Qəzza şəhərinin İsrail tərəfindən idarəyə götürülmə planı: Dünya necə reaksiya verir

İsrailin təhlükəsizlik kabineti Qəzza Şəhərinə nəzarəti ələ keçirmək planını təsdiqləyib. Bu qərar beynəlxalq səviyyədə getdikcə artan qınaqla qarşılanıb və dünya liderləri dəhşətli humanitar vəziyyət barədə xəbərdarlıq ediblər. Qəzzanın ən böyük şəhərini nəzarətə almaq planı cümə günü, Baş nazir Binyamin Netanyahunun İsrailin bütün Qəzza zolağına hərbi nəzarət etmək niyyətində olduğunu bildirməsindən bir gün sonra elan edilib. İsrailin Qəzzaya hücumlarını genişləndirməsi mühasirəyə alınmış ərazidəki humanitar fəlakəti daha da pisləşdirəcək, aclıq böhranı fonunda kütləvi köç dalğasına səbəb olacaq. Bu planla bağlı dünya reaksiyaları aşağıdakılardır:

BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə Rəhbəri

BMT-nin insan hüquqları üzrə rəhbəri Volker Türk cümə günü verdiyi bəyanatda “İsrail hökumətinin işğal altındakı Qəzza zolağını tamamilə hərbi nəzarətə götürmək planı dərhal dayandırılmalıdır” deyib. Türk əlavə edib: “Bu, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin İsrailin işğala ən qısa zamanda son qoyması ilə bağlı qərarına, razılaşdırılmış iki dövlətli həllin reallaşmasına və fələstinlilərin öz müqəddəratını təyin etmək hüququna ziddir.”

Böyük Britaniyanın Baş naziri

Böyük Britaniyanın Baş naziri Keir Starmer İsrailin Qəzzadakı hərbi əməliyyatlarını gücləndirmək qərarını “səhv” adlandırıb və təmkinə çağırıb. O bildirib: “İsrail hökumətinin Qəzzadakı hücumunu daha da genişləndirmək qərarı səhvdir və biz onları dərhal yenidən düşünməyə çağırırıq.” Starmer əlavə edib: “Bu hərəkət münaqişəyə son qoymaq və girovların azad edilməsini təmin etmək üçün heç nə etməyəcək. Yalnız daha çox qan tökülməsinə səbəb olacaq.”

Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyi

Türkiyə Qəzza Şəhərini nəzarətə götürmək qərarının fələstinliləri zorla köçürməyə yönəldiyini bildirib və beynəlxalq liderləri planın həyata keçirilməsinə mane olmağa çağırıb. Türkiyənin Xarici İşlər Nazirliyi deyib: “Biz beynəlxalq ictimaiyyəti fələstinliləri öz torpaqlarından məcburi köçürmək məqsədi daşıyan bu qərarın həyata keçirilməsinin qarşısını almaq üçün öhdəliklərini yerinə yetirməyə çağırırıq.”

Çinin Xarici İşlər Nazirliyi

Çin İsrailin Qəzza Şəhərini nəzarətə götürmək planından “ciddi narahatlığını” bildirib və onu “təhlükəli hərəkətlərini dərhal dayandırmağa” çağırıb. Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü bildirib: “Qəzza Fələstin xalqına məxsusdur və Fələstin ərazisinin ayrılmaz hissəsidir.” Onlar əlavə ediblər: “Qəzzadakı humanitar vəziyyəti yüngülləşdirməyin və girovların azad edilməsini təmin etməyin düzgün yolu dərhal atəşkəsdir.”

Avstraliyanın Xarici İşlər Naziri

Netanyahunun İsrail ordusunun bütün Qəzza zolağına nəzarət edəcəyi barədə açıqlamalarına cavab olaraq, Kanberra genişlənmənin Qəzzadakı humanitar vəziyyəti daha da dərinləşdirəcəyi barədə xəbərdarlıq edib. Xarici İşlər naziri Penni Vonq dərhal atəşkəsə çağırışlarını təzələyərək deyib: “Daimi məcburi köçkünlük beynəlxalq hüququn pozulmasıdır.” O bildirib: “Beynəlxalq tərəfdaşlarla birlikdə Avstraliya atəşkəsə, girovların geri qaytarılmasına və yardımın maneəsiz çatdırılmasına çağırışını davam etdirir.” Vonq həmçinin Avstraliyanın Fələstin dövlətçiliyinə artan dəstəyini təkrarlayaraq bunun “nə vaxtsa baş verəcək” məsələ olduğunu qeyd edib.

Finlandiyanın Xarici İşlər Naziri

Finlandiyanın Xarici İşlər naziri Elina Valtonen Qəzzadakı pisləşən humanitar vəziyyətdən dərin narahatlığını ifadə edərək, yaxınlaşan aclıq barədə xəbərdarlıq edib. Valtonen deyib: “Biz Qəzzada dərhal atəşkəsə və İsrailli girovların dərhal azad edilməsinə ümid edirik.”

İsrailin Müxalifət Lideri

İsrailin müxalifət lideri Yair Lapid Qəzza Şəhərini ələ keçirmək qərarını pisləyib. O, X sosial şəbəkəsində yazıb: “Bu, daha çox fəlakətlərə yol açacaq bir fəlakətdir.” Lapid Baş nazir Binyamin Netanyahunu ifrat sağçı nazirlərin təzyiqinə tabe olmaqda, hərbi məsləhətləri və qoşunların tükənməsini nəzərə almamaqda ittiham edib. O yazıb: “Bu gecə kabinetin Baş Qərargah rəisinin mövqeyinə zidd olan qərarı gələcək nəsillər üçün bir fəlakətdir.”

24 saat