İsrail ABŞ PR şirkətləri ilə Qəzzadakı müharibəsini necə haqlı göstərir

ABŞ-ın Xarici Agentlərin Qeydiyyatı Aktı (FARA) çərçivəsində aparılan sənədləşmələrə əsasən, İsrail ölkənin rəqəmsal platformalardakı imicini və ABŞ-ın xristian sağçıları arasındakı mövqeyini gücləndirmək məqsədilə ən azı üç ictimai əlaqələr şirkəti ilə müqavilə imzalayıb. ABŞ Ədliyyə Nazirliyinin qeydlərinə görə, İsrailin Xarici İşlər Nazirliyi yeni qurulmuş Bridges Partners, xristian PR agentliyi Show Faith by Works və onlayn konsaltinq şirkəti Clock Tower X vasitəsilə Avropanın Havas Media Group ilə əməkdaşlığa başlayıb. Bu üç ictimai əlaqələr şirkəti ölkənin onlayn imicini gücləndirməyə və İsrailin Qəzza müharibəsi nəticəsində gənc sağçı və yevangelist ABŞ seçiciləri arasında azalan dəstəyini bərpa etməyə söz verirlər. İsrail, 68.000-dən çox fələstinlinin öldürüldüyü müharibənin ABŞ-dakı müttəfiqləri və sponsorları tərəfindən necə qəbul edildiyinə nəzarət etməyin vacibliyini dərindən dərk edir. Bu çətin dövrdə İsrail özünün ictimai əlaqələr şirkətlərini bu imici qorumaq üçün səfərbər edib. Müharibənin ilk aylarında ənənəvi ABŞ media orqanlarından müsbət xəbərlər ala bilsə də, Qəzzadakı qırğın və dağıntıları əks etdirən videoların sürətlə yayılması ilə sosial media cəbhəsində mübarizəni itirirdi. İsrailin Baş Naziri Binyamin Netanyahu bu vəziyyəti qəbul edərək, sosial medianı ABŞ-da dəstəyi qorumaq üçün bir "silah" adlandırıb. Havas vasitəsilə müqavilə bağlanan hər bir ictimai əlaqələr şirkəti əsas demoqrafik qrupları, dini icmaları və hətta müharibənin onlayn müzakirə tərzini hədəfləyərək yeni yanaşmalar vəd edir.

Dini İcma ilə Əlaqələr: "Show Faith by Works"

FARA sənədlərinə əsasən, Show Faith by Works İsrail tərəfindən 3.2 milyon dollarlıq bir layihə çərçivəsində ABŞ kilsələrində "İsrail dövləti ilə müsbət əlaqələr" yaratmaq və "Fələstin əhalisini" "ekstremist" kimi təqdim etmək üçün cəlb edilib. Bu ictimai əlaqələr şirkəti ABŞ tarixində ən böyük Geofencing və Xristian Hədəfləmə kampaniyası aparacağını vəd edir. Geofencing, istifadəçilərin müəyyən bir əraziyə (bu halda, xristian universitetləri və ya kilsələr) yaxınlaşdıqda onların kommunikasiya cihazlarını hədəf alaraq izləməyə imkan verir. Şirkət həmçinin xristian kolleclərinə, kilsələrinə və tədbirlərinə aparıla bilən mobil "10/7 Təcrübəsi" — 7 oktyabr 2023-cü il HƏMAS hücumuna istinadən — planlaşdırır. Sənədlərə görə, bu təcrübəyə VR qulaqlıqları, interaktiv təcrübə üçün tam ölçülü televizorlar daxil olacaq. Hücum zamanı 1139 nəfər həlak olmuş və təxminən 250 nəfər əsir götürülmüşdü. İsrail ilə əməkdaşlıq edən bu ictimai əlaqələr şirkəti həmçinin Kris Pratt və ABŞ prezidenti Donald Trampın açıq tərəfdarı olan Con Voyt kimi "Xristian Məşhur Sözçüləri"nin iştirakını təklif edir.

