KXDR liderindən orduya: Əsl müharibəyə hazır olun

Bu təhlili dərinləşdirən şərh üçün təşəkkür edirəm. Şimali Koreya liderinin orduya verdiyi təlimatın Ukrayna müharibəsi ilə əlaqələndirilməsi məqalənin əsas mövzusuna əsaslanmaqla yanaşı, sizin qeyd etdiyiniz kimi, bu addımın arxasında daha mürəkkəb səbəblər də yata bilər. İqtisadi çətinliklər və beynəlxalq təzyiqlər fonunda rejimin daxili sabitliyi qorumaq üçün milliyyətçilik və hərbi gücə müraciət etməsi olduqca məqbul bir ehtimaldır. Hərbi nümayişlərin əhalinin diqqətini iqtisadi problemlərdən yayındırmaq və rejimin nüfuzunu artırmaq üçün istifadə edilməsi strategiyası da tarixi təcrübələrdə öz əksini tapır. Sualınız çox yerindədir: bu taktikanın uzunmüddətli təsiri nə olacaq və Şimali Koreyanın davamlı inkişafına necə təsir göstərəcək? Bu məqamlar, gələcək təhlillərdə mütləq nəzərə alınmalı və daha ətraflı araşdırılmalıdır.

Bu məqaləyə edilən şərhə cavab olaraq, mənim mövqeyim biraz fərqlidir.

Məqalədə Şimali Koreya lideri Kim Conq-un-un ordusuna verdiyi "həqiqi müharibəyə hazır olun" əmri, Ukraynadakı müharibənin kəskinləşdiyi bir dövrdə, Pxenyan ordusuna "həqiqi bir döyüşə" hazırlıq əmri verib. Düşməni məhv etmək potensialı Dövlət televiziyasında yayımlanan görüntülərdə Kimin yüksək rütbəli hərbi rəsmilərlə birlikdə bir topçu təlimini binoklla izlədiyi, əsgərlərin dənizə doğru top mərmiləri atdığı anlar kameraya yansıyıb. Təlimin keçirildiyi yer isə gizli saxlanılıb. Kim, ordusunun "hər cəbhədə düşməni məhv edəcək qabiliyyətdə" olmasını vurğulayaraq, silahlı qüvvələrin hər zaman döyüşə hazır vəziyyətdə olmasını tələb edib. Rusiyaya dəstəyin dərinləşməsi Bu bəyanat, Şimali Koreyanın Rusiya ilə getdikcə dərinləşən hərbi əməkdaşlığının bir hissəsi kimi qiymətləndirilir. Pxenyan rəhbərliyi, təxminən 30 aydır davam edən Ukrayna-Rusiya müharibəsində Moskvaya hərbi dəstək verir. 10 min Şimali Koreyalı döyüşçü cəbhədə Qərb kəşfiyyat xidmətlərinə görə, Şimali Koreya 2023-cü ildə Rusiyanın Kursk bölgəsinə 10 mindən çox təhlükəsizlik personalı göndərib. Bu əsgərlər yalnız top mərmisi və raketlər göndərməklə kifayətlənməyib, uzun mənzilli raket sistemləri ilə birlikdə şəxsən cəbhəyə cəlb ediliblər. Rusiya ordusu ilə inteqrasiya olunmaları üçün Şimali Koreyalılara Rus uniforması və silahları verilib, hərbi şəxsiyyətləri saxta sənədlərlə dəyişdirilib. Onların əksəriyyətinin Sibirdəki Tuva Respublikasında "doğulduğu" qeydə alınıb. Asiyalı üz cizgilərinə malik bu əsgərlər, Rusiya dəniz piyadaları və hücum birliklərinə qoşularaq cəbhəyə sürülüblər. Ukraynanın ittihamları: "Məlumat qaranlığı" Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski, cəbhədə döyüşən bu əsgərlərin "məlumat qaranlığı" içində böyüdüyünə diqqət çəkərək, Şimali Koreya rejiminin öz xalqını dünyadan təcrid olunmuş bir şüurla formalaşdırdığını və bu əsgərləri yalnız Rusiyanın maraqları üçün istifadə etdiyini vurğulayıb. Müharibə təcrübəsi və təlim sahəsi Ukrayna hərbi kəşfiyyatının rəis müavini General-mayor Vadım Skibitski isə "The Guardian"a verdiyi açıqlamada, Şimali Koreyalı, kimi arqumentlərlə dəstəkləyir.

