Piylənmə dərmanları gəlir: 5 əsas məlumat

Milyonlarla insan sağlam çəkiyə nail olmaq üçün Wegovy kimi inyeksiya edilən dərmanlardan istifadə edir. Lakin həftəlik inyeksiyalar hər kəs üçün, yaxud hər büdcəyə uyğun deyil. Bu səbəbdən, oxşar nəticələr verə biləcək eksperimental həblər böyük maraq doğurur. Bu preparatlar hələ ABŞ Qida və Dərman İdarəsindən (FDA) təsdiq almasa da, birincisi ilin sonuna qədər təsdiqlənə bilər. Piylənmə Fəaliyyət Koalisiyasının siyasət strategiyası və alyanslar direktoru Tracy Zvenyach deyir ki, "piylənmə ilə mübarizə aparan pasiyentlər uzun müddət müalicəsiz qalıblar. Buna görə də, bu xroniki xəstəliyin müalicəsi üçün yeni innovasiyalar, yeni üsullar — hamısı alqışlanır, hamısı həyəcanvericidir." Qeyd edək ki, adı çəkilən koalisiya Novo Nordisk, Eli Lilly və Pfizer kimi bir neçə dərman istehsalçısından maliyyə dəstəyi alır. Bəs bu həblər necə işləyir, onların qiyməti nə qədər olacaq? Budur, bilməli olduğunuz əsas məqamlar.

İki Yeni Həb Gözlənilir

Novo Nordisk şirkətinin piylənmə əleyhinə həbinin ilk təsdiq alması gözlənilir. Bu həb, Wegovy, Ozempic və şirkətin 2019-cu ildə təsdiqlənmiş 2-ci tip diabet dərmanı Rybelsus-da istifadə olunan semaglutid maddəsini ehtiva edir. Yeni həblə Rybelsus arasındakı əsas fərq dozadadır; yeni həbdə daha yüksək semaglutid dozası mövcuddur. Novo Nordisk-in əsas rəqibi, Zepbound və Mounjaro istehsal edən Eli Lilly də piylənmə həbi üzərində işləyir. Lakin bu şirkət, blokbaster inyeksiyalarında istifadə olunan tirzepatid maddəsi əvəzinə, orforqlipron adlı yeni bir maddəyə üstünlük verir.

Həblər Gündəlik, İnjeksiya Dərmanları Həftəlik Qəbul Ediləcək

Oral dərmanlar hər gün, inyeksiya preparatları isə həftədə bir dəfə qəbul edilməlidir. Novo Nordisk üçün semaglutid həbinin mədədə sorulmadan əvvəl parçalanmamasını təmin etmək ciddi bir çağırış idi. Buna görə də, elm adamları həbi 30 dəqiqə ərzində qoruyacaq bir maddə — qısa adı SNAC olan natrium N-(8-[2-hidroksibenzoil]amino)kaprilat əlavə etdilər. Novo Nordisk-in piylənmə departamentinin direktorlarından Andrea Traina bu prosesi belə izah edir: "Bir Alka-Seltzer həbini bir stəkan suya atdığınız zaman baş verən ani qabarcıqlı reaksiyanı düşünün, mədənizdə də oxşar bir vəziyyət yaranır." Bu, həbin ətrafında kiçik bir köpüklü mühit yaradır, mədə fermentlərinin həbi parçalamasının qarşısını alır, turşuluğu bir qədər azaldır və semaglutidin qan dövranına daha asan sorulmasını təmin edir. Bu proses təxminən 30 dəqiqə çəkir və həb acqarına qəbul edilməlidir. Eli Lilly-nin orforqlipronu isə fərqli bir mexanizmlə işləyir və mədədə parçalanmaya qarşı daha az həssasdır. Eli Lilly-nin baş tibb direktorlarından Dr. Max Denning bildirir ki, "Onun qida və ya su ilə bağlı heç bir məhdudiyyəti yoxdur. Oral qəbul edilə bilər və əlavə udma artırıcılara və ya qəbul məhdudiyyətlərinə ehtiyac olmadan effektiv şəkildə sorulur."

