Dünya 10.07.2025

Qəzzada atəşkəs 'dəhliz'ə dirəndi

Qəzzada atəşkəs 'dəhliz'ə dirəndi

Yüksək Səviyyəli Danışıqlar Davam Edir

Qəzzada atəşkəsin təmin olunması istiqamətində danışıqlar həm ən yüksək səviyyədə, həm də nümayəndə heyətləri arasında davam etsə də, hələ də konkret nəticə əldə olunmaması diqqət çəkir. ABŞ prezidenti Donald Tramp bu həftə ikinci dəfə İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu ilə görüşərək Qəzza məsələsini müzakirə edib. Ağ Evin Oval Ofisində baş tutan qapalı görüşdə Qəzzada Qəzza atəşkəsi üçün davam edən səylər müzakirə edilib. Netanyahu görüşün Qəzzadakı əsirlərin azad edilməsi və "HƏMAS-ın hərbi və idarəetmə potensialının aradan qaldırılmasına" fokuslandığını bildirib. O, həmçinin İranla bağlı baş verənlərin nəticələrinin və yarana biləcək ehtimalların da müzakirə edildiyini vurğulayıb.

Atəşkəs Ehtimalı və Müzakirələr

ABŞ prezidenti Donald Tramp dünən axşam Qəzzada Qəzza atəşkəsi ehtimalının yüksək olduğunu bildirib. HƏMAS isə danışıqlar çərçivəsində 10 israilli əsiri azad etməyə razılaşdıqlarını bəyan edib. Axios-a görə, Tramp və Netanyahu arasındakı görüşdən əvvəl Qətər rəsmilərindən ibarət bir heyət də Ağ Evə gələrək yüksək səviyyəli vəzifəli şəxslərlə bir neçə saat davam edən danışıqlar aparıb. HƏMAS və İsrail arasındakı atəşkəs danışıqları isə Netanyahunun Vaşinqton səfəri ilə eyni vaxtda Qətərin paytaxtı Dohada davam edir. Müzakirələrdə tərəflərin fikir ayrılığı yaşadığı dörd maddədən üçünün razılaşdırıldığı bildirilir. Nəticədə, Trampın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoff Qəzza atəşkəsi üçün müsbət fikirlər səsləndirərək, bu həftə 60 günlük atəşkəsin təmin edilə biləcəyini qeyd etmişdi. Vitkoff atəşkəs danışıqlarında həll edilməyən dörd başlığın birə endirildiyini açıqlamışdı. Lakin "Times of Israel" qəzetinə danışan mənbələrə görə, Netanyahu-Tramp görüşündən sonra Vitkoffun Qətərin paytaxtı Dohaya səfəri təxirə salınıb. Vitkoffun İsrail və HƏMAS arasında dolaylı danışıqlar üçün Dohaya getməsi gözlənilirdi.

Mübahisəli Morag Koridoru

Dohadakı dolaylı müzakirələrdə problem yaradan yeganə məsələnin Morag Koridoru ilə bağlı olduğu ifadə edilir. İsrailin atəşkəs zamanı Qəzzanın cənubundakı Xan Yunis və Rəfah şəhərlərini ayıran Morag Koridorunu əlində saxlamaq israrının həll olunmadığı bildirilir. İsrail Morag Koridorunu "qırmızı xətt" kimi diktə edir, HƏMAS isə buna qəti şəkildə qarşı çıxır. HƏMAS, əgər bölgədən çəkilmə təmin edilməzsə, razılığa gəlməyəcəyi cavabını verir. İsraildə müxalifət Netanyahunu "özbaşına qırmızı xətlərlə" atəşkəs razılaşmasına mane olmaqda günahlandırır. İsrailin aprel ayında Qəzzanın cənubunda açdığı, 12 km uzunluqda, 1.5 km enində olan və Rəfah ilə Xan Yunis şəhərlərini ayıran Morag adlı koridor. Sözügedən plan çərçivəsində, ilk mərhələdə 600 min fələstinlinin, daha sonra isə Qəzza zolağındakı bütün fələstinlilərin bölgəyə köçürülməsi hədəflənir.

Suriya ilə İsrail Arasındakı İddialar

Suriya müvəqqəti prezidenti Əhməd Şaranın Abu Dabidə İsrailin Milli Təhlükəsizlik üzrə Müşaviri Tsahi Haneqbi ilə görüşdüyü iddia edilib. Suriya mərkəzli müstəqil "Əl-Cümhuriyyə" xəbər saytına danışan bir mənbə, İsrail Milli Təhlükəsizlik müşaviri ilə Şara arasındakı görüşün "Suriya-İsrail danışıqları baxımından əhəmiyyətli bir addım olduğunu" irəli sürüb. İddiaya görə, ikili ilk dəfə bir araya gəlmir. Tərəflər arasında normallaşma danışıqlarının aparıldığı daha əvvəl də dilə gətirilmişdi. İsrailin "Ynet News" qəzeti Suriya ilə İsrail arasındakı "səssiz" görüşlərin normallaşmadan daha çox, tərəflər arasında məhdud bir təhlükəsizlik razılaşmasını hədəflədiyini qeyd edir.

Hücumlar Davam Edir

Atəşkəs danışıqları davam etsə də, İsrailin Qəzzaya qarşı hücumları da davam edir. İsrail ordusunun dünən səhər saatlarından bu yana Qəzza zolağının müxtəlif bölgələrinə təşkil etdiyi hücumlarda aralarında uşaqların da olduğu 48 fələstinli həyatını itirib.

24 saat