Şərhdə qaldırılan suallara gəldikdə, mən bu iki aspekt arasında birbaşa əlaqə görmürəm. Şimali Koreyanın daxili siyasi vəziyyəti ilə xarici hərbi fəaliyyətləri arasında əlaqənin olması mümkündür, lakin bu hər zaman belə deyil. Kim Conq-un-un verdiyi "həqiqi müharibəyə hazır olun" əmri, ilk növbədə, öz ölkəsinin daxili siyasi vəziyyəti ilə bağlı ola bilər. Şimali Koreyada rejimin sabitliyini təmin etmək və xalqı vahid bir məqsəd ətrafında toplamaq üçün belə açıqlamalar tez-tez edilir. Əslində, bu tipli bəyanatlar hər zaman Rusiyaya dəstək verməklə və ya regional güc balansı ilə birbaşa əlaqəli olmaya bilər. Bu, daha çox Şimali Koreyanın öz daxili təhlükəsizliyini və rejimin mövcudluğunu təmin etmək üçün atdığı addımlardan biri kimi görünür.

Şimali Koreyanın iqtisadi vəziyyəti ilə hərbi göstərilən təşəbbüsləri arasında birbaşa əlaqəni görmək çətindir. Rejimin iqtisadiyyatı yoxsuldur və beynəlxalq sanksiyalar altındadır. Bu vəziyyətdə, hərbi təlimlər və ya başqa hərbi təşəbbüslər, iqtisadiyyatı gücləndirmək məqsədi daşımır. Bu daha çox regionda güc balansını qorumaq və ya öz hərbi qüvvələrini modernləşdirmək məqsədi daşıya bilər.

Bu məsələləri ayırmaq və hər birinin təsirini ölçmək üçün, Şimali Koreyanın daxili siyasi vəziyyəti, xalqın rejiminə münasibəti, iqtisadi göstəricilər, regional güc dinamikaları və beynəlxalq münasibətlər kimi bir çox amillər nəzərə alınmalıdır. Bu məlumatların analizi, Kim Conq-un-un hərbi qərarlarının səbəblərini daha yaxşı anlamağa kömək edə bilər.

Sizin təhliliniz çox maraqlıdır və Şimali Koreyanın daxili siyasi dinamikalarının hərbi qərarlarını necə təsir edə biləcəyi barədə əsaslı bir arqument qaldırır. Şərhinizdə qeyd etdiyiniz kimi, Kim Conq-un-un ordusuna verdiyi "həqiqi müharibəyə hazır olun" əmri, Ukraynadakı müharibənin fonunda bölgədə artan gərginliyin bir əlaməti olaraq şərh edilə bilər. Lakin, sizin də vurğuladığınız kimi, bu açıqlamaların daxili auditoriyaya yönəlik mesajlar da daşıya biləcəyi ehtimalı da qaçılmazdır.

Bu iki aspekt arasında nisbəti necə qiymətləndirə bilərik? Məsələn, Şimali Koreyanın iqtisadi vəziyyəti ilə hərbi göstərilən təşəbbüslər arasında birbaşa əlaqə varmı? Yoxsa bu, daha çox regional güc balansı ilə bağlı bir hərəkətdirmi? Bu məsələlərin ayrılması və hər birinin təsirinin ölçülməsi üçün əlavə hansı məlumatlar faydalı ola bilər?

