Müasir yırtıcılardan iki dəfə böyük nəhəng ayı

Qütb ayılarından daha heyrətamiz bir məxluq var idi. Şimali Amerikanın qədim vəhşi təbiətinin əsl çəkidə ağır çempionu Nəhəng qısaüzlü ayı (Arctodus simus) idi. Arxa ayaqları üzərində heyrətamiz 3.3 metr hündürlüyə çatan bu nəsli kəsilmiş yırtıcı, hətta ən böyük müasir ayıları belə kölgədə qoyurdu. Bu nəhəng ayı iki milyon ildən çox əvvəl Pleystosen dövründə Şimali Amerikada yaşamışdır. Bu gün o, qitədə mövcud olmuş ən böyük məməli yırtıcılardan biri kimi tanınır. Onun ölçüsü və sürəti misilsiz idi və ehtimal ki, zamanla itirilmiş kritik bir ekoloji rolu yerinə yetirirdi. Lakin bu heyvanın heyrətamiz fiquru insanları valeh etsə də, onun nəsli kəsilməsi və planetdən yox olmasının səbəbləri ilə bağlı suallar hələ də qalmaqdadır.

Həqiqətən Nəhəng Yırtıcı

Aparılan araşdırmalar nəhəng qısaüzlü ayının heyranedici ölçüsünü bir daha təsdiqləyir. Arxa ayaqları üzərində 3.3 metrdən (10.8 fut) çox hündürlüyə çatan bu canlı, müasir Kodiak və qütb ayılarından (təxminən 3 metrə çatırlar) xeyli böyük idi. Təxminən 1000 kiloqram (2200 funt) çəkisi ilə bu nəhəng heyvan, böyük ölçüsünə baxmayaraq, saatda 60 kilometrdən (40 mil) çox sürətlə qaça bilirdi. Ayının barmaqlarının unikal quruluşu onun heyrətamiz çevikliklə qaçmasına imkan verirdi. Bu barmaqlar müasir ayılarınkından daha düzgün sıralanmışdı. Tədqiqatçılar hələ də bu məməlin fəal yırtıcı, yoxsa əsasən leşyeyən olduğu barədə qərarsızdırlar. Lakin onun nəhəng ölçüsü və potensial sürəti ekosistemdə qorxulu bir qüvvə ola biləcəyini göstərir. Pəhrizi ehtimal ki, ət mövcud olduqda ona güclü vurğu ilə müxtəlif qidaları əhatə edirdi. Müxtəlif qidalara daha çox diqqət yetirən müasir ayılardan fərqli olaraq, bu heyvan digər yırtıcıların qoyduğu leşlərdən istifadə edərək daha çox leş yeməyə əsaslana bilərdi.

Nəslin Kəsilməsi Sirri

Böyük ölçüsünə və gücünə baxmayaraq, nəhəng qısaüzlü ayı təxminən 11.000 il əvvəl Pleystosen dövrünün sonunda nəsli kəsildi. Onun yox olmasının səbəbləri hələ də qeyri-müəyyən olaraq qalır, baxmayaraq ki, bir neçə nəzəriyyə irəli sürülmüşdür. Bəzi tədqiqatçılar iqlim dəyişikliyinin əsas rol oynadığını, bu cür böyük yırtıcını dəstəkləyən yaşayış mühitini və qida mənbələrini dəyişdirdiyini düşünürlər. Həmçinin, mamontlar və mastodontlar kimi böyük ot yeyənlərin yox olması bu ətyeyənin kifayət qədər qida tapmaq qabiliyyətinə təsir edə bilərdi. Eyni dövrdə insanların Şimali Amerikaya gəlişi, bu heyvan da daxil olmaqla, böyük meqa-faunanın azalmasına səbəb ola bilərdi. Erkən insanlar qitəyə yayıldıqca, onların ovçuluq və ətraf mühitə təsirləri bu nəhəng canlıları dəstəkləyən ekosistemləri daha da gərginləşdirmiş ola bilərdi.

24 saat