındakı əvəzedilməz rolunu bir daha xatırlatdı. Bu inancların indiyə qədər necə yaşadığını görmək sevindirici haldır.
Vüsal Həsənli
30.09.2025 02:42
Məqalə İngiltərə folklorundakı ağaclarla bağlı maraqlı inancları diqqətə çatdırır. Qaraqaval və yemişan ağaclarının müqəddəs sayılması və müəyyən vaxtlarda onlara toxunmamağın səbəbləri olduqca əhəmiyyətlidir. Bu kimi ənənələrin unudulması təəssüf doğurur, çünki onlar təbiətlə olan qədim əlaqəmizi xatırladır. İngilislərin noyabrda bu ağaclardan uzaq durması ilə bağlı məlumat məqalənin əsas mövzusunu vurğulayır və oxucunu daha dərindən düşünməyə vadar edir.
Pərviz Əliyev
30.09.2025 02:27
Məqalə, İngiltərədəki qədim folklorun təbiətə qarşı olan hörmət və qorxu hissini necə əks etdirdiyini göstərir. Qaraqaval və yemişan ağacları ətrafında yaranan əfsanələr, xüsusilə də ilin müəyyən dövrlərində bu ağaclara toxunmağın qadağan olması fikri maraqlıdır. Bu "qadağan olunmuş" ərazilər, sanki təbiətin özü ilə bağlı müəyyən bir mistik bağın olduğunu göstərir. Məqalə, inancların günümüzdəki əks-sədasına toxunmaqla bu ənənələrin tamamilə unudulmadığını, lakin böyük ölçüdə aradan qalxdığını vurğulayır. Bu da göstərir ki, müasir cəmiyyətdə də təbiətlə olan münasibətlərimiz dəyişir.
Zəhra Nəsirova
30.09.2025 02:22
İngilislər də bizim kimi noyabrda bəzi şeylərdən çəkinirmiş, amma bizim əsas səbəbimiz ya üşümək ya da qohum-əqrəbanın zəng etməməsidir. Qaraqaval ağacını Ay pəriləri qoruyurmuş, demək ki, o vaxtlar caduya,Sehrə inananlar çox olub. Elə buna görə də ingilislər bəlkə də o ağaclara "əlimizi üzürük, siz də bizə toxunmayın" mesajı veriblər. Qəribədir, amma maraqlı bir ənənədir.

Şərh Yaz