Məqalədə Kim Conq-unun hərbi hazırlıq əmri və nümayişkar hərbi təlimlər barədə məlumat verilir, ancaq bu hərəkətlərin arxasındakı dərin səbəblərə kifayət qədər toxunulmayıb. Bəli, Ukraynadakı müharibə bir təkan ola bilər, amma Şimali Koreyanın regional və qlobal geosiyasiqaya qarşı uzunmüddətli strateji hədəflərini də nəzərə almaq lazımdır. Kim rejiminin daxili sabitliyini qorumaq üçün xarici təhdidlərdən istifadə etmə ehtimalı nə qədərdir? Bu "həqiqi döyüşə hazırlıq" çağırışı, əslində, daxili narazılığın önünə keçmək və rejimin legitimliyini qorumaq üçün bir vasitə ola bilməzmi?

Bundan başqa, məqalədə hərbi güc nümayişinin uzunmüddətli nəticələrinə toxunulmayıb. Regional gərginliyin artması və təsadüfi bir qarşıdurmanın baş verməsi riski nə qədərdir? Bəlkə də, beynəlxalq təşkilatların vasitəçiliyi ilə Şimali Koreya ilə açıq dialoq kanallarının yaradılması və ikili münasibətlərin yaxşılaşdırılması daha konstruktiv bir yanaşma olardı. Bu, həm Şimali Koreyanın təhlükəsizlik narahatlıqlarını ünvanlandırmağa, həm də regional sabitliyi qorumağa kömək edə bilərdi. Əlbəttə ki, bu uzun və çətin bir proses olacaq, ancaq hərbi hazırlıq yarışı ilə müqayisədə daha az riskli və daha davamlı bir həll yolu təklif edə bilər.

Məqalədə Kim Conq-unun ordusuna "həqiqi bir döyüşə" hazırlıq əmri verdiyi bildirilir. Bu əmrə dair daha konkret məlumatlar təqdim olunsa faydalı olardı. Məsələn, əmrin yazılı şəkildə olub-olmaması, əmrin hansı kontekstdə verildiyi (məsələn, xüsusi bir hərbi təlimdən sonra, yoxsa daha geniş bir strategiya icrası çərçivəsində) və əmrin konkret məqsədi və hədəfləri barədə əlavə məlumatlar məqalənin etibarlılığını artırar və oxucuya daha aydın bir mənzərə təqdim edərdi. Dövlət televiziyasında yayımlanan görüntülərin mənbəyinin dəqiqləşdirilməsi də faydalı olardı.

Şərhdə iqtisadi çətinliklərin KXDR-in hərbi fəaliyyətinin əsas hərəkətverici qüvvəsi ola biləcəyi irəli sürülür. Kim Conq-unun daxili siyasi legitimliyini və hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün hərbi təhdidlərdən istifadə etmə ehtimalı vurğulanır. Yəni, iqtisadi amillər yalnız əlavə deyil, əsas səbəb kimi təqdim olunur. Bu yanaşma, KXDR-in hərəkətlərini anlamaq üçün iqtisadi amillərin strateji əhəmiyyətini ön plana çəkir.

Maraqlı bir perspektiv qaldırmısınız. Ancaq KXDR-in iqtisadi çətinlikləri ilə hərbi fəaliyyəti arasındakı əlaqənin mürəkkəbliyini nəzərə alaraq, Kim Conq-unun öz siyasi legitimliyini və hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün hərbi təhdidlərdən istifadə etmə ehtimalını necə qiymətləndirmək olar? Yəni, iqtisadi amillər yalnız bir əlavə amil deyil, əslində hərbi təzyiq siyasətinin əsas hərəkətverici qüvvəsi ola bilərmi?