Effektivlik: Biri Digərindən Üstün Görünür

New England Journal of Medicine jurnalında sentyabr ayında dərc olunan araşdırmaya görə, 25 mq-lıq semaglutid həbi 64 həftə ərzində orta hesabla 16.6% çəki azalmasına səbəb olmuşdur. Bu, Wegovy-nin göstəriciləri ilə təxminən eynidir. Eli Lilly-nin piylənmə həbi olan orforqlipron isə 72 həftə ərzində ən yüksək doza ilə orta hesabla 12.4% çəki azalması göstərmişdir ki, bu da bazarda mövcud olan inyeksiya preparatlarından daha az effektiv olduğu anlamına gəlir. Hər iki dərmanın yan təsirləri inyeksiya edilən analoqlarına bənzəyir və ürəkbulanma, ishal kimi halları əhatə edir.

Həblərin Qiymətləri İnjeksiya Dərmanlarından Aşağı Olacaq

Həblər, adətən, inyeksiya edilən dərmanlardan daha ucuz olur. Bu səbəbdən, pasiyentlər onların aylıq 1000 ABŞ dollarından çox olan brend inyeksiya preparatlarından daha əlverişli olacağına və sığorta şirkətlərinin onları daha çox əhatə edəcəyinə ümid edirlər. Tufts Tibb Mərkəzinin Diabet və Lipid Mərkəzinin həmsədri Dr. Richard Siegel deyir: "Onları istehsal etmək daha asandır və yekun xərc, sonda, daha aşağı olmalıdır. Bu sahədəki bütün dərmanlarla bağlı ən böyük problemlərdən biri qiymət olub. Milyonlarla insana faydalı ola biləcək bu preparatları ədalətli şəkildə çatdıra bilərikmi?" KFF-nin, qeyri-kommersiya səhiyyə siyasəti tədqiqat təşkilatının son sorğusuna görə, hər 8 nəfərdən 1-i hazırda bu sinfə aid inyeksiya dərmanı qəbul edir. Onların əksəriyyətinin ən azı bir qədər sığorta əhatəsi olsa da, yarısından çoxu preparatları almaqda çətinlik çəkdiyini bildirib. Dərman istehsalçıları, ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyası ilə əldə etdikləri razılaşmalara əsasən, sığortadan istifadə etməyən pasiyentlər üçün bu dərmanları endirimli qiymətə təklif edirlər. Noyabrın əvvəlində elan edilmiş bu razılaşmalar sayəsində, Zepbound-un başlanğıc dozası artıq ayda 299 ABŞ dollarına, Wegovy isə 349 ABŞ dollarına əldə edilə bilər. Şirkətlər eksperimental oral piylənmə dərmanları üçün hələ rəsmi siyahı qiyməti açıqlamasa da, adı çəkilən razılaşmalara görə, bu həblər təsdiqlənəcəyi təqdirdə istehlakçılara ayda 149 ABŞ dollarına təklif olunacaq. Bu qiymət sığortadan istifadə etmədən dərman alanlar üçün nəzərdə tutulub. Bununla belə, həblər daha yaxşı sığorta əhatəsi alarsa, pasiyentlərin ödənişləri bundan da əhəmiyyətli dərəcədə aşağı ola bilər.

FDA Təsdiqləri Yaxınlaşır və Yeni Dərmanlar Yoldadır

Novo Nordisk-in piylənmə həbinin ilin sonuna qədər təsdiq alması gözlənilir. Eli Lilly isə orforqlipronu bu il FDA-ya təsdiq üçün təqdim edəcəyini bildirib. Bu dərman agentlikdən prioritet nəzərdən keçirmə vauçeri qazanıb ki, bu da qərarın "bir neçə ay ərzində" verilə biləcəyi anlamına gəlir. Novo Nordisk və Eli Lilly həmçinin bu dərmanların növbəti nəslini hazırlayırlar ki, bu da artıq bazarda olanlardan daha effektiv ola bilər. Novo Nordisk kaqrilintid adlı başqa bir birləşməni və kaqrilintid ilə semaglutidin kombinasiyasını öyrənir. Eli Lilly isə retatrutidi araşdırır. Hər ikisi də hazırda 3-cü faza klinik sınaqlardadır. Bu arada, Metsera adlı başqa bir şirkətin də piylənmə dərmanları sırasına bir neçə məhsul daxildir, baxmayaraq ki, hələ heç biri son mərhələ klinik sınaqlarda deyil. Novo Nordisk bu şirkəti əldə etməyə çalışsa da, sonda Pfizer-ə uduzdu. Pfizer-in yekun dəyəri 10 milyard ABŞ dollarından çox ola biləcək bu alınmanı tamamlaması ilə Metsera-nın dərmanları Pfizer-in portfelinə keçib.

24 saat