Rəqəmsal Məkanın Yenidən Şəkilləndirilməsi: Clock Tower X

Clock Tower FARA sənədlərində bildirir ki, YouTube, TikTok və İnstaqram kimi sosial media platformaları vasitəsilə Z nəsil demoqrafikası ilə əlaqə qurmaq, həmçinin ChatGPT, Gemini və Grok kimi süni intellekt platformaları ilə işləmək üçün cəlb edilib. Bu fəaliyyətlər rəsmi olaraq "antisemitizmlə mübarizə" məqsədi daşıyır – bu termin İsrail hökuməti tərəfindən Qəzzadakı müharibəsinə qarşı tənqidləri dəf etmək üçün tez-tez istifadə edilir. Clock Tower İsrailə, müharibə dövründə süni intellekt modelləşdirməsindən istifadə edərək, İsrail nəzarətində olan kampaniyanın və dolayısı ilə narrativlərin onlayn şəkildə qabarıq olmasını təmin edəcəyini vəd edir. Northwestern Universiteti Qətər filialının media analitikası və dezinformasiya üzrə mütəxəssisi Mark Ouen Cons qeyd edib ki, kifayət qədər onlayn səs-küy yaratmaqla, istər sosial media, istərsə də yüksək reytinqli veb-saytlar vasitəsilə, süni intellektin böyük dil modellərinə (ChatGPT, Gemini və Grok kimi) təsir etmək mümkündür. Cons əlavə edib: "Böyük dil modelləri müəyyən həcmdə məlumat üzərində öyrədilir, onlar böyük miqdarda tarixi informasiya toplayırlar. Lakin Grok, ChatGPT və ya Gemini kimi bir çox modellər retrieval-augmented generation (RAG) adlanan metoddan istifadə edərək veb-saytlardan və sosial mediadan müasir məlumatları da çəkirlər. “Clock Tower X” kimi ictimai əlaqələr şirkətləri məlumat sahəsini İsrailə rəğbət bəsləyən saytlar və məzmunla (RAG zəhərlənməsi adlanır) doldurmaqla, başqalarının aydın bir soyqırım kimi gördüyü şey ətrafında ən azı qaranlıq yaratmağı vəd edirlər." ABŞ prezidenti Donald Trampın keçmiş köməkçisi Bred Parscale tərəfindən idarə olunan Clock Tower həmçinin bildirir ki, bu məzmunun çoxu sağçı xristian şəbəkəsi Salem Media-nın məzmunu ilə inteqrasiya olunacaq. Salem Media aprel ayında Trampın oğlu Donald Tramp kiçik və gəlini Lara Tramp ilə strateji əməkdaşlıq elan etmişdi.

Anonim Təsir Mexanizmləri: Bridges Partners

Bridges Partnersin kampaniyası İsraili dəstəkləyən paylaşımlar etmək üçün pul ödənilən, adları açıqlanmayan 14-18 nəfərdən ibarət influencer qrupunu əhatə edir. Responsible Statecraft – Quincy İnstitutunun onlayn jurnalı – Bridges Partnersin Havas-a təqdim etdiyi fakturalardakı rəqəmləri təhlil edərək, influencerlərin hər paylaşım üçün təxminən 7.000 dollar aldığını aşkar edib. Bu ictimai əlaqələr şirkətinin fəaliyyəti ABŞ qanunlarına görə araşdırılır. Bu rəqəm, İsrailə qarşı çıxanlar tərəfindən sürətlə ələ keçirilib; onlar İsrailpərəst kampaniyanın bir hissəsi olduğundan şübhələndikləri paylaşımların altına müntəzəm olaraq bu məbləği yazaraq, paylaşımların İsrail tərəfindən "alındığını" iddia edirlər. Responsible Statecraft bu ayın əvvəlində bildirmişdi ki, iyul ayından bəri İsrailpərəst ödənişli məzmun yayan ABŞ influencerlərinin şəxsiyyətlərinin açıqlanmaması potensial olaraq qanunsuz ola bilər. Hal-hazırda, “Bridges Partners” adlı bu ictimai əlaqələr şirkətinin sənədlərində yalnız bir qeydə alınmış xarici agent – şirkətdə 50 faiz payı olan konsaltinqçi Uri Steinberq göstərilib.

Nəticə və Çağırışlar

Kampaniyanın nəticədə uğurlu olub-olmayacağını demək hələ tezdir. Lakin ictimailəşdikdən sonra razılaşmaya qarşı yaranan reaksiya, İsrail üçün, xüsusilə gənclər arasında artıq dərinləşmiş qavrayışları dəyişdirməyin nə qədər çətin bir iş olacağını göstərir. Mark Ouen Cons qeyd edib ki, "Nə qədər süni məlumat istehsal edilsə də, Qəzza müharibəsi ilə bağlı faktiki reportajların həcmini əvəz etmək üçün kifayət etməyəcək." O, əlavə edib: "Bununla belə, münaqişəyə dair qeyri-müəyyənlik hissini təbliğ etmək, hər iki tərəfi daha bərabər şəkildə təqdim etmək və ya 7 oktyabr hücumlarına İsrailin cavabını bəzilərinin indi düşündüyündən daha məntiqli göstərmək üçün kifayət qədər məlumat ola bilər." Əl-Cəzirə “Bridges Partners”, “Clock Tower X” və “Show Faith by Works” daxil olmaqla, bu ictimai əlaqələr şirkətləri ilə şərh almaq üçün əlaqə qura bilməyib. İsrailin Xarici İşlər Nazirliyinin qərargah rəisi Eran Shayovichə və Havas Media Group-a ünvanlanan sorğular da cavabsız qalıb.

24 saat