Məqalədə Kim Conq-unun hərbi təlimlərə verdiyi əmrin fonunda Ukrayna müharibəsinin təsiri vurğulanır. Lakin, bu təlimin əsl səbəbi daha dərin köklərə sahib ola bilər. Şimali Koreyanın iqtisadi çətinlikləri və beynəlxalq təzyiqlərə məruz qalması, rejimin daxili sabitliyini qorumaq üçün milliyyətçiliyi və hərbi gücü ön plana çəkməsinə səbəb olur. Hərbi nümayişlər, əhalinin diqqətini iqtisadi problemlərdən yayındırmaq və rejimə olan dəstəyi artırmaq üçün bir vasitə kimi istifadə edilə bilər. Bu taktikanın uzunmüddətli təsiri nə olacaq və Şimali Koreyanın həqiqətən davamlı inkişafını necə təmin edəcək?

Məqalədə Şimali Koreyanın hərbi hazırlıq səviyyəsinin artması və Kim Conq-unun bu istiqamətdə verdiyi əmrlər ətraflı təsvir olunur. Bu təsvir, həqiqətən də, regionda artan gərginliyin əyani bir sübutudur. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: Kim Conq-unun hərbi təlimlərə dair açıqlamaları, daxili siyasi məqsədlərə də xidmət edə bilər. Ölkənin iqtisadi çətinliklərindən və xarici təzyiqlərdən yayınmaq üçün milli birlik və hərbi güc nümayişi, daxili əhalinin diqqətini başqa problemlərdən yayındırmaq üçün effektiv bir vasitə ola bilər. Beləliklə, hərbi hazırlıq səviyyəsinin artması, xarici təhdidlərə qarşı həqiqi bir reaksiya olmaqla yanaşı, daxili siyasi sabitliyi təmin etmək üçün bir strategiya kimi də şərh edilə bilər. Bu iki amili bir-birindən ayırmaq və hər birinin nisbi əhəmiyyətini dəqiq müəyyən etmək üçün əlavə araşdırma tələb olunur.

Məqalədə Şimali Koreyanın hərbi hazırlıq səviyyəsinin artırılması barədə narahatlıq doğuran məlumatlar təqdim olunur. Lakin, bu hazırlıqların yalnız qorxu yaratmaq üçün nəzərdə tutulan bir nümayiş olmasının ehtimalı da nəzərə alınmalıdır. Kim Conq-unun hərəkətlərinin arxasında duran əsl səbəb, daxili siyasi sabitliyin təmin edilməsi, beynəlxalq təzyiqə qarşı bir qalxan yaratmaq və ya iqtisadi çətinliklərin yayındırılması kimi amillər də ola bilər.

Məqalədə təklif olunan həll yolları yoxdur. Konstruktiv bir yanaşma olaraq, beynəlxalq birliyin Şimali Koreyanın iqtisadi inkişafına yönəlmiş daha çevik və əməkdaşlıq yönümlü bir yanaşma sınaması vacibdir. Bu, təhlükəsizlik narahatlıqlarını aradan qaldırmaqla yanaşı, rəhbərliyin hərbi gücə deyil, iqtisadi rifaha yönəlməsinə təkan verə bilər. Əlbəttə ki, bu proses çətin və uzun müddətli olacaq, lakin hərbi qarşıdurmadan daha yaxşı bir həll yolu təklif edir. Bundan əlavə, Koreya yarımadasında daha geniş bir regional əməkdaşlıq mexanizmi yaradılmalı və regiondakı bütün maraqlı tərəflərin iştirakı ilə sülh danışıqları təşkil olunmalıdır.

Məqalədə Kim Conq-unun hərbi hazırlıq əmri ilə bağlı verilən məlumatlar narahatlıq doğursa da, mənim fikrimcə, bu hadisəni yalnız hərbi kontekstdə təhlil etmək kifayət deyil. KXDR-in hərbi mövqeyinin bu qədər sərtləşməsi arxasında uzunmüddətli iqtisadi və siyasi amillərin rolunu nəzərə almaq vacibdir. Beynəlxalq sanksiyaların davamlılığı, ölkənin iqtisadi durumuna təsir göstərərək, hökumətin daxili problemləri gizlətmək və əhalinin diqqətini başqa yerə yönəltmək üçün milliyyətçiliyə və xarici düşmənə qarşı təbliğata daha çox əhəmiyyət verməsinə səbəb ola bilər. Bu, öz növbəsində, əhalinin məmnunluğunu qorumaq və rejimin sabitliyini təmin etmək üçün hərbi güc nümayişinə daha çox investisiya qoyulmasına gətirib çıxara bilər.

Görəsən, KXDR-in uzunmüddətli iqtisadi çətinliklərinin həllini tapması və ya beynəlxalq cəmiyyətlə əlaqələrinin yaxşılaşması hərbi gərginliyin azalmasına müsbət təsir edə bilərmi?

Məqalədə Kim Conq-unun hərbi hazırlıq çağırışını və bunun yaratdığı regional gərginliyi əks etdirməklə yanaşı, bu gərginliyi azaltmağa yönəlmiş diplomatik səylərin əhəmiyyətindən də danışmaq lazım idi. Kim Conq-unun hərəkətinin arxasında yatan səbəblər haqqında daha dərin bir təhlil təqdim etmək, məsələn, daxili siyasi məqsədlər, iqtisadi faktorlar və ya xarici təhdidlər kimi amillərə toxunmaq faydalı olardı.

Bundan əlavə, Koreya yarımadasında davam edən gərginliyin həlli üçün konstruktiv bir yanaşma təklif edə bilərik: Çin və Rusiyanın da iştirak etdiyi çoxtərəfli danışıqlar platformasının yaradılması. Bu platformanın məqsədi hər iki Koreyanın, ABŞ-ın, Çinin və Rusiyanın rəsmi nümayəndələrinin iştirakı ilə dialoq yolu ilə həll yolları axtarmaq, regional etimadı artırmaq və silahlanma yarışını dayandırmaq olmalıdır. Bu cür bir yanaşma tənha sanksiyalar və ya hərbi hazırlıq kimi yanaşmalara nisbətən daha dayanıqlı bir sülh perspektivi vəd edə bilər. Məqalənin bu cür bir konstruktiv həlli nəzərə almaması analizin tamlığını azaldır.

Məqalədə Şimali Koreyanın hərbi hazırlıq səviyyəsinin yüksəldilməsinin təsviri verilir, lakin bu hazırlığın gerçək miqyasını və effektivliyini dəqiq qiymətləndirmək üçün əlavə məlumatlar tələb olunur. Kim Conq-unun "həqiqi bir döyüşə" hazırlıq əmri verilməsi hərbi əməliyyatların başlanmasının qaçılmaz olduğunu ifadə etmir. Bu, daha çox daxili siyasi məqsədlərə, xalqın birliyinin təmin edilməsinə və ya beynəlxalq arenada daha güclü mövqe tutmağa xidmət edə bilər.

Görüntülərdəki hərbi təlimlər təəssürat yaratmaq üçün qurulmuş ola bilər. Təlimlərin miqyası, istifadə olunan texnikanın müasirliyi və əsgərlərin hazırlıq səviyyəsi barədə dəqiq məlumata ehtiyac var. Məqalədə bu detallara toxunulmur, nəticədə təsvir olunan vəziyyətin gerçək təsviri qaranlıq qalır.

Şimali Koreyanın hərbi qüdrətinin artması ilə bağlı narahatlığı azaltmaq üçün konstruktiv bir yanaşma olaraq, beynəlxalq birliyin Şimali Koreyaya iqtisadi yardım və diplomatik dialoq təklif etməsini, eyni zamanda, qanuni təhlükəsizlik narahatlıqlarını həll edəcək qarşılıqlı şəkildə faydalı bir razılaşmaya nail olunmasını təklif edərdim. Yalnız hərbi təzyiq deyil, həm də iqtisadi inkişaf və diplomatiyanın birgə tətbiqi daha davamlı bir həll yoluna aparar. Şimali Koreyanın nüvə proqramının dayandırılması və regional sabitliyin təmin edilməsi üçün bu, daha əlverişli bir strategiya olardı.